ریزش مصرف تلفن ثابت؛ مخابرات همچنان می‌فروشد!
دفتر بررسی‌های فنی اقتصادی معاونت برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی وزارت ارتباطات، هر ساله به ارائه گزارش بررسی وضعیت ارتباطات در کشور می پردازد که بخشی از آن به آمارهای تلفن ثابت اختصاص داده شده است و فعالیت‌های مخابرات را مورد بررسی قرار می دهد.
در این نوشته بر آنیم تا به بررسی این گزارشات در بخش «توسعه خطوط تلفن ثابت» در سه سال 93، 94 و 95 بپردازیم و بررسی کنیم در این سه سال چه تغییراتی در ساز و کار تلفن ثابت ایران اتفاق افتاده است.
شاخص‌ها و معیارهای سنجیده شده توسط این معاونت گویای این است که در شرکت مخابرات ایران در سال 93 (سه سال گذشته) تعداد خطوط منصوبه 33,703,240 شماره و خطوط دایری 29,417,318 بوده است.
در واقع در سال 93 بیش از 87 درصد از خطوط مصوبه دایر شده است.
این امر در سال 94 به 34,686,475 شماره منصوبه و 30,262,157 شماره دایری رسیده است که نشان دهنده دایر بودن همان نرخ 87 درصدی از میزان خطوط واگذار شده است یا به عبارت دیگر، تغییری در میزان این شاخص صورت نگرفته است.
اما در سال 95 تعداد خطوط منصوبه و دایری به ترتیب 35,594,125 و 30,506,633 میشود که نشان از افت میزان دایر بودن خطوط واگذار شده دارد به نحویکه شاخص مذکور روی نرخ 86 درصد قرار می‌گیرد.
از طرف دیگر ضریب نفوذ خطوط تلفن ثابت نسبت به جمعیت کشور از سال 93 تا 95 به ترتیب 37.66، 38.42، 38.54 درصد بوده است که در بین سه سال برترین ضریب نفوذ با اختلاف کم در سال 95 رخ داده است.
بنابراین با مقایسه دو پاراگراف فوق متوجه می‌شویم که علی‌رغم نرخ صعودی واگذاری تلفن از سمت شرکت مخابرات ایران اما دایری با همان سرعت پیش نرفته و بر میزان «خطوط تلفن ثابت منصوبه بدون استفاده» افزوده شده است.
با این وجود، اپراتورهای دیگر ارتباطات تلفن ثابت نیز با در اختیار داشتن مجوزهای منطقه‌ای خود از سال‌ها پیش به رقابت با شرکت مخابرات ایران مشغول هستند و به عنوان مثال برگرفته از گزارش وضعیت ارتباطی کشور در سال 93، شرکت‌های ایرافون قشم، ارتباطاتی ضحی کیش، ارتباطات کوه نور، تعاونی منتظران عدل گستر، ارتباطاتی جامع نوین مجموعا 65,285 خط تلفن ثابت در کشور دایر کرده‌اند.
همین شرکت‌ها در سال 94 با رشد 33 درصدی به رقم 196,633 مشترک تلفن ثابت دست یافتند.
وضعیت شرکت‌های رقیب مخابرات ایران در ارائه تلفن ثابت
در سال 95 علاوه بر شرکت مخابرات ایران، تنها نام سه اپرتور شرکت ارتباطات فرزانگان پارس، شرکت آریا رسانه تدبیر (شاتل) و شرکت رسانه مهر وطن در گزارش فعالان بخش ارتباطات تلفن ثابت کشور آورده شده است که نشان می‌دهد اعتبار پروانه برخی شرکت‌های قدیمی به پایان رسیده یا با وجود اعطای پروانه‌های جدید ارتباطات ثابت (FCP) از بازار رقابت حذف شده‌اند.
این سه شرکت مجموعا 205,995 مشترک فعال را در اختیار دارند و براساس گزارش مستند معاونت برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، در سال 95 رقم 9362 شماره تلفن ثابت به شبکه این شرکت‌ها که در رقابت با مخابرات ایران هستند، افزوده شده است.
وضع روستاهای کشور در حوزه تلفن ثابت و اینترنت پرسرعت
بـه گـزارش بـادیجی، در بخش دیگری از این گزارشها به روستاهای دارای تلفن خانگی اشاره شده است که در طول سه سال 93، 94 و 95 به ترتیب 47530، 48002، 49029 روستا بوده‌اند.
در این گزارش طی دو سال 93 و 94 اطلاعاتی مبنی بر فعال بودن اینترنت پرسرعت در روستاها وجود ندارد در حالی که تعداد روستاهای دارای اینترنت پر سرعت در سال 95 یکباره به تبعیت از سیاست‌های توسعه‌ای دولت در مناطق کمتر توسعه یافته به 27,397 روستا رسیده است.
آنچه به وضوح پیداست طی این سال‌ها رشد خطوط تلفن ثابت به همراه اینترنت پرسرعت را شاهد هستیم؛ هر چند سرعت این رشد به مراتب کمتر از پیش‌بینی‌ها و مصوبات دولتی بوده است.