کاربران اینترنت به سه دسته کلی تقسیم میشوند که دسته اول نگاه سرگرمی، دسته دوم تأمین نیاز و دسته سوم هوشمندی در رویههای کاری را دنبال میکنند.
فهرست نتایج جستوجو امروزه به صفحات گرانبهایی تبدیل شدهاند که هر وبگاه تلاش میکند، خود را در صدر این فهرستها قرار دهد، چون حضور در رتبههایی مناسب این وبگاهها، هجوم مخاطبان را به همراه دارد و براساس قانونی ساده در بازاریابی، قرارگرفتن در معرض بازدید مشتریان بالقوه، به معنای افزایش مشتریان بالفعل است.
در چند سال اخیر رشد انفجاری وبگاههای فارسیزبان و توسعهی محتواهای مختلف نشان از اقبال عمومی مردم ایران به مقولهی دنیای مجازی و به دنبال آن شکلگیری زیرساختهای تجارت الکترونیکی در این راستا است.
حضور هزاران بازار مجازی، وبگاههای تبادل و قابلیتهای تراکنش مالی بخشی از این اقبال گسترده محسوب میشود، اما نکتهی مهمی در این میان مغفول مانده است: با وجودی که تعدد و تکثر این فعالیتها برای کاربران بسیار جذاب و باعث افزایش رقابت و بالطبع کیفیت خواهد بود، برای حاضران در این عرصه باعث رقابت سنگین و بسیار دشواری خواهد شد.
طبق آنچه که در کتاب تجارت الکترونیک از طریق بهینهسازی موتورهای جستوجو آمده است، کاربران شبکهی جهانی اینترنت در نخستین گام به سه دسته تقسیم میشوند:
۱- وبگردها و کاربرانی که غالبا هدف خاصی به جز سرگرمی از گردش در وب ندارند، لینکها ابزار غالب این گروه برای تامین نیازهایشان محسوب میشوند و از وبگاهی به وبگاهی دیگر حرکت میکنند. این گروه در ردهبندی کاربران، جزء ترافیک سرگردان یا گنگ محسوب میشوند.
۲- گروهی از جامعهی کاربران وب با هدف قبلی و برای تامین نیازهای خاص از این شبکه استفاده میکنند. این گروه غالبا با داشتن نشانی وبگاههای مورد نظر به پایگاههای مورد نیاز سرزده و نیاز خود را تامین میکنند. ابزار اصلی این گروه برای حرکت در دنیای وب، آدرس بار یا همان نوار نشانی است. کاربرانی از این دست در ترافیک هوشمند دستهبندی میشوند.
۳- بخش عظیمی از مخاطبان اینترنت، کاربرانی هستند که با وجود آگاهی از نیازهای خود، محل تامین این نیازها را نمیدانند، این گروه از کاربران، با اعتماد به جستوجوگرهای اینترنتی، وبگاهها را براساس اعلام این مجموعهها به کار میگیرند و نیازهای خود را تامین میکنند. این گروه از کاربران باعث شکلگیری ترافیک هدفمند در وب محسوب میشوند.
در این میان جستوجوگرهای اینترنتی به عنوان منابع قابل اعتماد کاربران نقش مهمی به عهده دارند. استفادهی کاربران از این مجموعهها این قابلیت را برای موتورهای جستوجو ایجاد کرده تا درصورت تمایل، کاربران را به محتوا یا ردهی خاصی از اطلاعات راهنمایی کرده و به صورتی کاملا نامحسوس رده جدیدی از تجارت الکترونیکی را ایجاد کنند که امروزه کسب و کار مبتنی بر جستوجوگرها نامیده میشود.
توضیح چند نکته برای علاقهمندان و کاربران وب کاملا ضروری است:
حتما تاکنون با تبلیغات زیادی مواجه شدهاید که در ازای مبلغی پیشنهاد رتبههای اول در فهرستهای جستوجوی گوگل را میدهند یا پیشنهاد ثبت وبگاه در چند صد جستوجوگر اینترنتی را ارائه میکنند. گرچه به صراحت نمیتوان این گروهها را کلاهبردار نامید و قطعا نمیتوان انتظار داشت به واسطهی این فعالیتها، مجموعه شما موفقیتی در تجارت الکترونیکی به دست آورد.
اما باید گفت افزایش رتبه در جستوجوگرهای اینترنتی که امروزه به جرأت از بزرگترین رقابتهای تجاری در محیط وب محسوب میشود، برای هر وبگاه، راهبرد و الگوی خاصی دارد که بهطور قطع هیچ کس بهتر از مدیر آن وبگاه توانایی پیادهسازی و اجرای آن را نخواهد داشت، اما متاسفانه بزرگترین مشکل در این میان، عدم شناخت علمی و دقیق مبانی این بحث محسوب میشود که تلاش شده در کتاب مذکور به آن توجه جدی شود تا بخشی بسیار مهم، ولی مغفول در تجارت الکترونیکی در جامعهی کاربران ایرانی نیز بومی و کاربردی شود.