کمبود محصولات ویژه کودکان در بازار آی تی
صادق سلمانی – ایران : اگر چه با شروع فصل تابستان فعالان بازار انتظار حضور گسترده مردم در بازارهای آی‌تی را داشتند اما به اعتقاد بسیاری از فعالان این حوزه، برگزاری مسابقات جام جهانی فوتبال و آغاز ماه رمضان سبب رکود و سردی حاکم بر بازار محصولات فناوری شده است و از سوی دیگر قیمت بالای بسیاری از این محصولات علاوه بر ایجاد رکود در بازار، جهت‌گیری میل و نیاز مخاطب به سوی خرید کالاهای ارزان قیمت و در برخی موارد بی‌کیفیت چینی شده است.
عوامل مؤثر بر رکود بازار محصولات فناوری
فصل تابستان همیشه رونق بازار محصولات آی تی را رقم می‌زند چرا که در این فصل خریداران شامل یک رده سنی خاص است. در این خصوص نادر کمالی، مدیر یکی از فروشگاه‌های بازار پایتخت در گفت‌وگو با ایران، ردیف سنی کودکان و نوجوانان را شامل بیشترین مراجعه‌کنندگان به این بازار دانسته و میگوید: «تبلت و تلفن همراه دو نوع کالای مهمی است که بیشتر توسط این گروه خریداری میشود اما متأسفانه به دلیل اینکه در بازار فعلی کشور تبلت‌های مخصوص این رده سنی آنچنان وجود ندارد به همین دلیل خانواده‌ها ترجیح می‌دهند برای فرزندان خود تبلت‌های ارزان قیمت و در برخی موارد بی‌کیفیت چینی را خریداری کنند».
همچنین مهدی، یکی دیگر از فعالان بازار پایتخت با تأیید صحبت همکار خود معتقد است وضعیت بازار محصولات فناوری از آنچه انتظار می‌رفت بدتر شده است و روند افزایش قیمت سبب شده که قشر نوجوان و جوان که بیشتر برای خرید تبلت به پاساژ پایتخت مراجعه می‌کنند، بیشتر به دنبال قیمت پایین باشند نه کیفیت بهتر.
مهدی غیور که نمایندگی فروش یک برند کره‌ای را بر عهده دارد از ارائه دو نمونه تبلت مخصوص کودکان در بازار پایتخت خبر داد و گفت: «این تبلت یکی از نمونه تبلت‌های تولید شده توسط این برند کره‌ای برای کودکان است که برای اولین بار روانه بازار ایران شده است. این تبلت 7اینچی دارای قابلیت اتصال وای‌فای بوده و 8 گیگابایت حافظه داخلی دارد که قیمت آن بین 800 الی 900 هزار تومان متغیر است.»
وی اما از رکود حاکم بر بازار فروش محصولات فناوری بسیار ناراضی است و در عین حال به خبرنگار ایران میگوید: «بعد از برگزاری امتحانات دانش‌آموزان و دانشجویان، بازار خوبی را داشتیم اما در حال حاضر و با شروع ماه رمضان، وضعیت چندان مطلوب نیست و کلاً بازار محصولات، روزهای کسادی خود را سپری می‌کند».
محسن میرزایی، فروشنده کنسول‌های بازی هم که با شروع تابستان باید بازار خوبی را پشت سر گذاشته باشد از وضعیت بسیار بد حاکم بر بازار محصولات فناوری بویژه کنسول‌های بازی و سرگرمی بشدت گلایه‌مند است و به خبرنگار ایران میگوید: «شروع بازی‌های جام‌جهانی و همچنین آغاز رمضان دو عامل اساسی کاهش میل مشتریان برای خرید کنسول‌های بازی است که در این بین قیمت بالای یک میلیون تومانی کنسول‌های بازی و همچنین تمایل مشتریان برای خرید کنسول‌هایی که بازی‌های کپی شده را پشتیبانی می‌کند نیز از دیگر دلایل افت فروش این نوع محصولات در بازار است.» فعالان بازار اگر چه از کسادی خرید دیگر برندهای محصولات فناوری گلایه‌مند بودند اما به نظر می‌رسد یک برند امریکایی، در حال گذراندن روزهای خوب در بازار ایران باشد. بر همین اساس محسن، یکی از فروشندگان فعال در بازار پایتخت که این برند را عرضه می‌کند از استقبال خوب مردم در ایام تابستان از این محصول خبر داد و تأکید کرد که ردیف سنی 15 الی 24 سال جزو خریداران اصلی تلفن همراه و تبلت‌های این برند امریکایی هستند.
بازاری پر از خریدار بی‌خرید
این روزها اگر چه در نگاه اول به بازارهای محصولات فناوری در تهران با انبوهی از جمعیت که شامل نوجوانان و جوانان است مواجه می‌شویم اما بسیاری از مراجعه کنندگان یا قصد بازدید از جدید‌ترین فناوری ارائه شده را دارند و یا به نیت خرید کالای خاصی به بازار آمده‌اند که به دلیل بالا بودن قیمت از خرید آن منصرف شده‌اند؛ دسته سوم هم معتقدند که روزهای رکود بازار محصولات آی‌تی بهترین زمان خرید کالا است چرا که به خاطر فروش پایین تلفن همراه، تبلت و غیره می‌توان تخفیف‌های ویژه‌ای را از فروشندگان دریافت کرد. نجفی هم که برای خرید آی‌پد به پاساژ پایتخت آمده است به ایران میگوید: «تابستان برای بسیاری از خانواده‌ها فصل سختی است چرا که باید به فکر پر کردن فراغت فرزندان خود باشند و در این میان خرید محصولات فناوری یک اولویت اصلی برای بچه‌ها به حساب می‌آید و اکثر آنها به دنبال برند محبوب، معروف و مشهور در جامعه هستند که شاید خرید این محصول از توان مالی بسیاری از خانواده‌ها خارج باشد اما وقتی پدر و مادری به فرزند خودش قول می‌دهد که در صورت قبولی با نمرات خوب، حاضر به خرید هدیه با انتخاب اوست و در این میان فرزند نیز مثلاً تبلت معروف و مشهور در جامعه را درخواست می‌کند مجبور هستی که به قول خود عمل کنی».
بهترین زمان خرید محصولات فناوری
«در حال حاضر در فصلی قرار داریم که موضوع برگزاری کنکور و امتحانات مدارس و دانشگاه‌ها بر میزان خرید محصولات آی‌تی توسط خانواده‌ها اثر می‌گذارد. همچنین آغاز رمضان و شروع فصل گرما، بازار بسیار آرامی را به وجود آورده که می‌توان گفت این روزها، بهترین زمان برای خرید محصولات فناوری است.»
ابراهیم درستی، رئیس اتحادیه فروشندگان دستگاه‌های صوتی و تصویری، تلفن همراه و لوازم جانبی تهران در گفت‌وگو با ایران با بیان مطلب بالا و در پاسخ به این سؤال که چرا تاکنون محصولات فناوری ویژه کودکان و نوجوانان وارد کشور نشده است، گفت: «به هر صورت وارد کنندگان به دنبال سهم بازار خودشان هستند و عرضه و تقاضا را در همین راستا در نظر می‌گیرند و آن دسته از وارد کنندگانی که عرضه و تقاضا را در بازار مناسب ببینند و کالای مورد نظرشان جذابیت لازم را ایجاد کند، مسلماً اقدام به وارد کردن محصولات آی‌تی برای کودکان و نوجوانان خواهند کرد.»
رئیس اتحادیه فروشندگان دستگاه‌های صوتی و تصویری، تلفن همراه و لوازم جانبی تهران به برگزاری نمایشگاه‌های مختلف در سطح شهر تهران برای عرضه کالاهای آی‌تی اشاره کرد و افزود: «در حال حاضر در نمایشگاه‌های طرح ضیافت 4 نقطه تهران شامل مصلای امام خمینی، پارک ارم، بوستان ولایت و حکیمیه اقدام به ایجاد غرفه و فروش ویژه کرده‌ایم و هر کاری را که در زمینه تلفن همراه و محصولات آی‌تی برای مشتریان جذابیت داشته باشد انجام می‌دهیم.»
افشار فروتن لاریجانی، رئیس اتحادیه فروشندگان سیمکارت، گوشی موبایل و لوازم جانبی هم در گفت‌وگو با ایران، کاهش میزان تقاضا و نوسانات قیمت ارز را از دلایل مهم رکود در بازار محصولات فناوری عنوان کرد و گفت: «از آنجایی که نرخ ارز مستقیماً روی کالاهای وارداتی از جمله محصولات فناوری تأثیر مستقیم دارد، بر همین اساس مصرف‌کننده به امید اینکه قرار است در آینده نزدیک، قیمت ارز کاهش پیدا کند، به انتظار کاهش قیمت محصولات فناوری نشسته است که این موضوع خود از عوامل مؤثر بر کاهش میزان تقاضا از بازار است.»
فروتن لاریجانی با تأکید بر اینکه تثبیت قیمت ارز می‌تواند در بازار اقلام وارداتی بویژه تلفن همراه تأثیر قابل توجهی داشته باشد، تصریح کرد: «کالاهای آی‌تی عمدتاً از مبادی غیر رسمی و به صورت قاچاق وارد کشور میشود و طبیعتاً قیمت ارز، به صورت مستقیم در آن دخیل است و تأثیر خودش را بر بازار و انتظار کاهش قیمت می‌گذارد.
همچنین فعالان صنفی با حداقل سود و فایده، کالا را عرضه می‌کنند چرا که نبود رونق در بازار سبب میشود آنها مشتری خود را حفظ کرده و با کمترین سود و بهره، کالا را به او عرضه کنند.» با شروع فصل تابستان و آغاز فراغت کودکان و نوجوانان، انتظار می‌رفت که حجم عظیمی از خانواده‌ها تحت فشار فرزندان خود برای خرید محصولات فناوری به بازار مراجعه کنند اما نبود محصولات ویژه کودکان و نوجوانان هزینه مضاعفی را برای خرید محصولات ویژه بزرگسالان بر خانواده‌ها تحمیل می‌کند و به نوعی باید گفت جای خالی محصولات ویژه کودکان در بازار آی تی بشدت محسوس است.