کارشناسان فناوری به زبان هشدار خبر داده اند که 95درصد بازیهای بازار غیر مجاز است آنها تأکید می کنند که وقتی این همه بازیهای غیر مجاز در بازار وجود دارد، چگونه میتوانیم انتظار داشته باشیم بازیهای تولید داخل به فروش برسد. حال این سؤال مطرح است که آیا واقعاً در بازار این میزان بازیهای خارجی وجود دارد که مانع کسب و کار تولیدکنندگان داخلی شده است؟ قائم مقام بنیاد ملی بازیهای رایانهای این خبر را تأیید کرده و میگوید 90 درصد بازیهای موجود در بازار خارجی و غیرمجاز هستند.
افزایش بازیهای غیر مجاز
«طبق تحقیقاتی که بنیاد مذکور در سال 92 انجام داده و بعد از مقایسه با حجم بازیهایی که برای آنها مجوز صادر شده به این نتیجه رسیدیم که 90 درصد بازیهای موجود در بازار غیرمجاز هستند.»
حسن کریمی قدوسی، قائم مقام بنیاد ملی بازیهای رایانهای، میزان درصد اعلام شده درباره فروش بازیهای غیر مجاز در بازار را تایید کرده و میگوید: «حدود 4ماهی است که بحث نظارت بر بازار با کمک نیروی انتظامی آغاز شده است تا این بازیها از بازار جمع شود. جمعآوری بازیهای غیرمجاز از سطح بازار هدف بنیاد ملی بازیهای رایانهای است که این کار با کمک نیروی انتظامی در حال انجام است و خوشبختانه در حال حاضر 85 درصد ویترین مغازههای فروش بازیها، خالی از بازیهای غیر مجاز است.»
محمد عرفان رستمی بازی ساز معتقد است متأسفانه بازیهای غیرمجاز زیادی در بازار وجود دارد و به صورت غیرمجاز هم به فروش میرسد. رستمی میافزاید: «علت اینکه خیلی از بازیها غیرمجاز شناخته و به فروش میرسد این است که محدودیتهای زیادی از سوی بنیاد ملی بازیهای رایانهای برای بازیها تعریف شده است و از آنجا که بعضی از بازیهای خارجی صحنه های پراز خشونت دارد براحتی مجوز فروش برای آنها صادر نمیشود بالطبع به صورت غیر مجاز در بازار به فروش میرسد.»
این بازی ساز میگوید: «مبارزهای که در این زمینه بنیاد ملی بازیهای رایانهای آغاز کرده به نظر م جوابگوی بازار نخواهد بود و بهتر است مقداری از هزینهای که برای جمع کردن این بازیها از بازار میشود را روی کیفیت و تبلیغات تولید بازیهای داخلی هزینه کنند تا تولیدات داخلی بیشتر از گذشته به فروش برسد. فکر میکنم با این روش است که میتوان کاربرها را از خرید بازیهای خارجی دور و به سمت بازیهای داخلی نزدیک کرد.»
عماد رحمانی مدیرعامل یک شرکت بازی ساز نیز صحبتهای رستمی را تأیید کرده و با بیان اینکه به نظر میرسد بنیاد ملی بازیهای رایانهای حجم زیادی از بازیهای خارجی را غیرمجاز اعلام کرده است به «ایران» میگوید: « البته بنیاد حق دارد برای فروش بازیهای رایانهای که مسائل اخلاقی و مذهبی را رعایت نکردهاند، محدودیتهای سختی اعمال کند و با کمک نیروی انتظامی جلوی فروش آنها را به دلیل جلوگیری از هرگونه آسیب جدی به کودکان، نوجوانان و جوانان بگیرد اما صادر نکردن مجوز برای بازیهایی که در آنها صحنههای خشونت وجود دارد، باعث شده افراد سودجو بیشتر این نوع از بازیها را به صورت غیرمجاز بهفروش برسانند.»
رقابتی نا برابر
«فروش بازیهای غیر مجاز به بازی سازها از جهت تولید و به ناشران برای فروش، ضربه میزند و اجازه رقابت به هر دو قشر را نمیدهد.»
عماد رحمانی عضو هیأت رئیسه صنف بازیهای رایانهای با بیان این مطلب به «ایران» میگوید: « قیمت بازیهای داخلی با خارجی تفاوت زیادی دارد. بازیهای خارجی خیلی ارزانتر از بازیهای تولید داخل است و میتوان آنها را با یک یا دو هزار تومان از بازار تهیه کرد در حالی که قیمت بازی داخلی حداقل چند برابر بازی خارجی است بنابراین بازار نامتوازنی در بحث قیمت و حتی کیفیت محصول وجود دارد بنابراین کاربر به سمت خرید بازیهای خارجی با قیمت مناسبتر و کیفیت بهتر، میرود و در این میان نیز سودجویان به صورت غیر مجاز محصولات خارجی را در بازار به فروش میرسانند.»
رحمانی معتقد است باید بنیاد ملی بازیهای رایانهای در صدور مجوز برای فروش بازیها زیاد سختگیری نکند و در همین باره صنف بازیهای رایانهای، پیشنهادی به شورای عالی فضای مجازی، شورای عالی انقلاب فرهنگی و بنیاد ملی بازیهای رایانهای داده است تا صادرکردن مجوز فروش برای بازیهای خارجی را کمی تغییر دهند.
رحمانی میگوید: «صنف بازیهای رایانهای نیز اعتقاد دارد که باید خط قرمزها را در صدور مجوز به بازیهای خارجی رعایت کرد و بازیهایی که خط قرمزهایی مانند توهین به مقدسات و شئونات اخلاقی رعایت نشده باشد، قطعاً نباید مجوز گرفته و در بازار توزیع شود اما اینکه یک بازی تنها به خاطر وجود خشونت در برخی صحنهها یا سابقه یک شرکت تولیدکننده (به استثنای رژیم اسرائیل) مجوز فروش داده نشود، به مسأله فروش غیرمجاز در بازار دامن میزند.»
رحمانی با اشاره به نبود قانون کپی رایت در کشور به «ایران» میگوید: همچنین باید به تولید داخل یارانه اختصاص داده شود. معمولاً بازیهای داخلی با نصف کیفیت در دنیا تولید میشوند ولی با 5 برابر قیمت به دست کاربر و مخاطب میرسد بعد چه انتظاری داریم که محصولات داخلی خریدار داشته باشد ولی اگر یارانه به این صنعت اختصاص یابد در تولید و فروش محصولات داخلی بهبود نسبی حاصل خواهد شد.» البته در این میان حسن کریمی، قائم مقام بنیاد ملی بازیهای رایانهای به بحث مهمتری در خصوص جلوگیری از خرید بازیهای غیر مجاز در بازار تأکید میکند که آن مسأله «فرهنگسازی» است.
قائم مقام بنیاد ملی بازیهای رایانهای میگوید: « متأسفانه در جامعه فرهنگ استفاده و خریداری نکردن کپی باب نشده است. همین مسأله در خصوص فیلمهای ایرانی هم مطرح بود. ولی چاره کار این است که باید این فرهنگ غلط را در جامعه عوض کرد.»
کریمی قدوسی بهترین راهکار برای تغییر فرهنگ غلط خرید کپی محصولات فرهنگی را انجام کارهای فرهنگی و تبلیغ در صدا و سیما و دیگر کانونهای تبلیغاتی مختلف در کشور میداند. کریمی میافزاید: «میتوانیم با استفاده از تبلیغات در سطح شهر و از طریق رادیو و تلویزیون روی حرکتهای ایجابی کار کنیم. البته انجام شدن کارهای تبلیغی نیز هزینه میخواهد.
از سوی بنیاد ملی بازیهای رایانهای چند بار با صدا و سیما و رادیو تعامل کردیم تا تیزرهایی که تهیه کرده بودیم را برای فرهنگسازی پخش کنند تعدادی از آنها پخش شد ولی متأسفانه تعداد زیادی از آن تیزرها را پخش نکردند درصورتی که این شیوه یکی از راههای خوب فرهنگسازی است.»
قائم مقام بنیاد ملی بازیهای رایانهای معتقد است خانوادهها هم باید در خرید بازیها خیلی مراعات کنند و هر بازی را برای بچههای خود خریداری نکنند. وی میافزاید: «خانوادهها اگر هم بازی خارجی را برای فرزندان خود تهیه میکنند، حداقل بر بازیهای آنها نظارت داشته باشند. متأسفانه غالب خانوادهها به هیچ وجه بربازیهای فرزندان خود نظارت نمیکنند و فکر میکنند چون صرفاً بازی است، بنابراین آسیب جدی به فرزند آنها وارد نمیکند. اما واقعیت این است که اکثر بازیهای غیر مجاز دارای مسائل غیر اخلاقی هستند و به فرزندان آنها آسیبهای جدی وارد میکند.»
نبود قانون کپی رایت در ایران، سختگیری صدور مجوز برای بازیهای خارجی، نبود توازن قیمت بین بازیهای داخلی و خارجی، اختصاص ندادن یارانه به تولیدکنندگان، نبود فرهنگ صحیح در استفاده از بازیها و… دلیل مشکلات بازی سازهای داخل ایران است. برای تولید و فروش بیشتر بازیهای داخل و خرید نکردن بازیهای خارجی از سوی کاربرها همه نیاز به برنامهریزی درست و حمایت دارد بنابراین امید میرود مسئولان امر به این موضوع توجه کرده و جاده تولید و فروش بازیهای داخلی را برای بازی سازهای کشورمان هموار کنند و سد راه فروش بازیهای غیرمجاز در بازار شوند.