گزارشی از نمایشگاه فناوری بومی تهران/ 80 شرکت ایرانی که به تولید محصولات سایبری بومی و امنیتی می پردازند
هکرهای امریکایی به وزارت نفت ایران حمله کردند ولی ایرانی‌ها توانستند این حمله را خنثی کنند. این خبر اخیراً در همایش بین‌المللی «جرایم سایبری در جهان به هم پیوسته» از سوی مسئولان اعلام شد. چنین خبرهایی هر چند وقت یکبار اعلام میشود چرا که در عصر کنونی جنگ سایبری برای ایجاد اختلال در اطلاعات با شدت جریان دارد و کسی در این جنگ برنده است که به بالاترین سطح این دانش در بحث امنیتی مجهز باشد. تولید نرم افزارهای بومی برای مقابله با جنگ اطلاعات یکی از این راه‌ها است. راهی که در دومین نمایشگاه صنعت بومی سایبری به آزمون نهاده شد. بحث داغ طراحان نمایشگاه این بود که آیا با استفاده از نرم افزار‌ها و تولیدات بومی می‌توان مانع اخلال در جریان اطلاعات داخلی شد.
امنیت در محصولات بومی
در دومین نمایشگاه صنعت بومی سایبری کشور که با حمایت مرکز ملی مجازی و به همت سازمان پدافند غیرعامل کشور و شرکت صنعت الکترونیک ایران در مرکز ملی فضای مجازی ایران برگزار شد. 80 شرکت توانمند (با بیش از 10 سال سابقه کار) و فناور (با کمتر از 5 سال کار)، صنعت میکرو الکترونیک و آزمایشگاه ارزیابی حضور داشتند که 180 محصول جدید مانند فایروال‌ها، یو تی ام‌ها، توکن‌های امنیتی، روترها، ماژول‌های امنیتی، رمزکننده هارد دیسک، مرکز عملیات امنیت و اسکاداها… که از سال 90 تولید و به بازار ارائه شده است به نمایش گذاشتند تا به مسئولان تصمیم ساز کشور نشان دهند که ایران خود دارای توانمندی‌های امنیتی داخلی است و می‌توان از تولیدات آنها بهره‌برداری کرد.
محمود محسن نیا، مدیر فروش یکی از شرکت‌های برتر در دوره اول نمایشگاه است که فایروال‌ها، یو تی ام‌ها و توکن‌های امنیتی را تولید می‌کند و می گوید که محصولات آنها از آزمون‌ها و آزمایش‌ها موفق بیرون آمده و در سبد کالایی سازمان‌های مختلف دولتی و نظامی قرار گرفته است.
محسن نیا می‌گوید: وقتی در کشور از رایانه و اینترنت استفاده میشود باید امنیت داخلی نیز برقرار باشد چون ممکن است با «بک دور»هایی که در محصولات امنیتی خارجی معمولاً به عمد جاسازی میشود، هکرها بتوانند به اطلاعات دسترسی پیدا کنند.
محسن وهابزاده مدیر شرکت دیگری است که فعالیت جدی خود را از سال 86 با ساخت روتر آغاز کرده است، او می‌گوید: روترها انتقال اطلاعات را انجام می‌دهند و بیشتر ساخت کشور امریکا و رژیم اسرائیل هستند و برای کشوری مانند ما که دشمن در پی دسترسی به اطلاعات آن است، استفاده از روترهای خارجی منطقی نیست.
وهابزاده می‌گوید: روترها در بخش زیرساخت‌ها بسیار مهم هستند و حتی جایگزین سیستم‌های سیسکو خارجی میشود. روترهای تولید شده در ایران تمام ویژگی‌های روترهای خارجی را دارد به علاوه اینکه دارای امنیت و پایداری بیشتری است.
مدیر این شرکت امنیتی در ادامه می‌گوید: روتر شرکت ما سال گذشته بعد از گذراندن تأییدیه‌ها از سوی وزارت دفاع رونمایی شد و در واقع در نیروهای مسلح و سازمان‌های دیگر استفاده میشود و به گفته این کارشناس هر روتر خارجی 18 میلیون تومان قیمت دارد و با یک سوم این مبلغ می‌توان روتر داخلی را تهیه کرد.
وی می‌افزاید: مشتری می‌تواند بدون داشتن هرگونه بلک باکس روی همه مؤلفه‌های امنیتی نظارت داشته باشد حتی بر اثر نیازی که مشتری در طرح خود برحسب حساسیت‌ها دارد آپشن‌ها و پروتکل‌های امنیتی به محصول داخلی اضافه کند.
مهدی فرجی مدیر فنی یکی دیگر از شرکت‌های شرکت‌کننده در این نمایشگاه که در ساخت فایروال امنیتی فعالیت دارد به «ایران» می‌گوید: وقتی محصول خارجی خریداری میشود هزینه آن بیشتر از محصول داخلی تمام میشود چرا که سال‌های بعد باید هزینه لایسنس آن را که 80 درصد قیمت محصول است پرداخت کند تا لایسنس آزاد شود در صورتی که محصولات داخلی محدودیت لایسنس ندارند و با یکبار خرید مادام العمر می‌توان از آن استفاده کرد.
فرجی با اشاره به شعار انحصاری شرکت که «امنیت وارداتی نیست» می‌افزاید: باید به این نکته توجه داشت که آیا مثلاً نیروی انتظامی کشور برای برقراری امنیت در کشور نیروی خارجی جذب می‌کند یا داخلی؟ بحث آی پی‌ها نیز دقیقاً به همین صورت است که باید برای امنیت از محصولات داخلی بهره برد.
«امید کوکب پیک» مسئول راه‌اندازی مراکز دیتا از اداره کل پشتیبانی و زیرساخت وزارت ارتباطات هم معتقد است وقتی محصول بومی باشد بین تولیدکننده و مصرف کننده تعامل بوجود می‌آید و حتی به تولیدکنندگان داخلی این اجازه را می‌دهند از سیستم آنها سر دربیاورید در صورتی که خارجی‌ها چنین اجازه‌ای را به شما نمی‌دهند و حتی سعی می‌کنند قسمت مهمی از اطلاعات را در اختیار مصرف‌کننده قرار ندهند.
برند‌سازی با حمایت از محصولات داخلی
محصولاتی که در بخش امنیت سایبری به صورت بومی تولید میشود آیا با حمایت و استقبال سازمان و نهادها روبه‌رو است؟ به گفته حاضران در نمایشگاه، از وقتی شاهد چند خرابکاری در تأسیسات مهم کشور بودیم حاکمیت دستور استفاده از تولیدات داخلی را در بحث امنیتی داده است از این رو حمایت مسئولان در سال‌های اخیر خوب ولی کافی نبوده است.«محسن نیا» مدیر فروش یکی از شرکت‌ها می‌گوید: تنها عاملی که موجب میشود که محصولی برند شود، حمایت داخلی است. اگر نرم افزار خارجی برند شده و همه به آن اعتماد می‌کنند به این دلیل است که ابتدا در کشور آنها این محصولات استفاده شده و معایب آن با حمایت مصرف کنندگان رفع شده است و بعد نیز تأکید شده که در موارد امنیتی تنها از محصولات داخلی استفاده کنند.
«آرین صادقی» مدیر فروش شرکتی است که در زمینه طراحی و تولید آنتی ویروس فعالیت دارند و آنتی ویروس آنها تنها آنتی ویروس تأیید شده در داخل است و خیلی از سازمان‌ها خریداری کرده و استفاده می‌کنند. صادقی می‌گوید: امنیت مانند کلید در خانه است. هیچ کدام از ما دوست نداریم کلید خانه خود را به بیگانه بسپاریم از این رو با استفاده محصولات بومی و داخلی کلید در خانه را به بیگانه نسپرده‌ایم.
وی می‌افزاید: از وقتی از سوی حکومت تأکید شده سازمان‌ها از محصولات داخلی استفاده کنند محصول شرکت ما نیز خریداری و استفاده شده است بنابراین خیلی از سازمان‌ها مانند سازمان پدافند غیرعامل از ما حمایت و سازمان‌ها را به استفاده از محصول داخلی تشویق می‌کنند.
وهابزاده مدیر فروش معتقد است، مسئولان می‌گویند که از تولیدکنندگان حمایت می‌کنیم، وام کم بهره می‌دهیم ولی در عمل خبری نیست. وی می‌افزاید: یکسال تمام برای گرفتن وام دوندگی کردیم ولی چیزی دستگیرمان نشد.! می‌گویند تولیدکنندگان را از مالیات معاف می‌کنیم ولی به علت نبود زیرساخت‌های لازم و نبود هماهنگی با گمرک، اجرایی نمی‌شود و بیشتر وعده در حد آیین نامه باقی مانده است.
«محمود محسن نیا» مدیر فروش نیز می‌گوید: هر تولیدکننده‌ای به حمایت‌های مادی و معنوی نیاز دارد. انتظاری که وجود دارد این است برای محصول داخلی ارج و قرب قائل شوند و متأسفانه فکر می‌کنیم هر چیزی خارجی باشد خوب است ولی در موارد امنیتی اتفاقاً محصول داخلی بهتر است. ممکن است برخی بگویند که محصولات داخلی نواقصی دارند ولی تا مورد استفاده قرار نگیرند که معایب آن شناخته نمی‌شود از این رو اطلاع دادن معایب برای رفع آن خود حمایت محسوب میشود.
گفتنی است تعداد شرکت‌های حاضر و محصولات آنها در دومین دوره نمایشگاه نسبت به دوره اول نزدیک به دو برابر افزایش یافته است این نشان از استقبال شرکت‌ها از فرایند بومی‌سازی دارد، انتظار می‌رود با بروز خطرها و تهدیدهای جدید سایبری بومی‌سازی محصولات امنیتی با نگاه جدی‌تر دنبال میشود.