افشای جاسوسی سایبری آمریکا از ۳۰ کشور جهان از سال ۲۰۰۱/ ایران هدف اول نسل تازه استاکس‌نت
آژانس امنیت ملی آمریکا با طراحی بدافزاری خطرناک که خود را به خوبی در هارد دیسک رایانه‌ها مخفی می‌کند، توانسته از ۳۰ کشور جهان جاسوسی کند. مهم‌ترین هدف این جاسوسی‌ها ایران بوده است.
بدافزاری که توسط جاسوسان آمریکایی طراحی شده از انعطاف خوبی برخوردار بوده و خود را با مهارت فراوان در داخل هارددیسک‌های ساخت شرکت های وسترن دیجیتال، سیگیت، توشیبا، آی بی ام، میکرون، سامسونگ و دیگر شرکت های مهم سازنده این محصول مخفی می‌کند، به گونه ای که شناسایی آن توسط نرم افزارهای امنیتی متعارف ناممکن بوده و از این طریق می‌توان از میلیون ها رایانه در سراسر جهان جاسوسی کرد و اطلاعات موجود در آنها را به سرقت برد. شرکت‌های سازنده این هارددیسک ها می‌گویند اطلاعی از این موضع نداشته‌اند. برخی از آنها هم حاضر به موضع گیری نشده‌اند.
کاسپراسکای می‌گوید تاکنون 30 کشور جهان را شناسایی کرده که در آنها رایانه‌های آلوده به این بدافزار وجود دارد. پس از ایران که رتبه اول آلودگی را به خود اختصاص داده، روسیه در رتبه دوم و پاکستان، افغانستان، هند، چین، سوریه و مالی در رتبه های بعدی هستند. بعد از این کشورها که شدت آلودگی در آنها به شدت بالاست، کشورهای لبنان، یمن، امارات، الجزایر، کنیا، بریتانیا، لیبی، مکزیک، قطر و مصر در ردیف کشورهایی با آلودگی متوسط قرار می گیرند.
کشورهای دارای آلودگی اندک هم عبارتند از ترکیه، سومالی، میانمار، آلمان، آفریقای جنوبی، نیجریه، آمریکا، ونزوئلا، سودان، فلسطین، مراکش، مالزی، قزاقستان، عراق، برزیل، اوگاندا، سوییس، سنگاپور، فیلیپین، پرو، فرانسه، اکوادور، بلژیک و بحرین.
ایران و روسیه دو کشوری هستند که تقریبا همه سازمان ها و نهادهای مهم موجود در آنها هدف این حملات قرار گرفته‌اند. به عبارت دیگر بدافزار مخرب دولت آمریکا، نهادها و موسسات مالی، دیپلماتیک و سفارتخانه ها، بخش های انرژی و زیرساخت های مرتبط، ارتش، صعت مخابرات و ارتباطات، دولت، موسسات تحقیقاتی، دانشگاه ها، صنایع هوا-فضا و … را در ایران مورد حمله قرار داده است.
به طور کلی حملات یاد شده بیشتر علیه نهادهای نظامی، شرکت های مخابراتی، بانک ها، شرکت های بخش انرژی، موسسات تحقیقات هسته ای، رسانه ها و فعالان اسلام گرا صورت گرفته است. جالب آنکه در مورد ایران این حملات علیه نهادها و موسسات اسلامی سازمان دهی نشده است.
برنامه جاسوسی یاد شده شباهت‌های فراوانی به استاکس نت دارد که چندی قبل از آن برای سازمان دهی حملات سایبری به تاسیسات غنی سازی اورانیوم در ایران استفاده شد. ظاهرا گستردگی خرابکاری‌های ناشی از جاسوسی سایبری تازه آمریکا هم در ابعاد استاکس نت بوده است.
آژانس امنیت ملی آمریکا در واکنش به انتشار این گزارش موسسه کاسپراسکای گفته است که از این مساله آگاه است، اما به طور علنی در مورد آن اظهارنظر نمی کند.
بر اساس گزارش فنی کاسپراسکای در این زمینه که از آدرس https://bit.ly/17bPUUe در دسترس است، فعالیت بدافزار مذکور در برخی کشورها از سال 2001 آغاز شده است. این موسسه امیدوار است انتشار گزارش مذکور به شناسایی و پاکسازی این بدافزار در نقاط مختلف جهان کمک کند.
انتشار گزارش هایی از این دست می تواند به توانایی های آژانس امنیت ملی آمریکا برای جاسوسی در دیگر نقاط جهان آسیب برساند. هر چند این مساله تا به حال موجب تغییری در سیاست های نهاد مذکور نشده است.
بررسی های کاسپراسکای نشان می دهد که این بدافزار با تغییر در برنامه نویسی میان افزار یا firmware هارد درایوها بخش های مخفی در هارددیسک ها ایجاد می کند که دسترسی به آنها تنها از طریق یک API (application programming interface) مخفی ممکن است.
به محض اینکه این تغییرات بر روی هارددیسک صورت بگیرد، پاک کردن بدافزار نصب شده غیرممکن می شود. فرمت کردن هارددیسک و حتی نصب مجدد سیستم عامل رایانه ها هم تغییری در این وضعیت صورت نداده و سکتور یا بخش مخفی ایجاد شده کماکان در سر جای خود باقی می ماند.
این تکنیک جاسوسی که به Equation مشهور شده بسیار خاص و بی همتاست و تاکنون کشف نشده باقی مانده بود. جاسوسان آمریکایی از این روش برای کنترل هزاران رایانه، سرقت فایل های آنها و استراق سمع از ارتباطات صورت گرفته از طریق آنها و… استفاده کرده اند. کاسپراسکای موفق به شناسایی رایانه های بسیار مهم و حاوی اطلاعات ارزشمندی در نقاط مختلف دنیا شده که از همین شیوه برای جاسوسی از آنها استفاده شده است.