خدمات جدید موتورهای جست‌وجوی بومی
حمایت از جویشگرهای بومی براساس تهیه و ارائه طرح کسب‌وکار به تصویب شورای راهبری جویشگر بومی رسیده و مقرر شد که مدل‌های کسب‌وکار موتورهای جست‌وجوی «پارسی‌جو» و «یوز» برای ادامه فعالیت به شورای راهبری ارائه شوند.
اخیرا نشست شورای راهبری جویشگر بومی با حضور رئیس و اعضای این شورا در محل سازمان فناوری اطلاعات ایران برگزار شد و خسرو سلجوقی – رئیس شورای راهبری – بر یکپارچگی طرح‌ها و کلان پروژه‌های وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات تأکید کرد.
به گفته او شورای راهبری قصد ترسیم مدل مفهومی کلان طرح‌های جویشگر، نرم‌افزارهای بومی و یادگیری الکترونیکی را دارد.
بر اساس اطلاعات سایت سازمان فناوری اطلاعات، علیرضا یاری – مجری طرح جویشگر بومی – نیز گزارشی از مدل مفهومی جویشگر و ارتباط آن با طرح نرم‌افزار، عملکرد بودجه‌ای طرح و همچنین روند تسهیل فرآیندهای مرکز برای این طرح و میزان پیشرفت طرح را ارائه کرد.
وی با اشاره به تقسیم‌بندی مدل مفهومی جویشگر بومی گفت: مدل مفهومی جویشگر بومی به هفت دسته «اقلام، فضای کاربری، الزام‌ها، مزایا، ذی‌نفعان، توانمندی و انگیزه کاربست (انگیزه کاربر)» و زیرمجموعه‌های آن، تقسیم شده است.
همچنین به گفته عضو شورای راهبری جویشگر بومی هدف از طراحی جویشگر بومی رقابت با جویشگرهای جهانی نظیر گوگل نیست و باید مدل کسب‌وکار را بر اساس اینکه رقیب گوگل نیستیم، طراحی کنیم ضمن آنکه باید به سراغ خدمات و سرویس‌هایی برویم که گوگل یا به آن‌ها نپرداخته است و یا برای گوگل سودی ندارد که به آن‌ها بپردازد و بالأخص محلی است.
«یوز» جدیدترین نامی بود که به فهرست نام موتورهای جست‌وجوی ملی اضافه و گفته شد که اولین موتور جست‌وجوی رسمی کشور است. اگرچه در این زمینه «پارسی‌جو» و «گرگر» سابقه قدیمی‌تری داشتند.
هدف از طراحی جست‌وجوگرهای داخلی رقابت با سایتی مثل گوگل که بر اساس گزارش الکسا پربیننده‌ترین سایت در ایران است، نبوده بلکه این موتورها به موازات گسترش شبکه ملی اطلاعات که از مهمترین طرح‌های وزارت ارتباطات است، مورد حمایت قرار می‌گیرند.
بر اساس گفته‌های نصرالله جهانگرد – معاون وزیر ارتباطات و رییس سازمان فناوری اطلاعات – می‌توان گفت افزایش حجم خط و زبان فارسی در فضای اینترنت از دیگر فایده‌های جست‌وجوگرهایی است که اتفاقا برای جست‌وجوی اطلاعات بومی کاربرد بیشتری دارند.
از سوی دیگر برات قنبری – معاون برنامه‌ریزی وزارت ارتباطات – معتقد است که بدون وجود موتورهای ایرانی، نهضت تولید محتوا و نرم‌افزار به شکل درستی پیش نخواهد رفت.
وزیر ارتباطات هم معتقد است که در ابتدا باید توقع خود را از چنین موتورهایی مشخص کنیم و این توقع وجود دارد که این موتورهای جست‌وجو بتوانند بخشی از نیازمندی‌های مردم را از طریق توانمندی داخلی تامین کنند،تا مردم برای یافتن پاسخ سوالات خود به موتورهای جست‌وجویی مراجعه کنند که محتوای داخلی را ارائه می‌دهد.
اما این امر در صورتی میسر میشود که سرعت جست‌وجوگرهای ایرانی نسبت به دیگر جست‌وجوگرها بالاتر باشد که البته این سرعت بالا نیز قرار نیست با محدود کردن گوگل به دست بیاید، بلکه لازم است در راستای آن پهنای باند داخلی نیز افزایش پیدا کند.
اگرچه اطلاع دقیقی از اینکه پیش از این راه‌اندازی موتورهای جست‌وجوی «گرگر» یا «پارسی جو» چقدر هزینه‌بر بود در دست نیست، اما معاون برنامه‌ریزی وزارت ارتباطات در مراسم رونمایی از موتور «یوز»، اعلام کرده بود که ساخت این جست‌وجوگر ایرانی تاکنون هزینه‌ای 7 میلیارد تومانی را برای این وزارت‌خانه داشته است.
بر این اساس و با توجه به گفته‌های قنبری به نظر نمی‌رسد که 7 میلیارد تومان همه هزینه‌ای باشد که دولت قرار است صرف ساخت و بهینه‌سازی موتورهای جست‌وجو کند بلکه کشور نیاز به سرمایه‌گذاری حدود 170 میلیارد تومانی در پروژه‌های جویشگر ملی دارد.