بررسی عملکرد بخش ارتباطات و فن‌آوری اطلاعات در یک دوره‌ی زمانی مشخص نیازمند آن است که ابعاد مختلف این بخش مورد توجه قرار گیرد؛ براساس ساختار مدیریتی و اداری کشور،‌ در حال حاضر بخش ارتباطات و فن‌آوری اطلاعات شامل چهار زیر بخش، مخابرات، پست، فن‌آوری اطلاعات و فضا است.

به گزارش ایسنا، براساس آمار ارایه شده از سوی وزارت ارتباطات و فن‌آوری اطلاعات در سال ‌٨۴ عملکرد بخش مخابرات نشان می‌دهد که طی یک سال گذشته ‌۵/٢ میلیون شماره تلفن ثابت در کشور راه‌اندازی شده که در عمل به دست‌یابی به ضریب نفوذ ‌٣٠ درصد منجر شده است، از سوی دیگر بیش از ‌١٠ هزار دستگاه تلفن همگانی شهری و راه دور راه‌اندازی شده است.

براساس این گزارش، یکی از مباحث مهم و مورد توجه بخش مخابرات کشور افزایش کیفیت خدمات ارایه شده است، در این مدت متوسط میزان موفقیت مکالمات در شبکه تلفن ثابت به ‌۵/۴٣ درصد افزایش یافته است‌ و در مقابل شاهد کاهش نسبت به خرابی تلفن به ازای هر صد مشترک به دو درصد بودیم.

اما بخش تلفن همراه یکی از مباحثی است که طی سال‌های اخیر شاهد رشد و توسعه بوده است؛ طی یک سال مورد بررسی سه میلیون و ‌۴٠٠ هزار شماره تلفن همراه در کشور راه‌اندازی شده که درنتیجه ضریب نفوذ تلفن همراه در این مدت به ‌۴/١٢ درصد رسیده است.

تعداد شهرهای تحت پوشش به ‌١٠١۶ شهر رسیده که از این میزان تحت پوشش قرار دادن ‌١۶۵ شهر جدید در شبکه‌ی تلفن همراه صورت گرفته و متوسط میزان موفقیت مکالمات در شبکه تلفن همراه به ‌۴٠ درصد رسید و در مجموع ‌٢٧٣٠٠ کیلومتر از جاده‌های اصلی تحت پوشش تلفن همراه قرار دارند.

بنا بر گزارش منتشر شده ازسوی سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی در بخش تلفن همراه اقدامات دیگری ازجمله افزایش ‌٣/۵ میلیون نفر به ظرفیت MSC تلفن همراه کشور، افزایش ‌٢/۶ میلیون نفر به ظرفیت HLR تلفن همراه کشور، افزایش ‌٣٣ کشور و ‌۶۴ اپراتور به کشور‌ها و اپراتورهای طرف رومینگ تلفن همراه، افزایش ‌۵/۶ میلیون نفر به مشترکان سرویس پیام کوتاه SMS و افزایش ‌١٢٢ هزار نفر به مشترکان سرویس پست صوتی VMS انجام شده است.

در حالی که هدف بهینه‌سازی شبکه تهران و پنج شهر بزرگ (شیراز، تبریز، اصفهان، کرج و مشهد) همراه با توسعه‌ی شبکه در نیمه‌ی دوم سال ‌١٣٨۵ تعریف شده و اجرای پروژه‌ی بهینه‌سازی درازمدت شبکه تلفن همراه کشور مورد توجه قرار گرفته است، به منظور بهبود و بهینه‌سازی شبکه تلفن همراه در نیمه‌ی اول سال ‌١٣٨۵ در مجموع ‌١٠ پروژه‌ انجام شده است.

بر اساس گزارش ارایه شده توسط وزارت ارتباطات و فن‌آوری اطلاعات در بخش زیرساخت طی یک سال مورد بررسی تعداد کشورهای منطقه متصل به HUB ایران از طریق فیبر نوری به هفت کشور افزایش یافته است و در کنار آن ‌٣۴٠٠ کیلومتر خطوط اصلی فیبر نوری (مخابراتی ) جدید ایجاد شد، ضمن آن که توسعه‌ی ظرفیت تجهیزات فیبر نوری مد نظر قرار داشته است.

طی یک سال گذشته آماده سازی شبکه‌های هوشمند – IN – و ارایه‌ی سرویس‌های مخابراتی در سطح کل کشور نیز صورت گرفته است.

بنا بر اعلام، از دیگر فعالیت‌های بخش بین‌الملل افزایش قابلیت‌ها و توان بالقوه‌ی ارتباط با کشورهای همسایه است، برای مثال در کنار پیگیری برای برقراری ترافیک روی کابل مشهد – هرات (افغانستان) ترانزیت ارتباط و ایجاد امکان ارتباط مستقیم با کشور عراق و هماهنگی و بررسی برای ارتقای سیستم‌های موجود بین ایران و کشورهای آذربایجان، ترکیه، ارمنستان،‌ ترکمنستان و امارات مورد توجه قرار داشت.

بهره‌برداری از کابل زیردریایی ایران – کویت و همچنین تشکیل کمیته‌های راهبردی و مطالعاتی در زمینه‌ی به کار گیری شبکه‌های نسل جدید NGN مخابراتی از دیگر اقدامات انجام شده است.

ازجمله فعالیت‌هایی که در راستای آزادسازی و خصوصی‌سازی و رفع انحصار دولتی از فعالیت‌های بخش فن‌آوری اطلاعات و ارتباطات با هدف تحقق فضای رقابتی صورت گرفته است، صدور پروانه موافقت‌نامه اپراتور دوم تلفن همراه پس از واریز مبلغ سه میلیون و ‌١۵٨ هزار و ‌۴٠٠ ریال، به عنوان مبلغ اولیه حق امتیاز به حساب خزانه دولت بود؛ این در حالی است که مطالعات و اقدامات اولیه به منظور ورود اپراتور سوم تلفن همراه انجام شده و بر تداوم فعالیت ‌١١ شرکت دارای پروانه‌ی PAP نظارت شده است.

در کنار آن شاهد نظارت بر تداوم و فعالیت‌های پنج شرکت دارنده‌ی پروانه‌ی ارایه خدمات عمومی ‌انتقال داده از طریق ارتباطات ماهواره‌یی بودیم، ضمن آن که پروانه ارایه خدمات دسترسی به اینترنت رسا -ISP- برای تعداد ‌١١١٢ فقره شرکت متقاضی صادر یا تمدید شده است، در این سال همچنین شاهد صدور پروانه‌ی سامانه تلفن همراه ماهواره‌یی بودیم.

طی یک سال گذشته نظام‌نامه‌ی جدید دفاتر خدمات فن‌آوری اطلاعات و ارتباطات تهیه، تدوین و تصویب و بیش از ‌۴٠٠ مجوز جدید ایجاد دفاتر خدمات فن‌آوری اطلاعات و ارتباطات شهری واگذار شد، در کنار آن نظارت لازم بر تداوم فعالیت‌های شرکت‌های دارنده پروانه‌ی تلفن ثابت PSTN و هماهنگی برای عملیاتی کردن فعالیت‌های آن صورت گرفت.

در بخش فن‌آوری اطلاعات، افزایش تعداد یک میلیون کاربر اینترنتی جدید و افزایش ضریب نفوذ اینترنت به ‌١/١١ درصد به عنوان اولین نتیجه‌ از عملکرد زیر بخش فن‌آوری اطلاعات اعلام شده است، البته شاید بتوان تدوین و تصویب چارچوب نظام جامع فن‌آوری اطلاعات و همکاری مواد قانونی لایحه جرایم رایانه‌یی را یکی از اقدامات ماندگار و بنیادین این بخش دانست.

بنا بر اعلام، در این مدت افزایش پهنای باند اینترنت کشور به صورت متقارن به ‌١٩٠٠ میلیون بایت در ثانیه رسید و همچنین افزایش ظرفیت خطوط اینترنت داخل کشور به بیش از ‌٢٣٠ هزار میلیون بایت در ثانیه را شاهد بودیم و طی یک سال گذشته پورت‌های پرسرعت اینترنتی به ‌٣٠ هزار پورت افزایش یافت و میزبان‌های اینترنتی به ‌٢٨ میزبان رسید، این تعداد به معنای آن است که ظرفیت میزبان‌های اینترنتی به بیش از ‌١۶٠ هزار Mpbs رسید.

در این مدت چهار مجوز ارتباط اینترنت پرظرفیت – ICP – واگذار شد،‌ ضمن آن که واگذاری ‌٢٠٣ مجوز خدمات اینترنت – ISP – و واگذاری تعداد ‌١٢ مجوز خدمات تلفن اینترنتی یک طرفه از دیگر خدمات ارایه شده بود.

افزایش دانشگاه‌های متصل به اینترنت از طریق فیبر نوری هم از اهداف و نتایج این بخش طی یک سال گذشته بوده است که در این مدت ‌۵٢ دانشگاه از طریق فیبر نوری به اینترنت متصل شدند و ‌٧۴ دانشگاه هم آماده‌ی بهره‌برداری برای اتصال به اینترنت از طریق فیبر نوری هستند و این فرآیند برای ‌٣۵ دانشگاه هم در حال اجراست.

براساس این گزارش، در بخش پست هم می‌توان به افزایش تعداد حوالجات پستی به ‌٢۶ میلیون فقره طی یک سال رکورد قابل توجهی است و در این مدت شاهد جابه‌جایی ‌٧٩٢ میلیون مرسوله‌ی پستی بودیم که باعث شد رشد سرانه‌ی مرسوله پستی به ‌۴۵/١١ مرسوله برسد.

در این گزارش در بخش فضا اجرای طرح توسعه‌ی فن‌آوری و ساخت ماهواره‌های تحقیقاتی – عملیاتی از جمله‌ی فعالیت‌های انجامی عنوان شده و انتقال پروژه‌های ماهواره‌یی وزارت ارتباطات ( زهره و مصباح) به سازمان فضایی و برنامه‌ریزی و زمینه سازی به منظور تاسیس مرکز تحقیقات فضایی در کنار استقرار دبیرخانه‌ی شورای عالی فضایی از دیگر گام‌هایی است که در این حوزه برداشته شده است.