سید ولیالله فاطمی اردکانی یکی از چند چهره تأثیرگذار فناوری اطلاعات بانکی است. او زمانی در گروهی بود که در دهه هفتاد میخواستند برای اولین بار سیستمهای یکپارچه بانکی را وارد ایران کنند. فاطمی بعداً از آن تیم جدا شد و شرکت توسن یا همان کیشویر سابق را با همراهی چند نفر از دوستان دانشگاهیاش شروع کرد. زمانی که در سال ۷۸ آنها تولید سیستمهای نرمافزاری یکپارچه بانکی را در ایران شروع کرده بودند کمتر کسی قبول داشت که ایرانیها هم میتوانند نرمافزارهای سنگین «کور» بنویسند و آن را پشتیبانی کنند. فاطمی این روزها دیگر در توسن سِمَتی ندارد و به دنبال اجرایی کردن ایدههای جدیدی درزمینهٔ موبایل و ابزارهای نوین مالی اسلامی رفته است. برای آشنایی با گروه شرکتهای توسن و فعالیتهای کارآفرینانه آنها، نسیم آنلاین گفتگویی را با او انجام داد.
جناب فاطمی لطفاً درباره شرکت توسن بگویید.
شرکت توسعه سامانههای نرمافزاری نگین یا توسن در سال ۱۳۷۸ باهدف ایجاد بستری مستقل و بومی جهت طراحی و تولید محصولات و راهکارهای نوین در عرصههای مختلف فناوری اطلاعات کشور مانند بانکداری اسلامی و دولت الکترونیک و ارزشهای بنیادی «صداقت و امانت»، «پایبندی به ارزشهای اخلاقی و اسلامی»، «ارتقاء فرهنگ و جایگاه نام ایرانی» و «افزایش رفاه مردم از طریق ایفای نقش مؤثر در بهبود ارائه خدمات مالی» تأسیس و تا سال ۱۳۸۷ تحت عنوان «کیش وِیر» و پسازآن با نام «توسن» به ارائه خدمات متنوع فناوری اطلاعات در صنعت بانکداری کشور و ارگانهای دولتی پرداخته است.
در حال حاضر بیش از ۲۵۰۰ نفر پرسنل و کارشناس فنی، با تخصصهای متنوعی در راستای خلق ارزش در کسبوکار مشتریان توسن مشغول به فعالیت هستند. بهجرئت میتوان سهم و نقش توسن در تحول نظام بانکداری از نظام سنتی به نظام کنونی مشتری محور و الکترونیکی را بهمراتب مهمتر از نقش توسعه فنی و نرمافزاری این شرکت یادکرد.پذیرش اکثر ریسکهای نوآوری در خدمات اینترنتی در ابتدای دهه ۸۰ و فرهنگسازی در سطح مدیران فناوری نظام بانکی ازجمله فعالیتهای توسن برای توسعه بانکداری در ایران است.
راهکارهای توسن در بسیاری از پروژههای مهم و راهبردی ملی، مانند پروژه سبد کالا، سامانه حمایت غذایی، سوییچ پرداختهای خزانهداری کشور، سامانه کارپوشه ملی ایرانیان یا سامانه دسترسی به خدمات دولت الکترونیک از طریق اینترنت، درگاه ملی تبادل اطلاعات دولت و سامانه نظارت الکترونیکی دیوان محاسبات (سنا) مورداستفاده قرارگرفته است. همچنین راهکارهای توسن در اغلب بانکهای خصوصی و برخی بانکهای دولتی و اکثر مؤسسات مالی و اعتباری کشور همگام با سیاستها و برنامههای توسعهای بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، عملیاتی و در حال بهرهبرداری هستند.
با بهروزآوری مستمر فناوری و زیرساختهای به کار گرفتهشده در خدمات و راهکارهای توسن در اوج تحریمهای ظالمانه جمهوری اسلامی ایران، این امکان برای مشتریان بانکها و همچنین نظام بانکداری ایران فراهم شد که ضمن بهرهمندی از بستری یکپارچه، برخط و روزآمد، با اطمینان از انعطافپذیری آن نسبت به تغییرات و روندها بتواند در پاسخگویی سریع به تقاضاهای محیط و نوآوری آسودهخاطر باشند. عملکرد موفق در ارائه خدمات در داخل کشور، منجر به تسری آوازه توسن به فراتر از مرزهای ایرانزمین شده و در حال حاضر توسن در عرصههای بینالمللی نیز مشغول به ارائه راهکارهای مشابه است.
با توجه به اعتبار توسن و تمایل مشتریان شرکت توسعه سامانههای نرمافزاری نگین (توسن) کسبوکار خود را از طریق ایجاد شرکتهای زیرمجموعه هلدینگ توسن و همچنین همکاری با سایر شرکتهای فعال و معتبر حاضر در صنعت فناوری اطلاعات و بانکداری گسترش داده تا بتواند با ارائه سبدی کامل از خدمات همگن به بهترین وجه به رشد و بهبود کسبوکار مشتریانش کمک کند.
شرکتهای زیرمجموعه هلدینگ توسن (گروه توسن) بهمنظور ارائه خدمات متمرکز در یک حوزه تخصصی و همچنین کاهش زمان عرضه محصول به بازار و افزایش سرعت پاسخ به درخواستهای مشتریان در حوزههایی نظیر سختافزار، هوشمندی کسبوکار، مراکز داده، مدیریت ریسک، راهکارهای کیف پول الکترونیک و… مشغول به فعالیت هستند؛ همچنین که ارائه خدمات متنوعی نیز از کانال شبکه همکاران تجاری توسن و با نظارت و مدیریت کیفیت توسن در دسترس است.
با توجه به فناوری بهروزی که توسن در توسعه محصولات از آنها استفاده میکند، قابلیت انطباق محصولات نرمافزاری و سختافزاری با خدمات توسن بهسادگی وجود دارد، به همین دلیل مشتریان توسن میتوانند در پرتفوی خدمات خود بهعنوان یک سوپرمارکت مالی، از بهترین راهکارهای مبتنی بر فناوری اطلاعات بهرهمند شوند. در حال حاضر توسن بالغبر ۳۰ همکار تجاری در حوزههای متنوع زیر دارد، این شرکتها پس از آزمایشهای متنوع جهت اطمینان از کارکرد و اثربخشی محصولاتشان در کسبوکار مشتریان توسن گواهینامه مرتبط را دریافت میکنند؛ لذا توسن با بهرهمندی از شبکهای توانمند از بهترینهای صنعت فناوری اطلاعات، بانکداری و پرداخت در خانواده خود و تحت مجموعه همکاران تجاری، در راستای حصول نهایت ارزش در کسبوکار مشتریانش از امکانات این مجموعه استفاده کرده و امکانات خود را در اختیار آنها قرار میدهد تا هر یک نیز بتوانند به توسعه ایدهها و محصولات خویش بهصورت متمرکز و تخصصی بپردازند.
شما گفتید که توسن هولدینگی تأسیس کرده و اکنون شرکتهای مختلفی ازجمله توسن زیرمجموعه این هولینگ فعالیت میکنند. لطفاً در این مورد بیشتر توضیح دهید.
توسن بیش از ۱۸ سال حضور نوآورانه در صنعت فناوری بانکی ایران داشته است. در این مسیر شرکت سرمایهگذاران فناوری با نام تجاری تکوستا، بهعنوان یکی از بازیگرانِ اصلی بازار فناوری اطلاعات و ارتباطات، با تکیه بر سرمایه انسانی خود که عامل رشد و بالندگی مجموعه طی سالیان فعالیت بوده است، همگام با توسعه فناوری روز دنیا فرصت آفرینش آیندهای چشمگیر را برای کارآفرینان و سرمایهگذاران کسبوکارهای مبتنی بر فناوری اطلاعات و ارتباطات فراهم آورده است.
فرصت مشارکتی پایدار در فضای کارآفرینی و سرمایهگذاری که از نگاهی ژرف پدید آمده است؛ نگاهی بر خواسته از تجربه و دانش، برای ساختن آیندهای بهتر با هم اندیشان خود. آیندهای شکوفا، همراه با افزایش کارایی و اثربخشی فعالیتهای اقتصادی و نویدبخش زندگی آسودهتر و شایستهتر برای مردمان این سرزمین.
این شرکت میخواهد دهها شرکت مانند توسن اولیه درست کند که بتوانند در ایران نقشآفرینی کنند. برخی از شرکتهایی که اکنون در این گروه قرار دارند اینها هستند: توسن، توسن تکنو، سها، داده کاوان، TLS، تحلیلگران، توسن خلیج فارس، سیمرغ تجارت، رأی دانا و گاتا.
در مورد این شرکتها هم توضیح میدهید؟
در کنار توسن شرکتی باهدف تولید نرمافزار بانکی برای بانکهای بالای هزار شعبه به نام شرکت سامانههای یکپارچهٔ بزرگ فردا توسط گروه توسن و جمعی از مدیران این صنعت در سال ۱۳۹۲ جهت ارائهٔ راهحلهای جامع و نوین به بانکهای بزرگ کشور تأسیس شد. این شرکت به پشتوانهٔ گروه توسن سالیان دراز تجربهٔ مدیران و تیم اجرایی آن راهحلهای ویژهای در حوزه سامانههای یکپارچهٔ بانکی یا همان سیب، بخصوص راهاندازی راهکارهای مبتنی بر پردازندههای بزرگ و نرمافزارهای بنیادی و بانکهای اطلاعاتی شرکت IBM فراهم آورده است.
شرکت سامانههای یکپارچهٔ بزرگ فردا (TLS) در برنامهٔ آتی خود با نگاه آیندهنگرانه، نوآورانه و بهقصد دگرگونی اساسی در حوزهٔ بانکداری الکترونیکی، سعی دارد تجربیات خود را به شکل راهکارهای مدیریت دادههای مقیاس بزرگ در حوزهٔ بانکداری در اختیار بانکهای بزرگ کشور قرار دهد. برای این منظور شرکت سامانههای مقیاس بزرگ دو محصول را در سبد محصولات خود و در حوزهٔ دادههای مقیاس بزرگ بانکی تعریف کرده است: سامانه هوشمند و مقیاسپذیر بانکی به نام «BaNcO 1414» توسط TLS جهت بانکهای بزرگ کشور عرضه شده است. «BaNcO 1414» حاصل تجربه بانکی و معماری خدمت گرا (SOA) است؛ این محصول بهویژه برای بانکهایی که دارای زیرساخت مبتنی بر پردازندههای بزرگ شرکت IBM (Z Series) هستند مناسب است. «BaNcO 1414» بر اساس چهارچوبهای کسبوکار بنکو «BaNcO Frame works» و منطبق بر بانکداری جمهوری اسلامی است. از آخرین دستاوردهای این شرکت این بوده که دو بانک صنعت و معدن و پست بانک به سامانههای این شرکت مهاجرت کردند.
گروه شرکتهای توسن درزمینهٔ سختافزار هم فعالیت میکند؟
توسن تکنو تأمینکنندهٔ راهکارهای پرداخت برای بانکها و شرکتهای پرداخت ایرانی است. توسن تکنو تجهیزات پایانهٔ EFT-POS، سوئیچ پرداخت، نرمافزارهای کاربردی ازجمله نرمافزارهای پرداخت و سیستم TMS را تأمین کرده و دستیابی به سیستمهای مدیریتی را فراهم میکند. از راهکارهای بانکی توسن تکنو میتوان به دستگاههای خودپرداز (ATM)، دستگاههای خودبانک (VTM)، دستگاههای خوددریافت (Cash In)، دستگاههای خودپرداز/خود دریافت (Cash In/Cash Out)، پایانههای غیرنقدی (Cashless) و نرمافزارهای کاربردی مرتبط آنها نظیر سیستم پایش و نظارت ATM اشاره کرد.
شرکت توسعه فنافزار توسن (توسن تکنو) در سال ۱۳۸۹ بهعنوان بازوی پرداخت و بانکداری الکترونیک گروه سرمایهگذاری توسن تأسیس شد. شرکت توسن بیش از ۱۵ سال است که در فضای بانکداری و پرداخت ایران حضور فعالی دارد.
درواقع هولدینگ توسن، در ادامه مسیر تعالی و پاسخ به نیاز و خواستههای مشتریان خود برند توسن تکنو را خلق کرده است. در شرکت توسن تکنو هم مانند شرکت توسن، افزایش رفاه در زندگی مردم از طریق ارائه خدمات نوین مالی و بانکی یک هدف بنیادی است. در توسن تکنو ارائه بالاترین سطح خدمت ممکن به مشتریان بانکی به همهچیز معنی میدهد و تمام تلاش همکاران توسن تکنو افزایش رضایت بانکداران ایرانی است.
شرکتهای گروه توسن درزمینهٔ دادهکاوی هم فعالیتهایی کردهاند؟
شرکت دادهکاوان هوشمند توسن (TOSAN Intelligent Data Miners)، بهعنوان یکی از شرکتهای گروه توسن با استفاده از سابقه چندین ساله خود در حوزههای دادهکاوی و تحلیل اطلاعات، مجموعهای از محصولات و خدمات را باهدف ایجاد ارزش رقابتی بیشتر برای بانکها و مؤسسات مالی و اعتباری ارائه میدهد. قابلیتهای کلیدی همچون دانش انباشتهشده درزمینهٔ پیادهسازی انواع سامانههای هوشمند در ترکیب با دانش تحلیل کسبوکار و توانایی تحلیل دادههای موجود، شرکت دادهکاوان هوشمند توسن را به یکی از مهمترین فعالان درزمینهٔ تولید محصولات هوش تجاری و سامانههای تحلیلی آنلاین و آفلاین تبدیل کرده است.
آیا شما برنامه خاصی برای حمایت از کسبوکارهای نوپا دارید؟
در توسن با راهاندازی مرکزی به نام توسن بوم سعی شده است به استقبال نوآوری بروند. اکنون کسبوکارهای نوپای متعدی در کنار توسن قرارگرفتهاند. اگر بخواهیم به یکی از کسبوکارهایی که در کنار توسن در حال رشد است اشارهایی نماییم میتوان به شرکت گاتا اشاره کرد.
شرکت گاتا بهعنوان شرکتی دانشبنیان و کارآفرین برتر ملی و نوآور درزمینهٔ ارائه راهکارهای هوشمند سازمانی با فناوریهای پردازش متن، گفتار و تصویر، با استفاده از تکنیکهای هوش مصنوعی فعالیت میکند. این شرکت، شرکتی پژوهشی-کاربردی است که در آذر ۱۳۸۹ با نام گیتی افروز تابان و برند گاتا به ثبت رسید و فعالیت خود را روی پروژههای نرمافزاری درزمینهٔ هوش مصنوعی آغاز کرد.
هیئت مؤسسین گاتا که از زمره متخصصین در این حوزه هستند در تلاشاند تا با بهکارگیری نیروهای متخصص در این زمینه و پرورش خلاقیت و ایدههای نو و پیادهسازی آنها قدم مهمی در راستای اهداف و استراتژیهای خود یعنی تسهیل زندگی بشریت بردارند.
گویا توسن سال گذشته از برگزاری رویداد پرداخت ایران حمایت کرده بود. میخواهید در این مورد همصحبت کنید؟
از منظر شرکت توسن محدوده جغرافیایی ایران برای فعالیت شرکتها و گروههای نوآور بسیار کوچک است و بهترین و تنها راهحل، صادرات خدمات و فناوری به سایر کشورهای منطقه است؛ خصوصاً با توجه به رشد فزاینده این توانمندیها، پتانسیلها و ایجاد اشتغال در این زمینه. به یاد داشته باشیم لازمه صادرات و رقابت در حوزه بینالملل داشتن ارتباط با شرکتها و مشاورین معتبر بینالمللی است. این مهم میتواند در طول برگزاری همایشهایی با حضور شرکتهای معتبر انجام گیرد.
متأسفانه اکثر همایشهایی که در حال حاضر بهنام بینالمللی در ایران برگزار میگردد صرفاً با حضور چند سخنران و یا نهایتاً با حضور چند شرکت خارجی باهدف فروش فناوری در غرفه نمایندگان آنها برگزار میگردد. در همایش پرداخت ایران سعی شده بود با بهکارگیری پیمانکار بینالمللی که مجری همایشهای مشابه در کشورهای توسعهیافته و همچنین همسایه است، برای رونق بخشی و با مشارکت حداکثری شرکتهای معتبر بینالمللی برگزار گردد که متأسفانه در روزهای آخر قبل از برگزاری و به دلیل اطلاعرسانیهای مغرضانه علیه شرکت توسن این رویداد از سوی نهادهای ناظر لغو شد.
انتظار اینجانب از نهادهای ناظر در کشور در شرایط رفع تحریم و امکان رقابت با شرکتهای خارجی، ایجاد شرایط امن و کنترلشده برای فعالیتهای تجاری و توسعهایی گروههای دانشبنیان و نوآور دلسوز در کشور است. در این شرایط است که میتوان شاهد رشد و شکوفایی اقتصاد کشور و تحقق اهداف اقتصاد مقاومتی بود و با قطع ارتباط و محصورسازی توانمندیهای شرکتهای دانشبنیان از ترس نفوذ، دستیابی به اهداف غیرممکن خواهد بود.
همچنین ما قصد داشتیم بهجای حضور صدها ایرانی در همایشهای مشابه در خارج از کشور، زمینه حضور شرکتهای خارجی در ایران را فراهم آوریم. به نظر ما سرویسهای امنیتی بیگانه خصوصاً عوامل استکبار جهانی افراد مغرضی را تحریک کردند تا مانع برگزاری همایش در ایران و امکان استفاده از فرصت رفع تحریم برای صنعت بانکداری و پرداخت در ایران شوند. اطمینان دارم با درایت و اهتمام مدیران دلسوز کشور و با برنامهریزی گستردهتر این مهم دستیافتنی خواهد بود.