عضو شورای عالی فضای مجازی با اشاره به اینکه بحث فیلترینگ در کشور در فضای رسانهای دولتی و مردمی به اندازه کافی مورد توجه قرار گرفته است، گفت: بحث اینترنت پاک بدون سیاستهای پالایشی در این سالها بحث مظلومی بوده است.
رسول جلیلی در نشست خبری همایش بینالمللی فضای مجازی پاک که در تاریخ هفدهم اسفندماه امسال برگزار میشود، به بررسی بحث اینترنت پاک در ایران پرداخت.
وی با اشاره به اینکه فضای مجازی در کشور نهادینه شده است و توسعه این فضا در ابعاد مختلف به وقوع پیوسته است، اظهار کرد: لازم است در زمینهی فضای مجازی پاک قانونگذاری شده و این بحث مورد آسیبشناسی قرار گیرد، چرا که در زمینهی مواجه با چالشهای حاشیهای فضای مجازی در ایران دیر اقدام شده است.
عضو شورای عالی فضای مجازی با اشاره به فعالیتهای کشورهایی که در توسعه فضای مجازی رتبه بالایی دارند، گفت: این کشورها به بررسی آسیبهای فضای مجازی که مخاطب آن مردم، خانوادهها و مدارس هستند پرداختهاند و در این زمینه قوانین بینالمللی و کشوری تدوین کردهاند.
جلیلی ادامه داد: مردم ایران نیز با دغدغههای مشابه مردم همه دنیا مواجهاند. لازم است در همه جای دنیا در برخورد با کودکان، نوجوانان، جوانان و زنان و مردان هرکدام متناسب با نیازهایشان برای ورود به فضای مجازی سیاستهایی در نظر گرفته شود، زیرا عدول در این امر منجر به ناهنجاری اجتماعی میشود.
عضو شورای عالی فضای مجازی با اشاره به اینکه گفتمان پیرامون پاک بودن فضای مجازی بحثی است که مربوط به عموم مردم میشود، تصریح کرد: ما امروز در جامعهای زندگی میکنیم که فناوری مرتبط با فضای مجازی در آن به وجود آمده و برخی آن را زندگی مجازی میدانند.
وی افزود: این پدیده شاید ملموس نباشد، اما عواقب ملموس خواهد داشت و لازم است با توجه به نیازهای اجتماعی و ارزشی کشور یک فضای گفتمان اینترنت پاک به وجود بیاید.
*** فضای مجازی پاک مظلوم واقع شد
جلیلی با اشاره به اینکه هدف از برگزاری همایش بینالمللی فضای مجازی پاک ایجاد فضایی برای گفتمان است، گفت: گفتمان پیرامون اینترنت پاک در کشور ضعیف و مظلوم واقع شده است. ما میخواهیم در حد توان خود این گفتمان را تقویت کنیم.
وی در توضیح مفهوم "فضای مجازی پاک" گفت: بحث پاک بودن فضای مجازی مفهومی است که ادبیات آن برای نزدیک به 70 میلیون مخاطب ایرانی و مخاطبان خارجی این فضا ملموس است.
جلیلی ادامه داد: در گذشته کلمات دیگری از جمله فضای مجازی سالم نیز در این زمینه به کار گرفته میشد، اما در فضای مجازی دغدغه ما نابهسامانیهای اداری و یا بد سرویس دادن نیست، بلکه ما در این زمینه سلامت معنوی، روانی و جامعهشناختی است.
*** نقش اپراتورها در فضای مجازی پاک
عضو شورای عالی فضای مجازی با اشاره به راهاندازی نسل سوم و چهارم ارتباطی از سوی اپراتورهای تلفن همراه در کشور گفت: این پیشرفت نشاندهندهی آن است که صداوسیما نیز میخواهد پوست بیندازد و بهطور موثر وارد فضای مجازی شود. بنابراین مهم است که اپراتورهای تلفن همراه با ابزار نسل سوم و چهارم ارتباطی ببیند که میخواهند چه نقشی را در فضای مجازی کشور ایفا کنند.
وی در این باره تصریح کرد: اپراتورها باید مشخص کنند که آیا هدفشان فقط فروش پهنای باند و کسب درآمد است یا اینکه حداقل میخواهند جلوی ورود خوراک اینترنتی ناپاک را بگیرند.
جلیلی در این باره خاطر نشان کرد: ما میخواهیم اپراتورها در فضای مجازی برنامههایشان را به مردم ارائه دهند. اپراتورها در همه جای دنیا برای کودکان سرویسهای ویژهای میدهند تا یک محیط ویژه فضای مجازی برای کودکان ایجاد شود؛ ما نیز میخواهیم از این تجارب جهانی استفاده کنیم.
*** دعوت از کشورهای خارجی برای فضای مجازی پاک
عضو شورای عالی فضای مجازی دربارهی بخش بین المللی همایش فضای مجازی پاک تصریح کرد: در حال حاضر کاندیداهایی را برای حضور در این همایش به عنوان مهمان خارجی در نظر گرفتهایم.
وی ادامه داد: این کاندیداها از کشورهایی مانند آمریکا، دانمارک، مصر، لبنان، نیوزلند و آلمان هستند. مبنای دعوت ما برای این همایش شخصیتهای خود متخصصین بود نه کشور آنها.
عضو شورای عالی فضای مجازی همچنین در بخش دیگری از این نشست دربارهی راهکارهایی مانند فیلترینگ برای ایجاد فضای مجازی پاک تصریح کرد: رویکرد ما در این همایش رویکرد سلبی نیست، بلکه پاککردن فضای مجازی 80 درصد به صورت ایجابی اتفاق میافتد.
جلیلی در این باره اظهار کرد: بحث فیلترینگ در کشور هم در فضای رسانهای و هم در فضای دولتی و مردمی به اندازه کافی مورد توجه قرار گرفته است و در مورد آن شلوغ کردهاند. چیزی که مورد مظلومیت قرار گرفته، فضای پاک اینترنت منهای ابزارهای پالایش است.
وی با اشاره به اینکه برخی ابزارها در ظاهر به نظر ابزارهای سلبی هستند، گفت: وضع قوانینی چون قانون ممنوعیت به همراه داشتن موبایل در مدرسه ممکن است از نظر دانشآموزان یک قانون سلبی باشد، امااز نظر خانوادهها ایجابی است.
عضو شورای عالی فضای مجازی با اشاره به اینکه در حال حاضر دانشآموزان تلفنهای هوشمند خریداری میکنند، گفت: فروشنده نیز برای اینکه به خریدارش لطف کند چندین اپلیکیشن مختلف را در تلفن همراه را نصب میکند که ممکن است مناسب سن دانشآموز نباشد و همین امر میتواند فضای مدرسه را نیز خراب کند.
جلیلی ادامه داد: در حالی که اگر اپراتورهای تلفن همراه تلفنهای را مخصوص دانشآموزان طراحی کنند، میتوانند در کنار اینکه از طریق این تلفنها صددرصد محتوای موجود در شبکه موبایلی قابل دسترسی است در ابتدا دانشآموزان را با برنامههای ایرانی آشنا کند.
عضو شورای عالی فضای مجازی ادامه داد: در زمینهی ایجاد اینترنت پاک دولت وزارت ارتباطات، شورای عالی فضای مجازی و شورای عالی انقلاب فرهنگی دغدغه دارد.
وی با بیان اینکه مظلومواقع شدن فضای پاک اینترنت به این معنا نیست که بخش دیگری مقصر این امر است، تصریح کرد: با این حال حکومت در این امر یک تقصیر تاریخی دارد.
جلیلی در این باره خاطر نشان کرد: اگر از همان ابتدا برای فضای پاک اینترنت قانونگذاری میشد و در زمینهی محتوا سازی سرمایهگذاری میشد این فضا مورد هجوم محتوای ناپاک قرار نمیگرفت.
*** سرنوشت نامعلوم پیوست فرهنگی
در بخش دیگری از این نشست جلیلی در پاسخ به این سوال که بحث پیوست فرهنگی شورای عالی فضای مجازی به کجا رسیده است؟ گفت: در این زمینه یک کلام میگویم و آن این است که تا الان پیوست در دستور کار جلسه شورا قرار نگرفته است.
عضو شورای عالی فضای مجازی ادامه داد: مشکل این امر این است که خبری از جلسات شورای عالی فضای مجازی نیست و البته خروجی همایش فضای مجازی پاک ربطی به شورای عالی و پیوست فرهنگی ندارد.
در بخش دیگری از این نشست حسن نجفی سولاری – به عنوان عضو شورای سیاستگذاری همایش بینالمللی فضای مجازی پاک – گفت: خوشبختانه بعد از مدتها بحث اینترنت پاک مطرح شده است و سازمانهای مختلفی از جمله مرکز ملی فضای مجازی، وزارت فرهنگ و دانشگاههای مختلف در کنار دانشگاه شریف وارد این بحث شدهاند.
وی با اشاره به اینکه هدف اولیه از برگزاری همایش فضای مجازی پاک ایجاد یک گفتمان و جریان مناسب تعاملی در این زمینه است، گفت: عدهای هستند که در زمینهی فضای مجازی مسوولیت دارد ولی نسبت به این امر حساس نیستند.
عضو شورای سیاستگذاری همایش بینالمللی فضای مجازی پاک با اشاره به اینکه کسانی در جهان فضای مجازی از بیتفاوتی مسوولان در ایران سوءاستفاده میکنند، گفت: این همایش مطلقا یک همایش دولتی نیست و حاکمیت در آن دخالتی ندارد. هدف از این همایش پیداکردن راهکارهای ایجابی برای حل مسائل فضای مجازی است.
سولاری ادامه داد: ما با برگزاری این همایش میخواهیم کسانی را که قادر هستند در فضای تولید محتوای پاک فعالیت کنند تشویق به سرمایهگذاری کنیم. همچنین میخواهیم بین دانشگاهها و مجامع علمی در این زمینه همگرایی به وجود آید.
عضو شورای سیاستگذاری همایش بینالمللی فضای مجازی پاک با اشاره به اینکه جمهوری اسلامی در برهه حساسی از تاریخی قرار دارد، گفت: یکی از دغدغههای ما در این شرایط اقتصاد مقاومتی است و لازم است در این راستا محتوای اینترنتی را در کشور بسازیم و در کشور نیز از آن استفاده کنیم.
وی تصریح کرد: در این حال 90 درصد از بازیهای رایانهای که در اختیار بچههای ایرانی است در خارج از ایران تولید شده است. هدف از این همایش این نیست که درهای ایران را به سوی دنیا ببندیم بلکه ما نباید در زمینهی اینترنت تنها مصرفکننده باشیم.