سلامت همراه از حرف تا عمل
بر اساس گزارش اتحادیه جهانی مخابرات (ITU) بازار جهانی سلامت همراه به صورت بسیار سریع و جهشی در حال رشد است و در این راستا، منطقه آسـیا و اقیانوسـیه که ایـران نیز در این منـطقه قرار دارد، به خـاطر بکـر بودن بازار و جمعیـت زیاد، رشـد بیشـتری را در موضـوع Mobile Health در چـند سال آتی تجربه خواهد کرد.
Mobile Health یا سلامت همراه، اصطلاحی است که برای برنامه‌های کاربردی که در زمینه طبابت و سلامت عمومی توسط دستگاه‌های ارتباطی همراه پشتیبانی می شوند، به کار می رود.
تلفن همراه در ترکیب با تخصص‌های پزشکی، امکان جدیدی به نام سلامت همراه ( Mobile Health) را معرفی کرده که فراهم‌کننده فرصت‌های جدیدی برای بهبود سلامت بیماران است. سلامت همراه موجب تحول در شیوه سنتی ارائه خدمات بهداشتی شده است و تصورات پیشین ما را از مفاهیمی چون ارائه کننده خدمات، بیمار، نحوه ارائه خدمات سلامتی و سبک زندگی تغییر داده است.
هرچند هنوز تعریف و کاربرد واضحی برای این فناوری در این حوزه مشخص نشده است و فناوری موبایل برای گروهی از متخصصان معادل با «برنامه‌های گوشی هوشمند» است و گروهی دیگر هر «ابزار دیجیتال» را به فناوری موبایل نسبت می‌دهند.
در هر حال بر اساس گزارش اتحادیه جهانی مخابرات (ITU) بازار جهانی سلامت همراه به صورت بسیار سریع و جهشی در حال رشد است و ارزش این بازار از ۱۰۴ میلیون دلار در سال ۲۰۱۰ به ۲۶/۶ میلیارد دلار در سال ۲۰۱۷ رسیده و پیش‌بینی میشود این رقم در سال ۲۰۲۰ به حدود ۶۰ میلیارد دلار برسد.
سرمایه‌گذاری جدی دولت در حوزه زیرساختهای ارتباطی باعث شده است که شرایط لازم جهت ایجاد رشد سلامت همراه در کشور فراهم شود و طبق اظهارات مسوولان با اقداماتی که در بخش توسعه زیر ساختهای ارتباطی و شبکه ملی اطلاعات در کشور انجام شده، زیرساختهای مورد نیاز در حوزه سلامت همراه فراهم شده است.
همچنین با توجه به راه‌اندازی فاز اول شبکه ملی اطلاعات در کشور، بهره برداری از سرویسهای کاربردی مختلف از جمله Mobile Health بر بستر این شبکه از اهداف آتی دولت در این زمینه است.
در حال حاضر در کشورهای توسعه یافته ۴۳ درصد از نوجوانان ترجیح می دهند از طریق تلفن های هوشمند با پزشکان ارتباط برقرار کنند و ۳۹ درصد پزشکان نیز در این کشورها از طریق IM و دیگر پلتفرم های پیام رسانی با بیمارانشان در ارتباط هستند و به گفته آذری جهرمی – مدیرعامل شرکت ارتباطات زیرساخت – در طول پنج سال آینده شاهد رشد خیرکننده کاربرد Mobile Health در جهان خواهیم بود که در این راستا وظیفه دولت آموزش و تسهیل شرایط لازم جهت رشد و توسعه بخش سلامت همراه در کشور است.
در همین راستا اقداماتی در کشور هم انجام شده که ازآن جمله میتوان به پلیکیشن سلامت همراه اشاره کرد که از سوی اپراتور اول راه‌اندازی شده و مجموعه ای از تستهای سلامتی است که حاوی راهکارهایی جهت بهبود و ارتقای سلامتی افراد و جامعه می باشد.
اپلیکیشن سلامت همراه حاوی ۶ تست سلامتی اعتماد به نفس، افسردگی، پوکی استخوان، فرزندپروری، مشکلات خانواده و بیش فعالی است. هر تست سلامتی در این اپلیکیشن شامل مجموعه ای از سوالات استاندارد است که کاربر پس از پاسخ به آنها با توجه به نتیجه تست، راهکارهایی را جهت بهبود وضعیت خود دریافت می کند. همچنین امکان تنظیم نمایش راهکارها به صورت روزانه و در زمانی مشخص نیز وجود دارد.
طبق مطالب منتشره برروی سایت همراه اول، درباره تعرفه اپلیکیشن سلامت همراه، این نرم افزار در حال حاضر برای دو تست اعتماد به نفس و تست افسردگی به صورت رایگان است ولی ارائه تستهای پوکی استخوان، حل مشکل خانواده، بیش فعالی و فرزندپروری مبلغ ۳۰۰۰ ریال به ازای هر کدام، هزینه دریافت می کند.
همچنین اعطای مجوز و فعالیت اپراتور سلامت الکترونیکی کشور هم نمونه دیگر است که قرار بود خدمات سلامت الکترونیکی خود را در منطقه‌های 3 و 4 شهرداری تهران مبتنی بر بستر ADSL مخابرات به شهروندان ارائه کند. ظاهرا این خدمات شامل خدمات سلامت از راه دور است که با مدل ارتقای سلامت فرد-محور و خانواده-محور با محوریت خدمات “خود مراقبتی” ارائه می شود.
در آن مقطع از سوی مسوولان شرکت مربوطه اعلام شد که خدمات پیشرفته تر در خصوص ارائه خدمات دوراسلامت خانگی (Tele-Homecare) که شامل ارتباط ویدیویی فرد و پزشک در منزل می شود هم در مرحله تست قرار داشته که پس از نهایی سازی به مجموعه این خدمات افزوده خواهد شد و این پایلوت پس از ارزیابی های لازم در سطح کشور توسعه پیدا خواهد کرد.