احمد معتمدی: در خصوص اینترنت؛ باید ایجابی برخورد کنیم
احمد معتمدی، وزیر اسبق ارتباطات و فناوری اطلاعات و سرپرست فعلی دانشگاه امیرکبیر، عضو کمیسیون تنظیم مقررات و ارتباطات است. او اعتقادی به مقابله صفر و صد با محتواها ندارد و معتقد است راه‌حل‌های موجود مسکنی موقت است که در درازمدت جواب نمی‌دهد و باید به جای مقابله‌های گزاف نسبت به فرهنگ‌سازی و تولید محتوای جایگزین اقدام کرد. او در گفت‌وگوی کوتاه زیر از دلایل مخالفتش با فیلترینگ شبکه‌های اجتماعی می‌گوید.
■■■
در دنیا هم این‌طور نیست که فیلترینگ کامل کارساز بوده باشد. هر کس با معیار خودش جواب می‌دهد. فیلترینگ یک راه‌حل خیلی قوی نیست. با تکنولوژی‌های جدید و فیلترشکن‌ها هر کاری هم بکنیم، درصد کمی جواب می‌دهند.
شیوه درست برای چالش‌های موجودی که مطرح می‌شوند، چیست؟
معتقدم باید ایجابی برخورد کنیم. حتی در سیاست‌های کشور هم مقام معظم رهبری بیشتر روی این تاکید دارند که باید به قدری محتوا داشته باشیم که کسی نیاز نداشته باشد به لحاظ فرهنگی سراغ محتوای دیگری خلاف شئون اسلامی برود.
ارزیابی‌تان از راه‌حل تازه وزارت ارتباطات برای فیلترینگ هوشمند چیست؟ فکر می‌کنید بتواند نیازهای موجود را پاسخ بدهد و از چالش‌های سامانه فیلترینگ موجود بکاهد؟
این راه‌حل‌ها مسکن هستند. فیلتر در همه جای دنیا وجود دارد و با معیار خودشان هم با آن برخورد می‌کنند. راه‌حل و فعالیت خوبی است اما راه‌حل اساسی نیست. نقطه‌ضعف اصلی در کشور مشکل فیلتر نیست بلکه روی محتوا کار نمی‌کنیم و سرمایه‌گذاری در این باره صورت نگرفته است. به همین دلیل فردی که دنبال اطلاعات است، باید سراغ اطلاعات خارج از کشور برود. این در حالی است که در ژاپن 90 درصد اطلاعات کاربران در داخل کشور تامین میشود اما در ایران درصد کمی از اطلاعات داخل کشور وجود دارد و چون فیلترینگ موجود نمی‌تواند خوب عمل کند، جلوی اطلاعات مفید را هم می‌گیرد. راه‌حل‌های موجود هم ممکن است در کوتاه‌مدت پاسخ دهد اما در درازمدت جوابگو نیستند و تا الان هم جواب نداده است.
تمرکز اصلی روی فیلتر شبکه‌های اجتماعی و خروج بخش عمده‌ای از اطلاعات از کشور است.
در حال حاضر جوان‌ها به هر شبکه اجتماعی که می‌خواهند دسترسی دارند و بازار فیلترشکن‌ها هم بسیار داغ است و شغل‌های پنهان زیادی ایجاد کرده است. بنابراین سیستم فعلی جواب نمی‌دهد و باید استراتژی قوی انتخاب کنیم که فیلترینگ یکی از آنها‌ست. نمی‌دانم فیلترینگ هوشمند چند درصد کار را بهتر می‌کند اما ممکن است سرعت و کیفیت خدمات را کاهش دهد.
راه‌حل اصلی چیست؟
راه‌حل اساسی تولید محتوا‌ست. باید ببینیم شبکه ملی اطلاعات که بیش از 10 سال است درباره آن بحث می‌کنیم، چرا جواب نمی‌دهد؟ در حالی که این شبکه می‌تواند یکی از ابعاد تولید محتوا باشد و کشور در این زمینه ضعیف برخورد کرده است. برای سرمایه‌گذاری در این حوزه، دولت باید سیاست‌های تشویقی به کار بگیرد و صداوسیما در این باره می‌تواند نقش عمده‌ای داشته باشد. در حال حاضر 50 درصد از محتوایی که از شبکه نسل سوم تلفن همراه عبور می‌کند، تصویر و ویدئو است. حتی آرشیو غنی هم در این باره وجود دارد اما چقدر از آن به مردم عرضه شده و در اختیار کاربران قرار گرفته است؟ صداوسیما می‌خواهد VOD
(videoOn Demand) را راه‌اندازی کند، اما دولت باید برنامه‌ریزی و سیاست‌های تشویقی در این زمینه ارائه دهد. تهیه محتوا کار بخش خصوصی و غیردولتی است و همه باید ورود کنند تا بتوان نسبت به تولید محتوا اقدام کرد.