آخرین آمارهای ارائه شده در حوزه قاچاق مکالمات VOIP رقم این بازار را سالانه حدود 30 تا 40 میلیارد تومان اعلام کرده بود. این در حالی است که به نظر میرسد طی سالهای اخیر این رقم افزایش قابل توجهی پیدا کرده است.
وزیر ارتباطات در صحبتهای متعدد خود از میزان بالای قاچاق ترافیک گله کرده و خط و نشانهایی برای شرکتهای متخلف در این زمینه کشیده است اما اگر تاریخچه قاچاق ترافیک را مروری اجمالی کنیم میبینیم این روندی است که از مدتها پیش از سوی شرکتهای فعال این حوزه پیشبینی شده بود.
قاچاق ترافیک نیز مانند بسیاری معضلات حوزه ارتباطات موضوع تازهای نیست و طی سالهای اخیر همواره به عنوان یکی از مباحث همیشگی مطرح بوده است. اکنون رقم قاچاق ترافیک به گونهای شده که وزیر ارتباطات می گوید تا چندی پیش میزان تماسهای قاچاق نسبت به کل تماسهای بین الملل درصدی معادل 50-50 داشت که اکنون با پیگیریها این رقم به 65-35 رسیده است.
در دورهای در سال 1391 عنوان شده که قاچاق مکالمات ( VoIP) حدود 5 درصد درآمد صوت شرکت ارتباطات زیرساخت، معادل 30 تا 40 میلیارد تومان را به خود اختصاص میدهد.
محمود خسروی – معاون وزیر ارتباطات و مدیرعامل شرکت ارتباطات زیرساخت – آن زمان در این باره گفته بود: بحث قاچاق مکالمات بینالمللی پدیدهای است که در بسیاری از نقاط دنیا وجود دارد و متاسفانه این موضوع در کشور ما نیز مشاهده میشود.
وی با بیان اینکه برای مبارزه این معضل تاکنون هماهنگیهای خوبی میان شرکت ارتباطات زیرساخت و قوه قضاییه به عمل آمده،به این نکته اشاره کرده بود که قانون جرایم رایانهیی توجه مناسبی به این موضوع داشته و درنهایت کمک کرده است که ما بتوانیم این مساله را پیگیری کنیم.
خسروی همچنین گفته بود: به طور روزانه مسیرهای ارتباطی کنترل و نظارت میشوند و کشفیات متعددی نیز در این زمینه داریم و مدیران شرکتهایی که ضرر و زیان سنگینی به ما وارد کردهاند دستگیر شده و یا تحت پیگرد قانونی قرار گرفتند با این وجود ما به دنبال راهکار فنی هستیم تا بتوانیم به شیوه فنی این مساله را برطرف کنیم.
مدیر عامل شرکت ارتباطات زیرساخت در آن دوره نوسانات بازار ارز را امری تاثیرگذار در این زمینه دانسته و متذکر شده بود: با توجه به نوسانات نرخ ارز این مبحث بسیار برای متخلفان وسوسه برانگیز است و به همین دلیل با وجود اقداماتی برای کنترل این مسئله رخ داده هنوز میزان قاچاق VoIP کاهش چشمگیری پیدا نکرده است.
در دوره ای نیز اخباری در زمینه نرمافزار شناسایی قاچاق VOIP منتشر شده و این گونه عنوان شده بود که نرمافزار شناسایی VOIP آزمایش شده و عملکرد موفقی داشته است؛ البته این نرمافزار برای مدل کوچکی طراحی و آزمایش شد که برای استفاده در ابعاد بزرگ باید تجهیزات لازم تهیه شود که این کار در حال انجام است.
حال حدود دو سال از این وعدهها می گذرد اما در عمل و با توجه به صحبتهای وزیر ارتباطات اینگونه به نظر می رسد که اوضاع نسبت به قبل بهبود قابل توجهی پیدا نکرده است. بی شک در این میان عوامل متعددی در این امر دخیل بوده اما شاید یکی از موضوعات مهمی که در افزایش حجم مکالمات قاچاق بین الملل تاثیر گذاشته بحث افزایش چندین باره تعرفههای تماس بین الملل باشد.
سال 1392 سازمان تنظیم مقررات در دو نوبت به درخواست شرکت ارتباطات زیرساخت اقدام به افزایش تعرفه های مکالمات بین الملل کرد که این تغییرات در آن دوره با انتقادات متعدد شرکتهای خصوصی فعال در این بخش مواجه شد و در نهایت کار را به جایی کشاند که فعالان این بخش پیش بینی چنین روزهایی را کرده و احتمال افزایش قاچاق ترافیک را از دو سال قبل مطرح کردند.
در آن دوره، در پی تغییر تعرفه و افزایش قیمت مکالمات VOIP، ژیرایر وارطانیان – مدیرعامل یکی از شرکتهای ارتباطی – با تاکید بر این که روندی که درافزایش تعرفه های بین الملل در پیش گرفته شده در نهایت به افزایش سطح قاچاق مکالمه منجر خواهد شد،اظهار کرده بود: در شرایطی که هنوز قیمت پهنای باند تغییر نکرده، ممکن است این افزایش تعرفه مکالمات بینالملل نوعی فرجه برای شرکتهای بخش خصوصی باشد تا بتوانند بخشی از مشکلاتی که قبلا به آن دچار شدهاند را جبران کنند. اما بخش عمدهای از مکالماتی که توسط شرکتهای ما ساپورت میشود، مربوط به کشورهایی است که در ارتباط با آنها تعرفهها تنها 20 تومان تغییر کرده است.
به گفته او در شرایطی که موبایلهای اروپا افزایش قابل توجه تعرفه داشتهاند عملا مشتریان به سمتی میروند که از تلفنهای ثابت اروپا استفاده کنند و به سمت شرکتهای ما بیایند. اما با این وجود برای این افزایش تعرفه دلیل منطقی به نظر نمیرسد.
این مدیر ارتباطی گفت: اگر قرار باشد تعرفهها افزایش پیدا کند، بهترین حالت منطقی آن است که همه کشورها براساس نسبتی مشخص افزایش قیمت داشته باشند. اما اکنون واقعا نمیتوان فهمید که افزایش تعرفهها براساس چه سیاستی صورت گرفته و این نوع افزایش در تعرفههای جدید به هیچ عنوان منطقی نیست.
وارطانیان ادامه داد: نکته دیگر آنکه ما منطق این تعرفهها را زمانی زیر سوال بردیم که گفتیم چگونه است که به عنوان مثال یک مشترک برای مکالمه با بندرعباس که داخل کشور وجود دارد باید دقیقهای صد تومان بپردازد و برای مکالمه با کشوری مثل آمریکا دقیقهای 50 تومان؟!
او افزود: حال هم اگر قرار باشد تعرفههای مکالمات بینالملل به یکباره تا این اندازه افزایش پیدا کند با شرایطی که وجود دارد و نظارت چندانی بر روی نرمافزارها نیست قطعا استفاده از این نرمافزارها افزایش یافته و سطح قاچاق مکالمات بیشتر میشود.
حال در شرایطی که بخش قابل توجهی از مکالمات بین الملل از طریق نرم افزارهای موبایلی برقرار می شود مسئولان از افزایش قابل توجه قاچاق ترافیک خبر داده و برای حل این مشکل در حال تلاش هستند.
در همین راستا وزیر ارتباطات به تازگی اعلام کرده است: در حال حاضر بیش از 700 شرکت آی اس پی در حال فعالیت هستند که البته اکثر این شرکتها شرکتهایی هستند که سالم کار می کنند و ما هم ارتباط خوبی با آنها داریم و حتی در تلاشیم که در پروانههای جدید آنها را تقویت کنیم. اما به هر حال در میان این شرکتها برخی هم به جای ارائه خدمات به مردم کار قاچاق ترافیک انجام می دهند که ما در تلاشیم که ابتدا از طریق خود صنف این موضوع را پیگیری کنیم و اگر این شرکتها تغییر رویه ندادند با توجه به آن که شناسایی هم شده اند پروانه آن ها را ابطال کنیم.
معاون وزیر ارتباطات در تازه ترین صحبت های خود در این خصوص متذکر شد: برخی قاچاقچیان مکالمات بین الملل در بستر شبکههای تلفن همراه فعالیت کرده و بر اساس شواهد به دست آمده در موارد متعدد از طریق سیم کارتهای 910 همراه اول و 901 و 902 ایرانسل (آی سیم) اقدام به قاچاق ترافیک بین الملل کرده اند.
محمود خسروی همچنین عنوان کرد: استفاده غیرمجاز از سیم کارتهای 910 همراه اول شناسایی شده و به زودی این مورد را به اپراتور همراه اول اعلام خواهیم کرد، در همین حال استفاده غیرمجاز از سیم کارتهای آی سیم اپراتور ایرانسل نیز شناسایی شده است و به اپراتور مورد نظر اعلام شده است.
معاون وزیر ارتباطات گفت: سیم کارتهای آی سیم ایرانسل با داشتن 50 هزار تومان شارژ اولیه امکان قاچاق شبانه روزی را برای قاچاقچیان مکالمه فراهم می کرد که با تذکر به این اپراتور، موضوع شارژ اولیه این اپراتور برطرف شد در همین حال سیم کارتهای 910 نیز که حدود 20 هزار تومان شارژ اولیه دارد همین اقدام را برای قاچاقچیان مکالمات فراهم می کند که در این زمینه نیز شناسایی صورت گرفته و جلوی ترنسمیشن رایگان یک روزه را از این طریق خواهیم گرفت.
به گزارش ایسنا،VoIP (صدا روی پروتکل اینترنت:Voice Over Internet Protocol) یک اصطلاح عمومی برای خانوادهای از فناوریهای انتقال برای تحویل ارتباطات صوتی بر روی شبکههای مبتنی بر IP مثل اینترنت و شبکههای سوِئیچینگ بسته است.
معمولاً از شرکتهای ارایهکنندهٔ سرویسهای VoIP بهعنوان تهیهکنندگان و از پروتکلهای استفاده شده برای حمل علایم صدا روی شبکهٔ IP، بهعنوان صدا روی IP یا پروتکلهای VoIP یاد میشود.
برخی از کاهش هزینهها تا حدودی به دلیل استفاده از یک شبکهٔ منفرد برای حمل صدا و اطلاعات است، مخصوصاً در جایی که استفادهکنندگان به شبکهای دسترسی دارند که از ظرفیت آن کمتر استفاده شده و میتواند VOIP را بدون هیچ هزینهٔ اضافی حمل کند.
تماسهای VoIP به VoIP برخی اوقات مجانی هستند، در حالی که تماس VOIP به شبکههای تلفن عمومی(PSTN) ممکن است هزینهای در بر داشته باشد که باید توسط استفادهکنندگان VoIP پرداخت شود. پروتکلهای صدا روی IP، سیگنالهای تلفنی را بهعنوان شنیداری دیجیتال حمل میکنند(که معمولاً با فنون فشردهسازی دیتای گفتاری، نرخ دیتای آن کاهش یافته و بهصورت مجموعهای از جریان دیتا، روی IP ارسال میشوند).