مدت زمانی است که مسأله افزایش تعرفه تلفن ثابت بحثی داغ را میان شرکت مخابرات و وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات رقم زده است. مخابرات بر این عقیده است که به دلیل هم کدسازی دچار ضرر شده است بنابراین خواستار آن است که وزارت ارتباطات موافقت خود را با افزایش تعرفه تلفن ثابت اعلام کند. در مقابل وزارت ارتباطات بر این نکته تأکید دارد که مخابرات برنامه توسعهای را ارائه نداده است پس افزایش تعرفه تلفن ثابت از دستور کار خارج میشود. همین مسأله ما را بر آن داشت تا نظر نمایندگان مجلس را جویا شویم.
افزایش تعرفه منطقی نیست
«از وقتی تلفن ثابت به مخابرات واگذار شده انتظار میرفت با استفاده از فناوریهای نوین و جدید بتواند درآمد کسب کند نه اینکه صرفاً به دنبال افزایش تعرفه تلفن ثابت باشد.»
حسین گروسی، عضو کمیسیون صنعت و معدن مجلس شورای اسلامی یکی از مخالفان افزایش نرخ تلفن ثابت است. گروسی با بیان مطلب فوق میگوید: امروزه در دنیا با استفاده از توسعه تلفن ثابت برای استفاده فناوریهای جدید (مانند استفاده از تلفن ثابت برای ارسال پیام) درآمد زیادی کسب میکنند.
گروسی نماینده شهریار، شهر قدس و ملارد در گفتوگو با روزنامه ایران با بیان اینکه نباید شرکت مخابرات ایران بر افزایش تعرفه تلفن ثابت تکیه کند، میافزاید: نباید هر جا کم آوردیم از مردم هزینه بیشتری دریافت کنیم این کار منطقی و پذیرفتنی نیست بلکه باید کاری کنیم که از هزینههای مردم کاسته شود نه اینکه بر هزینههای مردم بیفزاییم.
حسین گروسی همچنین افزایش تعرفه را موجب بالارفتن تورم دانسته و در ادامه میافزاید: این کار تبعات اجتماعی دیگر مانند مراجعه افراد جامعه به سازمانها و مراکز به صورت حضوری و به دنبال آن افزایش مصرف سوخت و آلودگی هوا را در پی خواهد داشت. گروسی عضو کمیسیون صنعت و معدن میگوید: هرچقدر تلاش کنیم هزینههای این چنینی را کاهش دهیم به نفع کشور است چون از تردد در شهر، آلودگی هوا و مراجعه برای کار غیر ضروری کاسته میشود از این رو این افزایش نرخ مکالمات تلفن ثابت معقول و منطقی به نظر نمیرسد و ما به عنوان نماینده مردم افزایش هزینههای تلفن ثابت را منطقی نمیدانیم.
الله وردی دهقان دیگر عضو کمیسیون صنعت و معدن مجلس شورای اسلامی نیز معتقد است اگر افزایش تعرفه مطابق توسعه منطقی باشد، اشکالی ندارد ولی در عمل اینگونه نیست و ما توسعهای نمیبینیم. دهقان میافزاید: نگاهی گذرا به عملکرد شرکت مخابرات نشان میدهد که این شرکت تمام قشرهای جامعه را برای استفاده از تلفن ثابت تحت پوشش امکانات خود قرار نداده، بنابراین افزایش تعرفه تلفن ثابت منطقی نیست.
وی میگوید: شرکت مخابرات ایران در ارائه خدمات به مردم عملکرد ضعیفی در داخل و خارج کشور داشته است. هنوز مخابرات ایران نتوانسته در بحث ارتباطات جایگاه بینالمللی خود را بیاید با توجه به همین دلایل نباید تعرفه تلفن ثابت افزایش یابد چرا که ایران باید در جایگاه بینالمللی به جایی میرسید که مرکز تبادلات بین غرب و شرق میشد و این اتفاق نیز هنوز نیفتاده است بنابراین باید گفت مخابرات در زمینه توسعه خوب عمل نکرده است.
دهقان نماینده مردم ورزقان و خاروانا به تبعیضی که شرکت مخابرات در واگذاری خدمات به برخی شهرستانها میگذارد، اشاره کرده و اظهار میدارد: در برخی شهرستانها نه تنها ضعف خدمات در بخش تلفن ثابت وجود دارد بلکه در زمینه اینترنت و تلفن همراه هم این عملکرد ضعیف، دیده میشود. از این رو نمایندگان با افزایش تعرفه تلفن ثابت موافق نیستند. افزایش تعرفه باید بر حسب ارائه خدمات باکیفیت باشد نه چیز دیگری.
از سوی دیگر داوود زارعیان سخنگوی شرکت مخابرات عملکرد مخابرات را شفاف و بحث نبود توسعه و برنامه توسعهای مخابرات را درست ندانسته و اظهار میدارد: مگر امکان دارد یک شبکه بدون توسعه فعال بماند. باید گفت مخابرات تعداد تلفنهای ثابت را در فاصله سال 88 تا 94 از 25 میلیون به بیش از 29 میلیون و 700 هزار رسانده یعنی بیش از 4 میلیون افزایش داشته است.
تعداد پورتهای دیتا از 98هزار به 4 میلیون و 100 هزار رسیده است. تعدادسیم کارتهای واگذار شده نیز از 32میلیون به بیش از 60 میلیون رسیده است و اینها همه نشان از انجام کارهای توسعهای دارد. سخنگوی شرکت مخابرات ایران میافزاید: اگر درآمد شرکت بیشتر میشد و تعرفه آن مانند بقیه تعرفههای خدماتی افزایش پیدا میکرد، میتوانستیم توسعه بیشتری نیز داشته باشیم.
مذاکره تا رسیدن به نقطه اشتراک
اما صابر فیضی کارشناس مخابرات چالش شرکت مخابرات ایران و وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات را چالش مفیدی نمیداند. فیضی میگوید: این دو نهاد نباید در تقابل با یکدیگر باشند و هر طرف تنها حرف خود را بزند بلکه نیاز است مخابرات و وزارت ارتباطات با هم تعامل داشته و از این طریق مشکلات خود را حل کنند و به اعتقاد من مخابرات و سازمان تنظیم مقررات نیاز است تا رسیدن به نقطه اشتراک با یکدیگر مذاکره داشته باشند.
داوود زارعیان سخنگوی شرکت مخابرات ایران با بیان اینکه مخابرات کماکان درباره افزایش تعرفه تلفن ثابت منتظر تصمیم سازمان تنظیم مقررات است، میگوید: آخرین بار که تعرفههای تلفن ثابت افزایش پیدا کرد مربوط به سال 82 میشود که از سوی سازمان تنظیم مقررات تصویب شد. یعنی دقیقاً تعرفهها مربوط به 12 سال پیش است و در این مدت تغییر جدی در تعرفهها ایجاد نشده است.
زارعیان تغییر نرخ مکالمات تلفن ثابت در طرح همکدسازی را افزایش تعرفه نمیداند و میگوید: افزایشی هم که در نرخ مکالمات تلفن ثابت بود به علت تغییر ساختار در سال 92 ایجاد شد بنابراین وقتی همکدسازی اتفاق افتاد مخابرات در برخی استانها 8 درصد و در برخی استانها 30 درصد کاهش درآمد داشته است. بنابراین میتوانیم بگوییم که در این مدت افزایش درآمد نداشته، بلکه کاهش درآمد هم داشته است.
سخنگوی شرکت مخابرات ایران در پاسخ به سؤال روزنامه ایران که شرکت مخابرات چند درصد افزایش را مد نظر قرار داده است، میگوید: مخابرات خیلی اصراری به گفتن و ارائه عدد و رقم به کمیسیون تنظیم مقررات ندارد ولی از کمیسیون تنظیم مقررات انتظار داریم که وضعیت تعرفهها را به گونهای ساماندهی کند که شرکت نسبت به گذشته زیان نبیند.
زارعیان میگوید: تا درآمدی نباشد که نمیتوانیم توسعه شبکه را پیگیری کنیم. ما معتقدیم سازمان تنظیم مقررات باید به گونهای افزایش نرخ مکالمات تلفن ثابت را افزایش دهد که کاهش درآمد مخابرات را جبران کند و یک میزان منطقی برای سرمایه گذاری افزایش دهد.
به هر حال پرونده تعیین تعرفه تلفن همراه همچنان بر مناسبات دو نهاد دخیل در امور ارتباطات و فناوری کشور سایه افکنده است. افزایش تعرفه مخابراتی مکالمات تلفن ثابت زمانی کلید خورد که مخابرات قصد داشت طبق مصوبه کمیسیون تنظیم مقررات در مردادماه سال 92 تعرفه مکالمههای تلفنی را افزایش دهد ولی وزیر ارتباطات تنها تغییر تعرفهها برای اجرای طرح یکسانسازی کدهای استانی از سوی شرکت مخابرات را صادر کرد.(نرخ به ازای هر دقیقه مکالمه ثابت به ثابت داخل استانی از 30 به 33 ریال افزایش یافت).
در این طرح مقرر شده بود که اگر شرکت مخابرات دچار ضرر و زیان شود در تعرفهها بازبینی صورت گیرد ولی وزیر ارتباطات با اعلام اینکه با تغییر تعرفه ها، نرخ آبونمان 300برابر افزایش داشته و مخابرات برنامه توسعهای خوب و جدیدی ارائه نداده است اعلام کرد تا این شرکت برنامه توسعه خوبی ارائه ندهد، تغییر تعرفهها را بررسی نمیکند. از سوی دیگر شرکت مخابرات مدعی است که هم کدسازی تلفنها طرح توسعهای بوده و با میلیاردها هزینهای که برای آن شده مخابرات با کاهش 10 تا 30درصدی درآمد مواجه شده است و تغییر تعرفهها نیز کاهش درآمد را جبران نکرده است. اینک با تمامی موارد ذکر شده باید منتظر ماند و دید چه زمانی قصه پر چالش تعرفه تلفن ثابت به اتمام خواهد رسید.