هر گوشی، یک دفتر خدمات الکترونیکی!
در آخرین روزهای حضور محمود واعظی در وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات طرح‌های دردست بررسی در این وزارتخانه یکی پس از دیگری در حال تکمیل و افتتاح و رونمایی هستند. یکی از این طرح‌ها دولت همراه است که زیرساختهای لازم برای انجام عملیات‌های اداری مختلف توسط موبایل را فراهم می‌کند.
به گفته کارشناسان و طراحان، با اجرای این طرح هر تلفن همراه به یک دفتر خدمات الکترونیکی تبدیل میشود که خدمات متفاوتی را به مردم ارائه می‌دهد، امری که به خاطر همه‌گیر شدن تلفن همراه بسیار می‌تواند کاربردی باشد. در پلت‌فورمی که برای این سیستم استفاده میشود، سعی شده تا از سیستم‌های روز دنیا استفاده شود تا پشتیبانی خوبی به مشترکین داده شود.
هرچند برخی از دستگاه‌های دولتی در زمینه ارائه خدمات دولت همراه اقداماتی را از قبل انجام داده‌اند اما اگر ما بتوانیم یک پلت‌فورم مشترک داشته باشیم که همه دستگاه‌ها بتوانند خدماتشان را به صورت استاندارد ارائه بدهند، حتما نتیجه بهتری کسب خواهد شد. همچنین ایجاد پلت‌فورم مشترک باعث تجمیع اطلاعات دولتی در مرکزی واحد میشود که بسیاری از ناهماهنگی‌ها را از بین می‌برد.
به گفته یک کارشناس حوزه آی‌تی، اگر زیرساختهای ما ابری مبتنی بر زیرساختهای رایانش ابری باشد، می‌توانیم از زیرساختهای گذشته نیز استفاده کنیم که در همین راستا نیز دولت تصمیم گرفته تا یک سامانه مشترک در اختیار همه سازمانها قرار بدهد تا بتوانند در آن کاربردهای خود را در یک پلت‌فورم ارائه بدهند تا به لحاظ امنیتی و همینطور تحویل دیتا قابل مدیریت باشد.
وزیر ارتباطات دولت یازدهم در مراسم رونمایی از فاز اول طرح دولت‌الکترونیک و همراه با بیان اینکه دولت الکترونیکی شروعی برای ادامه همکاری‌های بین دستگاهی در جهت ارایه خدمت به مردم است گفته است: اکنون زیرساختها آماده شده و مرکز داده دولت نشان می دهد که فعالیتهای متنوعی در دیتاسنترهای مختلف و مراکز پایشی ما چگونه ۲۴ ساعته فعالیت می کنند و تمام هفته رصد می شوند.
به گفته واعظی افتتاح دولت الکترونیک موجب میشود مردم از سردرگمی و گرفتن تاییدیه و کپی شناسنامه و عکس رها شوند و امروز با اتصال ۵۱ دستگاهی که به این شبکه متصل هستند، از جعل و فساد جلوگیری میشود و دولت را به شفاف سازی نزدیک می‌کند.
اما حمیدرضا ربیعی، رئیس آزمایشگاه ICT دانشگاه شریف در مراسم رونمایی از فاز اول طرح دولت همراه درباره ویژگیهای این طرح اعلام کرد که پلت‌فرم بومی دولت موبایل یک سیستم کاملا استاندارد است که روی آن سیستم کد هویتی کاملا ایمن و بومی پیاده سازی شده است.
این سیستم مبتنی بر زیرساختهای ابری، صیانت از اطلاعات و حفظ حریم خصوصی بوده و قابلیت ارائه خدمات در هر مکان و زمان را داراست. امکان استفاده از این پلت‌فرم برای دریافت خدمات دولت، در گوشی‌های هوشمند و غیرهوشمند وجود دارد و خدمات از طریق وب، اپلیکیشن، پیامک، کدهایی دستوری (USSD ) و پوش نوتیفکیشن بومی قابل ارائه است.
یکی از سیستم‌های مهم طرح ملی دولت همراه سیستم attentification است که قرار است مهرماه مورد استفاده قرار بگیرد. این سیستم بر اساس استاندارد open ID طراحی شده که از پرکابردترین سیستم‌ها در حوزه دولت همراه است، می‌تواند برروی سیستم سیمکارت پیاده شود که رمز دوم کارت بانکی را در خود ذخیره کند و از طریق موبایل این رمز خود به خود فعال شود و دیگر تنها شماره موبایل مشترکین است که درگاه امن ورود اطلاعات تلقی میشود و در وب‌سایت خرید الکترونیکی نیز می‌تواند مورد استفاده قرار بگیرد.
همچنین یکی از خدمات طرح دولت‌همراه سرویس رهگیری خدمات پستی است که از طریق ارسال بارکد پستی از طریق Barcode reader محموله می‌توانید محصول پستی خود را مسیریابی کنید.
طرح دولت همراه یک درگاه اطلاع‌رسانی از طریق پیامک و USSP دارد که قدرت کارایی طرح را چند برابر می‌کند. این درگاه یک پورتال و appstore دارد که اپلیکیشن‌های مختلف که مورد تایید دولت هستند، در آن قرار می‌گیرند که در این سیستم اپلیکیشن‌هایی که به لحاظ استانداردهای دولتی در سطح بالایی هستند، در این appstore قرار می‌گیرند. بیش از ۱۷۰۰ خدمات دولت همراه و خدمات شرکت‌های دولت همراه به شهروندان می‌تواند در پلت‌فورم مشترک طرح دولت همراه قرار بگیرد و بازار بزرگی برای فعالان این حوزه باز میشود.
در راستای طرح دولت‌همراه که با شعار "شفافیت در ارائه خدمات دولتی و عمومی به مخاطبان" افتتاح شده است، یک نسخه الکترونیکی نرم‌افزار دولت همراه در سایتی با همین عنوان وجود دارد که شهروندان می‌توانند آن را دانلود و مورد استفاده قرار دهند. تاکنون (مرداد ماه ۹۶) ۲۷ خدمت بر روی این اپلیکیشن ارائه شده است که بنا بر اعلام در فاز بعدی تکمیل پروژه دولت همراه این خدمات بیشتر نیز خواهد شد.
بر این اساس، طرح دولت همراه، با هدف ایجاد دایرکتوری جامع نرم افزارهای تحت موبایل و به منظور مدیریت نرم افزارها و بهره مندسازی کاربران از مزایای رقابتی فضای جامع اپلیکیشن های موبایل و همچنین اطمینان خاطر از مسایل امنیتی و ایمنی نرم افزارها، مرکز اعتبارسنجی دولت همراه به همت سازمان فناوری اطلاعات ایران راه اندازی شده است.
در این مرکز پیاده سازی و بهره گیری از تمامی انواع فناوری های بی‌سیم و موبایل و کلیه خدمات، نرم افزار ها و تجهیزات مرتبط با آن در جهت افزایش کیفی و کمّی خدمات و بهره وری برای شهروندان و اجزای مختلف دولت در دستور کار قرار دارد.
وجود مرجعی معتبر برای دریافت اپلیکیشن ها و سامانه های موبایلی، دسترسی سریع به نرم افزارهای مشابه با امکان دسته بندی موضوعی، بهره گیری از بازخوردهای کاربران با هدف افزایش سطح کیفی نرم افزارها و خدمات، ایجاد فرصت رشد برای محصولات جدید، برخورداری توسعه دهندگان از حمایتهای مادی و معنوی و ارزیابی دوره ای و امتیاز دهی مستمر به سطح خدمات ارایه شده توسط سازمانها و نهادهای دولتی و شرکت های خصوصی از مزایای دولت همراه ذکر شده است. در خدمات بعدی دولت همراه استفاده‌کنندگان می‌توانند به تفکیک اپراتورها و سرویس‌هایی که ارائه می‌دهند، از این خدمات بهره‌مند شوند.
درگاه ملی خدمات دولت همراه به نشانی https://mob.gov.ir در دسترس است و نحوه فعال سازی و ثبت‌نام برروی آن ذکر شده و با فعال سازی آن، قرار است هر گوشی موبایل به یک دفتر خدمات الکترونیک دولت تبدیل شود. از کاربردهای این اپلیکیشن به طور مثال می‌توان به خدمات یکپارچه تامین اجتماعی، از طریق کلیه اپراتورهای کشور بر بستر این پلت‌فرم؛ (۱۴۲۰#*۴*) همچون استعلامات، نوبت دهی، استحقاق درمان، فیش مستمری و آخرین سابقه بیمه اشاره کرد؛ این مهم می‌تواند موجبات تسهیل دسترسی به خدمات، کاهش ترافیک، کاهش آلاینده ها، صرفه جویی در زمان و هزینه های سازمان های دولتی و عمومی و درنتیجه افزایش GDP کشور شود.
همچنین با استفاده از این پلت‌فرم، خدمات دولتی از حالت جزیره‌ای به مدل یکپارچه درآمده و این مهم ضمن ایجاد اعتماد و اطمینان در مخاطبین، توسعه‌پذیری ارائه خدمات به صورت متمرکز را ممکن می‌کند. بطور مثال هر استان با کد مخابراتی خود قابل فراخوانی بوده (استان قزوین: ( #۰۲۸*۴*) و سازمانها نیز با شماره‌های تلفن خود (تامین اجتماعی: #۱۴۲۰*۴*) فراخوانی می‌شوند.
بنا بر اعلام، هم اکنون خدمات استانداری‌های کشور و سازمان‌هایی چون سازمان تامین اجتماعی، سازمان ثبت احوال، سازمان میراث فرهنگی و گردشگری، سازمان استاندارد کشور، سازمان تعزیرات حکومتی، صندوق کارآفرینی امید، سازمان مناطق آزاد و دیگر دستگاه‌های دولتی و عمومی بر این بستر، قابل ارائه و از طریق کلیه اپراتورهای موبایل، در دسترس است.