نگاهی به موج جدید جداسازی در شرکت‌های تکنولوژی
ترجمه ندا لهردی: وضعیت این روزهای شرکت‌های بزرگ تکنولوژی کمی عجیب و متغیر شده است. در حالی که این شرکت‌ها در تمام سال‌های اخیر به دنبال گسترش تجارت و فعالیت‌های خودشان بوده‌اند و سعی در خرید شرکت‌های نوظهور کوچک و ادغام با آنها داشته‌اند، حالا بعضی از این شرکت‌های بزرگ به تدریج گویا به دلایل مختلف دیگر سیاست‌های تجاری قبل را دنبال نکرده و دوباره به بخش‌های کوچک‌تر تقسیم می‌شوند. بسیاری معتقدند شرایط رکود نسبی حاکم بر بازار از طرفی و تغییر سمت و سوی نیازهای بازار از طرف دیگر تاثیر زیادی بر درآمد و سود این شرکت‌های بزرگ گذاشته تا در نهایت تصمیم به جدایی بگیرند.
اولین آهنگ جدایی برای eBay
شرکت eBay به عنوان بزرگ‌ترین حراجی آنلاین جهان اولین شرکت بزرگ تکنولوژی بود که اولین بار آهنگ جدایی سر داد. این شرکت بعد از شایعات مختلفی که مدت‌ها بود در دنیای تکنولوژی منتشر شده بود، بالاخره حدود یک ماه پیش از جدایی قطعی eBay از PayPal در سال 2015 خبر داد و این شایعات را تایید کرد.
eBay که در سال 1995 توسط «پیر امیدیار» تاسیس شد، به سرعت رشد و سعی کرد با خرید شرکت پرداخت الکترونیکی PayPal در سال 2002 تجارت خودش را گسترش دهد. PayPal یک شرکت تجارت الکترونیک و سیستم انتقال وجه الکترونیکی بزرگ و معروف در سراسر دنیا است که انتقال پول را به صورت اینترنتی و در لحظه ممکن می‌کند. گستردگی خدمات PayPal از طرفی و هزینه‌های کم آن برای ارائه خدمات باعث شده است این سیستم کاربران و طرفداران زیادی در سراسر دنیا پیدا کند.
یک حساب PayPal می‌تواند از طریق حساب بانکی دفاتر خدمات مالی یا کارت اعتباری شارژ شود. دریافت‌کنندگان از طریق PayPal هم می‌توانند پول خود را از طریق چک، واریز به حساب خود در PayPal یا واریز به حساب بانکی دریافت کنند. در حال حاضر PayPal در 190بازار مختلف فعالیت می‌کند و بیش از 232 میلیون حساب کاربری دارد که بیش از ۸۷ میلیون آن فعال هستند. PayPal به مشتریانش این امکان را می‌دهد تا به ارسال، دریافت و نگهداری پول در 24 ارز مختلف بپردازند. این شرکت همچنین در 21 کشور دفتر منطقه‌ای دارد، اما به خاطر پیروی از قوانین ایالات متحده آمریکا در زمینه تحریم‌ها، به کاربران ایرانی سرویس ارائه نمی‌دهد.
حالا اما گویا روزهای سختی که eBay در سال گذشته و جاری میلادی سپری کرده، شرایط را تغییر داده است و در نهایت باعث شده این شرکت تصمیم به جدایی دو بخش بزرگ از این مجموعه را بگیرد. شنیده‌ها و خبرها نشان می‌دهد بعد از این جدایی، «دن اسچولمن» رئیس فعلی PayPal و مدیر مالی فعلی eBay به سمت مدیرعاملی شرکت PayPal در سال 2015 منصوب شود. بعضی‌ها معتقدند هدف از این جدایی تمرکز بیشتر روی هر کدام از این شرکت‌هاست تا از میزان فشار کاری و مالی هر دو شرکت کاسته شود. به این ترتیب هر دو شرکت امیدوارند بتوانند به شرایط خوب گذشته بازگردند و همچنین PayPal بتواند خودش را برای رقابت با سیستم‌های جدید پرداخت الکترونیک Apple Pay و Square آماده کند. جان دوناهو مدیر عامل شرکت eBay در مصاحبه اخیرش با مجله فوربس گفته است: «هر دو شرکت eBay و PayPal می‌توانند در آینده به صورت مستقل هم موفق باشند.»
دومین جدایی و استقلال بخش کامپیوترهای شخصی HP
مدتی بعد از eBay و هفته گذشته شرکت بزرگ HP هم به صورت رسمی اعلام کرد که تصمیم به جدایی دو بخش کامپیوترهای شخصی و پرینترها از بخش سرورها و تجهیزات و خدمات تجاری گرفته است. این در حالی است که سه سال پیش مدیرعامل پیشین شرکت HP یعنی «لئو اپوتکر» اعلام کرد که قصد فروش بخش کامپیوترهای شخصی این شرکت را دارد تا بتوانند تمرکز بیشتری بر سرویس‌ها و خدمات نرم افزاری داشته باشند. با این حال اما اپوتکر قبل از آنکه بتواند برنامه خودش را اجرا کند اخراج شد. حتی بزرگ‌ترین اقدام او در مدت کوتاه مدیریتش در HP که خرید 7/11 میلیارد دلاری شرکت نرم‌افزاری Autonomy بود، هم بعدها و با مشخص شدن اشتباهات فاحش حسابرسی، به یک بحران تبدیل شد. جانشین اپوتکر یعنی «مگ وایتمن» از اجرای برنامه او برای فروش بخش کامپیوترهای شخصی HP امتناع کرد، چون معتقد بود که این شرکت به عنوان یک مجموعه واحد و یکپارچه قدرتمندتر خواهد بود. حالا اما مگ وایتمن معتقد است که این شرکت باید خودش را برای یک جدایی آماده کند تا بتواند تعادل بهتری را در میزان درآمد و گستره فعالیت‌هایش برقرار کند.
با تقسیم این شرکت به دو بخش، سهامداران در هر دو بخش سهم خواهند داشت. جداسازی این بخش از شرکت HP از بدنه اصلی آن در ادامه برنامه‌های بازسازی این شرکت است که از مدت‌ها پیش و با اخراج تعدادی از کارمندان آن آغاز شده است. در حال حاضر شرکت HP در چهارمین سال از برنامه پنج ساله بازسازی خودش قرار دارد. این برنامه پنج ساله بازسازی با هدف تقویت این شرکت برای حضور در بازار ابزارهای موبایل و همچنین رایانش ابری و در واقع ارائه سرویس‌های آنلاین برنامه‌‌ریزی شده است. به دنبال این جدایی، بخش سرویس‌ها و محصولات تجاری HP در قالب یک شرکت با نام HP Enterprise و همچنین بخش کامپیوترهای شخصی و پرینترهای آن هم با نام HP Inc به فعالیت خودشان ادامه خواهند داد.
اخبار و گزارشها در این زمینه نشان می‌دهد که بعد از انجام تغییرات مربوط به جدایی این دو بخش، مگ وایتمن که مدیرعامل فعلی شرکت HP است، رهبری بخش HP Enterprise را به عهده خواهد گرفت و همچنین رئیس هیات مدیره فعلی HP هم مدیرعامل بخش HP Inc خواهد شد. بخشی که بعد از جداسازی با نام HP Inc شناخته میشود، در فصل اخیر بیش از نیمی از درآمد و سود کل شرکت HP را تولید کرده است.
وایتمن این جداسازی شرکت HP به دو بخش اصلی را عاملی برای افزایش انعطافپذیری این شرکت و همچنین عکس‌‌العمل سریع در برابر تغییرات بازار و خواسته‌های مشتریان می‌داند. او در این مورد گفته است: «با این تقسیم‌بندی ما می‌توانیم به سرعت در مقابل خواسته‌ها و نیازهای بازار که هر لحظه در حال تغییر است، به خوبی عکس‌‌العمل نشان دهیم.»
شرکت HP اعلام کرده است که انتظار دارد این تقسیم‌بندی تا پایان سال جاری میلادی اتفاق بیفتد. با این حال اما کارشناسان هنوز کمی درباره این موضوع تردید دارند و در مورد سیاست‌هایی که منجر به مقابله این دو بخش با رقبا خواهد شد، نگران هستند. بسیاری از کارشناسان معتقدند که چندان هم نمی‌توان اطمینان داشت که تقسیم شرکت HP به دو بخش باعث افزایش بهره‌وری و کاهش هزینه‌ها خواهد شد. این دسته از کارشناسان برای تایید گفته‌های خودشان به هزینه‌های بازاریابی، مالی و سایر هزینه‌های دو شرکت مجزا اشاره کرده‌اند که دو برابر شده و در نتیجه باعث بالا رفتن هزینه‌ها خواهد شد.
در مقابل اما بعضی دیگر از کارشناسان معتقدند که جدایی این دو بخش از شرکت HP می‌تواند مقدمه فروش این دو بخش با مبالغ بالا باشد. در واقع شرکت HP در سال‌های اخیر با افزایش فضای رقابتی در بازار و مطرح شدن شرکت‌هایی مانند Lenovo به عنوان بزرگ‌ترین تولیدکننده کامپیوترهای شخصی در جهان، فشار زیادی را متحمل شده است. شاید HP سعی دارد با این جدایی به روزهای طلایی گذشته‌اش بازگردد.
قرعه سوم جدایی به نام شرکت قدیمی Symantec
در نهایت و به دنبال موج جدایی در شرکت‌های بزرگ تکنولوژی، اوایل همین هفته شرکت نرم‌افزاری قدیمی Symantec هم از تقسیم‌بندی این شرکت به دو بخش خبر داد. به این ترتیب بزرگ‌ترین تولیدکننده نرم‌افزارهای امنیتی دنیا به دو شرکت مستقل سهامی عام تقسیم خواهد شد. این خبر در حالی منتشر شد که از مدت‌ها پیش شایعات مختلفی درباره جدایی دو بخش اصلی شرکت Symantec و تقسیم این شرکت به دو بخش شنیده می‌شد.
Symantec که بیشتر به خاطر مجموعه آنتی‌ویروس Norton و نرمافزار BackupExec در میان کاربران سراسر دنیا شناخته میشود، با جداسازی دو بخش اصلی خود تلاش می‌کند تمرکز روی فعالیت‌هایش را افزایش دهد و پیچیدگی‌های عملیاتی را کاهش دهد تا در نهایت انعطافپذیری بیشتری در فضای تجاری داشته باشد.
هیات مدیره این شرکت در نهایت به جداسازی دو بخش اصلی Symantec رای موافق دادند تا یکی از بخش‌ها به‌عنوان یک شرکت مجزا روی مباحث امنیتی متمرکز شود و دیگری در زمینه مدیریت اطلاعات فعالیت کند. هیات مدیره Symantec در اطلاعیه خود در این زمینه اعلام کرده است: «تصمیم ما برای انجام این جداسازی، ایجاد یک بازنگری تجاری جامع روی استراتژی‌های شرکت و همچنین ساختار عملیاتی آن بوده است. ایجاد دو کسب و کار کاملا مستقل این امکان را فراهم می‌کند که هر یک از این بخش‌ها، فرصت‌ها و موقعیت‌های بیشتری برای رشد و توسعه خود داشته و طبیعتا ارزش سهام بالاتری را هم رقم بزنند.»
به این ترتیب، بخش امنیتی این شرکت قرار است در بازاری فعالیت کند که پیش‌بینی میشود ارزش آن در سال 2018 حدود 38 میلیارد دلار باشد. هر چند شرکت Symantec در حال حاضر بیشترین سهم از بازار نرم‌افزارهای امنیتی جهان را در اختیار دارد، اما طی سال‌های اخیر کارشناسان این بازار معتقدند مواردی مانند عدم همراهی به موقع با نیاز بازار از قبیل عدم حرکت به سمت سرویس‌های ابری و کاهش وضعیت فروش مربوط به بازار کامپیوترهای شخصی و همچنین عدم مواجهه با رقبای نوظهور باعث شده که جایگاه این شرکت در بازار نرم‌افزارهای امنیتی سست شود و به خطر بیفتد. این در حالی است که انتظار می‌رود کسب و کار مدیریت اطلاعات این شرکت هم که از این به بعد یک شرکت مستقل خواهد بود فعالیتش را در بازاری ادامه بدهد که پیش‌بینی میشود تا سال 2018 ارزشی برابر 16 میلیارد دلار داشته باشد. این اخبار نشان می‌دهند که در ساختار جدید شرکت Symantec، «مایکل‌براون» مدیر عامل فعلی این شرکت همچنان مدیریت بخش تجارت امنیتی آن را به عهده خواهد داشت و «جان‌گنن» به‌عنوان مدیر بخش کسب‌و‌کار مدیریت اطلاعات این شرکت فعالیت خواهد کرد. شرکت Symantec اعلام کرده است که فرآیند جداسازی این شرکت تا پایان ماه دسامبر سال 2015 به مرحله نهایی برسد.
با این اوصاف گویا استراتژی جدید شرکت‌های بزرگ تکنولوژی برای جداسازی بخش‌های مختلف این شرکت‌ها حالا به تدریج به روش و راهکاری رایج در میان آنها تبدیل شده است که می‌تواند به افزایش تمرکز آنها و سرعت حرکت‌شان به سمت نیازهای جدید بازار کمک زیادی کند.