گسترش کارکردهای «اینترنت اشیا» در آینده
ارزش بازار محصولات و خدمات اینترنت اشیا تا سال 2017 به 3/ 7تریلیون دلار می‌رسد.
اینترنت اشیا (Internet of Things) (یا IoT به اختصار) به‌طور کلی اشاره دارد به بسیاری از اشیا و وسایل محیط پیرامونمان که به شبکه اینترنت متصل شده‌اند و می‌توان توسط اپلیکیشن های موجود در تلفنهای هوشمند و تبلت آنها را کنترل و مدیریت کرد.
طبق تعاریف ارائه شده در ویکی پدیا عبارت اینترنت اشیا، برای نخستین بار در سال ۱۹۹۹ توسط کوین اشتون مورد استفاده قرار گرفت و جهانی را توصیف کرد که در آن هر چیزی، از جمله اشیای بی‌جان، برای خود هویت دیجیتال داشته باشند و به کامپیوترها اجازه دهند آنها را سازماندهی و مدیریت کنند. اینترنت در حال حاضر همه مردم را به هم متصل می‌کند ولی با اینترنت اشیا تمام اشیا به هم متصل می‌شوند.
اینترنتِ اشیا(Internet of Things) (IoT) مفهومی جدید در دنیای فناوری و ارتباطات بوده و به‌طور خلاصه فناوری مدرنی است که در آن برای هر موجودی (انسان، حیوان یا اشیا) قابلیت ارسال داده از طریق شبکه های ارتباطی، اعم از اینترنت یا اینترانت، فراهم میشود.
بستر اینترنت اشیا بر امواج رادیویی بیسیمی قرارداده شده که به دستگاههای مختلف این امکان را می‌دهند تا از طریق اینترنت با یکدیگر به برقراری ارتباط بپردازند.
این بستر شامل استانداردهایی مانند وایفای، بلوتوث کممصرف، NFC، RFID و استانداردهایی مانند ZigBee,Z-Wave و6 LoWPLAN است که شاید تاکنون اسم آنها را هم نشنیده باشید.
قفلهای هوشمند، ترموستاتهای هوشمند، خودروهای هوشمند، مطمئنا اینها واژههایی هستند که بارها و بارها شنیدهاید و البته در سالهای آتی بیشتر خواهید شنید.
همه دستگاههای یادشده در دستهای به نام اینترنت اشیا یا به‌طور مخفف IoT قرار میگیرند. در سطح پایهای، اینترنت اشیا درواقع به ارتباط اشیای مختلف از طریق اینترنت و برقراری ارتباط با یکدیگر میپردازد تا هدف آن یعنی فراهمکردن تجربه کارآتر و هوشمندتر محقق شود. همانند دیگر تکنولوژیهای جدید، IoT نیز می‌تواند در ابتدا مفهومی سردرگمکننده به نظر برسد. همچنین این واژه بهویژه هنگامی که صحبت از استانداردهای مختلف و همچنین ایمنی و امنیت آن میشود می‌تواند مفاهیم جدید و ویژهای پیداکند.
به عبارت دیگر ایده طراحی دستگاههای مختلف با امکان برقراری ارتباط بیسیم به‌منظور رهگیری و کنترل از طریق اینترنت یا حتی یک برنامه ساده مخصوص گوشیهای هوشمند، اصطلاح اینترنت اشیا را توصیف می‌کند.
با اجرای این شیوه در نهایت ممکن است محیط پیرامون بشر به چیزی شبیه آنچه در فیلم‌ها و داستان‌های تخیلی اشاره میشود نزدیک شود. به‌عنوان مثال بهره‌گیری از این شیوه باعث میشود یک جارو برقی بتواند در زمان مشخصی فعال شده، محل تعیین شده از قبل را نظافت کرده و سپس مجددا خاموش شود.
بررسی‌های موسسه تحقیقاتی گارتنر نشان می‌دهد که تا سال 2020 بیش از 25 میلیارد وسیله مختلف در جهان از طریق خدمات مبتنی بر اینترنت اشیا به اینترنت یا دیگر شبکه‌های اطلاع‌رسانی متصل خواهند شد. بررسی‌های شرکت سیسکو نیز حاکی است که تا غلبه یافتن پدیده اینترنت اشیا تنها سه سال زمان باقی است. بنابراین در سال 2018 ماشین‌ها و سیستم‌های الکترونیکی می‌توانند از طریق اینترنت بدون نیاز به انسان‌ها و حتی بیشتر از آنها با یکدیگر در ارتباط باشند.
اما با توجه به تازه بودن این مبحث در ایران، سال گذشته سمیناری در این زمینه در استان اصفهان برپاشد و در قالب آن پروفسور روب وان کرنبرگ اظهار کرد: 20 سال پیش این بحث در ادارات کاربرد داشت، اما بعدها متوجه شدند که می‌توان در خیابان‌ها نیز از آن استفاده کرد؛ به این صورت اینترنت اشیا جایگاه خود را در اروپا پیدا کرد و می‌توان گفت امروزه اروپاییان در زندگی روزمرهشان نیز از این امر استفاده میکنند و این چیزی است که کمیسیون اروپا به آن رسیده و امروزه کاربردش را میبینیم.
وی با بیان اینکه بحث اینترنت اشیا بحث جدیدی است، خاطرنشان کرد: استادها و دانشجویان را میبینم که اینجا در بحث اینترنت اشیا خوب کار میکنند، البته در اروپا نیز هنوز در قسمتهای ابتدایی این بحث هستیم و با توجه به مهندسان ماهری که وجود دارد، شروع این کار شروعی سخت نخواهد بود.
کرنبرگ با اشاره به کاربردهای اینترنت اشیا، خاطرنشان کرد: به‌طور مثال یک شهر در اسپانیا 10 هزار سنسور نصب کرده است که شامل سنسورهایی مثل سنسور دما یا سنسور حرکتی که روی اتوبوسها قرار دادهاند، میشود. با توجه به این سنسورها دولت تمام اطلاعات مردم را میگیرد حتی چین نیز در این امر فعال است و سعی می‌کند بحث اینترنت اشیا را گسترش دهد تا بتواند مدیریت بهینهای روی منابع و مردمش داشته باشد.
در این میان قطعا دسترسی به این نوع فناوری می‌تواند گردش مالی خاص خود را هم به دنبال داشته و سودآوری ایجاد کند. براساس بررسی‌های موسسه IDC ارزش بازار محصولات و خدمات اینترنت اشیا تا سال 2017 به 3/ 7 تریلیون دلار می‌رسد. این در حالی است که بازار مذکور در سال 2012 تنها 8/ 4 تریلیون دلار ارزش داشت.
بر همین اساس نامهای بزرگی مانند سامسونگ، الجی، اپل، گوگل و فیلیپس در حال حاضر روی دستگاههای متصل به هم کار میکنند و شرکت‌های کوچک بیشماری نیز به تحقیقات در این زمینه مشغولند. براساس تحقیقات انجام شده انتظار میرود 9/ 4 میلیارد دستگاه مرتبط با هم در سال جاری مورد استفاده قرارگیرند و این رقم تا سال 2020 به 25 میلیارد دستگاه برسد.