نجات کشتی راکد مخابرات زیر سایه اعضای جدید
با تغییرات صورت‌گرفته در اعضای هیات مدیره شرکت مخابرات ایران، تغییر موضع وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات درباره تعرفه‌های مخابراتی و وعده‌های ابتدایی اعضای جدید در آغاز کار قابل توجه بود.
بر اساس تغییرات انجام‌شده در شرکت مخابرات ایران، برات قنبری، نماینده دولت در مخابرات و معاون وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات به عنوان رییس هیات مدیره مخابرات، رسول سراییان به عنوان مدیر عامل شرکت مخابرات ایران و مظفر پوررنجبر به عنوان نایب رییس هیات مدیره شرکت انتخاب شدند.
وزیر ارتباطات که پیش از این با درخواست مخابرات مبنی بر تغییر تعرفه‌های مخابراتی با توجیه عدم ارائه طرح توسعه توسط این شرکت موافق نبود، با تغییر اعضا هیات مدیره و حل اختلافات مدیریتی این شرکت که ۴۰ درصد سهام آن متعلق به دولت است، پس از سال‌ها تغییر موضع داده، با افزایش نرخ‌های مخابراتی موافقت و اعلام کرد هزینه 30 ریالی برای هر دقیقه مکالمه با تلفن ثابت و 500 هزار ریال برای خرید یک خط تلفن ثابت در شرایط کنونی کم است و باید در آن تجدید‌نظر شود.
البته قنبری در ارتباط با طرح توسعه مخابرات و تعرفه‌های جدید مخابراتی از اعلام هرگونه نظر، پیشنهاد و قیمتی خودداری کرده تنها به ذکر این نکته بسنده کرده است که این موضوعات مورد بررسی قرار خواهد گرفت و پیشنهادات مربوطه توسط هیات مدیره مطرح میشود.
طبق گفته محمود واعظی برای پایان دادن به مشکلات و تعیین سیاست‌های تجدید نظر در تعرفه‌های مخابرات جدید جلسات متعددی با سهامداران برگزار شده است و در سیاست‌گذاری‌های جدید، شرکت مخابرات شرکتی توسعه‌ای محسوب میشود.
در پی انتقادها از خصوصی‌سازی و روند سرمایه‌گذاری مخابرات، مصطفی سید هاشمی -رییس اسبق هیات مدیره شرکت مخابرات ایران- به سرمایه‌گذاری 20 هزار میلیارد تومانی این شرکت پس از خصوصی‌سازی اشاره و بیان می‌کند: روزی که ما مخابرات را به شکل خصوصی تحویل گرفتیم، EPS (سود هر سهم) آن معادل 140 ریال بود اما در مجمع امسال پیش‌بینی ما آن است که برای این بخش رقمی معادل 50 تومان در نظر گرفته شود.
سید هاشمی همچنین از مشترکان پنج میلیون نفری ADSL مخابرات و برابر با سایر شرکت‌های ارائه‌هنده در شرایطی که به گفته او در ابتداADSL خانگی برای مخابرات ممنوع بود و شرکت‌های PAP کمتر از یک میلیون مشترک داشتند، رسیدن به تعداد 78 میلیون سیمکارت از حدود 14 میلیون و توسعه 24 میلیون مشترک تلفن ثابت به 30 میلیون در شرایطی که هزینه هر خط تلفن ثابت برای مخابرات حدود 700 تا 800 هزار تومان است و به قیمت 50 هزار تومان واگذار میشود، در مقایسه با پیش از خصوصی‌سازی سخن می‌گوید.
در این بین قنبری، رییس جدید هیات مدیره شرکت مخابرات که معتقد است سهم مخابرات به تنهایی حدود 1.5 درصد تولید ناخالص ملی است، با اظهار تاسف از اینکه در برنامه پنجم مقرر بود ICT در منطقه رتبه دوم را به دست آورد، اظهار می‌کند: بازار فعلی ایران کشش ظرفیتی سه برابر ظرفیت فعلی را دارد. در وضعیت فعلی در این حوزه دارای رتبه تک‌رقمی نیستیم اما هنگام تصویب برنامه ششم توسعه نگاهی جدی به این بخش صورت گرفت و تا پایان برنامه ششم به رتبه خوبی در این زمینه دست پیدا خواهیم کرد.
وی مقوله تفکیک حاکمیت، مالکیت و مدیریت را از موضوعات مهم می‌داند و معتقد است در دوره گذشته از مشکلاتی که همواره پیش روی مخابرات قرار داشت، بحث تعرفه‌ها بوده و حال تصمیم بر آن است که اختلافات موجود از بین رفته و نوعی وفاق در این شرکت ایجاد شود و همچنین از لزوم سرمایه‌گذاری حداقل 110 هزار میلیارد قبل از برنامه ششم توسعه سخن می‌گوید.
به اعتقاد قنبری ساختار شرکت مخابرات ایران با ساختار بنگاهی فاصله داشته و این شرکت همان ساختار مدیریت دولتی قبل را حفظ کرده است، اما باید برنامه‌ریزی‌های لازم در زمینه‌های جایگاه موبایل، ارائه سرویس، توسعه و غیره در نظر گرفته شود و البته بیان می‌کند در این حوزه‌ها کارهایی انجام شده و مطالعاتی صورت گرفته و حتی از مشاوران خارجی زیادی نیز کمک گرفته شده تا اوضاع به شیوه‌ی بهتری پیش رود.
رییس هیات مدیره مخابرات که انتقاداتی درباره واگذاری مخابرات دارد می‌گوید: مخابرات یک گنج با ارزش 120 هزار میلیارد تومانی است که اکنون به گل نشسته، اما اگر یک کشتی به گل بنشیند از ارزش خود کشتی چیزی کاسته نخواهد شد پس لازم است کشتی راکد مخابرات به آب انداخته شود و توسعه پیدا کند.
او با اشاره به راهکار هیات مدیره جدید برای حل مشکلات مخابرات اظهار می‌کند: در حال حاضر این شرکت یک بازار 80 میلیونی در داخل کشور دارد و از سوی دیگر بازار منطقه نیز در دست ماست و استان‌های ما حدود 400 میلیون بازار منطقه‌ای دارند و علاوه بر درآمد این بازار امکان ورود سرمایه‌گذاران خارجی نیز وجود دارد.
قنبری همچنین معتقد است باید در اولین گام همدلی را مورد توجه قرار داد و نباید به این فکر کرد اختلافات چطور برطرف شده است و می‌گوید: رویکرد مناسب آن است که اگر اختلافی در حوزه‌های فنی، حاکمیتی، سیاسی، مالکیتی وجود دارد این اختلاف توسط متخصصان آن حوزه پیگیری شود و هیات مدیره تنها بحث مباحث مدیریتی را پیگیری کند.
سراییان که اخیرا سمت مدیر عاملی شرکت مخابرات ایران را بر عهده گرفته معتقد است روند درآمد باید با نیاز به سرمایه‌گذاری همخوانی داشته باشد، اما در شرکت مخابرات این فاصله روز به روز افزایش پیدا می‌کند زیرا حاشیه سود در حال کاهش و رقابت در حال افزایش دائم است.
به گفته سراییان شرکت مخابرات در بخش‌های ثابت، سیار و ADSL حدود 95 تا 100 میلیون مشترک دارد که براساس این تعداد مشترک در کشور و خاورمیانه رتبه اول و در دنیا رتبه 12 را به خود اختصاص می‌دهد. او معتقد است مسئولان این شرکت باید اعتماد مشترکان خود و سهامداران را به گونه‌ای مناسب پاسخ دهند و می‌گوید: طبق برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته مخابرات طی پنج سال آینده سفری خواهد داشت تا بتواند ارائه‌دهنده سرویس‌های دیجیتال باشد و در این میان مشترک هر سرویسی را که درخواست داشته باشد دریافت می‌کند.
همچنین اسدالله دهناد – سرپرست سابق مخابرات ایران – با اشاره به سختی‌هایی که عدم اصلاح تعرفه‌ها برای مخابرات به دنبال داشته، می‌گوید: ما با انباشت بدهی‌ها و کاهش نقدینگی مواجه بودیم. قطعا کوچک‌ترین اختلال در ارائه خدمات مخابراتی نارضایتی در سطحی وسیع به دنبال خواهد داشت و ما موظف هستیم هم مشترکان هم دولت و هم سهامداران خود را راضی نگه داریم که قطعا این موضوع کاری دشوار است.
پس از برطرف شدن اختلافات بین وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات و شرکت مخابرات ایران و موافقت ابتدایی وزیر با افزایش نرخ‌های مخابراتی به عنوان یک شرکت توسعه‌ای که به گفته مسئولان این حوزه از مشکلات عمده به شمار می‌رود و لزوم هماهنگی برنامه توسعه مخابرات با برنامه ششم توسعه، باید منتظر تغییراتی در خدمات ثابت، سیار و ADSL این شرکت بود.