آمارهای شرکت مخابرات ایران نشان می دهد حدود 6 میلیون خط تلفن ثابت در اختیار بخشی از جمعیت کشورمان است که نه تنها هیچ درآمدی عاید نمی کند، بلکه هزینه ای روی دست کشور دارد که باید ساماندهی شود.
تلفن ثابت یکی از قدیمی ترین وسیله های ارتباطی مردم با یکدیگر است و از زمانی که وارد زندگی ایرانیان شد تحول بزرگی در روابط انسانی ایجاد کرد. این ابزار ارتباطی به کاربران اجازه داد تا بتوانند بدون نیاز به سفر های پرهزینه و گاه طولانی از حال و احوال یکدیگر با خبر باشند و نگرانی ها و دلتنگی ها کاهش یابد.
تلفن ثابت مدت های زیادی یکه تاز میدان وسیله ارتباطی خانوادگی و فامیلی بود تا این که رقیبی جدی یافت و آن تلفن همراه بود. تلفن همراه انقلابی بزرگ در ارتباط مردم با یکدیگر ایجاد کرد و محدودیت ثابت بودن را نیز نداشت و مردم در هر مکان و لحظه ای که نیاز به برقراری ارتباط داشتند، وسیله ای در اختیارشان بود.
این خصوصیت متمایز تلفن همراه شاید یکی از دلایلی است که مردم دیگر کمتر رغبت به استفاده از تلفن ثابت دارند، اما این نه تنها رویه ای درستی به نظر نمی رسد بلکه هزینه های زیادی بر کشور تحمیل می کند. شرکت مخابرات ناگزیر است برای این که ارتباط مردم را همواره برقرار سازد خطوط خود را بروز کند و این یعنی هزینه ، چرا که تلفن ثابت برای آنکه بتواند همواره نقش خود را در اتصال مردم به یکدیگر بازی کرده و از غافله عقب نماند به تجهیزات زیادی نیاز دارد. برای آنکه «بوق» در این وسیله ارتباطی پایدار باشد، مولفه های زیادی لازم است. امکانات زیادی باید فراهم باشد تا این که بوق خط تلفن ثابت را مشترک بشنود، از تجهیزات فنی و سوییچ در سالن دستگاه مرکز تلفن گرفته تا کابل های مرکزی ، صندوق کافو و جعبه پست و…. که همگی باید آماده ارایه خدمت باشند.
نگاهی به تجهیزات برقراری ارتباط تلفن ثابت از مرکز تلفن تا درب منزل مشترک به خوبی نشان می دهد چه شبکه عظیمی در سراسر کشور درگیر انتقال ترافیک است تا این ارتباط حداقل قطعی را در شبکه در پی داشته باشد.
ایجاد شبکه عظیم تلفن ثابت بیانگر میزان سرمایه گذاری بزرگی است که در انتقال ارتباط تماس در بستر تلفن ثابت انجام شده است .
شرکت مخابرات ایران مدعی است به رغم همه سرمایه گذاری هایی که در این بخش تاکنون انجام شده، نرخ مکالمه تلفن ثابت کمترین هزینه را برای مشترکان به همراه داشته است .
حال اگر تصور کنیم تعداد زیادی از این شماره ها به رغم برقراری خط و هزینه های نگهداری، بدون کارکرد از سوی مشترکان پیوسته فعال باشند که نه تنها درآمدی ندارند، بلکه مخابرات باید هزینه های نگهداری خط را متحمل شود متوجه خواهیم شد چه سرمایه بزرگی در کشور بلااستفاده مانده است.
آمار خطوط تلفن ثابت شرکت مخابرات ایران نشان می دهدحدود 6 میلیون خط تلفن ثابت در سراسر کشور نزد مشترکان کارکردی ندارد و مخابرات برای برقراری ارتباط باید تنها هزینه کند.
شرکت مخابرات اعلام کرده جدا از اینکه تعداد 6 میلیون خط تلفن ثابت بدون کارکرد است، تعداد قابل توجهی از این خطوط هم به دلیل طولانی شدن نبود کارکرد، برابر قانون تخلیه می شوند، به طوری که تنها در شرکت مخابرات استان تهران در پایان سال 1394 تعداد 142 هزار و 565 خط تلفن ثابت تخلیه و درعمل این تعداد تلفن تا مدتها هیچ گونه درآمدی برای مخابرات نخواهد داشت.
نکته غم انگیز اینجا است که هزاران نیرو و ابزار و امکانات بر اساس درخواست مشتری فراهم می شود تا خط تلفن دایر شود اما این خط بدون هیچ کارکردی روزی تخلیه می شود.
بیش از دو سال است که شرکت مخابرات ایران برای اصلاح تعرفه های تلفن ثابت با مراجع ذیربط در حال رایزنی ست تا حداقل این تعرفه ها اصلاح و منطقی و درآمد حاصله صرف امور توسعه ای و بازسازی این شبکه شود که در نهایت مشتریان بتوانند خدمات مطلوب و باکیفیت دریافت کنند.
رایزنی های شرکت مخابرات در هفته های اخیر جواب داد و کمیسیون تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی ایران (رگولاتوری) که مسوول اصلی تغییر قیمت های بخش ارتباطات و فناوری اطلاعات کشور است، در جلسه ای که بعد از چندین بار برگزاری به نتیجه مشخص نرسیده بود سرانجام در دوم خرداد ماه امسال این خواسته مخابرات را جامع عمل پوشاند.
علی اصغرعمیدیان رییس سازمان رگولاتوری ایران درباره کاهش تعرفه زنجیره خدمات دیتا در تاریخ ذکر شده گفته بود: تعرفه پهنای باند بینالملل 16 تا 40 درصد (با میانگین 30 درصد) و تعرفههای انتقال لایه 2 و 3 بین 20 تا 70 درصد (با میانگین 40 درصد) برای اپراتورها کاهش یافته است که در هر دو مورد با افزایش پهنای باند و ظرفیت واگذار شده، درصد کاهش تعرفه نیز بیشتر میشود.
وی درباره متعادلسازی تعرفههای تلفن ثابت اضافه کرده بود: تعرفه درون استانی تلفن ثابت از 30 ریال به 45 ریال افزایش یافته و مبلغی به عنوان حداقل کارکرد شامل 200 دقیقه برای مناطق روستایی و 330 دقیقه برای شهرها تعیین شده است.
رییس رگولاتوری افزوده بود: تعرفه اتصال نیز از 500 هزار ریال به دو میلیون ریال افزایش یافته است که نیمی از آن به صورت نقدی و باقیمانده آن در اقساط 36 ماهه از زمان راهاندازی خط تلفن، از مشترک دریافت میشود.
به گفته عمیدیان ، از کل هزینه ارتباطات و فناوری اطلاعات در سبد خانوار به طور میانگین 75 درصد مربوط به صوت و پیامک تلفن همراه، 9 درصد مربوط به تلفن ثابت و نزدیک 16 درصد مرتبط با دیتا (شامل 5/4 درصد دیتای تلفن همراه و 5/11 درصد دیتای ثابت) است.
هرچند انتشار این خبر واکنش هایی را به دنبال داشت و رییس سازمان حمایت از مصرف کنندگان و تولیدکنندگان آن را اقدامی خلاف قانون دانسته بود اما در روزهای گذشته که محمود واعظی وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات برای ارایه گزارش در مجلس شورای اسلامی حاضر شده بود بر این مصوبه در مقابل نمایندگان ملت مهر تایید زد.
وی در باره استفاده نکردن از تلفن ثابت نیز گفته بود: استفاده نکردن از تلفن ثابت برای شرکت مخابرات هزینه دارد، بر این اساس برای تامین این هزینه کمترین هزینه نگهداری شامل کارکنان و کابل از مشترکان دریافت می شود.
بر پایه آمارهای اعلام شده از سوی وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، تلفن ثابت دایری در کشور تا پایان پارسال نزدیک به 30 میلیون و 262 هزار و 157 شماره بود.
بررسی ها از ضریب نفوذ 38.42 درصدی تلفن ثابت در کشور حکایت دارد.
بر پایه مقایسه صورت گرفته ضریب نفوذ تلفن ثابت در سال 1386 حدود 22.49 درصد بود که تا پایان سال 1394 نزدیک 38.5 درصد شد.
سخن آخر اینکه تدبیر وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات برای افزایش رغبت مردم به استفاده از تلفن ثابت علاوه بر اینکه مردم را برای استفاده از این وسیله ارتباطی که کم کم داشت به فراموشی سپرده می شد، راغب خواهد کرد راهکار مناسبی برای جبران بخشی از هزینه های گزافی است که بر کشور تحمیل می شود .
مردم نیز باید اهتمام جدی به خرج دهند و از تلفن ثابتی که در اختیار دارند بیشتر استفاده کنند و یا آن را به مخابرات برگردانند تا از تلف شدن هزینه زیاد جلوگیری شود.