اولین اپراتور اعتباری تلفن همراه در آستانه تغییر و تحولاتی ساختاری قرار دارد که سرانجامش همچنان مبهم است.
تالیا اولین برند تجاری تلفن همراه اعتباری در کشور است و شرکت تعاونی مجتمع صنعتی رفسنجان در فروردین ماه سال 82 برنده مناقصه آن شد.
قرارداد رسمی این پروژه در 28 بهمن ماه همان سال با شرکت مخابرات ایران امضا و پیمانکار متعهد شد تا دو سال بعد یعنی 28 بهمن 1384 دو میلیون سیمکارت پیش پرداخت در 28 مرکز استان کشور توزیع نماید.
این شرکت با قرارداد 10 ساله BOT (ساخت، بهرهبرداری و انتقال) موظف شد که شبکه اپراتور تلفن همراه اعتباری را برای شرکت مخابرات ایران راهاندازی کند اما پس از هفت سال فعالیت به دلیل ناتوانی در انجام تعهداتش ناگزیر به فروش سهام خود در تالیا شد.
بلوک سهام 43 درصدی مجتمع صنعتی رفسنجان به شرکت گسترش ارتباطات تالیا واگذار شد و شرکت مخابرات ایران همچنان سهامدار بلوک مدیریتی یعنی 57 درصد ماند.
در زمان انتقال سهام 43 درصدی، سید مصطفی سیدهاشمی رئیس هیئت مدیره شرکت مخابرات ایران اظهار کرد: خریداران جدید وعده دادهاند تا پایان سال 91 تعداد مشترکان تالیا را به یک میلیون و 500 هزار نفر افزایش دهند. براساس برآوردها پروژه تالیا بعد از خصوصیسازی مخابرات 40 میلیارد تومان به مخابرات ضرر مالی وارد کرده و کوشش مخابرات این است که زیاندهی این پروژه را به صفر رسانده و از آن کسب درآمد کند.
تصمیم مالکان شرکت مخابرات ایران برای سر پا نگاه داشتن این پروژه (تالیا) علیرغم تمامی زیانهایی که برای آن طی هفت سال اول فعالیت داشت، نشان از اهمیت آن در بازار رقابتی دارد.
البته باید این را هم دانست که مجتمع صنعتی رفسنجان از ابتدای کار خود با مشکل سرمایهگذار مواجه شد و شرکت تله2 (Tele2) سوئد در ابتدای کارش از سرمایهگذاری در پروژه سیمکارتهای اعتباری تالیا کنار رفت.
در حالیکه امید میرفت با تغییر مجری این پروژه، دیدگاهها نسبت به آن عوض شود و در نظر حاکمیت نیز دارای اعتبار گردد اما همچنان شاهد هستیم که فعالیتهای این اپراتور از انزوا خارج نشده است.
مدتها پیش از گوشه و کنار محافل ارتباطی شنیده میشد که قرار است سهام شرکت گسترش ارتباطات تالیا توسط همراه اول خریداری شود و به این ترتیب 100 درصد سهام تالیا به مخابرات ایران و همراه اول اختصاص یابد.
نحوه نقل و انتقال نیز قرار بود به این شکل باشد که سیمکارتهای تالیا با حفظ نامبرینگ به شبکه همراه اول منتقل شود.
علیرغم اینکه برخی مخابراتیها صراحتا با چنین تغییری مخالفت کردند و گفتند که پیوست تالیا به شرکت ارتباطات سیار موجب تأثیر زیان این اپراتور اعتباری در یکی از بزرگترین شرکتهای بورسی میشود اما اکنون شواهد چیز دیگری میگوید.
پیوستن شالباف و حاج باقری به هیات مدیره تالیا حاکی از اولین نشانههای تغییر در این اپراتور است. به نظر میرسد که وعدههای پیشین در حال تحقق است و تالیا بخشی از شبکهاش را در اختیار همراه اول قرار میدهد.
مروری بر اظهارات وحید صدوقی مدیر عامل همراه اول در جشن 21 سالگی اپراتور اول ارتباطی، میتواند اثباتی بر این ادعا باشد.
وی در ارتباط با برنامه همراه اول برای همکاری با اپراتورهای مجازی عنوان کرد که قرار است مشارکتی با تالیا در این زمینه داشته باشیم.
با این حال باید منتظر تغییر و تحولاتی بنیادین در ساختار اولین اپراتور اعتباری کشور باشیم؛ تغییر و تحولاتی که شاید به MVNO (اپراتور مجازی) ختم شود و شاید شبکه را در اختیار اپراتور دیگری قرار دهد.
آستانه این تغییر و تحولات را از یک ماهه شدن قراردادهای برخی پرسنل تالیا و آهنگ تعدیل نیرو میتوان دریافت کرد.