مخالفت وزیر ارتباطات با دخالت صدا و سیما در صدور مجوز IPTV
محمود واعظی وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات: آنچه مربوط به پخش برنامه‌های تلویزیونی و محتواست به صدا و سیما بازمی‌گردد و این سازمان، تنها می‌تواند رگولاتور محتوای برنامه‌های تولید شده خود باشد به همین دلیل هم ارائه خدمات IPTV ،IP MEDIA و ویدئوی درخواستی باید تنها با مجوز وزارت ارتباطات انجام شود.
صادق عباسی شاهکوه معاون رگولاتوری: تنها شرکت‌هایی می‌توانند خدمات IPTV ارائه کنند که مجوز FCP یا SERVCO را از سازمان رگولاتوری دریافت کرده باشند. به بیان دیگر از نظر شبکه ارتباطی، نظارت بر شبکه خصوصی این شرکت‌ها با ما است بنابراین تنها شبکه‌های ارتباطی مجاز هستند این سیگنال را به کاربر برسانندکه در پروانه خود، اجازه این کار را داشته باشند.
<کیوان جامه بزرگ> مسئول طرح IPTV در کنسرسیوم باران تلکام: برنامه زمانی این طرح 3ساله است و با توجه به اینکه فاز آزمایشی این طرح باید تا پایان سال‌جاری اجرا شود، به شرط همراهی اپراتورهای مخابراتی و شرکت مخابرات به عنوان مهم‌ترین بازیگر حوزه مخابرات ثابت، در پایان سال اول می‌توان تهران را به طور کلی زیر پوشش این طرح قرار داد.
پس از فراز و نشیب‌های چند ساله، هفته گذشته مهدی اخوان بهابادی قائم مقام سازمان صدا و سیما از اعطای مجوز به 5 شرکت برای راه‌اندازی IPTV (تلویزیون اینترنتی) از سوی سازمان صدا و سیما خبر داد که این موضوع با واکنش‌های مختلفی مواجه شد و وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در تازه‌ترین واکنش، با صدور مجوز تلویزیون اینترنتی توسط این سازمان مخالفت کرد. به اعتقاد محمود واعظی، آنچه مربوط به پخش برنامه‌های تلویزیونی و محتواست به صدا و سیما بازمی‌گردد و این سازمان، تنها می‌تواند رگولاتور محتوای برنامه‌های تولید شده خود باشد به همین دلیل هم ارائه خدمات IPTV، IP MEDIA و ویدئوی درخواستی به دلیل وابستگی به شبکه‌های ارتباطی، باید تنها با مجوز وزارت ارتباطات انجام شود.
وی در یک نشست خبری، ارائه خدمات تصویر مبتنی بر شبکه‌های ارتباطی را در گرو دریافت مجوز از وزارت ارتباطات دانست و گفت: فضای فرکانسی کشور در مالکیت حاکمیت قرار دارد و براساس قانون، اختیار بهره‌برداری از این فضای فرکانسی در اختیار سازمان‌ها قرار گرفته است ولی این سازمان‌ها به هیچ عنوان حق واگذاری این فضای فرکانسی را به شخص ثالث ندارند. بر اساس قانون، تنها پخش برنامه‌های تلویزیونی و محتوای برنامه‌ها در اختیار سازمان صدا و سیما قرار دارد و اگر بخواهد وارد شبکه ارتباطات کشور شود باید از ضوابط این وزارتخانه پیروی کند.
رگولاتوری مالک باندهای فرکانسی
بجز واکنش وزیر، در چند روز گذشته شاهد اظهارنظرهای متفاوتی در زمینه اعطای مجوزIPTV از سوی صدا و سیما بوده‌ایم که در یکی از آنها قائم مقام رگولاتوری با اشاره به گسترش روزافزون حجم ترافیک و محتوا در شبکه ارتباطی بی‌سیم و نیاز به فرکانس‌های بیشتر به عنوان زیرساخت معتقد است تغییر تلویزیون آنالوگ به دیجیتال، تغییرات جدی در جدول فرکانسی کشورها به وجود آورده است و بخش‌هایی از فضای فرکانسی که قبلاً برای پخش همگانی استفاده می‌شد در اختیار اپراتورهای تلفن همراه قرار خواهد گرفت. لطف‌الله سبوحی می‌افزاید: بر همین اساس تغییرات لازم را روی جدول ملی فرکانس کشور اعمال کرده‌ایم و در چارچوب این جدول، هرگونه استفاده از باندهای فرکانسی بدون دریافت مجوز از سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی ممنوع است و براساس قوانین جاری کشور از پخش آنها ممانعت میشود.
وی توصیه‌ای نیز برای شرکت‌های علاقه‌مند به همکاری با صدا و سیما دارد و از آنها می‌خواهد در چارچوب مقررات جدید فرکانسی، برنامه‌ریزی و سرمایه‌گذاری کنند چون درصورت رعایت نکردن ضوابط جدید فرکانسی کشور، از سوی سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی اعمال قانون
خواهد شد.
پروانه FCPضرورت IPTV
با وجودی که 5 شرکت قرارداد مربوط به عرضه خدمات IPTV را با تعهدات سنگین مالی با صدا و سیما امضا کرده‌اند و در مواردی نیز برای تست‌های اولیه این سرویس دست به کار شده‌اند، معاون سازمان تنظیم مقررات و ارتباط رادیویی (رگولاتوری) می‌گوید: از دید ما، IPTV یک خدمت محتوایی وشبیه سایر خدمات در شبکه‌های ارتباطی است و تنها شرکت‌هایی می‌توانند خدمات IPTV ارائه کنند که مجوز FCP یا SERVCO را از سازمان تنظیم مقررات دریافت کرده باشند. به بیان دیگر از نظر شبکه ارتباطی، نظارت بر شبکه خصوصی این شرکت‌ها با ما است بنابراین تنها شبکه‌های ارتباطی مجاز هستند این سیگنال را به کاربر برسانندکه در پروانه خود، اجازه این کار را داشته باشند.
صادق عباسی شاهکوه جدا از ایرادهایی که به واگذاری مجوز این سرویس از سوی صدا و سیما وارد شده است به «ایران» می‌گوید: هنوز هیچ شرکتی مجوزFCP یا SERVCO دریافت نکرده و در حال طی فرآیند است. اگر شرکتی نتواند یکی از این مجوزها را در نهایت کسب کند، با وجود امضای قرارداد با صدا و سیما و به عهده گرفتن تعهدات سنگین مالی و اجرایی، مشکلاتی برای آنها ایجاد شده و از ارائه این سرویس بازمی‌مانند البته هنوز هیچ یک از شرکت‌هایی که از سوی صدا و سیما مجوز راه‌اندازی IPTV گرفته‌اند به ما ارجاع نشده‌اند که پرونده و روش خدمات‌رسانی آنها در این زمینه، مورد بررسی رگولاتوری قرار بگیرد.
وی با تأکید بر اینکه رگولاتوری نیز علاقه‌مند است سرویس ویدئو در شبکه‌های ارتباطی به دست مردم برسد، می‌گوید: یک بخش شبکه ملی اطلاعات، این است که تا حد ممکن محتوای داخلی با بهترین کیفیت، مناسب و ارزان‌ترین قیمت به دست مردم برسد به همین دلیل ما نیز معتقدیم که طرحIPTV اجرا شود ولی این طرح باید از طریق راهکارهای قانونی و توسط شرکت‌های دارای مجوز به سرانجام برسد. عباسی شاهکوه می‌افزاید: اگر به سوابق نگاه کنید خیلی پیش از این، کمیسیون تنظیم مقررات مصوبه‌ای را در این باره گذراند تا ما پیشقدم شویم و حتی با صدا و سیما هماهنگی‌هایی نیز کرده بودیم و تلاش داشتیم تا حد زیادی نظرات آنها را نیز اعمال کنیم چون اعتقاد داشتیم این سیستم باید راه بیفتد ولی در آن زمان، صدا و سیما فرآیند را نپذیرفت و راه دیگری رفت.
مجوز FCP را می‌گیریم
به دنبال فراخوان صدا و سیما در اسفند سال گذشته و اعلام آمادگی 14شرکت، سرانجام کنسرسیوم باران تلکام(مجموعه‌ای از شرکت فناپ، آریا همراه، سام سرویس و شرکت مهندسی ایران برنا) به همراه 4 شرکت دیگر ازجمله ایرانسل، شرکت توسعه بهنگام غدیر، کنسرسیومی وابسته به ستاد اجرایی فرمان امام(ره) و شرکت تراشه سبز که گفته میشود با همراهی چند عرضه‌کننده خدمات اینترنتی(PAP) به این عرصه وارد شده است، مجوز اجرای طرح را گرفتند.
کیوان جامه بزرگ مسئول طرح IPTV در کنسرسیوم باران تلکام، درباره ایرادهای وارد شده در زمینه مجوز FCP شرکت‌های مشخص شده برای عرضه این سرویس می‌گوید: ما برای اخذ این مجوز اقدام کرده‌ایم و از آنجا که مدارک ما هیچ نقصی نداشته احتمال می‌دهیم بتوانیم این مجوز را بگیریم ولی اگر هم به هر دلیلی موفق به دریافت آن نشدیم، از سایرPAPها و شرکت‌های دارای این مجوز کمک می‌گیریم تا بتوانیم تلویزیون اینترنتی را در ایران راه‌اندازی کنیم. وی با اشاره به اینکه با اجرای این طرح امکان دسترسی به همه شبکه‌های تلویزیونی بر بستر IP وجود دارد، مهم‌ترین تفاوت آن با تلویزیون‌های فعلی را امکانات تعاملی آن می‌داند و می‌گوید: با اینکه تمرکز اصلی این سرویس بر محتوای صوتی و تصویری است ولی در درازمدت می‌توان بازی و سرگرمی، آموزش از راه دور و انواع خدمات حوزه دیجیتال را از این طریق در اختیار مردم قرار داد و حتی امکان ایجاد یک شبکه اختصاصی توسط نماینده‌های عرضه IPTV با نظارت فنی و محتوایی صدا و سیما نیز وجود دارد.
چالش‌ها و موانع طرح
برخی از دست اندرکاران این حوزه، یکی از مصایب این طرح را چالش‌های ممیزی محتوا می‌دانند و <جامه بزرگ> نیز دراین باره به «ایران» می‌گوید: موضوع مهم این است که چه کسی ممیزی چه محتوایی را باید انجام دهد. برای مثال اگر بخواهیم بازی روی این شبکه عرضه کنیم الان طبق قرارداد، خود صدا و سیما باید محتوای آن را تأیید کند ولی در عین حال در قرارداد اشاره شده است که اگر جایی یک دستگاه دولتی دیگر هم متولی یک سرویس است باید مجوز آن را هم بگیریم یعنی باز هم یک محتوا، چند متولی دارد.
به گفته این کارشناس، یکی دیگر از چالش‌های بزرگ این طرح، زیرساخت‌های مخابراتی کشور است. وی می‌گوید: در برخی مناطق کشور مانند تهران، زیرساخت خوبی داریم و می‌توان از آن استفاده کرد در حالی که در برخی از مناطق تهران به دلیل مشکلات جدی، دسترسی به شبکه مخابراتی یا پهنای باند خالی مورد نیاز برای عرضه سرویسIPTV وجود ندارد.
جامه بزرگ با اشاره به اینکه حداقل سرعت اینترنت مورد نیاز برای IPTV در ایران یک مگابیت بر ثانیه است می‌گوید: در خیلی از نقاط کشور، PAPها حتی سرعت بالاتر از یک مگابیت بر ثانیه را هم عرضه می‌کنند ولی این موضوع، سراسری و عمومی نیست پس این سرویس نمی‌تواند در ماه‌ها یا حتی سال‌های اول در اختیار همه مردم کشور قرار بگیرد. وی، برنامه زمانی این طرح را 3ساله می‌داند و معتقد است با توجه به اینکه فاز آزمایشی این طرح باید تا پایان سال‌جاری اجرا شود، به شرط همراهی اپراتورهای مخابراتی و شرکت مخابرات به عنوان مهم‌ترین بازیگر حوزه مخابرات ثابت، در پایان سال اول می‌توان تهران را به طور کلی زیر پوشش این طرح قرار داد. این کارشناس، هزینه سرویس IPTV را وابسته به توافقی می‌داند که شرکت‌های فعال در این زمینه با شرکت‌های عرضه‌کننده اینترنت دارند چون به طور معمول کاربر نباید هزینه ترافیک مصرفی تلویزیون را با همان تعرفه اینترنت بپردازد.
وی از تلاش برای ارائه رایگان بخش عمده این خدمات خبر می‌دهد و می‌افزاید: تنها برای سرویس‌های افزایشی یا خدمات ویژه‌ای که عرضه می‌کنیم مبلغی را دریافت خواهیم کرد و حتی ممکن است محتوای تولیدی خود را بفروشیم یعنی به صورت آبونمان باشد یا کاربر یک سرویس خاص را برای مدت زمان محدود یا دیدن به تعداد محدود خریداری کند. به هرحال با توجه به اینکه وزارت ارتباطات صدور مجوز راه‌اندازی تلویزیون اینترنتی از سوی صدا و سیما را غیرقانونی می‌داند و از سوی دیگر این شرکت‌ها هنوز مجوزهای لازم را از سوی رگولاتوری دریافت نکرده‌اند، به نظر می‌رسد این طرح که سال هاست در گیر و دار اجرایی شدن قرار دارد، این بار نیز راه سختی را پیش رو داشته باشد.