همانطور که پیش بینی می شد افزایش ضریب نفوذ نرم افزارهای شبکه اجتماعی موبایلی مانند تلگرام، لاین، واتس اپ و غیره در یک سال گذشته بین کاربران ایرانی، اکنون باعث افت شدید درآمد اپراتورها و دولت از بخش هزینه پیامک تلفن همراه شده است.
اپراتورهای تلفن همراه که پیش از این در نخستین روزهای کاری سال رقابت تنگاتنگی در انتشار خبر تعداد پیامک های نوروزی خود داشتند اما سال 95 را با یک سکوت مطلق خبری آغاز کردند.
به این ترتیب وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در دیدار نوروزی خود تلویحا این موضوع را تایید کرد و بعد از آن معاونش در سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات نیز با ارایه آمار این موضوع را شفاف تر کرد.
رییس سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی در تشریح آمار پیامک های مبادله شده اپراتورها اعلام کرد: مجموع پیامک های دریافتی و ارسالی سه اپراتور تلفن همراه (همراه اول، ایرانسل و رایتل) در بازه زمانی ۲۹ اسفند ۹۴ تا ۶ فروردین ۹۵، حدود ۷ میلیارد و ۶۸۳ میلیون و ۶۹۹ هزار و ۲۲۹ پیامک بود که به دلیل توسعه و رشد شبکه اپراتورها در نسل های ۳ و ۴ و همچنین استقبال مشترکان به استفاده از برنامه های کاربردی اینترنتی (OTT) ، آمار پیامک ها نسبت به سال گذشته کاهش داشته است.
عمیدیان تصریح کرد: بر اساس بررسی سامانه های نظارت بر خط، پایش های میدانی، سامانه ثبت شکایات مشترکان و گزارش های ادارات کل مناطق سازمان با عملکرد خوب اپراتورها و تمهیدات کمیته ستاد نوروزی حوزه ICT در تعطیلات نوروزی، شبکه اپراتورها با کمترین اختلال و بدون وقفه خدمات ارتباطی و فناوری اطلاعات را به مشترکان ارایه کردند.
این اتفاق در حالی رخ داده که سال گذشته وزیر ارتباطات از ارسال 19 میلیارد پیامک نوروزی خبر داده بود، البته سال گذشته نیز استفاده از اپلیکیشن های پیام رسان موبایلی تا حدودی موجبات کاهش پیامک ها را فراهم آورده بود.
کاهشی از نوع جهانی
اما بحث تاثیر پیام رسان های موبایلی بر کاهش درآمد اپراتورها موضوع تازه ای نیست و تاکنون کشورهای مختلفی در این باره تحقیقاتی انجام داده و بررسی هایی در این خصوص کرده اند.براساس بررسی های صورت گرفته تا سال 2016 میلادی حدود 11 تا 40 درصد مشترکان اپراتورهای تلفن همراه در دنیا از شبکه های اجتماعی استفاده خواهند کرد که این موضوع می تواند کاهش جدی درآمد های اپراتورها را به دنبال داشته باشد.
البته در ایران به نظر می رسد این آمار حتی بیش از ارقام مطرح شده باشد، چرا که به گفته معاون سازمان تنظیم مقررات ارتباطات به دنبال ارایه خدمات 3G توسط دو اپراتور اول کشور به یکباره تعداد استفاده کنندگان از گوشی های هوشمند در مدت کمتر از دو سال به بیش از 20 میلیون نفر رسید که این رقم به طور روزافزون در حال افزایش است و اگر تعداد افرادی که از طریق کامپیوتر از این پیام رسان ها استفاده می کنند هم به آمار افزوده شود، رقم بالاتری را در بر خواهد گرفت و قطعا استفاده این بخش از مشترکان از پیام رسان ها کاهش قابل توجهی در درآمد اپراتورها از محل پیامک های نوروزی خواهد داشت.
روند کاهش پیامک انبوه سریع تر از پیامک شخصی
علاوه بر این موضوع ارسال پیامک های انبوه نیز از یک سال گذشته با کاهش روبرو شده است. بر همین اساس سخنگوی شرکت مخابرات ایران در گفت وگو با فارس گفته به دلیل حساسیت و اعتراض به پیامک انبوه، سفارش دهندگان پیامک انبوه به تدریج به این نتیجه رسیده اند که شاید این روش تأثیرگذاری لازم را نداشته باشد یا حتی نتیجه معکوس بدهد.
داود زارعیان افزود: شبکه های اجتماعی و پیام رسان ها مانع رشد بیشتر سرویس پیامک شده اند و این رویه در دنیا به اثبات رسیده است. در مواجهه با شبکه های اجتماعی و پیام رسان ها، کاهش رشد پیامک انبوه بیشتر از پیامک شخص به شخص است.
وی گفت: پیش بینی ما این است که به تدریج حجم ارسال پیامک انبوه بیشتر هم کاهش خواهد یافت که هم اکنون نیز این روند آغاز شده است و در آمار پیامک های انبوه نوروزی سال 94 نیز روند کاهش تجربه شد.
وی با بیان دلایل روند کاهش پیامک انبوه، ادامه داد: با توجه به حساسیت عمومی و اعتراض مشترکان به پیامک انبوه، صاحبان مشاغل و سفارش دهندگان پیامک انبوه به تدریج به این نتیجه رسیده اند که شاید این روش تأثیرگذاری لازم را نداشته باشد یا حتی نتیجه معکوس بدهد.
مدیر روابط عمومی شرکت مخابرات ایران با بیان روند پیش روی پیامک های شخص به شخص، تصریح کرد: با تأثیرپذیری سرویس پیامک از رسانه های جدید، این شبکه ها شیب رشد پیامک شخص به شخص را کند کرده اند اما به دلیل افزایش تعداد مشترکان همراه اول، می توان گفت که مانع رشد پیامک نشده اند.اما در کنار کاهش درآمد میلیاردی اپراتورها از محل پیامک ها؛ در تعطیلات نوروز مصرف دیتای همراه در کشور رشد قابل توجهی داشته است به گونه ای که وزیر ارتباطات از رشد شش برابری مصرف دیتای موبایل نسبت به نوروز 1394 خبر داده و اینگونه اعلام کرده است که در روزهای پیک مشترکان یکی از سه اپراتور تلفن همراه حدود 700 ترا اینترنت مصرف کرده اند که این رقم در سال گذشته تنها 120 ترابایت بوده است.