غول نرمافزاری روی خط تغییر
ماه ژوئن گذشته «تاد هولمدال» یکی از مدیران سختافزاری مایکروسافت به همراه گروهی از مدیران این شرکت در کنار ساتیا نادلا در طبقه زیرین مرکز بازدیدکنندگان مایکروسافت در ردموند قدم میزدند و درباره یک پروژه محرمانه صحبت میکردند.
در طول چند سال بیش از صد نفر مشتاقانه برای این پروژه محرمانه که بالاخره HoloLens نام گرفت، زحمت کشیدند. در ابتدا هدست HoloLens مجموعهای بزرگ و سنگین از بندها، سیمها و قطعات الکترونیکی بود، اما میتوانست تصاویر را روی لنزهایی در جلوی چشمان افراد بیندازد و نمایش دهد تا به این ترتیب چشماندازی مجازی با اجزایی اضافه شده به تصاویر واقعی پیرامون ایجاد کند. رهبران تیم طراحی و ساخت HoloLens معتقدند که این محصول واقعیت افزوده -درست مثل کامپیوترهای شخصی و موبایلهای هوشمند- پتانسیل کافی برای تبدیل شدن به پدیده آینده دنیای تکنولوژیهای مصرفی را دارد.
با این همه اما مایکروسافت شرکتی است که بارها تلاش کرده با مدیریت دقیق به نوآوریهای مبتکرانه دست پیدا کند و آنها را به قفسههای فروشگاهها هدایت نماید. مایکروسافت سالها قبل از آنکه اپل آیفون را عرضه کند، نرمافزار خودش را برای موبایلهای هوشمند عرضه کرده بود که آنقدرها مورد توجه قرار نگرفت. یک دهه قبل از آنکه اپل واچ معرفی و عرضه شود، مایکروسافت کامپیوتر مچی خودش را معرفی کرده بود که چندان در بازار موفق نبود.
اعضای تیم پروژه HoloLens کاملا به اختراعشان اطمینان داشتند. با این حال اما آنها نگران بودند که ساتیا نادلا که بعد از دو دهه کارمند مایکروسافت بودن به سمت مدیرعاملی این شرکت رسید و بلافاصله با جدیت به حذف بخشهای هزینهبر و حتی اخراج تعدادی از کارمندان پرداخت، این پروژه را به خاطر آنکه خیلی پرمخاطره و خلاف عرفهای رایج در این شرکت است، متوقف کند.
نادلا اما در برابر این پروژه شانه خالی نکرده است. «تاد هولمدال» در این مورد گفته است: «نادلا گفت این پروژه در مسیر درستی قرار دارد و همان کاری است که میخواهیم انجام دهیم. ما میخواهیم یک رده محصول جدید را درست کنیم و این در واقع محصولی است که مایکروسافت باید روی آن کار کند.» این واکنش نشان از رویای نادلا برای تغییر وضعیت مایکروسافت دارد. او میخواهد روی تکنولوژیهای جدیدی سرمایهگذاری کند که بتوانند از سرمایهها و داراییهای شرکت محافظت کند. بخشی از این روند بازسازی در کنفرانس مایکروسافت که قرار است فردا در سانفرانسیسکو برگزار شود، مطرح میشود. انتظار میرود نادلا در این کنفرانس از تمایلش به بهبود روابط تیره مایکروسافت با توسعهدهندگان نرمافزار حرف بزند تا به این ترتیب این امکان برای شرکتهای نرمافزاری فراهم شود که اپلیکیشنهای نوشته شده برای سیستمعاملهای اپل و گوگل را برای اجرا روی ویندوز هم تغییر بدهند. نادلای 47 ساله در مصاحبه اخیرش گفت که او و مایکروسافت از اشتباهاتشان در گذشته درس میگیرند. به گفته نادلا، او دیسیپلینها و مقررات لازم برای تولید محصولاتی را که کامل و راضیکننده باشند، به خوبی درک میکند. هر بخشی از سختافزار تا نرمافزار و سرویسهای آنلاین باید هماهنگ و متوازن با یکدیگر کار بکنند. نادلا در جملاتی شمرده و حساب شده گفت: «در چنین جایگاهی دیگر نمیتوان توقف کرد. باید این جریان را کامل کنی و من فکر میکنم جایگاهی که اپل دارد به ما برای درس گرفتن جهت ایجاد ردههای محصولی جدید کمک میکند.»
به عبارت دیگر مایکروسافت در حال حاضر جایگاهی متفاوت از آن میراث بدنامی که نادلا در فوریه سال 2014 از استیو بالمر تحویل گرفته بود، دارد. مایکروسافت تا مدتی قبل چند سیستم داخلی برای مدیریت توسعه نرمافزار داشت. ساتیا نادلا کارمندانش را به استفاده از یک سیستم ترغیب کرد با این هدف که ابزارهای درجه یک داخلی به تولید و ساخت محصولات درجه یک کمک میکنند. او سعی کرد درگیریهای جناحی را که در زمان مدیریت بالمر در داخل مایکروسافت ایجاد شده بود، پایان بدهد تا در نتیجه این تلاش 118 هزار نفر نیروی کاری زرنگ و زیرک در اختیار داشته باشد. او این کارمندان را دوباره دور هم جمع کرد و نیروی تازهای به آنها داد؛ درست مانند شخصیتر کردن پردازشهای کامپیوتری از طریق ابزارهای پوشیدنی هوشمند. به عبارت دیگر او برای تبدیل نوآوری مایکروسافت به محصولاتی که مردم به خرید آنها علاقهمند باشند، گروه تحقیقاتی این شرکت را که بزرگترین گروه تحقیقاتی در صنعت تکنولوژی است مدیریت کرد تا همکاری نزدیکتری با مهندسان ساخت محصولات داشته باشند.
او سعی کرد روحیه تواضع و فروتنی را در محیط کاری شرکت رواج دهد. برخلاف استیو بالمر که زمانی در یک مصاحبه تلویزیونی به آیفون خندیده و آن را مسخره کرده بود، نادلا به شدت بخش نرمافزار مایکروسافت را به پیگیری روند طراحی، تولید و عرضه ابزارهای اپل و اندرویدی ترغیب میکند. «مارک بینوف» مدیرعامل شرکت Salesforce.com که سالها منتقد مایکروسافت بود و شرکتش سال پیش با مایکروسافت برای همکاریهای نرمافزار به توافق رسید در این مورد میگوید: «غرور و تکبر آنها را از پا درآورد. حالا اما با حضور ساتیا نادلا، آنها ذهن بازتری درباره همکاری با دیگران دارند.»
با این حال همچنان تردیدهایی درباره موفقیت نادلا برای توسعه محصولات و نوآوریهایی مانند HoloLens وجود دارد. کارشناسان و تحلیلگران اما بسیار تحت تاثیر تجارت رایانش ابری نادلا که رشد سریعی داشته است، قرار گرفتهاند و البته روند رشد قیمت سهام این شرکت که از زمان تصدی نادلا به عنوان مدیرعامل مایکروسافت تا 40 درصد افزایش یافته است. با این همه اما نادلا هنوز نشانهای از اینکه میتواند یک تکنولوژی جدید و مهم را ارائه دهد، از خودش نشان نداده است.
در جلسهای درباره HoloLens، نادلا به تیم کاری این پروژه گفته بود که میتواند این پروژه پیش برود. این پروژه نباید مانند سیستم بازی ویدئویی Xbox مایکروسافت که مانند یک جمهوری خودمختار توسعه یافت، اداره شود. او از تیم کاری پروژه HoloLens خواست تا کاملا با مایکروسافت هماهنگ و متحد باشند. این به معنای همکاری با کارمندان بخش Skype، ویندوز و همچنین تیم بازیهای ویدئویی است. تیم کاری پروژه HoloLens حتی قبل از ملاقات با نادلا هم این روند را در پیش گرفته بودند، اما نصایح نادلا آنها را در این زمینه متمرکزتر کرد. مایکروسافت میگوید که HoloLens در زمان مقرر به فروش میرسد، وقتی که ویندوز 10 یعنی سیستمعامل جدید مایکروسافت در تابستان امسال عرضه خواهد شد.
هدست واقعیت افزوده HoloLens مایکروسافت میتواند خانه یا محل کار را هم به محیط کار بازی تبدیل کند! این در حالی است که رقبای مایکروسافت در این زمینه واقعیت مجازی را به جای واقعیت افزوده انتخاب کردهاند. هدستهای واقعیت مجازی مانند Oculus Rift، HTC Vive و Gear VR سامسونگ کاربر را وارد یک فضای مجازی دیگر میکنند، اما هدست واقعیت افزوده HoloLens در واقع نشانهها را به همین دنیای واقعی که اطراف ما وجود دارد اضافه میکند و به همین دلیل هم میتواند بسیار کاربردیتر باشد. در حقیقت هدست HoloLens یک کامپیوتر مجهز به واحد پردازنده کامپیوتری، واحد پردازنده گرافیکی و یک پردازنده مخصوص
هولوگرافیکی است. مایکروسافت این محصول را با شعار «پیشرفتهترین کامپیوتر هولوگرافیک که دنیا تا به حال به خود دیده» معرفی کرد. ساتیا نادلا، مدیرعامل مایکروسافت اعتقاد دارد خرید ماینکرفت به این شرکت برای ایجاد چیزهایی جدید کمک کرده و میگوید با اینکه برخلاف گوگل گلس ادعا نمیکند HoloLens همان آینده پوشیدنیهاست اما آینده روشنی را برای آن متصور میشود.