برای نخستین بار در تاریخ، مسابقات المپیک 2016 ریو از فضای پردازش ابری برای ارائه خدمات موبایلی استفاده میکند. از جمله این خدمات که قرار است مبتنی بر فضای ابری ارائه شود میتوان به پرتال داوطلبان و سیستم جامع اعطای مجوزهای رسمی برای مسابقات اشاره کرد.
شرکت سیسکو پیشبینی کرد برای آنکه بتواند بهترین خدمات را ارائه دهد و در طول برگزاری مسابقات هیچ مشکل فناورانه ایجاد نشود، باید بیش از 50 تن سیستمهای شبکهای و تجهیزات ارتباطی را به منطقه برگزاری بازیها ببرد. این تجهیزات در اصل ارتباط میان برزیل و همه جهان را با بهترین کیفیت برقرار میکنند تا پس از مسابقات المپیک، ریو به عنوان «شهر شگفتانگیز» معرفی شود.
در مسابقات المپیک 2012 لندن بیش از 6/3 میلیارد نفر بازیها را از طریق ابزارهای رسانهای مختلف مشاهده کردند. پیشبینی میشود تعداد این افراد در المپیک 2016 ریو به بیش از 4 میلیارد نفر برسد و به همین خاطر باید پیشبینیهای لازم انجام شود تا مشکلی پیش نیاید.
در جریان برگزاری مسابقات، شرکت Visa سیستم ویژهای ارائه میدهد که تماشاچیان به کمک آن میتوانند هزینه خرید بلیت، انواع خوراکی یا… را به صورت موبایلی و از طریق گوشی هوشمند پرداخت کنند.
از هماکنون تا زمان برگزاری بازیهای المپیک ریو برزیل در سال آینده حدود 9 ماه باقی مانده است. ولی تلاش برای تجهیز این دوره از مسابقات به پیشرفتهترین و آخرین فناوریهای جهان مدتهاست که آغاز شده است و به همین خاطر کارشناسان پیشبینی میکنند این دوره از مسابقات فناورانهترین المپیک تاریخ باشد. مراسم افتتاحیه این مسابقات را 40 شرکت رسانهای بزرگ برای بیش از 2 میلیارد نفر در سراسر جهان به صورت زنده پخش میکنند تا بزرگترین برنامه زنده تلویزیونی در تاریخ به ثبت برسد.
مرکز عملیاتهای فناوری (TOC) زیرمجموعه «بازیهای المپیک و پارالمپیک 2016 ریو» هفته گذشته به صورت رسمی فعالیت خود را آغاز کرد تا به عنوان پشتوانه اصلی این دوره از مسابقات، تمام تجهیزات الکترونیکی و دیجیتالی مورد نیاز آن را فراهم کند. این مرکز در اصل یک سیستم کنترل و فرماندهی جامع برای 144 سالن ورزشی محسوب میشود و 800 هزار مترمربع فضای مربوطه که در آن مسابقات در رشتههای مختلف برگزار میشوند را به صورت لحظه به لحظه مانیتور میکند و نتایج هر بازی را نیز به کمک دقیقترین فناوریها زیر نظر میگیرد.
یک المپیک فناورانه
شرکت Atos از جمله مراکزی محسوب میشود که قرار است تجهیزات الکترونیکی و فناورانه مسابقات المپیک تابستانی برزیل را تأمین کند. به گفته این مرکز، برای نخستین بار در تاریخ، مسابقات المپیک 2016 ریو از فضای پردازش ابری برای ارائه خدمات موبایلی استفاده میکند. از جمله این خدمات که قرار است مبتنی بر فضای ابری ارائه شود میتوان به پرتال داوطلبان و سیستم جامع اعطای مجوزهای رسمی برای مسابقات اشاره کرد.
خدمات پردازش ابری مزایای دیگری را هم بههمراه داشته است. زیرا این نخستین باری است که سیستم ارائه خدمات فناوری برای مسابقات المپیک در یک کشور دیگر دایر شده است و بر این اساس قرار است مرکز ارائه خدمات تکنیکی فناوری (TTOC) از کشور اسپانیا سرویسهای مورد نیاز را به برزیل ارسال کند. این مرکز، پشتیبان اصلی سیستمهای IT برای تمام مسابقات محسوب میشود و بیش از 150 کارشناس زبده را در خود جا داده است تا هیچ مشکل فناورانه در این دوره از مسابقات بروز نکند.
مرکز TTOC به گونهای راهاندازی شده که قرار است با اتمام مسابقات، در دورههای بعدی بازیهای المپیک هم مورد استفاده قرار بگیرد تا هزینه تأمین و پشتیبانی از فناوریهای مربوطه کاهش یابد. بخش اعظم فعالیتهایی را که این مرکز انجام میدهد نرمافزارهایی -بهعنوان-خدمات (SaaS) مبتنی بر فضای پردازش ابری مدیریت میکنند و قرار است مسابقات 2016 ریو نقطه عطفی برای ورود گسترده فناوری به عرصه مسابقات ورزشی شود.
مرکز عملیاتهای فناوری مسابقات المپیک ریو که به صورت مختصر با نام Rio 2016 TOC شناخته میشود، از تابستان امسال بهطور آزمایشی فعالیتهای خود را آغاز کرد. این آزمایشها تا امروز کاملاً موفقیتآمیز دنبال شد و مدیران برگزاری مسابقات تصمیم گرفتند از تاریخ 25 ژوئیه 2016 مصادف با 4 شهریور 1395 با در اختیار گرفتن دو هزار کارمند در 187 موقعیت شغلی مختلف، فعالیتهای اصلی خود را همزمان با شروع مسابقات المپیک آغاز کنند. این گروه، ترکیبی از کارمندان مرکز فناوری المپیک ریو و شرکت Atos هستند که به صورت مشترک فعالیت میکنند و دیگر شرکتهای فناوری هم در کنار آنها حضور دارند.
خدمات محلی و بینالمللی
ارائه خدمات فناوری مخصوص مسابقات المپیک مانند آن است که بخواهید برای یک سازمان بزرگ با بیش از 200 هزار کارمند و 4 میلیارد مشتری در سراسر جهان تجهیزات و زیرساختهای فناوری راهاندازی کنید؛ با این توضیح که سازمان مذکور هر دو سال یکبار دفتر مرکزی خود را تغییر دهد و زیرساختهای فناوری هم به تناسب آن عوض شوند.
در این دوره از مسابقات المپیک 10 هزار و500 ورزشکار از بیش از 200 کشور جهان گردهم میآیند و همراه با آنها میلیونها توریست هم به کشور برزیل میروند. تمام این افراد به تجهیزات اصلی فناوری، اینترنت پرسرعت و دیگر خدمات نیاز دارند و باید به صورت دائم با کشور خود در ارتباط باشند. برای آنکه بهترین خدمات به این افراد ارائه شود، کمیته جهانی برزیل (IOC) از بزرگترین شرکت ارائه تجهیزات شبکه در جهان یعنی سیسکو کمک گرفت.
شرکت سیسکو پیشبینی کرد برای آنکه بتواند بهترین خدمات را ارائه دهد و در طول برگزاری مسابقات هیچ مشکل فناورانه ایجاد نشود، باید بیش از 50 تن سیستمهای شبکهای و تجهیزات ارتباطی را به منطقه برگزاری بازیها ببرد. این تجهیزات در اصل ارتباط میان برزیل و همه جهان را با بهترین کیفیت برقرار میکنند تا پس از مسابقات المپیک، ریو به عنوان «شهر شگفتانگیز» معرفی شود. تجهیزات سیسکو همه بخشهای این مسابقات را تحت پوشش قرار میدهد و از زمان برگزاری بازیها گرفته تا صدور بلیتها برعهده سیستم مذکور است.
سیسکو این تجهیزات را با همکاری شرکت Atos راهاندازی میکند و به کمک سیستمهای دقیق تمام اطلاعات مربوط به المپیک 2016 را در سرورهای خود نگه میدارد. این دو شرکت همچنین وظیفه ارائه کلیه خدمات اینترنتی را هم برعهده دارند و قرار است برای 25 هزار رسانه و خبرنگاری که در این مسابقات حاضر میشوند، بهترین سرویسها را ارائه دهند. در مسابقات المپیک 2012 لندن بیش از 6/3 میلیارد نفر بازیها را از طریق ابزارهای رسانهای مختلف مشاهده کردند. پیشبینی میشود تعداد این افراد در المپیک 2016 ریو به بیش از 4 میلیارد نفر برسد و به همین خاطر باید پیشبینیهای لازم انجام شود تا مشکلی پیش نیاید.
تجهیزات هوشمند
برای نخستین بار در تاریخ برگزاری مسابقات المپیک تجهیزاتی در رشتههای ورزشی مختلف مورد استفاده قرار میگیرد که تاکنون نمونه آن دیده نشده بود. در رشته تنیس یک میز منحصر بهفرد آزمایش میشود که انواع حسگرهای هوشمند در آن به کار رفته است. این میز میتواند عوامل غیرقابل مشاهده از جمله فشار هوای محیط، میزان تابش نور و احتمال وزش باد را هم تشخیص دهد و آنها را به دقت بررسی کند.
«گوستاو ناشیمِنتو» مدیر سالنهای ورزشی المپیک 2016 ریو در این خصوص گفت: «این میزها حدود 5 ماه است که مورد آزمایش قرار میگیرند. بازخوردی که از ورزشکاران و فدراسیون جهانی تنیس در مورد این فناوری جدید داشتیم مثبت بوده است.»
برای ورزش شنا انواع فناوریهای هوشمند پیشبینی شده است. در تمام استخرهای مخصوص برگزاری مسابقات سیستم ویژهای تعبیه شده است که انرژی محیطی در آب را حذف میکند تا امواج و تکانها باعث کندی حرکت شناگران نشود. زمانی که شناگر به پایان مسیر حرکت میرسد، با پای خود صفحه هوشمند نصب شده در دیوار استخر را لمس میکند تا زمان دقیق برای او محاسبه شود. محل استقرار شناگر پیش از شیرجه در آب هم هوشمند شده است و ضریب خطای سیستم مربوطه 1/0 در هر یک میلیون بار پیشبینی شده است تا همه شناگران همزمان با هم وارد آب شوند.
در رشته بسکتبال تمامی بازیکنان در زمانهای استراحت یا بین دو نیمه بازی رایانه لوحی در اختیار میگیرند تا با مرور صحنههای بازی، بهترین تصمیمات را برای ستهای بعدی اتخاذ کنند. در سالنهای برگزاری مسابقات بسکتبال دوربینهای هوشمند STATS LLC نصب شده است تا تمامی اتفاقات از جمله حرکت بازیکنان، داوران، توپ، تماشاچیان و… در هر لحظه از زوایای مختلف تحلیل شود. این دوربینها میتوانند مسیر حرکت بازیکنان را ردیابی کنند تا اطلاعات دریافتی از آنها در اختیار مربیان تیمها قرار بگیرد. بازیکنان همچنین یک فناوری پوشیدنی را زیر لباسهای خود مورد استفاده قرار میدهند تا کیفیت پرتابهای آنها بالا رود. این فناوری ShotTracker نام دارد و حرکت بازیکن، فشار وارده به توپ، جهت پرتابها و… را تحلیل میکند و دادهها را به مربی انتقال میدهد. لازم به ذکر است دیگر رشتههای ورزشی نیز هر کدام به نحوی از فناوریهای هوشمند بهره میبرند.
در جریان برگزاری مسابقات، شرکت Visa سیستم ویژهای ارائه میدهد که تماشاچیان به کمک آن میتوانند هزینه خرید بلیت، انواع خوراکی یا… را به صورت موبایلی و از طریق گوشی هوشمند پرداخت کنند. شرکت سامسونگ هم خدمات ویژهای را ارائه کرده است که مردم در صورت تمایل میتوانند مسابقات را در حالت حقیقت مجازی (VR) و به صورت سهبعدی با تصاویر 360 درجه تماشا کنند و در مجموع، همه مراکز ارائه فناوری دست بهدست هم دادهاند تا المپیک 2016 ریو بیشترین استفاده را از فناوری ببرد.