آغاز “رجیستری” و نایابی آیفون/تحریم گوشی‌های بدون نمایندگی یا فقط آمریکایی؟
هم‌زمان با وعده‌های مسئولان بر سر اجرای طرح رجیستری موبایل از امروز، فروش آیفون از چند روز گذشته در کشور با محدودیت مواجه شد و احتمال می‌رود که این رفتار را با سایر برندهای نام آشنای بازار نیز شاهد باشیم.
طرح رجیستری گوشی‌های موبایل پس از شکست سال‌ها پیش بار دیگر در دستور کار ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز قرار گرفته تا به سروقت قاچاقچیان این حوزه برود.
اجرای این طرح براساس دیدگاه کارشناسی سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی به دو صورت قابل انجام است که یک روش آن استعلام گوشی تلفن همراه و اعمال سیاست روی گوشی مشترک و دیگری استعلام گوشی تلفن همراه و اعمال سیاست روی سیمکارت مشترک است.
قطع ارتباط سیمکارت در روش دوم مانعی تلقی شد تا رگولاتوری (سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی) به سمت اجرای روش دوم برود و عملیات پایلوت را آغاز کند.
البته از سوی سرپرست معاونت نظارت و اعمال مقررات سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیوئی به ملاحظاتی اشاره شده که ممکن است بعد از بررسی و نتیجه‌گیری اجرای آزمایشی منجر به تغییراتی در بهینه‌سازی آن شود.
با این حال عباس نخعی -مدیرکل دفتر مبارزه با قاچاق کالای هدف ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز- در گفت‌وگویی که با تسنیم داشت، اظهار کرد: با توجه به اتمام مقدمات این طرح و تأکید معاون اول رئیس جمهور بر اجرای هر چه سریعتر آن، رجیستری موبایل تا اول مرداد ماه اجرایی خواهد شد.
امروز اول مرداد است و ظاهرا رجیستری باید از پوسته پایلوت خارج و وارد فضای عملیاتی و سراسری شود.
فشار مسئولان این ستاد بر اجرای هرچه سریعتر طرح مذکور و واردات قانونی برای برندهایی که دارای نمایندگی معتبر در ایران هستند، باعث شد تا زمینه کوتاه شدن دست برند اپل از بازار ایران مطرح شود.
چند روز پیش فروشگاه‌های مربوط به شرکت‌هایی که خود را وارد کننده رسمی آیفون معرفی می‌کردند در تهران و مخصوصاً مجتمع‌های بزرگ فروش موبایل پلمب شد.
اما نکته جالب‌تر اینجاست که ظاهرا موجودی آیفون در کشور صفر شده است زیرا به هر فروشگاه اعم از حقیقی و اینترنتی مراجعه می‌کنیم نه تنها با عبارت "ناموجود" مواجه می‌شویم بلکه حدود قیمتی هم برای آن اعلام نمی‌شود.
بزرگترین فروشگاه‌های اینترنتی ایران هم کلا آیفون را از لیست فروش حذف کرده یا مخاطبان را به سمت تماس تلفنی برای اطلاع از لیست قیمت سوق می‌دهند که نهایتا تماس تلفنی هم راه به جایی نمی‌برد.
البته ناگفته نماند که عباس نخعی در همان مصاحبه با تسنیم، خبر از صدور ابلاغیه جمع‌آوری گوشی‌های آیفون در صورت عدم تاسیس نمایندگی در کشور داده بود که در این صورت بعد از اجرای طرح رجیستری، به هیچ عنوان قابلیت رجیستر شدن را نخواهند داشت.
با این حال، از امروز ثبت شماره سریال گوشی‌های وارداتی در سامانه تدارک دیده شده توسط ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز و رگولاتوری الزامی است و اگر کد IMEI گوشی‌ها ثبت نشود به هیچ عنوان سیمکارت روی آنها فعال نخواهد شد.
به عبارت دیگر اپراتورهای موبایل با دسترسی داشتن به این سامانه مجوز فعال شدن سیمکارت را بر روی گوشی می‌دهند. منطق به این شکل است زمانیکه سیمکارت داخل گوشی قرار می‌گیرد ابتدا کد IMEI در سامانه راه‌اندازی شده مذکور تطبیق داده شده و در صورت وجود کد، سیمکارت بر روی گوشی فعال میشود.
این کار در مواجهه با پدیده شوم قاچاق انجام شده و قرار است واردات گوشی به کشور را رسمی کند هر چند که در تجربه اجرای گذشته ناهمخوانی و تخلف‌هایی در ارتباط با کدگشایی گوشی‌های قاچاق صورت گرفت اما این بار باید منتظر شیوه جدید اجرای کار و نحوه مواجهه با چالش‌های پیشین توسط ستاد مبارزه با قاچاق و رگولاتوری باشیم.
در نهایت سه سوال که همچنان باقی می‌ماند این است:
"آیا واقعا واردات آیفون به کشور تعطیل شد و دیگر قرار نیست این مدل گوشی‌های کمپانی اپل را در پشت ویترین مغازه‌ها شاهد باشیم؟"
"اگر اپل برای حضور در ایران حاضر به ارائه نمایندگی شود، چه کسی امتیاز این نمایندگی را خواهد گرفت؟"
"آیا با توجه به قوانین جدید امکان جلوگیری از فروش دیگر برندهای آمریکایی موبایل که در کشور نمایندگی ندارند، نیز وجود دارد؟"