آیا واقعا اپل در ایران نمایندگی رسمی دارد؟
وقایع گستر فارس کیست؟
این شرکت بازرگانی با شماره ثبت 21153 در تاریخ 1386/?2/08در اداره ثبت شرکتها ی شیراز به ثبت رسیده و این شرکت بازرگانی در زمینه واردات کلیه کالاهای مجاز با کارت بازرگانی به شماره 229843 فعالیت می نماید تاریخ صدور کارت بازرگانی 1392/02/15 و تاریخ انقضای 1393/02/15 می باشد. مدیر عامل این شرکت:غلامعباس کرمی نام دارد.
سایت شرکت اپل
آن طور که سایر خبرنگاران و فعالین این حوزه می گویند، مدیر این شرکت مدیر شرکت مه تل سابق است که یکبار آمد و گفت من اولین و تنها نماینده رسمی محصولات اپل در ایران هستم و حال دوباره خود را تنها نماینده معرفی کرده است.
دی جی آتو:
از مدت ها قبل شرکتی به نام اکسیر تجارت صبا با گارانتی مه تل در همین عرصه فعالیت می کند و محصولات اپل را با گارانتی خود و تحت عنوان «تنها نماینده فروش و خدمات پس از فروش آیفون، آیپد و آیپاد در ایران» عرضه می کند و شعارش این است که «مه تل ثابت کرده علی الرغم تحریم می توان خدمات اصلی ارائه کرد.»
باید دید منظور از "نماینده” و "رسمی” چیست. تمام چیزی که در خبرها آمده این است که «این شرکت با نام "وقایع گستر فارس” به عنوان اولین واردکننده رسمی محصولات اپل، با ثبت و تایید فعالیت در سایت وزارت صنعت و معدن و نیز ثبت نزد سازمان حمایت از مصرف کننده اقدام به واردات محصولات اپل کرده.» (البته جمله بندی را ما تصحیح کرده ایم و گرنه با خواندن متن اصلی شما فکر می کردید که در اصل، وقایع گستر فارس اقدام به صدور مجوز کرده!)
این شرکت می گوید: «با واسطه شرکتی هنگ کنگی به نام مسترفون اینترنشنال کمپانی لیمیتد» اقدام به دایر کردن نمایندگی اپل در ایران کرده و تفویض نامه این شرکت (وقایع گستر فارس) به تایید ایالات متحده امریکا رسیده. البته باز هم نگارش خبر مبهم است. جایی اشاره به تایید تقویض نامه شرکت ایرانی در امریکا شده و جایی اشاره به واسطه بودن شرکت هنگ کنگی. اگر تفویض نامه طرف ایرانی به تایید امریکا رسیده، نقش شرکت هنگ کنگی در این بین چیست؟ ما به آینده نظر داریم برای روشن شدن این موضوع.
دستیار اجرایی شرکت اپل خانم کت مکنزی در جواب استعلام خبرنگاران ایرانی گفت؛
«در حال حاضر اپل در حال بازنگری تصمیم گیری های قانون گذاران ایالات متحده است و هنوز در موقعیت ورود به همکاری با شرکا یا خرده فروشان احتمالی قرار ندارد. در این مورد چنانچه تغییری صورت گرفت و تصمیم اپل به حرکت رو به جلو بود، مایکل کولومب مدیر منطقه ای برای ایران است و بلافاصله بعد از اخذ تصمیم با شما تماس خواهد گرفت.»
آقای محمد جعفر نعناکار، کارشناس ارشد حقوق بین الملل و وکیل دادگستری؛
شرکت وقایع گستر فارس با موضوع "تهیه و توزیع مطبوعات و جراید محلی و کشوری” با رعایت قوانین و مقررات جاری کشور در سال ۸۶ با شماره ۲۱۱۵۳ در شیراز به ثبت رسیده. ذیل این بند، این نکات قابل بیان هستند:
- این شرکت دارای شعبه نیست لذا فعالیت در تهران با ابهام مواجه است.
- این شرکت موضوع مطبوعاتی دارد لذا نمی تواند در حوزه دیگری فعالیت نماید. همچنین برای این شرکت تغییرات اساسنامه ای به ثبت نرسیده است.
- در متن خبرگزاری آی سی تی نیوز که ارسال داشتید، به شرکت "تعاونی وقایع گستر فارس” اشاره شده است و لینکی که شما نیز از روزنامه رسمی ارسال نموده اید در خصوص ثبت این شرکت است و البته شرکت تعاونی وقایع گستر فارس با موضوع تهیه مسکن از منابع مجاز در شیراز ثبت شده است که در خصوص بحث ما فاقد کارایی است.
- طبق حقوق بین الملل، قراردادهای تجاری بین اشخاص دارای اعتبار است اما برای [اعطای] اعتبار به یک شرکت که نمایندگی شرکتی خارجی را کسب می نماید، شرایط خاصی مد نظر است از جمله ثبت در اتاق بازرگانی و همچنین رعایت آیین نامه اجرایی قانون اجازه ثبت شعبه یا نمایندگی شرکت های خارجی -مصوب ۱۱/۱۱/۱۳۷۸ هیات وزیران- که بنده مدرکی در این خصوص پیدا نکردم، ثبت در مراجع دیگر نیز نمی تواند الزام آفرین باشد و فایده ای ندارد.
- طبق ماده یک قانون واحده اسلامی در مورد تحریم اسرائیل، عقد هر گونه قرارداد -چه مستقیم و چه از طریق واسطه- با شرکت ها یا اشخاص مقیم اسرائیل یا با افراد تبعه اسرائیل یا افرادی که برای اسرائیل یا به نفع آن کشور کار می کنند، صرف نظر از محل اقامت آنان، برای کلیه افراد حقیقی یا حقوقی ممنوع است، به ویژه زمانی که این گونه قراردادها در ارتباط با معاملات بازرگانی، عملیات بازرگانی یا هر گونه مبادله ای بدون توجه به ماهیت آن منعقد می شود. لذا به علت ارتباط تنگاتنگ شرکت اپل با اسرائیل دادن چنین مجوزی از سوی ایران غیر قانونی به نظر می رسد.
- فارغ از بحث بند پیشین، قراردادها دارای حوزه جغرافیایی هستند و از این بابت بعید به نظر می رسد که شرکت هنگ کنگی با فاصله بسیار زیاد جغرافیایی اقدام به چنین عملی کرده باشد. (دیجیاتو: قاعدتا حوزه کاری آن تا ایران گسترش پیدا نمی کند.)
- نه در وبسایت اپل و نه در هیچ یک از وبسایت های وابسته، اطلاعاتی در مورد وجود نمایندگی ایران درج نشده و هیچ خبرگزاری معتبر خارجی هم چنین چیزی عنوان نکرده.
- همچنین در خصوص برند اپل در ایران و استفاده این شرکت از این برند ما با ابهامات جدی مواجه هستیم و این امر خلاف پروتکل مادرید و کنوانسیون پاریس است.
- در مورد تفویض نامه نیز، که البته نمی دانیم معادل چه واژه انگلیسی استفاده شده، می توان گفت که معمول نیست و شرایط خاصی دارد که باید مشخص شود آیا در این مورد خاص برقرار هستند یا خیر.
آفتاب نیوز:
در حالی برخی رسانه ها از راه اندازی نمایندگی رسمی شرکت اپل در ایران خبر داده اند که سایت این شرکت هیچ اشاره ای به ایجاد نمایندگی خود در کشور نکرده و استناد رسانه های داخلی به تغییرات علامت ثبت این برند در ایران برمی گردد.
ایرنا؛
با وجود تحریم ها علیه جمهوری اسلامی ایران و ممنوعیت ورود کالاهای آمریکایی به کشور اخیرا برخی ادعاها مبنی بر تاسیس نمایندگی رسمی شرکت اپل در تهران از گوشه و کنار به گوش می رسد.
برخی از اخبار رسانه ها در استنادات خود به آگهی روزنامه رسمی کشور رجوع کرده اند اما این آگهی در واقع به تغییر علامت ثبتی مربوط می شود.
از سوی دیگر، طی روزهای اخیر پیامک هایی با این مضمون که «از نمایندگی های رسمی اپل خرید کنید» به تلفن همراه شمار زیادی از شهروندان ایرانی ارسال شده است.
محمد حسن کیانی مدیرکل اداره مالکیت صنعتی سازمان ثبت اسناد و املاک کشور طی گفتگویی با خبرنگار ایرنا گفت:
ایران از سال 1337 به عضویت اتحادیه پاریس برای حمایت از مالیکت صنعتی درآمده که به موجب این معاهده شرکت ها و به طور کلی تجار اتباع این اتحادیه می توانند درخواست ثبت علایم تجاری خود را در دیگر کشورهای عضو انجام دهند تا پس از بررسی های قانونی به ثبت برسد.
وی یادآور شد: تجار و شرکت های ایرانی نیز می توانند متقابلا این درخواست را در کشورهای مورد نظر خود داشته باشند که البته تعداد قابل توجهی از شرکت های داخلی از این ظرفیت در کشورهای هدف تجارتی خود استفاده کرده اند.
کیانی تاکید کرد: هدف از ثبت علامت صرفا عرضه کالا و ارائه خدمات نیست بلکه می تواند علاوه بر آثار اثباتی موجب شود تا دیگران نتوانند از علامت تجاری وی سوء استفاده کنند.
وی با بیان اینکه علامت اپل در سال 69 تقاضای ثبت کرده و از همان سال نیز به ثبت رسیده است، خاطرنشان کرد: اما آنچه که در روزنامه رسمی جمهوری اسلامی آگهی شده، تغییرات مربوط به به علامت ثبت شده قبلی است چراکه هرگونه تغییر درباره نشانه علامت تجاری از جمله تغییر در صاحب علامت و یا اضافه کالا و خدمات باید به ثبت برسد.
مدیرکل اداره مالکیت صنعتی سازمان ثبت اسناد و املاک کشور درباره مزیت ثبت علامت تجاری گفت: اساسا علامت تجاری، نشان مشخص کننده و ممیزه کالا یا خدمات ارائه شده از سوی یک بنگاه یا تاجر از کالا و خدمات بنگاه دیگر است و نقش محوری در رقابت تجاری دارد.
وی افزود: علامت تجاری، بنگاه های تجارتی را قادر می کند در تبلیغات و استراتژی بازاریابی در شناساندن و شهرت محصولات از نظر مصرف کنندگان با دیگر رقبای تجاری رقابت کنند تا موجب ایجاد انگیزه لازم برای سرمایه گذاری و حفظ و بهبود کیفیت کالا و خدمات مربوط شود و عملا با ثبت علامت تجاری، حق استفاده انحصاری از علامت تجارتی ثبت شده را نخواهد داشت.
کیانی ادامه داد: حمایت از علایم تجارتی علاوه بر نفع تولیدکننده به منفعت مصرف کننده نیز است چرا که امکان انتخاب بهتر و اطمینان لازم نسبت به کالا و خدمات عرضه شده با علامت تجارتی مورد اقبال خود را با توجه به کیفیت مورد انتظار از طریق علامت تجارتی پیدا می کند.
وی تصریح کرد: با توجه به ضمانتهای اجرایی قانونی، در صورت هرگونه تقلب و جعل و سوء استفاده، امکان برخورد حقوقی و قضایی با ناقضان این حقوق وجود دارد.
ثبت علامت های تجاری در کشور به معنای ارائه خدمات آنها نیست
وی خاطرنشان کرد: بسیاری از علامت های تجاری در داخل کشورمان به ثبت رسیده است اما هرگز در بازار کالا خدماتی را ارائه نکرده اند و ممکن است کشورمان بازار هدف آینده آنها باشد یا حتی صرفا برای جلوگیری از سوء استفاده و لطمه به شهرت تجارتی شرکت مربوط در کشور ما و کشورهای دیگر به ثبت برسند.
کیانی به شرکت های ایرانی توصیه کرد قبل از ورود محصولات خود به بازارهای هدف سایر کشورها اعم از اینکه این بازار بالفعل یا بالقوه باشند، از ظرفیت های قانونی مربوط به تسهیلات معاهدات ثبتی بین المللی که ایران در اکثر آنها عضویت دارد استفاده کنند و علائم تجاری خود را در کشورهای مربوط به ثبت برسانند.
میر مهدی رئیس اتحادیه صنف فناوران رایانه تهران نیز با بیان اینکه شرکت اپل بیشترین فروش خود را در آسیا دارد به خبرنگار علمی ایرنا خاطرنشان کرد:
در صورت از بین رفتن تحریم ها برندهایی که از قبل در ایران دارای نمایندگی رسمی بوده اند تقویت می شوند.
هیچکدام از برندهای بین المللی تولید کننده تلفن، در ایران نمایندگی رسمی ندارند
سید مهدی میرمهدی تاکید کرد: در حال حاضر به دلیل تحریم ها هیچکدام از برندهای تولید کننده گوشی تلفن همراه و لوازم الکترونیکی در ایران دارای نمایندگی رسمی نیستند ولی همگی ادعا می کنند که نمایندگی رسمی دارند.
وی در پاسخ به خبرنگار علمی ایرنا درخصوص ادعای بسیاری از شرکت ها بر نمایندگی برندها گفت: صاحبان محصولات حوزه فناوری اطلاعات معمولا کشورهای اروپایی و آمریکایی هستند که محصولات آنها عمدتا در کشورهای آسیای شرقی تولید می شود.
میرمهدی افزود: اما بسیاری از شرکت های ارائه کننده خدمات پس از فروش، نمایندگی دست دوم یا سوم از نمایندگی برندها از امارات متحده عربی (دوبی) دریافت می کنند و ادعای داشتن نمایندگی رسمی از شرکت های تولیدکننده می کنند.
به اعتقاد وی، ورود نمایندگی رسمی برندهای معتبر به ایران در نهایت به نفع مصرف کنندگان خواهد بود چراکه با این اتفاق، رقابت سالم در بازار ایجاد خواهد شد.
یکی از فعالان حوزه فناوری اطلاعات گفت:
توسعه جغرافیایی اپل در عرصه بین المللی، بر اساس ضوابط ، مکانیزم ها و چارچوب های سیستماتیک و سخت گیرانه ای است که تحقق آن به سادگی میسر نمی شود.
وی افزود: ورود اپل به ایران به شکل نمایندگی رسمی نیز تابع همان ضوابط و شرایط سخت گیرانه، متعهدانه، یکپارچه و هدفمندی است و در صورت تحقق، قالب یکسان جهانی خود داشته و آن را به طور رسمی، آشکارا و شفاف اطلاع رسانی می کنند.
این شخص سایت اپل را به عنوان اصلی ترین پایگاه اطلاع رسانی رسمی اپل عنوان کرد و گفت: تا به امروز در سایت اپل اشاره ای به ایجاد نمایندگی رسمی در ایران نشده است و درصورت صحت آن باید سایت اپل، این موضوع را تایید می کرد.
حال سوالات زیادی بوجود می آید که ذهن هر کسی را به خود مشغول می کند:
چرا در سایت رسمی این شرکت کره ای که واسط است هیچ اسمی از محصولات اپل وجود ندارد؟
چرا کنگره آمریکا؟
چطور می شود که نمایندگی رسمی شکل لوگوی یک کمپانی بزرگ را تغییر می دهد؟
اگر ایران تایید شده پس چرا بازهم واسطه؟
چه بر سر مهتل آمد؟
ما تلاش خود را کردیم تا مدیران این مجموعه به سوالات مطرح شده پاسخ دهند اما تا به این لحظه هیچ جوابی از آنان نگرفتیم. دریچه این حق را برای مدیران مجموعه وقایع گستر فارس قائل است تا مستندات خود را جهت برطرف شدن ابهامات ارائه کنند
گزارش از: حسین عالیان