قبل از اینکه هر عکس خندهدار یا ترسناکی را در شبکههای اجتماعی به اشتراک بگذارید، با دقت به آن عکس نگاه کنید. محیط اینترنت به لطف انواع و اقسام نرمافزارهای ویرایش عکس، سرشار از تصاویر جعلی است که گاهوبیگاه سروکلهی آنها پیدا میشود. به همین خاطر تصمیم گرفتیم که راهنمای مختصر و مفیدی را برای تشخیص چنین تصاویری ارائه کنیم. در ادامه با ما همراه باشید.
نشانههای تقلب
بیایید از پایه شروع کنیم. برای تشخیص تصاویر جعلی ابتدا بهتر است که به دنبال نشانههای واضح بگردیم؛ مثلا فقدان دست یا پا، سرهای اضافی، شیئی که فقط نصفش پیداست و دیگر مواردی که نشاندهندهی مهارت پایین فرد متقلب در ویرایش تصویر باشد. متاسفانه نرمافزارهای ویرایش تصاویر آنقدر پیشرفته شدهاند که درست کردن عکسهای تقلبی به کار نسبتا آسانی بدل شده است. به همین خاطر برای تشخیص چنین تصاویری بهتر است که به جزییات دقت کنید؛ مانند سایه یا نوری که با دیگر بخشهای عکس همسان نیست.
البته باید گفت که حتی با بهترین و پیشرفتهترین ابزارهای ویرایش عکس، ایجاد تصاویر جعلی حرفهای کار چندان سادهای نیست؛ زیرا هماهنگی بخشهای مختلف تصویر مونتاژ شده از لحاظ نور، رنگ و کنتراست به مهارت بالایی نیاز دارد. برای تشخیص چنین تصاویری، به دنبال نوشتههای برعکس یا نوشتههایی در تصویر باشید که به طرز ضعیفی ویرایش شده باشند؛ علاوه بر این، به نحوهی بریده شدن تصویر و زاویهی گرفته شدن عکس دقت کنید. اگر به نسخهی بزرگ چنین تصویری دسترسی دارید میتوانید روی عکس زوم کنید. معمولا ضعفها در چنین حالتی است که نمایان میشوند.
این نکته را هم مدنظر داشته باشید که میتوانید پیرامون آن تصویر تحقیق کنید؛ مثلا عکاس چنین عکسی وجود خارجی دارد؟ آیا خبر موثقی مرتبط با این تصویر منتشر شده؟ در بسیاری از اوقات با چند دقیقه تحقیق میتوانید از حقیقت باخبر شوید.
جستجوی برعکس تصاویر
یکی دیگر از بهترین راهها برای تشخیص تصاویر جعلی استفاده از جستجوی برعکس تصاویر است. در این روش، با استفاده از بخش تصاویر موتور جستجوی گوگل یا سایت TinEye، میتوانید عکس موردنظر را در موتور جستجو آپلود کنید تا تصاویر مشابه آن را از منابع مختلف ببینید.
تقریبا بعد از هر باران شدید در اقصی نقاط دنیا، این عکس جعلی در شبکههای اجتماعی ظاهر میشود.
البته شاید با چنین کاری همان تصویر تقلبی را در سایتهای مختلف پیدا کنید؛ اما اگر خوششانس باشید، احتمال دارد که تصویر اصلی هم پیدا شود. اگر احتمال میدهید که تصویر تقلبی از ترکیب چند تصویر مختلف ایجادشده، بخشهای مختلف عکس را جدا کنید و هرکدام از این بخشها را بهصورت جداگانه در این موتورهای جستجو قرار دهید.
جستجوی برعکس تصاویر ابزار بسیار خوبی برای تشخیص تصاویر جعلی و واقعی است. البته باید گفت که اگر تصویری را در رسانهی معتبری مشاهده کردید، معمولا (البته نه همیشه) میتوانید مطمئن باشید که چنین تصویری حقیقی است. بااینوجود بهتر است که به اطلاعات درج شده در کنار تصویر پیرامون مکان عکس و نام عکاس دقت کنید.
بررسی اطلاعات فایل
برای دسترسی به اطلاعاتی همچون زمان و مکان گرفته شدن عکس، میتوانید از دادهی EXIF موجود در عکسها استفاده کنید؛ البته اگر فرد متقلب این اطلاعات را حذف نکرده یا تغییر نداده باشد. از آنجا که تغییر یا حذف دادهی EXIF کار بسیار راحتی محسوب میشود، احتمالا فقط با بررسی این موارد نمیتوانید اصلی یا جعلی بودن عکس را تشخیص دهید؛ اما بههرحال از همین اطلاعات میتوانید سرنخهایی را به دست آورید.
استفاده از ابزار Levels فتوشاپ راه خوبی برای تشخیص عکسهای جعلی است.
علاوه بر این موارد، برای بررسی جعلی یا اصلی بودن عکس میتوانید از ابزار Levels و فیلترهای فتوشاپ بهره ببرید. برای مثال، میتوانیم به یکی از تصاویر برندهی جایزهی نیکون اشاره کنیم که با کمی دستکاری با Levels در فتوشاپ، مشخص شد که تصویر هواپیما بعدا به عکس اضافه شده است.
تمیز دادن عکسهای واقعی از تصاویر جعلی کاری نیست که همیشه بتوانید انجام دهید؛ اما با استفاده از نکاتی که در این مقاله ذکر کردیم، حداقل میتوانید عکسهای جعلی ناشیانه را تشخیص دهید.