چه کشورهایی امکان جابجایی شماره موبایل در اپراتورها را دارند؟
ترابردپذیری شمارههای موبایل طرحی کهنه است که امکان مهاجرت مشترکان از یک اپراتور مثلا همراه اول به ایرانسل یا بالعکس را با حفظ شماره میدهد و در این زمینه ۷۰ کشور پیش از ایران دست به اجرای چنین طرحی زدهاند.
طرح ترابردپذیری شمارههای موبایل از جمله الزامات وزارت ارتباطات برای اپراتورهای تلفن همراه جهت استفاده حداکثری از محدودیت منابع نامبرینگ است تا به این شکل به نوعی از میزان درخواست مشترکان برای خرید سیمکارتهای جدید کاسته شود.
ترابردپذیری یا MNP که مخفف Mobile Number Portability است، به تمامی مشترکان موبایل در کشور امکان میدهد تا هر زمان که دوست داشتند اپراتور خود را تغییر دهند. به عنوان مثال ممکن است مشترکی سیمکارت 0912 داشته باشد اما به هر دلیلی از خدمات آن راضی نباشد و بخواهد سیمکارت 0935 خریداری کند اما با اجرای این طرح نیازی به خرید سیمکارت جدید نیست بلکه میتواند با همان شماره قبلی وارد شبکه مورد نظر خود شود.
این طرح که در یک جمله امکان تغییر اپراتور با حفظ شماره را میدهد، سال گذشته مطرح و قرار شد ظرف 18 ماه اجرایی شود اما در نهایت وزیر ارتباطات عنوان کرد که به دلیل برخی مشکلات این کار انجام نشد.
علیرغم این تأخیر در اجرای پروژه ملی ترابردپذیری، تفاهمنامه آن با پیمانکار داخلی و شریک خارجی آن هفته جاری امضا و قرار شد که ظرف 10 ماه این کار عملیاتی شود. رویه اجرا نیز از اول مرداد آغاز شده و اگر مبنا را همان 10 ماه بگذاریم، در سه ماهه نخست سال آینده شاهد راهاندازی کامل این طرح در کشور خواهیم بود.
این طرح بدیع که قطعا برای بسیاری از مشترکان ایرانی جذاب به نظر میرسد اکنون در 70 کشور دنیا پیادهسازی شده و مشترکان آنها قادر هستند تنها با یک شماره موبایل به اپراتورهای مختلفی مهاجرت کنند.
اجرای ترابردپذیری در کشورهای مختلف طبق سیاستها و الگوهای خاصی اجرایی میشود به عنوان مثال در انگلستان و هند نخست مشترکان باید به اپراتور فعلی خود درخواست دهند و بعد از دریافت کدی محرمانه تحت عنوان "کد منحصر به فرد پورت خط"، به اپراتور مقصد مراجعه کرده و کد را تحویل دهند.
در این شرایط اپراتور مقصد براساس کد دریافتی اقدام به برقراری ارتباط با اپراتور اولیه میکند تا فرآیند ترابردپذیری انجام شود.
البته برخی منتقدان صنعت ارتباطات به این شیوه ناکارا که ممکن است باگهایی داشته باشد، منتقد هستند و میگویند که روشهای متعدد دیگری برای اجرای این کار وجود دارد که بهترین آنها شیوه اروپایی است.
راهکار فنی کشورهای اروپایی برای مسیردهی شمارهها در طرح ترابردپذیری اینگونه است که از مرکز دادهای مرکزی برای مسیردهی شمارهها استفاده میکنند. اپراتورهای موبایل نیز نسخهای از اطلاعات این دیتاسنتر را نگهداری میکنند تا در زمان مسیردهی شماره به اپراتورها بتوانند مقصد را تشخیص دهند.
متخصصان این حوزه، چنین نحوه آدرسدهی را مؤثر و پایدارتر از شیوهای که در انگلستان و هند اجرا میشود، میدانند. اکثریت کشورهایی که شمارههای موبایل را ترابرد کردهاند نیز از این شیوه فنی برای اجرای کار استفاده کردهاند.
نسخه دیتاسنتر مرکزی امکان روت (مسیردهی) مستقیم شمارهها را بدون ایجاد ترافیک اضافی برقرار میکند در حالیکه الگوی انگلستان برای مسیردهی هر شماره روت شده، درخواست ابتدا به اپراتور اولیه و بعد به اپراتور ثانویه ارسال میشود که منجر به شکلگیری ترافیکی کاذب در شبکه ارتباطی میشود.
نکته حائز اهمیت در الگوی پیادهسازی شده در انگلستان این است که به هر دلیلی شبکه اپراتور اولیه دچار اختلال شود، مسیردهی شمارههای ترابرد شده به اپراتور دیگر نیز با اختلال مواجه و در نهایت مشترکانی که از اپراتور خود مهارجت کردهاند، قادر به دریافت تماسهای ورودی نیستند.
البته رگولاتور ارتباطی انگلستان نیز سیستم ترابردپذیری خود را با دیدن چنین نقصهایی بهبود بخشید و الگوی دیتاسنتر مرکزی را پیادهسازی کرد.
مشترکان انگلیس در سال 2008 برای درخواست مهاجرت به اپراتور دیگر باید پنج روز کاری معطل میشدند در حالیکه زمان این کار در پاکستان 3.5 روز، در ایالات متحده آمریکا 2 ساعت و در جمهوری ایرلند 20 دقیقه بود.
اکنون استرالیا و نیوزلند این کار را در سه دقیقه و کمتر از چند ثانیه انجام میدهند.
لیست کشورهایی که امکان ترابردپذیری را مهیا کردهاند به همراه تاریخ اجرای این کار به شرح زیر است:
برای عضویت در خبرنامه روزانه ایستنا؛ نشانی پست الکترونیکی خود را در فرم زیر وارد نمایید. پس از آن به صورت خودکار ایمیلی به نشانی شما ارسال میشود، برای تکمیل عضویت خود و تایید صحت نشانی پست الکترونیک وارد شده، می بایست بر روی لینکی که در این ایمیل برایتان ارسال شده کلیک نمایید. پس از آن پیامی مبنی بر تکمیل عضویت شما در خبرنامه روزانه ایستنا نمایش داده میشود.
با عضویت در خبرنامه پیامکی آژانس خبری فناوری اطلاعات و ارتباطات (ایستنا) به طور روزانه آخرین اخبار، گزارشها و تحلیل های حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات را در هر لحظه و هر کجا از طریق پیام کوتاه دریافت خواهید کرد. برای عضویت در این خبرنامه، مشترکین سیمکارت های همراه اول لازم است عبارت 150 را به شماره 201464 و مشترکین سیمکارت های ایرانسل عبارت ozv ictn را به شماره ۸۲۸۲ ارسال کنند. دریافت موفق هر بسته خبری که محتوی پیامکی با حجم ۵پیامک بوده و ۴ تا ۶ عنوان خبری را شامل میشود، ۳۵۰ ریال برای مشترک هزینه در بردارد که در صورتحساب ارسالی از سوی اپراتور مربوطه محاسبه و از اعتبار موجود در حساب مشترکین سیمکارت های دائمی کسر میشود. بخشی از این درآمد این سرویس از سوی اپراتور میزبان شما به ایستنا پرداخت میشود. مشترکین در هر لحظه براساس دستورالعمل اعلامی در پایان هر بسته خبری قادر خواهند بود اشتراک خود را در این سرویس لغو کنند. هزینه دریافت هر بسته خبری برای مشترکین صرفا ۳۵۰ ریال خواهد بود و این هزینه برای مشترکین در حال استفاده از خدمات رومینگ بین الملل اپراتورهای همراه اول و ایرانسل هم هزینه اضافه ای در بر نخواهد داشت.