با توجه به اقبال کسبوکارهای مختلف و بازیهای آنلاین به پیامرسانها و شبکههای اجتماعی و خصوصا تلگرام برای تبلیغات و جذب مخاطب، بیتوجهی به ماهیت این فضا میتواند فرصتهای زیادی را از کسانی که امکان مشابهسازی این امکانات را دارند، دریغ کند.
در حال حاضر از جمعیت ایران، با توجه به آمار تقریبی موجود، نیمی از مردم از گوشیهای هوشمند استفاده میکنند که اگر تمامی و یا حتی اکثر افراد از اعضای پیامرسانهای اجتماعی و در صدر آنها تلگرام باشند، جمعیتی با بیش از ۳۰ میلیون نفر را راهی فضاهای تلگرامی میکنند.
به گفته ابوالحسن فیروزآبادی–دبیر شورای عالی فضای مجازی- در حال حاضر ۱۰۰هزار کانال در تلگرام وجود دارد، روزانه یک میلیون و ۲۰۰ هزار مطلب در این کانالها گذاشته میشود و متوسط بازدید آنها نیز حدود ۱۴۰۰ بار است. این اعداد، نشاندهنده مقدار قابل توجهی مطلب هستند که هر روزه به سمع و نظر کاربران تلگرامی میرسد و با توجه به پویایی و قابلیت بالقوه این فضا برای اطلاعرسانی، چشمپوشی از آن چه از نظر اقتصادی و چه محتوایی، توجیهپذیر نیست.
اگرچه اختصاص بخش عمدهای از شبکههای اجتماعی از جمله تلگرام به موضوعات سرگرمی را امری نگرانکننده است و به عقیده کارشناسان با توجه به هزینه حدود ۲۰ میلیارد دلاری برای تجهیزات الکترونیکی و ۱۰ میلیارد دلار برای گوشیها استفاده صِرف سرگرمی از این حجم سرمایه صحیح نیست، اما نباید از تاثیر این فضا بر اقتصاد همین حوزه سرگرمی از جمله بازیهای آنلاین موبایلی غافل شد.
برای مثال، همین حالا هم بعضی از بازیهای آنلاین موبایلی که چه توانسته باشند تعداد قابل توجهی از کاربران را نسبت به سایر بازیها جذب کنند و چه هنوز هم در پی جذب بازیکن باشند، با ایجاد کانالهای تلگرامی، سعی در افزایش مخاطبان خود دارند و در واقع تریبون رایگان کانال تلگرام را راه مناسبی برای تبلیغ بازیهای خود میدانند.
در ایران شاهد رشد سریع دسترسی به شبکههای اجتماعی هستیم که مسیری غیرقابل بازگشت را طی میکند و اکنون در فضای پویای مجازی نیاز به شبکههای اجتماعی روز به روز در حال افزایش است. این شبکهها و دسترسی به آنها نیازی ضروری به شمار میرود و رسانههای مورد توجه آنهایی هستند که میتوانند ما را هرچه سریعتر به تصمیم برسانند و مزایایی در حوزههای آموزش، سرگرمی، خدمات و آموزش و غیره نیز داشته باشند.
در این باره مهدی داوری -مدیرعامل یکی از پیامرسانهای داخلی- معتقد است، با خارج شدن ترافیک از ایران حتی اگر بحثهای امنیتی را کنار بگذاریم، بخش عمدهای ارز نیز از کشور خارج میشود. بنابراین اگر مردم رغبت کنند و از نرمافزارهای مشابه ایرانی با همان کیفیت و سرویس استفاده کنند حداقل منفعتش این است که این ارز از کشور خارج نمیشود.
داوری میگوید: در حال حاضر حدود ۱۲۰ گیگابایت ترافیک کشور فقط برای تلگرام، واتساپ و شبکههای مجازی صرف میشود و ما این ترافیک را از اپراتورهای طرف مقابل میخریم که هزینههای بسیار هنگفتی هم دارد و برای اینکه مردم ما بتوانند از این سرویسها استفاده کنند، ماهیانه بیش از چند میلیون دلار پرداخت میکنیم.
از میان پیامرسانهای خارجی متعددی که هر کدام در مقطعی از زمان، مخاطبان خاص خود را داشتند، تلگرام البته نسبت به سایر رقبای خود، پایداری بیشتری در ایران داشته و مدت طولانیتری پیامهای کاربران را جابهجا کرده است و با توجه به قابلیتهای متعددی که با آپدیتهای جدید به آن اضافه میشود، کاربران ایرانی را هنوز مشتاق نگاه داشته است.
از سوی دیگر محمود واعظی -وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات- نیز همواره از حمایت از شبکههای اجتماعی داخلی در جهت حفظ حریم خصوصی مردم سخن میگوید و البته در کنار تاکید بر لزوم راهاندازی شبکههای اجتماعی داخلی، دولت را از این وظیفه مبرا میداند و میگوید دانشگاهیان و بخش خصوصی باید وارد این قضیه شوند. او وعده حمایت مالی از دانشگاهیانی را میدهد که بتوانند با نوشتن پلتفرم برای شبکههای اجتماعی، یک تا دو میلیون مخاطب را ساپورت کنند.
بنابراین با اعلام حمایت صریح وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات از کسانی که میتوانند موفقیتی در نوشتن پلتفرم شبکههای اجتماعی حاصل کنند، لازم است بخش خصوصی وارد این قضیه شود تا شرایط تسهیلگر را برای انتقال پیام کاربران فراهم کند، زیرا علاوه بر اینکه مشخص نیست تلگرام تا کی مجال حضور در ایران را داشته باشد، نادیده گرفتن فرصتی که پیامرسانهای داخلی میتوانند برای نرمافزارهای داخلی از جمله بازیهای آنلاین فراهم کنند، میتواند زیانهای زیادی وارد کند.