جولان« افغان کارت» در بازار تلفن ایران
روزنامه اعتماد: افغان کارت… روشن کارت… قلب آسیا… افغان تماس… این صدای فریادهای دستفروشانی است که هر روز عصر در ضلع جنوبی میدان امام حسین، به فروش کارت های تماس با افغانستان اقدام می کنند. هوا که رو به تاریکی می رود، دستفروشان بساط های شان را برپا می کنند. اجناس مختلفی در بار دستفروشان وجود دارد. پوشاک، لوازم خانگی، تلفن همراه و مواد خوراکی.
کالایی پرفروش نیز در میان انبوه کالاهای آکبند و دست دوم دیده می شود. کارت تلفن تماس با افغانستان. دستفروشانی که به تمام لباس خود کارت های تلفن چسبانده اند و فریاد می زنند: «کارت تلفن تماس با افغانستان.» «روشن کارت»، «افغان کارت». محل تجمع شان ضلع جنوبی میدان امام حسین است. گزارش میدانی خبرنگار «اعتماد» نشان می دهد کارت تلفن تماس با افغانستان در دیگر نقاط تهران و ایران نیز به فروش می رسد اما نه فقط فروشندگان، که خریداران نیز این محل را بورس خرید و فروش انواع کارت های تلفن می دانند و می گویند هر کارتی در اینجا پیدا می شود، ارزان تر از دیگر نقاط شهر.
سکونت ١٠ درصد جمعیت افغانستان در ایران
فریادهای کسانی که کارت تماس با افغانستان را می فروشند بی پاسخ نیست. انبوهی خریدار در اقصی نقاط میدان حضور دارند و هر کدام نام کارتی را بر زبان می آورند. طبیعی است که جمعیت سه میلیون نفری افغان ها در ایران به خدمات ویژه یی چون کارت های تماس با افغانستان نیاز داشته باشند.
به گفته رییس ستاد افغانستان وزارت خارجه، بیش از سه میلیون تبعه افغانستان در ایران زندگی می کنند که تنها یک میلیون نفر آنها مهاجران قانونی به شما می روند. بررسی ها نشان می دهد جمعیت افغانستان حدود سی میلیون نفر است. بر اساس این آمار ١٠ درصد از جمعیت افغانستان در ایران سکونت دارند.
افغان ها شیوه خاصی برای زندگی در ایران دارند. غالبا بدون همسر و فرزندان راهی ایران می شوند تا کار کنند و بخشی از درآمدشان را هر ماه به افغانستان بفرستند تا زندگی شان رو به راه شود. حتی خداحافظی طالبان از قدرت نیز نتوانست افغان ها را راهی کشورشان کند. در میان خریداران کارت تلفن، بودند کسانی که از ۴٠ سال عمرشان، ٢۵ سال را در ایران گذرانده بودند اما زن و فرزندشان در افغانستان هستند. این بدان معنی است که با وجود زندگی در ایران، در کشورشان ازدواج کرده اند و گاه گداری سر می زنند و دوباره برای کار برمی گردند. مرد افغان در حالی که کارت تلفن را در دستش زیر و رو می کرد به خبرنگار اعتماد گفت: هزینه زندگی در ایران بالاست از این رو ترجیح می دهم در اینجا کار کنم و در افغانستان پول خرج کنم.
دستفروشان گریزان از خبرنگار
سوز آذر کم جان است. هر چه هوا تاریک تر می شود، جمعیت حاضر در میدان بیشتر می شود. مردانی ایستاده اند در کنار میدان که سر تا پایشان را با کارت های تلفن پوشانده اند. به نظر می رسد قیمت کارت ها ثابت نیست. شناور بودن نرخ کارت ها را از چانه زنی بی حد و حصر مشتریان می توان دریافت. بیشتر مشتری ها چانه می زنند و سعی می کنند قیمت را پایین تر بیاورند. جالب ترین بخش ماجرا این است که قیمت فروش کارت ها به مراتب کمتر از قیمتی است که روی کارت درج شده است. مثلاکارت ١۵ هزار تومانی حدود ١١ هزار و ۵٠٠ تومان به فروش می رسد.
یکی از دستفروشان درباره تعداد کارت هایی که می فروشد، می گوید: روزانه حدود ١٠٠ کارت می فروشم اما جز این سوال حاضر نیست سوال دیگری را پاسخ گوید. برای اینکه مکالمه را تمام کند فردی را نشان می دهد و می گوید او، نماینده یکی از شرکت های تولیدکننده کارت های تماس است. فرد مزبور اما به هیچ روی حاضر به حرف زدن نمی شود. در پاسخ به سوالات متعدد خبرنگار «اعتماد» فحشی به خبرنگاران می دهد و می گوید «اینها فقط بلدند نان مردم را آجر کنند».
یکی از مشتریان در رابطه با کیفیت این کارت ها می گوید: کیفیت مکالمه این کارت ها تفاوت چندانی با کارت همراه اول ندارد اما مساله اصلی در این است که قیمت این کارت ها ارزان تر است. این افغانستانی ساکن ایران گفت: تماس با همراه اول دقیقه یی ٩٠٠ تومان می شود اما با این کارت ها کمتر از ۶٠٠ تومان می شود. او در مورد تفاوت شرکت های مختلف گفت: تفاوت، عمده نیست اما شرکت های قدیمی تر بیشتر خریده می شوند زیرا جا افتاده هستند. او در مورد تعداد شرکت هایی که کارت های مکالمه به افغانستان را می فروشند اعلام بی اطلاعی کرد.
سود پنج درصدی
ضلع جنوب شرقی میدان، مغازه یی است که تمامی اجناسش ارزان تر از مغازه های سطح شهر است. از سیگار گرفته تا کارت تلفن. فروشنده مغازه درباره خرید و فروش کارت های مزبور گفت: فروش این کارت ها در مقابل شارژ ایرانسل و همراه اول کمتر است چون فقط افغان ها خریدار این کارت ها هستند اما کمتر دیده ام که افغانی کارت شارژی جز این کارت های شارژ خریداری کند. او سود فروش این کارت ها را بسیار اندک می داند و می گوید میزان سودی که از فروش این کارت ها عاید ما می شود تقریبا کمتر از نصف فروش شارژ ایرانسل یا همراه اول است. مرد جوان درباره دلایل فروش زیر قیمت این کارت ها گفت: دلیل این مساله وجود تعداد زیادی از دستفروشان در میدان و قدرت مالی اندک خریداران است. وی می گوید میدان امام حسین برای اکثر افغان های ساکن ایران حکم جایی را دارد که این کارت ها را با قیمت ارزان تر به دست می آورند و به همین خاطر تعداد مشتریان ما نسبت به محله های دیگر بیشتر است. وی درباره تعداد فروش این کارت ها در روز گفت: به طور میانگین روزی سی عدد از این کارت ها را می فروشیم. فروشنده درباره میزان کاهش قیمت گفت: چیزی بین ٢٠ تا ٣٠ درصد ارزان تر از قیمت کارت ها آنها را به فروش می رسانیم. سود آن هم کمتر از پنج درصد است. مثلاکارت ١۵ هزار تومانی، ١١ هزار و ٢٠٠ تومان می خریم و ١١ هزار و ۵٠٠ تومان می فروشیم. او نیز در مورد تعداد کارت های تماس با افغانستان اعلام بی اطلاعی کرد و مدعی شد تعداد این شرکت ها قطعا بیش از بیست تا است.
مغازه کوچک دیگری همان اطراف است. در این مغازه هم به طور عمده سیگار و تنباکو به فروش می رود اما روی ویترین آن تعداد زیادی از کارت های تماس با افغانستان چسبانده شده است. فروشنده این مغازه جوان درشت اندامی است.
وی درباره دلیل فروش زیر قیمت این کارت ها گفت: دستفروشان باعث این اتفاق شدند اما به هر روی خیلی هم مساله مهمی نیست زیرا من فقط کارت تلفن نمی فروشم و اجناس دیگری هم هستند که به فروش می رسانم. به همین خاطر این مساله زیاد مهم نیست. چراکه اگر دستفروشان از این کار منع شوند ممکن است برای تامین معیشت خود مجبور به انجام کارهای خلاف شوند.
در حین صحبت با این فروشنده، جوانی از او سوال کرد که «اشکان کارت» دارد. او سری به نشانه نفی بالاانداخت و گفت: دیدید؟ ده ها شرکت کارت های تماس با افغانستان را تولید می کنند و همین مساله باعث هرج و مرج در بازار هم شده است. شرکت هایی وجود دارند که حتی نام آنها را نشنیده ام.
٢٩ شرکت تهیه کننده کارت های تماس با افغانستان
یکی از مشتریان درباره این کارت ها گفت: به هر حال نرخ تماس با این کارت ها حدود ٣٠٠ تومان در هر دقیقه یی ارزان تر از همراه اول و ایرانسل است و به همین دلیل هم از این کارت ها استفاده می کنیم. وی که کارگر ساختمانی است و حوالی تهرانپارس مشغول به کار است ادامه داد: در کنار این مساله، قیمت کارت های تماس با افغانستان در میدان امام حسین ارزان تر از جاهای دیگر است و به همین خاطر می توان صرفه جویی بیشتری انجام داد. او گفت: خودم هرگاه می خواهم با خانواده ام در افغانستان تماس بگیرم، از تهرانپارس به اینجا می آیم و کارت را تهیه می کنم در حالی که در تهرانپارس هم از این کارت ها هست اما قیمت آن بالاتر از میدان امام حسین است. ابتدای خیابان انقلاب، فردی روی یک کارتن تعدادی کارت تماس با افغانستان قرار داده است. او که میانسال است به گرمی از صحبت کردن استقبال می کند و می گوید: تا جایی که من می دانم ٢٩ شرکت اقدام به تولید این کارت ها کرده اند. نام های آنها هم متفاوت است. افغان کارت، افغان تماس، قلب آسیا، روشن، تل۴تل، هرات کارت، اشکان کارت و… که طبیعی است همه آنها را نمی توانم برای فروش بیاورم و به جای آن، کارت های پرفروش تر را می آوریم. وی در مورد تعداد فروش این کارت ها در روز گفت: غالبا روزی صد تا می فروشم که حدودا ۴٠ هزار تومان سود کار روزانه من است.
اول صبح به سخنگوی شرکت مخابرات زنگ زدیم، وی در پاسخ گفت: توضیح درباره کارت های تلفن تماس با افغانستان به عهده «امور بین الملل شرکت زیرساخت» است. رییس روابط عمومی امور بین الملل شرکت زیرساخت در پاسخ به به خبرنگار «اعتماد» گفت: این مسائل در حوزه «سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی» است و سازمان فوق باید پاسخگو باشد. تلاش ها برای برقراری با سازمان فوق تا آخرین ساعات چاپ گزارش ادامه داشت. شاید به این سوالات در وقتی دیگر پاسخ داده شود.