آینده مبهم اپراتورهای تلفن‌همراه
سعید طباطبایی – بایت : با توجه به تمامی مشکلاتی که برای ارایه خدمات اینترنت پر سرعت در ایران وجود دارد ولی این روزها تقریبا اکثر کاربران ایرانی در محل کار و خانه به اینترنت دسترسی داشته و پیام‌رسان‌های موبایلی نظیر وایبر و واتس آپ یکی از برنامه‌های همیشه آنلاین زیر دست آن‌ها است.
این برنامه‌های کوچک و کاربردی با هزینه‌هایی چند هزار دلاری، حالا هزاران میلیارد دلار سرمایه اپراتورهای تلفن در سراسر جهان را با تهدید جدی مواجه کردهاند. کاربران این نرم‌افزارها طبعا از رواج چنین ابزاری بسیار خشنود هستند. اما دولت‌‌ها علاوه بر کاهش درآمدها با چالش‌‌های امنیتی و اجتماعی بسیار جدی مواجه شده‌‌اند.
این نرم‌‌افزار‌های کوچک به سرعت و سهولت زیرساخت‌‌های سنگین اپراتورها و هزاران شغل را در معرض تهدید قرار داده‌‌اند. برای نمونه سال گذشته دولت امارات زیان یکی از اپراتورها در کشورش توسط وایبر را چیزی فراتر از یک میلیون دلار در ماه اعلام کرد. حالا بسیاری از کشور‌ها مانند امارات بجای هزینه برای مسدود کردن وایبر، دست به دامان خود وایبر شده‌‌اند و با پرداخت هزینه به آن، تقاضای بستن تماسهای خروجی و همچنین ارسال پیامک از طریق پیش شماره امارات را کردند.
به هر تقدیر این موضوع تبدیل به یک چالش جهانی شده که علاوه بر اپراتورها، دولت‌‌ها را نیز تحت تاثیر قرار داده است. کما این که به گفته مدیرعامل همراه‌اول در صورت ضرر اپراتورها از محل فعالیت بی‌ضابطه این اپلیکیشن‌‌ها، دولت حتی بیش از اپراتورها ضرر می‌‌کند. زیرا در قانون بودجه ۹۴ رگولاتوری باید ۵ هزار میلیارد تومان به خزانه واریز کند و این رقم از محل درآمد اپراتورها است. بنابراین اگر درآمد اپراتورها کاهش یابد تامین این درآمد نیز دچار مشکل خواهد شد. درخواست از کاربران برای عدم استفاده از این ابزارها و فیلترینگ، احتمالا کمک چندانی به حل این موضوع نخواهد کرد.
از این رو به نظر می‌‌رسد اپراتورها باید بین شرایط بد و بدتر، سریع‌‌تر دست به کار شده و با مسایل دنیای جدید مواجه شوند. اپراتورهای کشورهای اروپایی نیز با مسایلی از این دست مواجه هستند، اما آن‌ها در یکی از راهکارهای خود سعی کردهاند با انواع امتیازات و بسته‌‌های تشویقی اعم از ارسال حجم مناسبی پیامک و تماس رایگان، مانع از دست دادن بخش زیادی از مشترکان خود شوند. به هر تقدیر بخشی از راه حل این مسئله تنها قوانین محدودکننده نبوده و اپراتورها باید سیاست‌‌های تشویقی را نیز به سرعت در دستور کار خود بگذارند. چراکه کاهش بی‌سابقه پیامک‌‌های عید امسال ایرانی‌‌ها، مهمترین زنگ خطر برای اپراتورها بود.
از طرف دیگر اپراتورهای فعال داخل ایران خود یکی از ارایه دهندگان اصلی اینترنت نیز هستند و به راحتی می‌توانند گزینه‌هایی مشابه وایبر و واتس آپ به بازار عرضه کنند که کاربران بتوانند با استفاده از آن تماسهای خارجی و داخلی خود را برقرار کنند و درآمد اپراتور نیز سرجایش باقی بماند. این البته مستلزم پایین آمدن اپراتورها از دنده لجبـازی و قدرت است. به عبارت دیگر اپراتور درآمد خود را با استفـاده از ارائه اینترنـت با تخفیف زیاد و قابل رقابت ارایه دهد و از خدمات ارزش افزوده سیم کارت درآمـد کسب کند تا از طریـق صوت و پیامک. این کار می‌تواند در دراز مدت حیات اپراتورهای تلفن‌همراه در ایران را تضمین کند. در غیر این صورت سودهای افسانه‌ای سال‌های قبل اپراتورها تبدیل به خواب و خیال دست نیافتنی میشود و این صنعت سود ده در ایران با مشکل جدی مواجه خواهد شد.