بازار ایران تشنه اپراتور مجازی است/ افزایش کیفیت و کاهش قیمت با ورود MVNO ها
یک متقاضی دریافت پروانه اپراتورهای مجازی با بیان این که بازار ایران تشنه اپراتور مجازی است گفت: هدف نهایی از حضور اپراتورهای مجازی افزایش کیفیت و کاهش قیمت این خدمات در یک فضای رقابتی است.
قرار است فضای اپراتورهای کشور با ورود اپراتورهای مجازی رنگ و بویی دیگر بگیرند.
در سراسر دنیا اپراتورهای مجازی به عنوان بخشی جدانشدنی از حوزه ارتباطات شناخته شده‌اند و اکنون نیز بحث این اپراتورها در ایران جدی‌تر مطرح شده است.
چند وقتی است که زمزمه ورود اپراتورهای مجازی به بازار اپراتورهای کشور شنیده میشود.
اپراتور مجازی شبکه تلفن همراه نوعی اپراتور تلفن سیار است که با بستن قرارداد با اپراتورهای دیگر که دارای زیرساخت ارتباطی در کشور هستند، این امکان را بصورت عمده تهیه و با ارزش افزوده های منطبق با جامعه هدف، با برند خود به بازار عرضه می‌کنند.
هدف نهایی از حضور اپراتورهای مجازی افزایش کیفیت و کاهش قیمت این خدمات در یک فضای رقابتی است.
در همین زمینه گفتگویی با امین کلاهدوزان -یکی از متقاضیان دریافت پروانه اپراتورهای مجازی- داشتیم که در ادامه می‌خوانید:
نحوه فعالیت اپراتور مجازی چگونه است و تفاوت آن با اپراتورهای تلفن همراه و سیم کارت های رایج در بازار چیست؟
اپراتور مجازی از دید یک کاربر و از دید کسی که مشتری حساب می شود هیچگونه تفاوتی با اپراتورهای اصلی مانند همراه اول و ایرانسل نخواهد داشت.
مراحل خرید و تهیه سیم کارت درست مشابه همان اپراتورهاست. اما عنوان مجازی یک عبارت فنی است. اپراتورهای مجازی خودشان شبکه ارتباطی رادیویی مستقل ندارند.
در حال حاضر در سطح شهر دکل های مخابراتی زیادی از اپراتورها قابل مشاهده است. در سراسر دنیا برای جلوگیری از افزایش فرکانس های رادیویی و البته تعداد دکل ها، مجموعه‌های جدید به جای نصب تجهیزات جدیدتر، از همان دکل‌های موجود استفاده می‌کنند تا هم نمای شهری نظم خود را از دست ندهد و هم بحث اثرگذاری فرکانس‌ها بر سلامت مردم به حداقل برسد.
علاوه بر این، با راه‌اندازی اپراتورهای مجازی، سرمایه‌های کشور با خرید تجهیزات جدیدتر، از کشور خارج نمی‌شود. در نتیجه تنها تفاوت در این است که از لحاظ فنی، اپراتورهای مجازی شبکه رادیویی مستقل نخواهند داشت.
علت شکل گیری این حرکت در ایران چیست و در این زمینه چه اقداماتی صورت گرفته است؟
در دنیا شکل‌گیری اپراتورهای مجازی با یک رویکرد بسیار خاص و قوی صورت می‌گیرد و آن رویکرد این است که اپراتورهای بزرگ به خاطر وسعت سرویس‌دهی توانایی و چابکی لازم را برای تعریف سرویس‌های نوآورانه ندارند و به عبارتی انعطاف پذیری کمی در تطبیق با نیازهای بازار دارند چرا که به 70 میلیون مشترک سرویس ارائه می‌کنند.
در نتیجه حجم عملیات به قدری بالاست که ترجیح می‌دهند به سرویس‌های خاصی بسنده کنند و در جهت ایجاد تنوع سرویس اقدامی نداشته باشند. در دنیا برای پاسخ به نیازهای تخصصی مخاطب، اپراتورهای کوچک‌تر اما چالاک‌تر، با تنوع بیشتر و قابلیت ارائه سرویس‌های بهتر و کیفیت بالاتر ایجاد شده است. نتیجتا می‌توان گفت فلسفه ایجاد اپراتورهای مجازی در اصل سرویس‌دهی بهتر و متنوع‌تر به قشر مشخصی از جامعه است.
گروه‌های هدف اپراتور مجازی ارائه شده در شرکت شما چه کسانی هستند؟
تکیه ما در مجموعه امین، بر حوزه کودک و نوجوان است. این گروه هدف گروهی هستند که آینده کشور را می‌سازند. نسلی هستند که با اینترنت، دیتا و سرویس‌های جدید بسیار سریع ارتباط برقرار می‌کنند.
ما تمرکز سرویس‌دهی را فراتر از سرویس‌های مبتنی بر اینترنت، دیتا و مکالمه تلفنی و پیامک قرار داده‌ایم.
برای اثرگذاری و کارآمدی اپراتور مجازی چه اقداماتی انجام شده است؟
دو استراتژی اصلی را در اجرا پیش گرفته‌ایم. استراتژی اول این است که از لحاظ فنی، زیرساخت‌های فنی تهیه شده، امکان و قابلیت ارائه سرویس‌های بسیار متنوع را ارائه می‌دهد.
تقریبا سرویسی در فضای مجازی کشور و دنیا وجود ندارد که ما بر پلت فرم تهیه شده اپراتور مجازی، نتوانیم آن را ارائه دهیم. این یکی از وجه تمایزهای ما با اپراتورهای فعلی در بازار است.
اپراتورهای فعلی از لحاظ فنی فقط یکسری سرویس‌های خاص را ارائه می‌کنند اما پلت فرم فنی ما، دست ما را برای ارائه سرویس‌های متنوع باز می‌گذارد.
تمایز بعدی، تعامل با دارندگان تولید محتوای حوزه کودک و نوجوان است. داشتن بخش فنی قوی بدون داشتن بخش تولید محتوای مناسب هیچ فایده ای ندارد و فقط سرمایه را از بین می‌برد.
در حال حاضر 300 مجموعه تولیدکننده محتوای صوتی تصویری کودک و نوجوان به صورت ویژه طرف قرارداد ما هستند. این دو بال استراتژیک، ما را از سایر شرکت‌های فعال در این زمینه متمایز می‌کند. ما اطمینان داریم تلاش در مسیر استراتژی های ذکر شده، ضامن موفقیت ما در این بازار خواهد بود.
درحال حاضر تامین امنیت شبکه و حریم خصوصی، از دغدغه‌های متقاضیان سیمکارت است. در این زمینه چه اقداماتی انجام شده است؟
امنیت شبکه و صیانت از حریم شخصی مطابق اقدامات اپراتور اصلی به انجام می‌رسد اما باید اذعان داشت فارغ از این امنیت بنظر می‌رسد بصورت کلی ارتباط صدرصد امن، از طریق تمام گوشی‌های هوشمند مقدور نیست و لازم است تا در این زمینه، به سهم خود برای مشتریان وارد بحث تامین تجهیزات الکترونیکی برای این منظور هم شویم. مذاکرات در این باره با شریک تجاری انجام شده است.
برنامه ریزی مشخصی برای گروه‌های هدف اپراتورهای مجازی تعریف شده است؟ این سیمکارت ها به چه روشی در اختیار گروه‌های هدف قرار می‌گیرد؟
یکی از مهم‌ترین پایه‌های فکری ما در شرکت این است که ارزش واقعی برای زندگی مخاطب ایجاد کنیم. ارزشی واقعی است که برای زندگی کاربر سودمند باشد. از همین رو سیاست ما در اپراتور مجازی، این است که بدون توافق با مشترک سرویسی به او ارائه نشود. در واقع مشترک نسبت به محتوایی که قرار است در اختیار او گذاشته شود و همچنین ارتباطی که تمایل دارد برقرار کند، آگاه خواهد بود.
ما معتقدیم در اپراتور مجازی خود نباید شاهد سرویس‌های کم محتوا، پوچ و بدون ارزش واقعی باشیم. ما بر تولید محتوای قوی و محتوایی که به زندگی مردم ارزش واقعی ایجاد کند، تاکید داریم.
عمده خدمات از طریق گوشی تلفن همراه یا تبلت‌ها در اختیار مخاطب قرار می‌گیرد. به طور مثال در حوزه آموزش یا سبک زندگی که آن قشر خاص نیاز دارد، تمام این ابزارها در بستر اپراتور مجازی قابل ارائه است.
برای تامین این امکانات نیازی به حضور فیزیکی مشترک در دفاتر نیست و فعال‌سازی تمامی سرویس‌ها از طریق فضای مجازی انجام میشود.
یکی از خدمات ارائه شده توسط اپراتورهای مجازی در سراسر دنیا، باندلینگ و تخفیف های ویژه است به این صورت که در صورت استفاده مشترک از اپراتور مجازی، گوشی هوشمند با قیمت بسیار کمتر در اختیار او قرارداده میشود. در این زمینه آیا برنامه خاصی در نظر گرفته شده است؟
صد درصد برای پاسخ‌گویی به نیازهای مشترک، بحث باندل کردن یا بسته‌های جدید سرویس برای ما در اولویت خواهد بود. ما سعی می‌کنیم بر اساس نیاز مشترک و دسته بندی مشترکان، بسته‌های ویژه تعریف کنیم که در این بسته‌ها هم مکالمه و هم بسته‌های اینترنت با قیمتی که برای قشر کودک و نوجوان قابل پرداخت باشد، گنجانده شده است.
ما دنبال تحمیل هزینه‌های گزاف به خانواده ها نیستیم. بسته‌های تعریف شده با هزینه‌های کم و قیمت‌های معقول هستند.
در حوزه ارایه گوشی یا دستگاه نیز برنامه‌هایی تدارک دیده شده که از سال دوم به بعد آن را اجرایی خواهیم کرد. تاکید ما در سال اول بر روی معرفی و پایداری سرویس‌های ارائه شده است. پس از استفاده کاربران از سرویس در سال اول و دریافت فیدبک مناسب از سوی مشترکان، سپس در سال دوم تخفیف‌های مربوط به دیوایس را ارائه خواهیم کرد. ارتباط امن و پایدار مدنظر اپراتورهای مجازی است.
در مورد تعرفه و پیش شماره سیم‌کارت‌ها تصمیم‌گیری شده است؟
پیش شماره سیم‌کارت‌ها در اختیار سازمان تنظیم مقررات است. بعد از عقد قرارداد با یکی از اپراتورها برای استفاده از شبکه، به سازمان تنظیم مقررات، برای تعیین سرشماره مراجعه می‌کنیم. تصمیم‌گیری در این زمینه در اختیار سازمان تنظیم مقررات است.
آینده اپراتورهای مجازی را در ایران چگونه می‌بینید؟
تجربه جهانی نشان می‌دهد اپراتورهای مجازی بیزنس‌های پُرریسکی هستند. کمتر از یک سوم و به گفته برخی از آمارها کمتر از یک چهارم این بیزنس‌ها با موفقیت روبرو می‌شوند.
در بازار ایران قضاوت در حال حاضر زود است. بازار تشنه سرویس‌های متنوع است و در حقیقت در زمینه سرویس‌ها بازار بکری هستیم. از این جهت می‌توان گفت نقطه قوتی برای اپراتورها باشد ولی بیزنس پُرریسکی است که امیدوارم موفقیت‌آمیز باشد.
این سیم‌کارت‌ها چه زمانی به بازار عرضه خواهند شد؟
زمان عرضه به عقد قرارداد و تعیین سرشماره بستگی دارد. پیش بینی ما، عرضه سیمکارت تا آخر سال جاری است.
برای ادامه حیات و ادامه رقابت حضور یک نقطه قوت اصلی نسبت به اپراتورهای اصلی الزامی است. نقطه قوت فعالیت شرکت شما چیست؟
نسبت به اپراتورهای همراه تنوع سرویس از جمله این موارد است. نوع محصول ما نسبت به اپراتورهای اصلی بسیار متمایز است. ما سرویس و خدماتی را ارائه می‌کنیم که اپراتورهای اصلی عرضه نمی‌کنند.
نسبت به رقبا، تمایز ما شناخت بازار است. ما از دو سال پیش کار را آغاز کرده‌ایم. در حال حاضر بیش از 500 هزار سیمکارت فعال در حوزه کودک و نوجوان داریم و این نقطه تمایز ما با سایر رقباست.
ما تجربه‌ای داریم که هیچ کدام از 23 شرکت آن را نداشته‌اند. اما برنامه ما این است که قایل به شرکت‌هایی که برای فعالیت در حوزه کودک و نوجوان دارند، کمک کنیم تا وارد این فضا شوند.
بازار ایران بازاری بسیار بزرگ است به طوری که حتی اگر چندین اپراتور در آن فعالیت کنند، باز هم بازار ظرفیت حضور چند اپراتور دیگر را دارد. چه بهتر اینکه این اپراتورها به جای ورود و ایجاد جنگ قیمتی، در یک مسیر بهینه و در مسیر توسعه محتوا و سرویس جدید قدم بردارند.
در آخر بفرمایید با توجه به اینکه گروه هدف این اپراتور مجازی، کودکان و نوجوانان هستند، محدودیت‌ها و مشوق‌های این اپراتور چگونه تبیین و تعریف شده است؟
جذابیت سرویس و قابلیت مدیریت سیمکارت باید از یکدیگر تفکیک شوند. در تمام دنیا ما مفهمومی به نام کنترل والدین را داریم که مشخص می‌کند یک سری سرویس‌ها مناسب قشر کودک و نوجوان نیستند.
والدین باید تصمیم بگیرند فرزند باید از آن سرویس استفاده بکند یا نه. در اپراتور مجازی ما به جای ولیِ فرزند تصمیم نمی‌گیریم. ما این امکان را در اختیار والدین قرار می‌دهیم که اگر خواست در حوزه‌های مورد نظر خودشان این محدودیت را پیاده‌سازی کند.
این محدودیت فقط در حوزه محتوا نیستند. به طور مثال یک کودک باید زمانش مدیریت شود. مثلا چه‌قدر در فضای مجازی باشد یا تا چه زمانی درس بخواند. به جای بحث فیلترینگ در این سیم‌کارت‌ها، بحث مدیریت زمان و محتوا تعریف شده است.
این بحث فقط خاص ایران نیست و اپراتورهای جهانی نیز راهکارهای خاص خود را دارند اما این موضوع متاسفانه در ایران تعریف نشده است. به طور مثال گفته میشود به هیچ وجه سیمکارت در اختیار بچه‌ها قرار داده نشود. درحالیکه اکثر قشر کودک و نوجوان سیمکارت دارند.
از لحاظ جذابیت نیز ما از معدود مجموعه‌هایی هستیم که با 300 مجموعه‌ی این حوزه در ارتباطیم به طوریکه موضوعی نیست که نتوانیم نیاز کودک را در آن حوزه برطرف کنیم. مجموعه خود را طوری تنظیم کرده‌ایم که دیگر کودک برای رفع نیاز خود به اینترنت نیازی ندارد و احتیاج او از طریق اپراتورهای مجازی قابل پاسخ‌گویی است.
در حقیقت به جای بستن فضا، به قدری حوزه مجازی کودک و نوجوان را غنی کرده‌ایم که کودک دیگر نیازی به فضایی غیر از این فضا ندارد. در عین حال والدین می‌توانند محتوا و زمان فرزند خود را کنترل کنند.
این دو استراتژی در کنار یکدیگر می‌تواند موفق باشد. در غیر این‌صورت با شکست روبرو خواهد شد.