در تاریخ 14 آذر 94 در یکی از روزنامههای تهران مطلبی با عنوان «ردپای استارتآپهای آمریکایی به کجا میرسد؟» بدون ذکر نام نویسنده درج شده بود که در آن مطالبی علیه برخی موسسات و نهادها مطرح شده بود. مطالب مزبور احتمالا ناشی از عدم آگاهی نویسنده یا سوءبرداشت وی است. از آنجا که برخی نهادهای مورد اشاره در نوشته مزبور را اینجانب میشناسم که در جهت پیشرفت کشور، بهبود وضع مردم و تقویت نظام موثرند، لازم است توضیحات مختصری در مورد هر یک ارائه دهم.
«دانشکده مدیریت و اقتصاد دانشگاه صنعتی شریف، IBS»، «انجمن بینالمللی مدیران ایرانی»، «آریانا»، «بریج» و «کانون کارآفرینی شریف» از جمله سازمانهایی هستند که من میشناسم و در آن نوشته بهعنوان بخشی از «سازمانهای مردم نهاد وابسته به بیگانه» نام برده شدهاند. البته در نوشته مزبور از «تشکیلات رهبران جوان جهانی» یا «YGL» و «مجموعه بزرگی از سازمانهای مردم نهاد وابسته به بیگانه» دیگر هم نام برده شده بود که من آنها را نمیشناسم. در این یادداشت سازمانهایی که نام برده شدهاند و میشناسم را به اختصار معرفی میکنم.
1- دانشکده مدیریت اقتصاد دانشگاه صنعتی شریف
آدرس وبسایت:
www.gsme.sharif.ir
دانشکده مدیریت و اقتصاد شریف در سال 1378با حمایت ریاست محترم وقت دانشگاه جناب آقای دکتر سهرابپور و برخی مدیران ارشد نظام اجرایی کشور و با تصویب شورای دانشگاه و وزارت علوم، تحقیقات و فناوری تاسیس شد. این دانشکده به منظور ارتقای مدیریت کلان، بخشی و بنگاهی در کشور و توسعه کیفی رشتههای مدیریت و اقتصاد در آموزش عالی از طریق جذب جوانان با استعداد به رشتههای اقتصاد و مدیریت در مقاطع تحصیلات تکمیلی، ارائه آموزشهای با کیفیت بالا به آنها، انجام پژوهش در زمینه مسائل مدیریتی و اقتصادی کشور و آشنایی دانشجویان دوره کارشناسی دانشگاه صنعتی شریف با مباحث مدیریتی و اقتصادی تشکیل شد. دانشکده از سال 1379 دانشجو پذیرفت و برنامههای مصوب وزارت علوم جمهوری اسلامی ایران را با کیفیت خوب ارائه داده است.
کیفیت و مفید و موثر بودن آموزشهایی که دانشکده ارائه میداد به سرعت مورد توجه جوانان با استعداد و برجسته کشور قرار گرفت. متقاضیان تحصیل در دانشکده به نحو شگفتانگیزی افزایش یافت و رقابت برای ورود به آن بسیار سخت شد. بیش از 30 درصد پذیرفتهشدگان به دورههای کارشناسی ارشد جوانانی هستند که رتبه آنها در آزمون سراسری کارشناسی دو رقمی و زیر 100 بوده است. اگر این دانشجویان به دانشکده مدیریت و اقتصاد جذب نمیشدند، حدود 95 درصد آنها، نظیر همکلاسان دوره کارشناسیشان، برای ادامه تحصیل و اشتغال به خارج از کشور مهاجرت میکردند، ولی نه تنها برای ادامه تحصیل در دانشکده در ایران ماندند بلکه براساس آماری که دانشکده از فارغالتحصیلان خود گرفت بیش از 67 درصد آنها بعد از تکمیل تحصیلاتشان در دانشکده در کشور ماندهاند و در موسسات و سازمانهای مختلف مشغول کار شدهاند یا خود بهعنوان کارآفرین کاری را راهاندازی کردهاند.
بقیه فارغالتحصیلان برای ادامه تحصیل در دانشگاههای درجه 1 دنیا به خارج از کشور رفتهاند. جالب آنکه در دورهای که بیکاری فارغالتحصیلان دانشگاهی حتی از دانشگاههای خوب کشور معضلی شده است، بیکاری در میان فارغالتحصیلان دانشکده که در کشور ماندهاند، تقریبا صفر است و هر یک منشأ خدمات ارزندهای در مشاغل مهمی که بهعهده گرفتهاند، هستند. این نشان از مطالب مفیدی است که دانشجویان در طی تحصیل با کیفیت خوب در دانشکده فرا میگیرند.
دانشکده مدیریت اقتصاد علاوه بر آموزش جوانان مستعد، آموزشهای مفید و موثری به مدیران و کارشناسان شاغل در سازمانها و صنایع مختلف نظیر صنایع پتروشیمی، بنیاد مستضعفان، شرکت همراه اول، صنایع دارویی و… ارائه داده است. دانشکده مدیریت و اقتصاد دانشکده صنعتی شریف در عمر کوتاه خود موفق شده است توجه و علاقه بااستعدادترین جوانان کشور را به خود جلب کند، برنامههای مصوب وزارت علوم جمهوری اسلامی ایران را با کیفیت خوب اجرا کند، فارغالتحصیلان مفید و موثری به جامعه تقدیم کند، مسائل مدیریتی و اقتصادی زیادی از کشور را مطالعه و راه حل ارائه دهد، به مدیران و کارشناسان سازمانهای زیادی که متقاضی آموزشهای دانشکده هستند آموزش ارائه دهد، بسیاری از دانشجویان دوره کارشناسی دانشگاه صنعتی شریف را با مباحث مدیریتی و اقتصادی آشنا کند، دورههای دکترا در مدیریت و اقتصاد را برقرار کرده و بالاخره در ارتقای جایگاه رشتههای مدیریت و اقتصاد در کشور نقش بارزی ایفا کند.
بهدنبال دانشگاه صنعتی شریف دانشگاههای مهندسی دیگری نیز اقدام به تاسیس رشتههای مشابه این دانشکده کردهاند. تاسیس دانشکده مدیریت و اقتصاد و خدمات ارزندهای که به کشور میکند، موجب افتخار است.
2- IBS یا موسسه آموزش عالی ایرانیان
آدرس وبسایت: www.ibs.ir/ fa
IBS یا Iranian Business School یک دانشکده مدیریت دیگر است که در موسسه آموزش عالی ایرانیان در حال شکلگیری است. چند سال پیش مدیران محترم مجموعه صنعتی بوتان که از صنعتکاران ماندگار از قبل از انقلاب و از دلسوزان صمیمی و اصیل پیشرفت کشورند به اینجانب اطلاع دادند که عدهای از ایرانیان خارج از کشور که علاقهمند به توسعه و پیشرفت ایران هستند به همراه عدهای از صاحبان صنایع داخلی در نظر دارند با سرمایهگذاری خود یک دانشکده مدیریت به نام Iranian Business School) IBS) در سطح جهانی برای آموزش به مدیران صنایع کشور ایجاد کنند. آنها از من خواستند تا بهطور افتخاری در هیات موسس آن دانشکده عضو شده و ریاست افتخاری آنها را به عهده بگیرم. اینجانب که فکر میکنم یکی از تنگناها و موانع مهم پیشرفت کشور ضعف مدیریت است و کشور بهشدت نیازمند توسعه آموزشهای مدیریت با کیفیت خوب است، درخواست آنها را پذیرفتم. مجموعه مزبور با نام «موسسه آموزش عالی ایرانیان» مجوز لازم را از وزارت علوم، تحقیقات و فناوری جمهوری اسلامی ایران اخذ و فعالیت خود را آغاز کرد.
این موسسه چندین دوره آموزشهای کوتاه مدت برای مدیران بنگاههای خصوصی با حضور استادان برجسته مدیریت دنیا برگزار کرده و هماکنون با مشارکت دانشگاه آلتو از کشور فنلاند دوره EMBA را در تهران ارائه میدهد. اینکه عدهای از ایرانیان موفق خارج از کشور علاقهمند به پیشرفت ایران باشند و با احساس دین نسبت به کشور بخواهند سرمایهگذاری کنند و یک دانشکده مدیریت با کیفیت خوب برای آموزش مدیران شاغل در بنگاههای اقتصادی کشور ایجاد کنند، در زمانی که ما برای درونزایی و بروننگری و پایهریزی اقتصاد دانشبنیان که از خطوط اصلی اقتصاد مقاومتی است به ارتقای مدیریت علمی و افزایش بهرهوری در سازمانهای خود نیاز داریم که کار بدی نیست! چنین ایرانیهای موفقی که احساس دین به کشور میکنند و علاقهمند به پیشرفت ایران هستند باید مورد تشویق و قدردانی قرار گیرند. ما باید آگاهی و اتکا بهنفس و توانایی آن را داشته باشیم که از این علاقه و احساس تعهد آنها به کشور کمال استفاده را ببریم و پیشرفت کشور و بهبود وضع زندگی مردم را تسریع کنیم.
اگرچه پروژه و اقدامات IBS به علت وجود تحریمها با سرعت مطلوب حرکت نکرده است، ولی قطعا ایجاد چنین موسسهای کمک شایانی به افزایش بهرهوری و رقابتپذیری بنگاههای ایرانی در بازارهای جهانی میکند. به علاوه کشور با یک نظام مقتدر اداره میشود. در این نظام سازمانهایی مانند وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و نهادهای اطلاعاتی هستند که با صدور مجوز تاسیس موسسات آموزش عالی را تایید یا مانع میشوند. اگر اشکالی بر تاسیس چنین موسسه مفیدی وارد است باید از طریق نهادهای مسوول در نظام اداره کشور رسیدگی و اقدام شود. نیروهای متخصص کشور که باید توان تخصصی خود را صرف ارتقای دانش و توان تخصصی کشور کنند، نمیتوانند همزمان وظایف نهادهای مسوول مذکور را عهدهدار باشند.
با وجود نهادهای مذکور نظام، متهم کردن چنین موسسهای به فعالیت برخلاف منافع ملی از طرف یک فرد ناشناس و غیرمسوول در یک رسانه عمومی در واقع ایجاد آشفتگی و اخلال در اداره نظاممند جمهوری اسلامی ایران است. آشفتگی در نظام اداره یک جامعه بدترین ضربه را به پیشرفت آن جامعه و نظام رسمی حاکم بر آن وارد میسازد!
3- انجمن بینالمللی مدیران ایرانی
آدرس وبسایت: www.i-aim.org
این انجمن توسط عدهای از فارغالتحصیلان زبده و موفق دانشگاه صنعتی شریف که در خارج از کشور مشغول تحصیل یا کار بودند و دغدغه کمک به کشور را دارند در سال 1384 ایجاد شده و در وبسایت این انجمن هدفش چنین بیان شده است:
«انجمن با هدف ایجاد شبکهای از مدیران و محققان حوزه مدیریت و اقتصاد با همکاری ایرانیان مقیم خارج از کشور در راستای توسعه آموزش مدیریت در ایران تاسیس شده است تا با به اشتراک گذاشتن تجربیات علمی و اجرای این استادان بتواند گامی موثر در بهبود دانش مدیریت در کشور عزیزمان ایران بردارد.» وقتی نخبگان زیادی هستند که به خارج مهاجرت کرده و در آنجا موفق بودهاند، واقعا چه اشکالی دارد که از آنها و دانش و تجربیاتشان در بهبود دانش و مدیریت در کشور عزیزمان ایران استفاده شود. ایرانیان موفق، دانشمند و فرهیخته خارج از کشور سرمایه بزرگی برای ایران هستند. اکثر آنها علاقهمند هستند به پیشرفت کشور، افزایش بهرهوری، ارتقای رقابتپذیری بنگاههای ایرانی و در نتیجه افزایش صادرات غیرنفتی که همه اینها لازمه قطع وابستگی به نفت و چاههای نفتی است.
آنها دانش، تجربه و ارتباطات صنعتی و علمی لازم را برای ارائه این کمک دارند. وقتی عدهای از جوانان نخبه و دلسوز به فکر ایجاد این شبکه و استفاده از آن در کمک به پیشرفت کشور میافتند باید تشویق شوند. اگرچه اینجانب در تشکیل این انجمن مفید و اداره آن نقشی نداشتهام، ولی وقتی بنیانگذاران عزیز آن در مورد ایجادش با من مشورت کردند من آنها را تشویق کردم و از اینکه به فکر کمک به «کشور عزیزمان» هستند تشکر کردم.
4- آریانا یا «گروه پژوهشی صنعتی آریانا»
آدرس وبسایت: www.aryanagroup.com
گروه پژوهشی صنعتی آریانا در سال 1376 توسط عدهای از فارغالتحصیلان جوان، با استعداد و کارآفرین دانشکده صنایع دانشگاه صنعتی شریف تاسیس شد. این جوانان نیز که دغدغه کمک به پیشرفت کشور را دارند، به جای عزیمت به خارج از کشور یک موسسه مشاوره تشکیل دادند. کار آنها مورد تشویق و حمایت اینجانب قرار گرفت. موسسه آنها با فعالیت خودشان رشد کرد و اکنون مجموعه بزرگی از فعالیتهای مفید شامل ترجمه و انتشار کتابهای مفید در زمینه مدیریت، ارائه دورههای آموزشی در زمینه مدیریت و مهندسی صنایع، مشاوره مدیریت و برگزاری کنفرانسهای تخصصی را انجام میدهند.
آنها نمونهای از جوانان بااستعداد و کارآفرین هستند که موسسهای دانشبنیان پایهریزی کردند. با تلاش و کوشش و استعداد خود آن موسسه را رشد دادهاند و اکنون به موسسهای وزین و موثر در ارتقای دانش مدیران و کارشناسان و نیز بهبود و ارتقای بهرهوری سازمانها تبدیل شدهاند. من بهعنوان یکی از استادان آنها به همه آنها و عملکردشان افتخار میکنم و آرزو میکنم که دانشگاههای ما بتوانند هرچه بیشتر فارغالتحصیلانی کارآفرین و علاقهمند به کشور و موثر در پیشرفت جامعه نظیر آنها تربیت کنند.
5- بریج
آدرس وب گاه: www.ibridges.org
منطقه سیلیکونولی (Silicon Valley) ایالت کالیفرنیا مرکز شرکتهای دانشبنیان و تازه تاسیس در آمریکاست. در آن منطقه در دو دانشگاه معروف و ممتاز استنفورد و برکلی؛ تعداد زیادی ایرانیان نخبه و موفق و کارآفرین با تجربیاتی ارزنده در راهاندازی شرکتهای دانشبنیان وجود دارند. ایرانیان مزبور دانش و تجربیات ارزندهای در زمینه ارتباط دانشگاه و صنعت، ایجاد شرکتهای دانشبنیان، جذب سرمایهگذارهای خطرپذیر، توسعه بازار محصولات و رشد شرکتهای جدیدالتاسیس دارند. چند سالی است که آقای دکتر یحیی تابش، بعد از سی و چند سال خدمت دلسوزانه و صادقانه به آموزش کشور بهطور عام و آموزش عالی بهطور خاص و بازنشستگی از دانشگاه به منطقه سیلیکونولی مهاجرت کردهاند.
آقای دکتر تابش زمانی که در ایران بود علاقه و اهتمام زیادی به تشویق دانشجویان با استعدادش به تاسیس شرکتهای دانشبنیان در کشور و رشد و توسعه آنها از خود نشان میداد. وقتی ایشان به آمریکا مهاجرت کرد بهاتفاق عدهای از ایرانیان موفق در منطقه سیلیکونولی که علاقهمند بودند دانش و تجربیات خود را در اختیار جوانان مستعد داخل کشور که شرکتهای دانشبنیان تشکیل میدهند قرار دهند حرکت بریج را شکل دادند. هدف بریج کمک به رشد شرکتهای دانشبنیانی است که در داخل کشور تشکیل میشود.
ایرانیان موفقی که خود ایجاد و توسعه شرکتهای دانشبنیان بزرگ را تجربه کردهاند و احساس تعهد میکنند، دانش و تجربه خود را در اختیار جوانان مقیم کشور قرار دهند، سرمایههای بسیار با ارزشی هستند. کمک آنها به جوانان کارآفرین مقیم کشور در تشکیل و رشد شرکتهای دانشبنیان و همچنین کمک آنها به ایجاد یک نظام مناسب یا Eco-System برای ایجاد و رشد شرکتهای مزبور که بهشدت مورد تاکید نظام جمهوری اسلامی و رهبر معظم انقلاب است، بسیار مفید و موثر است. بریج برای تعامل بین کارآفرینان ایرانی مقیم خارج و کارآفرینان موسس شرکتهای دانشبنیان اولین کنفرانس خود را در دانشگاه برکلی کالیفرنیا در سال 1393 برقرار کرد. اینجانب در آن کنفرانس شرکت نداشتم. دومین کنفرانس بریج در سال 1394 در شهر برلین برنامهریزی شد.
از من دعوت کردند برای سخنرانی در دومین کنفرانس شرکت کنم. اینجانب که حرکت بریج را حرکتی بسیار مفید و در جهت هدفهای نظام جمهوری اسلامی ایران برای ایجاد و رشد شرکتهای دانشبنیان در داخل کشور میدانم، دعوت آنها را پذیرفتم و از بریج حمایت کردم. کنفرانس برلین با شرکت بیش از 1000 نفر تشکیل شد. تعداد زیادی از موسسان شرکتهای دانشبنیان در ایران و نیز تعداد زیادی از کارآفرینان موفق ایرانی از آمریکا و اروپا شرکت داشتند. من در برلین شاهد صمیمیت و علاقه ایرانیان مجرب خارج از کشور به راهنمایی و حمایت از جوانان موسس شرکتهای دانشبنیان در ایران بودم. شور و شوق جوانانی که از ایران آمده بودند به ادامه کارشان و انتقال این شور به سایرینی که نیامده بودند به رشد موج کارآفرینی و ایجاد شرکتهای دانشبنیان در کشور کمک شایانی کرده است. کنفرانس برلین که برای تشویق کارآفرینی و ایجاد شرکتهای دانشبنیان در ایران بسیار موفق بود در همان زمان برگزاری موفقیت آمیزش مورد حمله یکی از روزنامههای معروف رژیم صهیونیستی قرار گرفت.
در کنفرانس برلین کارآفرینان ایرانی موفق خارج از کشور که در ابعاد بزرگی ثروت آفریده بودند، بدون هیچگونه چشمداشت شخصی به دستاوردهای جوانان ایرانی آنها را مورد تشویق و راهنمایی قرار میدادند. البته اگر آنها در توسعه بازار محصولات شرکتهای دانشبنیان ایرانی که در بازارهای جهانی پتانسیل دارند سرمایهگذاری کنند، در جهت توسعه صادرات کشور و برونگرا شدن اقتصاد ملی کمک شایانی میتوانند انجام دهند؛ کمکی که بسیار هم مغتنم است.
اگرچه اینجانب افتخار پایهگذاری بریج را نداشتهام، ولی بهنظر اینجانب وقتی نظام جمهوری اسلامی ایران میخواهد اقتصاد مقاومتی را بر پایه ایجاد و رشد شرکتهای دانشبنیان ایجاد کند، باید از حرکت بریج استقبال کرد، آن را حمایت کرد و از پایهگذاران و فعالان حرکت بریج که دغدغه پیشرفت کشور و بهبود وضع زندگی مردم را دارند، تشکر کرد. افرادی که در این حرکت صمیمانه فعالیت میکنند، مردان و زنان شریفی هستند که استفاده از سرمایه انسانی عظیم و با ارزش متخصصان ایرانی مقیم خارج علاقهمند به کشور را در جهت بهبود شرایط زندگی مردم و پیشرفت و تقویت اقتصاد ملی به کار میاندازند. فقط کسانی که آگاهی ندارند یا فاقد اتکا به نفس هستند یا خواهان پیشرفت جمهوری اسلامی ایران نیستند، میتوانند با حرکت بریج مخالف باشند. اگر به شرکتهای دانشبنیان کشور که در کنفرانسهای اول و دوم بریج شرکت کردهاند مراجعه شود، دیده میشود که بعد از هر کنفرانس آنها با امیدواری و اشتیاق و آگاهی بیشتری به توسعه کار خود در کشور پرداختهاند و به بقیه کارآفرینان نیز شوق و امید دادهاند.
6- کانون کارآفرینی شریف
آدرس وبسایت: www.karafarini.sharif.ir
احتمالا منظور نویسنده آن نوشته «مرکز کارآفرینی شریف» بوده است؛ اگرچه اینجانب افتخار ایفای نقش مستقیم در ایجاد مرکز کارآفرینی شریف را نداشتهام، ولی آن مرکز یکی از ثمرات مهم و مبارک ایجاد دانشکده مدیریت و اقتصاد در دانشگاه صنعتی شریف بوده است. در بدو تاسیس دانشکده با تشویق و حمایت اینجانب ارائه درس «کارآفرینی» برای دانشجویان کارشناسی دانشگاه آغاز شد. پیرو ارائه آن درس «مرکز کارآفرینی دانشگاه صنعتی شریف در سال 1379 با همکاری دانشکده مدیریت و اقتصاد و با مدیریت آقای دکتر سید علیرضا فیض بخش بهعنوان اولین مرکز کارآفرینی در کشور فعالیت خود را آغاز کرد.» بعد از آقای دکتر فیض بخش، آقای دکتر مهدی فاتح راد و بعد از او هماکنون برادر مومن، متعهد و خدمتگزار آقای مهندس دهبیدیپور مسوولیت مرکز را عهدهدار هستند. هم اینک ماموریتهای این مرکز عبارتند از:
1- توسعه کارآفرینی در سطح دانشجویان، اعضای هیات علمی، کارمندان و فارغالتحصیلان دانشگاه صنعتی شریف در ابعاد آموزشی، پژوهشی و ترویجی.
2- ارتقای روحیه کارآفرینی، آموزش مهارتها، توسعه و ترویج کارآفرینی در کشور.
3- ایجاد تحول در فضای دانشگاههای سنتی برای تحقق دانشگاه کارآفرین.
انصافا باید پرسید کدامیک از این ماموریتها برخلاف منافع و هدفهای نظام جمهوری اسلامی ایران است. مگر تربیت کارآفرین بهجای فارغالتحصیل بیکار هدف بدی است؟ مگر ایجاد و تقویت یک مرکز برای آموزش و ترویج و ترغیب کارآفرینی در یکی از بهترین دانشگاههای مهندسی و علمی کشور کار خلافی است؟ به کدامین هدف جامعه لطمه وارد میکند؟ وقتی این مرکز جوانان با استعدادی را که وارد دانشگاه صنعتی شریف میشوند و دانش فرامیگیرند آموزش کارآفرینی میدهد، تشویق میکند که به کارآفرینی روی آورند، شرکتهای دانشبنیان ایجاد کنند، برای خود و دیگران کار و ثروتآفرینی کنند، امید ایجاد کنند تا در کشور بمانند و کسبوکار خود را توسعه دهند و مشاغل بیشتری ایجاد کنند و به توسعه کشور کمک کنند، این مرکز کار بدی میکند!؟
انسان متحیر میماند که چگونه مرکز کارآفرینی شریف و سایر نهادهایی که در بالا معرفی شدند در شبکه وابسته به بیگانه و فعال علیه منافع نظام جمهوری اسلامی ایران قرار داده میشوند! انسان متحیر میماند که چگونه نویسندهای ناشناس بدون هیچ پروایی از قانون یا شرع به معلمی که نزدیک به 40 سال در آموزش عالی خدمت کرده است و دانشجویان زیادی را تعلیم داده است، اتهامات بیاساس و به دور از عقل و انصاف میزند. انسان متحیر میماند که براساس کدامین موازین قانونی، اخلاقی و شرعی نویسندهای ناآگاه یا تحتتاثیر عوامل نفوذی بدون هیچ پروایی، فعالیتهای مفید به حال کشور و مردم محروم آن را هدف تخریب قرار دهد. ای کاش آن نویسنده محترم که تهمتهای بیاساس و ناروایی مطرح کرده است و سازمانها و فعالیتهای مفید را هدف تخریب قرار داده است، قبل از نگارش یادداشتش در نشستی از این نهادها و اطلاعات و نقش افراد در آنها میپرسید.
خداوند عاقبت همه ما را ختم به خیر بفرماید.