در شرایطی که هنوز اینترنت به بسیاری از مدارس کشور پا نگذاشته است، به تازگی با امضای قراردادی بین وزارت ارتباطات و آموزش و پرورش برگه تازهای در دفتر نقش تکنولوژی در سیستم آموزشی ورق خورد.
استفاده از اینترنت در ایران جایگاه شایسته خود را آنگونه که باید در سیستم آموزش عالی کشور پیدا نکرده و شاید این روند باید پیش از این و زودتر از وزارت علوم از سازمان آموزش و پروش و به صورت پایهای آغاز میشد.
به تعبیر وزیر ارتباطات این برگ نو در همکاریهای دو وزارتخانه باعث ایجاد تحول خواهد شد و افزایش دسترسی دانش آموزان به ابزارهای نوین در آینده شرایط مدیریتی بهتری برای کشور ایجاد میکند.
ایجاد و راه اندازی شبکه دانش آموزی، خدمات پست الکترونیکی دانش آموزی و نرم افزارهای مربوط به مدیریت مدارس از جمله برنامههای مشترک این دو وزارتخانه در آینده خواهد بود.
اما سابقه چنین برنامهریزیهایی به دولت یازدهم مربوط نمیشود بلکه شبکهای با نام شبکه رشد و به عنوان شبکه ملی آموزش و پرورش پیش از این در کشور راهاندازی شده که البته در آن علاوه بر ایجاد امکان ساخت و استفاده از ایمیل دانشآموزی، مطالب دیگر آموزشی و اخبار مربوطه نیز قرار داده شده است.
به نظر میرسید این شبکه نهتنها در سیستم آموزش و پرورش چندان شناخته شده نیست بلکه نتوانسته جذابیتهای لازم برای استفاده دانشآموزان را نیز داشته باشد.
با این حال دولت جدید و و شخص وزیر ارتباطات تصمیم تازهای برای نمود فناوری اطلاعات و ارتباطات در سیستم آموزشی کشور دارد.
«در کشور ما سند زیاد امضا میشود اما مهم آن است که این سندها به نتیجه برسند» این بخشی از اظهارات واعظی در مراسم امضای تفاهم نامه توسعه همکاریهای مشترک با وزارت ارتباطات بود و البته با نگاهی به گذشته میتوان نمونههایی از این اسناد را در نظام آموزشی کشور پیدا کرد.
«سند تحول بنیادین آموزش و پرورش» نام یکی از این اسناد نیمه کاره مانده است که در سال 1390 توسط رییس جمهوری پیشین مطرح و رونمایی شد. استفاده از فناوریهای ارتباطی از جمله نکاتی بود که در سطرهای مختلفی از این سند به آن اشاره شده بود و البته نقش راهاندازی شبکه ملی اطلاعات در بهرهگیری از این تکنولوژیها نیز در این سند نادیده گرفته نشده بود.
در کنار امکانات سختافزاری مانند موبایل و تبلت دانشآموزی که همیشه با سد بلند بودجه و اعتبارات مواجه میشود، امکانات نرمافزاری مانند ایجاد یک شبکه دانشآموزی انتقال اطلاعات و یا ایمیل دانشآموزی بیش از اعتبار به ایجاد محتوا و برنامهنویسی نیازمند است.
از سوی دیگر با توجه به اینکه یکی از مهمترین کارارییهای شبکه ملی اطلاعات یا همان اینترانت این است که اطلاعات داخلی کشور در داخل مرزهای همان کشور رد و بدل شود، میتوان به نقش این شبکه در ارتباطات دانشآموزی و آموزشی پی برد.
افتتاح مرکز دادههای آموزش و پرورش میتواند گامی در جهت ایجاد شبکه ملی اطلاعات در کشور به حساب بیاید و از سوی دیگر باید دید که اجرای برنامههایی مانند ایجاد ایمیل دانشآموزی و یا راه اندازی شبکه دانش آموزی قرار است برروی پهنای باند بینالمللی اتفاق بیفتاد یا با توجه به اینکه انتقال این دسته دادهها مربوط به گردش اطلاعات در داخل کشور میشود چنین امکاناتی بر پهنای باند اینترانت به وجود خواهد آمد.
وزیر ارتباطات همچنین با آگاهی نسبت به نقش اطلاعات آموزشی مربوط به دانشآموزان در تولید محتوا، بر لزوم ایجاد شرایطی برای اینکه از طریق مدارس هوشمند دانشآموزان بتوانند به راحتی به اطلاعات مفید دسترسی داشته باشند تاکید کرد.
«موتور جستوجوی ملی» از جمله دیگر عباراتی است که عمرش در لغتنامه فناوری اطلاعات در ایران به سالها پیش بازمیگردد. در سال 89 بود که وزیر ارتباطات پیشین – رضا تقیپور- اعلام کرد که این وزارتخانه برای برطرف کردن نیازهای بومی در حال کار برروی یک موتور جستوجوی ملی است.
اما نامهای مختلف برای موتورهای جستوجوی ایرانی نتوانست تا کنون موفقیت را برای این پروژه به ارمغان بیاورد و گوگل ایرانی به یک طرح شکستخورده تبدیل شده بود تا اینکه واعظی بار دیگر به سراغ پرونده موتور جستوجوی بومی رفته است و این بار آن را به عنوان ابزاری در خدمت شبکه مدارس کشور میداند.
اگرچه اینترنت حضور چندان پررنگی در مدارس کشور ندارد و در بین درسهای دانشآموزان درسی با نام کامپیوتر به دلیل نبود امکانات کافی هنوز نتوانسته به برنامه هفتگی همه دانشآموزان کشور راه پیدا کند اما رییس سازمان فنآوری اطلاعات با اشاره به اینکه در حال حاضر بیش از 40 هزار مدرسه در کشور با شبکه اینترنت اتصال دارند، معتقد است که به واسطه افتتاح مرکز دادهای، ظرفیت بهتری برای فناوری اطلاعات در مدارس فراهم میشود.
در نهایت برای نتیجهگیری از این تفاهمنامه جدید یا همان سند تازه برای گسترش نقش فناوری در آموزش و پرورش کشور باید منتظر پیداسازی و اجرای برنامههای وزارت ارتباطات در سالهای باقی مانده دولت یازدهم بود و امیدوار ماند که این سند تازه نیز به پرونده سندهای نیمهکاره آموزشی کشور در سالهای گذشته ملحق نشود.