بیشتر پیامکهای این روزها تبلیغاتی و از جنس سر بریدن مشترکان موبایل شده و هیچگونه نظارتی بر آنها نیست.
وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی از سال گذشته و همسو با آییننامه ساماندهی و نظارت بر خدمات پیامکی شبکههای ارتباطی که در جلسه شورای عالی فضای مجازی به تصویب رسید، رسما مسئول ساماندهی محتوای پیامکهای تبلیغاتی انبوه و ارزش افزوده شد.
تا پیش از این آییننامه ضوابط و دستورالعمل خاصی برای عرضه خدمات پیامکی در کشور وجود نداشت و نه شرکتهای ارائهکننده این خدمات و نه وزارت ارتباطات که زیرساخت ارتباطی را در دست دارد زیر بار مسئولیت محتوایی نمیرفتند.
اما شورای عالی فضای مجازی به عنوان نهاد سیاستگذار در حوزه فضای مجازی کشور با تصویب این آییننامه، الزاماتی برای دست اندرکاران این خدمات تدوین کرد تا ناهنجاریها را خاتمه دهد.
با این حال قریب به شش ماه است که حجم پیامکهای تبلیغاتی روزانه به اندازهای بالا رفته که گاهی مشترکان موبایل را به مرز جنون و بد رفتاری با موبایل خود میرساند.
هرچند برخی از این پیامکها به اندازهای مسخره است که برای دقایقی موجب شادی میشود اما غالبا مخل اعصاب هستند و مشترکان را سریعا به سمت حذف پیام میکشاند.
براساس سیاستهای ساماندهی خدمات پیامکی ارزش افزوده و انبوه، مقرر شد به منظور پایش و نظارت محتوا، کارگروهی با مسئولیت وزارت ارشاد و عضویت نمایندگان وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، وزارت کشور، دادگستری و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و سازمان تبلیغات اسلامی، نیروی انتظامی، نماینده دادستانی و مرکز ملی فضای مجازی تشکیل شود و هر شش ماه یک بار گزارش عملکردی به دبیرخانه شورای عالی فضای مجازی ارائه کنند.
آییننامه ساماندهی پیامکهای تبلیغاتی میگوید که خدمات پیامکی در دو دسته 1.خدمات پیامک انبوه که جنبه تبلیغاتی دارد و بدون درخواست مشترک و رایگان ارسال میشود و 2.پیامکهای ارزش افزوده که به انتخاب مشترک خواهد بود و باید بابت آن هزینه پرداخت شود، است.
روال برخورد با این دو دست پیامکها نیز به این شکل است که پیامکهای انبوه با محتوای اطلاعرسانی و تبلیغاتی پس از ارسال تحت نظارت وزارت ارشاد قرار میگیرند اما پیامکهای ارزش افزوده پیش از ارسال باید تحت نظارت درآیند و پس از دریافت مجوز، ارسال شوند.
با این حال و علیرغم تمامی سودهای هنگفتی که چنین پیامکهایی برای ارسال کنندگان و سایر مجموعهها نظیر مخابرات، شرکتهای تأمین محتوا و ارشاد دارد، به محتوای برخی از این پیامکها میپردازیم که صراحتا نشان میدهد همچنان نظارت جدی روی انها صورت نمیگیرد:
1. لاغری تضمینی: لیپوماتیک (3 تا 5 سایز در یک جلسه) برای اطلاعات بیشتر 199 را ارسال کنید. هزینه هر پیامک 150 تومان
2. از موهای زائد خود رنج میبرید؟ موهای زائدتان اعتماد به نفس شما را گرفتهاند؟ عدد 555 را ارسال کنید. هزینه هر پیامک 150 تومان
3. حکم زندان برای مهریه دیگر صادر نمیشود؛ کدام مهریهها قابل ثبت هستند؟ راههای دریافت مهریه. هزینه هر پیامک 75 تومان
4. هر روز با قطعه شعری از رمضان با شماییم. هزینه هر پیامک 100 تومان
5. چجوری میشه تو 30 روز چربی شکم و پهلو را آب کرد و شکمی صاف و خوش فرم داشت؟ عدد 45 را ارسال کنید. هزینه هر پیامک 75 تومان
6. دیابت و ضیافت روزهداری: افراد دیابتی چگونه میتوانند از فیض روزهداری ماه مبارک رمضان برخوردار شوند؟ هزینه هر پیامک 100 تومان
7. هر روز یک آیه از قرآن را با ارسال عدد 50 قرائت کنید. هزینه هر پیامک 35 تومان
8. مجموعه بازیهای 18 قدم، قدم دوم شما را به زدن پنالتی دعوت میکند. هزینه هر پیامک 100 تومان
9. آنچه در آستانه ماه میهمانی خدا باید درباره بیماریهای قلبی بدانیم. هزینه هر پیامک 99 تومان (شبکه آموزش همراه سلامت)
10. قیمت بازار و کارخانهای انواع مدلهای خودروی بنز. هزینه هر پیامک 100 تومان
11. چگونه فرزندان خود را مسئولیتپذیر بار بیاوریم. هزینه هر پیامک 150 تومان
12. زنان و مردان خوشبخت چه ویژگیهایی دارند؟ برای دست یافتن به راز زندگی زن و شوهر موفق 55 را ارسال کنید. هزینه هر پیامک 150 تومان
13. هدیه رایگان و ویژه ماه مبارک رمضان. اوقات شرعی را روزانه دریافت کنید. هزینه هر پیامک 100 تومان
14. مشترک تهرانی چشمت چه رنگی است؟ 22 قهوهای، 73 سیاه، 74 سبز و 75 آبی، عدد رو بفرست شخصیت رو بگم. هزینه هر پیامک 100 تومان
15. نحوه خرید و نگهداری لوازم صوتی تصویری و تلفن همراه به پیشنهاد اتحادیه، آشنایی با ارسال 1. هزینه هر پیامک 100 تومان
16. میدونی چرا حالت خرابه؟ خوب اگر میدونستی که خوب میشدی، عدد 23 رو بفرست برو فضا. هزینه هر پیامک 75 تومان
17. شما کاندیدای کسب ششمین طلای یک کیلویی شدید برای شرکت در قرعه کشی عدد یک را بفرستید.
18. اگر یک روز با همسرت دعوات بشه میدونی تنها با چه روشی میتونی سریعا خوشحالش کنی؟ هزینه هر پیامک 150 تومان.
19. فرزندانت ازت حساب نمیبرند؟ پدر و مادری اخمو به نظر میرسید؟ خودت چی فکر میکنی؟ سال تولدت رو بفرست تا بگم چجور آدمی هستی. هزینه هر پیامک 100 تومان
20. آیا شما هم با مشکل ناباروری مواجه هستید و همه کاری برای رفع مشکل خود کردهاید اما نتیجه نگرفتهاید؟ معجون معجزه آسا رو هم تجربه کردید؟ هزینه هر پیامک 150 تومان
21. میخوای عشقت رو خوب بشناسی؟ از روی تاریخ تولد ارسال 459، از حالت صورت 548، از رنگ چشم 559، از روی گروه خونی 988؛ هزینه هر پیامک 150 تومان
22. میخوای بدونی اونی که الان به فکرشی چقدر دوستت داره و داره به چی فکر میکنه؟ تنها با ارسال ماه تولد فرد مورد نظر. هزینه هر پیامک 100 تومان
23. چرا فکر میکنی افسردهای؟ میدونی چند درصد دخترای بین 20 تا 30 سال به این موضوع فکر میکنند؟ هزینه هر پیامک 150 تومان
کاملا مشخص است که بسیاری از این پیامکها کلاهبرداری و تنها دنبال تیغ زدن مشترکان تلفن همراه است و تنها با عنوان ارزش افزوده، میلیاردی کسب منفعت میکنند.
امیدواریم که نظارتها در این حوزه بیشتر شده و راهی برای خلاصی مشترکان موبایل از حجم سنگین ارسال این پیامکها چاره شود.