سلامت الکترونیک، طرحی است که مدتهاست مد نظر مسوولان با کمک زیرساختهای فناوری اطلاعات کشور است و به نظر میرسد طبق وعدههای دادهشده، این طرح با اتصال ۵۰۰۰ روستای باقیمانده به اینترنت، در آستانه اجرایی شدن به صورت کامل قرار دارد.
همانطور که سید حسن هاشمی -وزیر بهداشت- اشاره میکند، بهرهگیری از حوزه IT در حوزه سلامت بسیار موثر بوده و نزدیک به ۱۰ سال است سناریوی «سلامت الکترونیک» در کشور ما کلید خورده و البته در نهایت با آغاز به کار دولت یازدهم، نقش جدیتری به خود گرفته تا جایی که محمود واعظی-وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات- ادعا میکند ۹۰ درصد کار سامانه سلامت الکترونیک کشور انجام شده و مابقی نیز طی یک ماه آینده نهایی خواهد شد.
سلامت الکترونیک (e-Health) به خدمات و اطلاعات سلامت ارائهشده و یا تقویتشده از طریق اینترنت و فناوریهای وابسته اطلاق میشود و در مفهومی وسیع تر این واژه نه تنها به توسعه فناوری اشاره میکند، بلکه زمینهای جامع برای ارتقای مراقبت بهداشتی با استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات است.
به اعتقاد هاشمی، سامانه الکترونیک سلامت که در دو برنامه چهارم و پنجم توسعه مغفول مانده بود، شروع خوبی خواهد داشت و در دولتهای آینده نیز به اتمام نمیرسد؛ زیرا ذات خدمات الکترونیک اینگونه است و باید به مرور زمان تکامل یابند.
واعظی با اشاره به طرح تحول نظام سلامت و اقدامات وزارت بهداشت در زمینه راهاندازی سامانه الکترونیک سلامت میگوید: به طور جدی پیگیریم تا تمام اقدامات پراکندهای را که در زمینه ایجاد دولت الکترونیک انجام شده پیش از پایان دولت و دهه فجر جمعآوری کرده و به عنوان دستآورد دولت یازدهم به مردم ارائه دهیم.
وی با بیان اینکه از نظر من بیش از ۹۰ درصد کار سامانه الکترونیک سلامت انجام شده، اقدامات تکمیلی سامانه سلامت الکترونیک را به یک ماه آینده موکول کرده و میگوید: بقیه کار مربوط به بحثهای هماهنگی و سیاستگذاری است که باید زمانهایی را مشخص کنیم و در آن زمان اقدامات لازم را اجرا کنیم که من فکر میکنم برای این کار یک ماه کافی است.
وزیر بهداشت اخیرا یک ماه دیگر را مهلتی برای اجرایی شدن این تصمیمات دانست و درباره سلامت الکترونیک اظهار کرد: از نظر زیرساختی مشکل زیادی نداریم، با قولی که وزیر ارتباطات درباره اتصال ۵۰۰۰ روستای مورد نظر وزارت بهداشت در یک ماه آینده دادند، مشکل جدی دیگری نداریم و امیدواریم بتوانیم قبل از پایان امسال پرونده الکترونیک سلامت، رهگیری دارو و … را در دولت الکترونیک نهایی کنیم.
در حال حاضر، از ۱۸ هزار روستای کشور ۵۰۰۰ روستا به اینترنت متصل نیستند، بنابراین با توجه به درخواست وزیر بهداشت از وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات مبنی بر اتصال این نقاط روستایی به اینترنت برای ورود به سامانه الکترونیک سلامت، واعظی با بیان اینکه این درخواست وزارت بهداشت را در اولویت قرار میدهیم و این ۵۰۰۰ نقطه را به اینترنت متصل میکنیم، گفت: ما از همه امکانات فنی استفاده میکنیم تا بتوانیم تخلفات در این حوزه را شناسایی کنیم و در عین حال تعدادی از روستاهایی را که نیازمند اینترنت هستند را به سامانه متصل کنیم.
هاشمی همچنین درباره زمان اتمام ثبت همه پروندههای الکترونیک سلامت، گفته بود: برنامه ما این است که تا پایان دولت این کار انجام شود. در حال حاضر نزدیک به ۵۰ میلیون پرونده الکترونیک سلامت در سامانه الکترونیک ثبت شدهاند و این نشان میدهد که ثبت پروندههای باقیمانده با سرعت بیشتری پیش میرود.
همان طور که وزیر بهداشت معتقد است، آن بخش از حوزه سلامت که فسادپذیر است با سامانه الکترونیک کنترل میشود و از تجویزهای بیرویه و قاچاق نیز جلوگیری شده و این کار بسیار سودآور است. وزیر ارتباطات نیز از جلوگیری از ورود داروهای قاچاق و فساد صحبت میکند و با بیان اینکه در حال حاضر نظارتی روی نسخههای پزشکی وجود ندارد، میگوید: زمانی که این نسخهها در سامانه الکترونیک مورد نظارت قرار گیرند باز هم زمینه صرفهجویی بزرگی در کشور ایجاد میشود.
همچنین وزیر ارتباطات درباره پیامکهای غیرمجازی که در حوزه سلامت و برای تبلیغ ارسال میشوند، گفت: در این زمینه تصمیم گرفتیم وزارت بهداشت پیامکهایی که از طریق سرشمارهای تبلیغاتی ارسال میشوند را بلافاصله به ما اعلام کند و ما آنها را مسدود کنیم. در عین حال بخشنامهای میدهیم تا بر اساس آن پیامکهای مربوط به حوزه دارو و غذا تاییده بگیرند. در عین حال باید دانست که انجام کارهای تبلیغاتی با سیمکارت شخصی تخلف محسوب میشود.
هاشمی نیز در ادامه به قول مساعد واعظی درباره شناسایی و انسداد پیغامهای تبلیغاتی غیرمجاز در حوزه سلامت اشاره و اظهار کرد: اگر این کار صورت گیرد بسیار خوب است؛ به ویژه اینکه میبینیم تبلیغات اغواکنندهای در حوزه درمان درباره روشها و شیوههای جدید درمانی تبلیغ میکنند و مردم گمراه میشوند.
وزیر بهداشت همچنین درباره فواید اجرای سامانه الکترونیک سلامت توضیح میدهد: در حوزه دارو، این سامانه الکترونیک منجر به کاهش قیمت، ارتقای کیفیت، حذف نسبی قاچاق از بازار و … میشود و در عین حال در مصرف دارو صرفهجویی شده و تجویز پزشکان را نیز کنترل میکند. در بخش درمانی نیز که قرار است این سامانه الکترونیک در آینده در اختیار مردم قرار گیرد، خدمات زیادی را ارائه خواهد داد؛ به طوریکه در آن مشخص میشود مردم میتوانند به کدام بیمارستانها مراجعه کنند، کدام اورژانس خلوتتر است و در عین حال به ما بازخورد میدهد تا اگر سوء رفتاری در مراکزمان وجود دارد آن را مشاهده و با آن برخورد کنیم.