گزینه تهدید اینترنتی روی میز امریکا و روسیه
کابل‌های اطلاعاتی که برای انتقال داده از اعماق اقیانوس عبور کرده‌اند، یک شبکه اصلی برای اتصال همه کشورهای جهان به یکدیگر محسوب می‌شوند. بنابراین اگر امریکا، روسیه، چین یا هر کشور دیگری قصد داشته باشد در این زمینه خرابکاری و کابل‌ها را قطع کند، نتایج آن دامن همه مردم جهان را می‌گیرد.
این روزها دولت‌های امریکایی تمرکز خود را در مناطق مربوط به دایره قطب شمال بیشتر کرده‌اند تا از منابع نفت‌خیز آن بهره کافی ببرند. دولت روسیه برای آنکه بتواند حضور غربی‌ها در این منطقه را کمرنگ کند، گزینه تهدید اینترنتی را روی میز گذاشته است و از این طریق می‌کوشد دست امریکایی‌ها به منابع نفتی را کوتاه کند.
اینترنت علاوه بر آنکه یک عرصه ملی برای خدمات‌رسانی در کشورها محسوب میشود، به یک شبکه جامع بین‌المللی تبدیل شده است که هر گونه اقدام روی آن می‌تواند تأثیرات جهانی داشته باشد. به همین دلیل است که اگر نبرد میان دو ابرقدرت وارد عرصه اینترنت شود، همه کشورهای جهان از آن متأثر می‌شوند.
«میکا سیفری» از بنیانگذاران مرکز Civic Hall معتقد است روسیه یکی از بزرگترین قدرت‌های اقتصادی جهان محسوب میشود. پس امریکا نمی‌تواند نقش روسیه را در تصمیم‌گیری‌های کلان خود نادیده بگیرد. بنابراین، هر تصمیمی برای عرصه اینترنت هم باید با توجه به شرایط و سیاست‌های روسیه اتخاذ شود. دولت روسیه آنقدر قدرت دارد که بتواند اینترنت کشور امریکا را قطع کند.
بر اساس گزارشی که هفته گذشته در روزنامه نیویورک تایمز منتشر شد، کشتی‌های روسیه تا نزدیک کابل‌های ارتباطی مستقر در اعماق اقیانوس اطلس پیشروی کردند و این مسأله مأموران اطلاعاتی و امنیتی امریکا را به چالش کشیده است. ولی باید دید ارتش روسیه از این اقدام چه هدفی در سر دارد؟ آیا آنها دنبال این هستند که اینترنت را برای امریکا ، به عنوان حریف جهانی خویش ناامن سازند.
کاربران اینترنت بخوبی می‌دانند تئوری‌ها و قوانینی که در دوران جنگ سرد به کار گرفته میشود، در عصر دیجیتالی منسوخ شده است. در یک بخش، این نگرانی وجود دارد که با برخی اقدام‌ها، اختلال دیجیتالی در کشور دیگر صورت گیرد ولی اگر با دقت بیشتری به این مسأله نگاه کنیم درخواهیم یافت اگر بین دو کشور امریکا و روسیه نبردی صورت گیرد، نتایج آن فراتر از قطع کردن اینترنت هر یک از این کشورها خواهد بود. چنین اتفاقی می‌تواند مشکلات گسترده‌ای به همراه داشته باشد و در عرصه مجازی و اینترنتی اثر بزرگتری از جنگ جهانی را برجا بگذارد.
سیستم‌های ارتباطی، بانک‌های جهانی و مراکز میزبانی وب که ترافیک کلی اینترنت را مدیریت می‌کنند با این اتفاق از کار می‌افتند. توجه داشته باشید اگر نیروهای نظامی یک ماهواره مستقر در فضا را منهدم کنند آنقدر مشکل به وجود نمی‌آید که قطع شدن اینترنت در یک کشور می‌تواند اختلال به وجود آورد.
روسیه و قوانین اینترنتی جدید
تهدید هوشمندانه‌ای که در این زمینه مطرح میشود این است که اینترنت روش‌های جدید و پرقدرت را در اختیار هر یک از طرفین جنگ قرار می‌دهد.
در حالت تئوری این مسأله مطرح میشود که اگر کشتی‌های نظامی روسیه کابل‌های داده در اقیانوس اطلس را قطع کنند، اینترنت در کشور امریکا قطع میشود و بقیه مردم جهان بدون بروز هرگونه مشکلی به زندگی خود ادامه می‌دهند ولی واقعیت این است که چنین اتفاقی می‌تواند تأثیرات گسترده‌تر از آن برجا بگذارد و باعث شود همه کاربران جهانی از چنین اتفاقی آسیب ببینند.
البته باید توجه داشت این فقط یک مسأله بین روسیه و امریکا محسوب نمی‌شود و به عقیده کارشناسان، یک نبرد غیرفیزیکی است که بدون انفجار هر نوع بمب می‌تواند یک شهر را کاملاً تخریب کند.
نمونه کوچک‌تر این اتفاق هک شدن تمام فایل‌های مربوط به کارمندان دولت امریکا است که گفته میشود یک گروه چینی آن را انجام داد. اگرچه در این اتفاق فقط اطلاعات شخصی مربوط به چند هزار کارمند امریکایی سرقت شد، ولی در عمل دولت این کشور خود را با یک بحران جدی مواجه دید.
باید توجه داشت کابل‌های اطلاعاتی که برای انتقال داده از اعماق اقیانوس عبور کرده‌اند، یک شبکه اصلی برای اتصال همه کشورهای جهان به یکدیگر محسوب می‌شوند. بنابراین اگر امریکا، روسیه، چین یا هر کشور دیگری قصد داشته باشد در این زمینه خرابکاری کند و کابل‌ها را قطع کند، نتایج آن دامن همه مردم جهان را می‌گیرد.
به طور کلی می‌توان گفت اینترنت یک امپراتوری امریکایی است. مایکروسافت، گوگل، فیس‌بوک، توئیتر، یاهو، اپل و… که بزرگترین شرکت‌های اینترنتی جهان محسوب می‌شوند ماهیت امریکایی دارند. پلتفرم و سیاست‌های ارائه شده توسط این شرکت‌ها در همه نقاط جهان اعمال میشود و این مسأله باعث میشود فضای جهانی اینترنت متأثر از سیاست‌های امریکایی باشد.
در حالی که چین به سادگی ترافیک اینترنتی احزاب مخالف دولت را مسدود می‌کند، روسیه نیز روش‌های مشابه را ادامه می‌دهد تا اینترنت را به یک فضای ایمن برای خود تبدیل کند. دولت امریکا نیز با همین رویه و از طریق نفوذ شرکت‌های خود توانسته است از دنیای مجازی بهره سیاسی ببرد.
«میکا سیفری» از بنیانگذاران مرکز Civic Hall در این خصوص گفت: «روسیه یکی از بزرگترین قدرت‌های اقتصادی جهان محسوب میشود. امریکا نمی‌تواند نقش روسیه را در تصمیم‌گیری‌های کلان خود نادیده بگیرد. بنابراین، هر تصمیمی برای عرصه اینترنت هم باید با توجه به شرایط و سیاست‌های روسیه اتخاذ شود. دولت روسیه آنقدر قدرت دارد که بتواند اینترنت کشور امریکا را قطع کند.»
تهدیدهای مجازی
دولت روسیه طی چند سال اخیر توانسته است خود را به یکی از قطب‌های اصلی جهان تبدیل کند. در مقابل روسیه، کشور امریکا قرار دارد که در زمینه‌های مختلف مدعی است. اگر کابل داده برای انتقال اطلاعات اینترنتی در هر یک از این دو کشور قطع شود، خسارات جبران ناپذیری به آنها وارد میشود. به طور کلی باید توجه داشت نزدیک شدن کشتی‌های روسی به کابل‌های مستقر در اقیانوس اطلس یک تهدید جدی برای امریکایی‌ها محسوب میشود و البته به عقیده بسیاری از کارشناسان، این اقدام روسیه حالت بازدارندگی دارد تا با این تهدید دولت امریکا دست از سیاست‌های لجوجانه خود بردارد.
«میکا سیفری» بر این باور است که هیچ یک از دو کشور مذکور قصد ندارند کابل اصلی اینترنت کشور مقابل خود را قطع کنند. بلکه این اقدام‌ها را در قالب یک تهدید جدی انجام می‌دهند تا نشان دهند که نبرد با سلاح را کنار گذاشته‌اند و از این پس مقابله با دشمنان خود را در عرصه مجازی پیش می‌برند.
این روزها دولت‌های امریکایی تمرکز خود را در مناطق مربوط به دایره قطب شمال بیشتر کرده‌اند تا از منابع نفت‌خیز آن بهره کافی ببرند. دولت روسیه برای آنکه بتواند حضور غربی‌ها در این منطقه را کمرنگ کند، گزینه تهدید اینترنتی را روی میز گذاشته است و از این طریق می‌کوشد دست امریکایی‌ها به منابع نفتی را کوتاه کند.
در حالت کلی باید توجه داشت کابل‌های انتقال داده برای همه کشورهای جهان اهمیت دارند. دفن کردن این کابل‌ها حتی در مناطقی که نزدیک ساحل نیستند هم اقدام لازم و ضروری محسوب میشود ولی از آنجایی که این کار هزینه زیادی دارد، معمولاً این کابل‌ها در اعماق اقیانوس آزاد هستند و همین مسأله باعث شده است لنگر کشتی‌ها چندین بار به این کابل‌ها آسیب برسانند. البته علاوه بر این، عملیات تروریستی و خرابکارانه نیز همیشه یک تهدید جدی در این زمینه محسوب میشود. طی سال 2008 میلادی کابل‌های اینترنت مربوط به منطقه خاورمیانه چندین بار دچار اختلال شدند که بررسی‌های دقیق‌تر نشان داد سهل‌انگاری در لنگر انداختن کشتی‌های فعال در دریای مدیترانه و اطراف امارات متحده عربی باعث بروز این مشکلات شده‌است. البته در بسیاری از مواقع اختلالات مربوط به این کابل‌های اینترنتی بدون آنکه کاربران متوجه شوند تعمیر میشود.
صیانت سایبری
دولت روسیه می‌کوشد امنیت بیشتری برای فضای سایبری خود برقرار کند. مسکو این روزها در تلاش است سرورهای اصلی مخصوص ذخیره اطلاعات اینترنتی را به داخل خاک روسیه انتقال دهد. «ولادیمیر پوتین» رئیس جمهوری روسیه در همین راستا طی هفته‌های اخیر جلساتی را با شورای امنیت این کشور برگزار کرده است و تمام روش‌های احتمالی را مورد بررسی قرار می‌دهد تا از این طریق بتواند صیانت بیشتری برای عرصه سایبری خود برقرار کند.
در این زمینه حتی این گزینه مطرح شده است که روسیه خود را از اینترنت جهانی جدا کند و با راه‌اندازی یک فضای اینترنتی ایمن و اختصاصی، جلوی هرگونه حمله سایبری را بگیرد و خطراتی مانند قطعی کابل‌های اصلی اطلاعاتی را از بین ببرد. سخنگوی پوتین این هفته با انتشار بیانیه‌ای اعلام کرد این کشور قصد ندارد خود را از اینترنت جهانی جدا کند و در عوض سیستم‌های سنجش دقیق در اختیار گرفته است تا هرگونه حمله احتمالی را مورد پیش‌بینی قرار دهد.
«دیمیتری پسکوف» سخنگوی دولت روسیه در این بیانیه گفت: «اینترنت یک فضای جهانی محسوب میشود که احتمال بروز هر اتفاقی در آن وجود دارد. امریکا و اتحادیه اروپا می‌توانند در این عرصه اقدام‌های غافلگیرکننده انجام دهند. روسیه همه تمهیدات لازم را انجام می‌دهد تا ایمنی کامل در اینترنت را برقرار کند و جلوی بروز هرگونه مشکل سایبری را بگیرد».
به هر حال باید توجه داشت اینترنت علاوه بر آنکه یک عرصه ملی برای خدمات‌رسانی در کشورها محسوب میشود، به یک شبکه جامع بین‌المللی تبدیل شده است که هر گونه اقدام روی آن می‌تواند تأثیرات جهانی داشته باشد. به همین دلیل است که اگر نبرد میان دو ابرقدرت وارد عرصه اینترنت شود، همه کشورهای جهان از آن متأثر می‌شوند.