اتصال ۷۷ میلیون شیء به شبکه Sigfox در ایران
تمامی شرکت‌ها و متقاضیان ایرانی می‌توانند از ۶ ماه دیگر به شبکه اینترنت اشیاء سیگفاکس متصل شوند؛ چندی پیش قرارداد همکاری میان پارس‌نت و سیگفاکس در خصوص شبکه ملی اینترنت اشیاء (IoT) مبتنی بر پروتکل LPWAN به امضا رسید، قراردادی که احمد جعفرآبادی، مدیرعامل شرکت پارس‌نت، هدف از این مشارکت را ایجاد زیرساخت ارتباطی برای اینترنت اشیا تا شهریور ماه سال آینده عنوان کرد.
با راه‌اندازی این شبکه، ایران یکی از ۳۱ کشوری میشود که به شبکه سیگفاکس متصل است؛ شبکه‌ای که هفته آینده سه کشور دیگر هم به آن می‌پیوندند و طبق هدف‌گذاری سیگفاکس تا سال ۲۰۱۸ تعداد کشورهای متصل به آن ۶۰ کشور خواهد شد.
در حاشیه نمایشگاه اینترنت اشیاء که همزمان با دومین کنفرانس اینترنت اشیاء ایران در دانشگاه امیرکبیر برگزار شد، عبدالله فاتح، مدیرعامل پارس آنلاین، درباره علت انتخاب سیگفاکس می‌گوید: «تاکنون اپراتورهای موبایل در حوزه اینترنت اشیا اقداماتی کرده بودند؛ ما برای ورود به بستر اینترنت اشیا، تمام تکنولوژی‌های روز دنیا را بررسی کردیم. دو گزینه داشتیم: لورا (Lora) و سیگفاکس (Sigfox)؛ تیم فنی ما به این نتیجه رسید که تکنولوژی سیگفاکس پایدارتر خواهد بود، چون بین‌المللی است و بستری را فراهم کرده که در سراسر دنیا بتواند کار کند. در حالی که هنوز شبکه ملی لورا وجود ندارد؛ مذاکرات با سیگفاکس حدود ۱۵ ماه به طول انجامیده و در نهایت آنها تصمیم گرفتند وارد بازار ایران شوند.»
مدیر منطقه خاورمیانه سیگفاکس، نیز علت ورود به بازار ایران را این‌گونه توضیح می‌دهد: “ایران مهم‌ترین و بزرگ‌ترین بازار خاورمیانه است. هم اندازه و هم جمعیت این کشور، هم پتانسیل فعالیت‌های مردم آن در پذیرش فناوری اینترنت اشیا دلایل اصلی این انتخاب ما بودند.”
یکی از قابلیت‌های شبکه Sigfox، پشتیبانی از دستگاه‌های مختلف است، دستگاه‌هایی که تا ۱۵ سال می‌توانند شارژ خود را نگه دارند. فاتح در خصوص تعداد اشیایی که از طریق این بستر قابلیت اتصال پیدا می‌کنند می‌گوید: «برداشت ما این است که اگر هرکس یک شیء داشته باشد، ظرف دو یا سه سال آینده می‌توانیم ۷۷ میلیون شیء را به شبکه پارس نت و سیگفاکس وصل کنیم.»
نیکولا آندریو مدیر منطقه خارومیانه این شرکت بیان می‌کند: “شاید بزرگ‌ترین تفاوت ما این باشد که شبکه ما در سطح جهانی گسترده است. هرچند ما در خصوص تولید چیپ‌ست‌ها و ماژول‌ها توانایی خاصی نداریم. اما اگر در آینده شرکتهای ایرانی قادر شوند دستگاه‌ها و چیپ‌ست‌های خود را بسازند می‌توانند با ما همکاری کنند. تفاوت دیگر ما در هزینه کلی مالکیت است. برای همکاری با لورا شما نیازمند خرید ایستگاه‌های بیشتری برای پوشش‌دهی به شبکه هستید. همچنین باید نرم‌افزار و ادغام‌کننده سیستم بخرید. اما در صورت همکاری با سیگفاکس و پارس‌نت نیازی به سایرین نخواهید داشت.”
به گفته آندریو «پارس‌نت نماینده انحصاری سیگفاکس در ایران است». بااین‌وجود او معتقد است که آغاز همکاری پارس نت و سیگفاکس برای سایر فعالان حوزه اینترنت اشیاء در کشور می‌تواند ثمرات بسیار مثبتی داشته باشد.
عبدالله فاتح مدیرعامل پارسان لین در این زمینه تأکید می‌کند: «نه پارس‌نت و نه سیگفاکس به دنبال انجام یک کار انحصاری نیستند. بستری ایجاد می‌کنیم تا هر شرکت و استارت‌آپی که دارای پلتفرم است و می‌خواهد ماژول بسازد یا اپلیکیشن‌های مختلف ایجاد کند، بتواند از شبکه پارس نت و سیگفاکس استفاده کند.»
آندریو نیز از امکاناتی که شبکه سیگفاکس می‌تواند برای سایر بازیگران حوزه IoT ایران فراهم کند چنین می‌گوید: «شبکه ما کاملاً عملیاتی است، هر شرکت ایرانی که متقاضی اتصال به این شبکه باشد می‌تواند به آن دسترسی داشته باشد. مثل‌اینکه شما بخواهید در GSM ثبت‌نام کنید، می‌روید سیمکارت خود را خریداری می‌کنید و با آن مکالمات خود را انجام می‌دهید. در آینده نیز هرکس در ایران خواهان دسترسی به شبکه اینترنت اشیاءء پارس‌نت و سیگفاکس باشد باید سراغ پارس‌نت برود.»
کنتور و حملونقل در اولویت هستند
اینترنت اشیاء حوزه‌های کاربرد متفاوتی دارد؛ ازجمله سلامت، حملونقل، انرژی و ساختمان‌های هوشمند. اما آنچه به‌طور مشخص در بازار ایران موردنیاز است و ممکن است در همکاری میان پارس‌نت و سیگفاکس هم پررنگ‌تر شود، یکی بحث کنتورهای هوشمند است و دیگری مربوط به حوزه حملونقل. عبدالله فاتح مدیرعامل پارس آنلاین در این رابطه می‌گوید: «جمع‌آوری اطلاعات کنتورهای آب، برق و گاز در ایران حوزه‌‌ای است که می‌توان روی آن کار کرد. بازار دیگری که در ایران به دنبال آن هستیم، مدیریت ناوگان (Fleet management) است. چون قیمت ماژول‌های سیگفاکس خیلی ارزان است می‌توانیم کانتینرها، ماشین‌ها و کلیه وسایل مربوط به حملونقل را ردیابی و رصد کنیم.»
فاتح دراین‌باره به تجربیات سیگفاکس در سایر کشورها اشاره می‌کند که با شرکتهای هوایی مذاکراتی انجام داده تا کانتینرهایی که در هواپیماها مخصوص حمل چمدان‌ها هستند مفقود نشوند. به گفته فاتح «ما هم می‌توانیم یک ماژول ارزان‌قیمت را روی هر یک از این کانتینرها نصب کنیم تا مثلاً بتوانیم کانتیر هواپیمای ایران ایر را که به فرانسه می‌رود و فرانسه هم تحت پوشش شبکه سیگفاکس است، از تهران ردیابی کنیم».
احمد جعفرآبادی، مدیرعامل شرکت پارس‌نت، نیز ضمن تاکید بر اینکه هدف این شرکت ایجاد بستر ارتباطی است، در زمینه بازارهای هدف گفت: “ما چندان تمایلی به توسعه برنامه های کاربردی نداریم، بلکه در پی فعالسازی شرکتهای متخصص و با تجربه در بازارهای عمودی مختلف هستیم تا از بستری که ما فراهم می‌کنیم استفاده نموده و برنامه کاربردی مورد نظر کاربران خود را تولید نمایند. با این حال حوزه‌های انرژی همچون آب و برق حوزه‌هایی پرتقاضا و آینده‌داری هستند. چون چالش بزرگ دنیا موضوع انرژی است و سرمایه‌گذاری برای استفاده از اینترنت اشیاء در این حوزه می‌تواند به صرفه‌جویی و حفظ محیط‌زیست کمک کند.”
فقط اطلاعات پایه‌ای را جابه‌جا می‌کنیم
یکی از دغدغه‌های مهم در رابطه با اینترنت اشیاء بحث امنیت اطلاعاتی است که از طریق این فنّاوری منتقل میشود. فاتح در این زمینه می‌گوید: “طبق توافق صورت‌گرفته با سیگفاکس، باوجوداینکه فنّاوری آنها مبتنی بر بستر cloud و ابری است، آن بخش از شبکه را که به ایران مربوط میشود به داخل ایران منتقل می‌کنیم. به‌این‌ترتیب هیچ اطلاعاتی از ایران خارج نمی‌شود. ضمن اینکه این اطلاعات بسیار پایه‌ای و در حد قرائت یک کنتور هستند که از شبکه ما به یک اپراتور پلتفرمی منتقل میشود؛ مثلاً شرکت آریا همراه رسانه چنین پلتفرمی را برای قرائت کنتور و پردازش آنها دارد. ما فقط بستر ارتباطی خواندن آن عدد را منتقل می‌کنیم. پس‌ازاینکه وارد بستر پلتفرم آب، برق یا گاز شد، آنجا پردازش‌های مختلفی انجام می‌گیرد.»
احمد جعفرآبادی، مدیرعامل پارس نت، نیز در این زمینه به دو بحث در مورد امنیت اشاره کرد و می‌گوید: «در حوزه امنیت فنّاوری حتماً پدیدآورندگان آن توجه ویژه به دغدغه‌های امنیتی داشته‌اند و آن را درراه حل خود لحاظ کرده‌اند. اینکه تا چه سطحی امنیت آن تضمین میشود چالشی است که برای همه فناوری‌ها در حوزه اینترنت و کاربرد‌های آن وجود دارد که با کمک توسعه‌دهندگان تکنولوژی و ارائه‌کنندگان خدمات دستیابی به سطوح بالاتر امنیتی امکان‌پذیر است. بحث مهم‌تر در امنیت، محرمانگی اطلاعات و صیانت از اطلاعات شخصی کاربران در مقابل دسترسی‌هایی غیرمجاز داخلی و خارجی است. به همین دلیل راه‌حل سیگفاکس را به‌گونه‌ای بازتعریف نمودیم که ضمت بهره‌مندی از مزایای آن، جریان اطلاعات داخلی از کشور خارج نشده و داده‌ها در بانک‌های اطلاعاتی داخل کشور میزبانی شوند.»