مایکروسافت و اندیشه تریلیون دلاری شدن
مهیار مهرجو – دنیای اقتصاد : طبق گزارش‌های متعدد ورود مایکروسافت به سال مالی ۲۰۱۸ با سر و صدای زیادی همراه خواهد بود. این شرکت قصد دارد به سرمایه‌گذاران خود یادآوری کند که مایکروسافت به‌خوبی موفق شده تا کمپانی را از نو بسازد و تعریف جدیدی از این کمپانی بزرگ ارائه دهد. این مایکروسافتی که امروز شاهد آن هستیم دیگر مایکروسافت زمان استیو بالمر نیست که با معرفی پخش‌کننده موسیقی Zune و امثال آن موجب شکست خوردن مایکروسافت در رقابت با دیگر شرکت‌ها و از دست دادن بخش مهمی از سهم بازار نرم‌افزار شده بود. همه شرکت‌های بزرگ دنیا فراز و فرودهای بسیاری را تجربه کرده‌اند و مایکروسافت هم از این قاعده مستثنی نیست. این کمپانی که با خلاقیت بیل گیتس و پل آلن فعالیت خود را سال ۱۹۷۵ شروع کرد در مسیر خود دچار افت و خیزهای متعددی شد.
زمانی که مدیریت این مجموعه به دست استیو بالمر افتاد دوران سیاه این شرکت شروع شد و تا آخرین لحظه از مدیریت بالمر، مایکروسافت بدترین شکست‌های تاریخ ۴۰ ساله خود را متحمل شد که یکی از سنگین‌ترین این اشتباهات خرید نوکیا بود که باوجود مخالفت بیل گیتس اتفاق افتاد و میلیون‌ها دلار ضرر را به مایکروسافت تحمیل کرد. مایکروسافت امروز با رهبری ساتیا نادلا که سومین سال مدیریت خود را در این شرکت پشت سر می‌گذارد، موفق شده به روزهای اوج خود برگردد و مانند گذشته تمرکز اصلی خود را روی نرم‌افزار بگذارد و از طرف دیگر هم توانسته سرویس کلاد خود را به شکل قابل توجهی گسترش دهد. انتخاب ساتیا نادلای جوان و باهوش باعث شد تا این شرکت دوباره از جا برخیزد و میان رقبا قد بکشد. ساتیا نادلا به خوبی بخش نرم‌افزار و سخت‌افزار مایکروسافت را مدیریت کرد و سامان داد. او برای بخش سخت‌افزار خود از یک طراح بی‌نظیر (Panos Panay) استفاده کرد و خط تولید سرفیس مایکروسافت را به‌جایی رساند که کمتر کسی انتظارش را داشت.
رایانش ابری و سرویس‌های سازمانی
قدرت و توانایی مایکروسافت در بخش رایانش ابری در همه محصولات سازمانی این شرکت دیده میشود و همچنین خدمات زیرساختی این شرکت نیز به کلاد مجهز شده‌اند. مایکروسافت نرم‌افزارهای سازمانی و پرچمدار بسیار با ارزشی دارد که از مهم‌ترین آنها می‌توان به ویندوز سرور، ویندوز ۱۰، Azure، آفیس ۳۶۵ و سری نرم‌افزارهای Dynamic اشاره کرد. برای مثال، درآمد سالانه سرویس Azure این شرکت در مقایسه با سال قبل با رشد ۹۰ درصدی همراه بوده که از این لحاظ حتی از سرویس کلاد آمازون هم عملکرد بهتری داشته است. البته این رشد قابل توجه تنها به این بخش از کلاد مربوط نمی‌شود؛ چراکه مایکروسافت در بخش اپلیکیشن‌های سازمانی هم توانسته فعالیت خود را ارتقای چشمگیری بدهد، برای مثال مایکروسافت محصولات آفیس خود را از طریق لوح فشرده به فروش می‌رساند، اما این روال را تغییر داد و حالا کاربران این سرویس محبوب را از طریق اشتراک سالانه خریداری می‌کنند و همین مساله باعث ایجاد ثبات و رشد درآمد مایکروسافت در طولانی مدت خواهد شد. علاوه بر کاربران نظر سرمایه‌گذاران هم بسیار تعیین‌کننده است و مایکروسافت نیاز داشت تا نظر این گروه را هم جلب کند. البته همان‌طور که انتظار می‌رفت، سرمایه‌گذاران هم رضایت خود را از تغییر جهت فعالیت‌های مایکروسافت نشان داده‌اند.
با نگاهی به نمودار سهم مایکروسافت از نرم‌افزارهای سازمانی در سراسر دنیا متوجه می‌شویم که این سرویس‌ها با افزایش نسبی به ۳۵ درصد رسیده و در حال حاضر موفق شده از دیگر رقبای خود در این بخش یعنی اوراکل و SAP سهم بیشتری را به‌خود اختصاص دهد و این یک موفقیت بسیار بزرگ به حساب می‌آید. تا به امروز SAP به‌عنوان برترین سرویس‌دهنده به سازمان‌ها شناخته می‌شد، اوراکل به دنبال آن در جایگاه دوم قرار داشت و مایکروسافت هم سوم بود، اما امروز اوضاع تغییر کرده و حالا مایکروسافت با ۸۷/ ۳۴ درصد حرف اول را می‌زند، اوراکل با ۳۳/ ۳۲ در جایگاه دوم است و SAP با ۰۷/ ۳۲ هم جایگاه سوم را دارد.
پتانسیل‌های مایکروسافت
باید اعتراف کرد نرم‌افزارهای مایکروسافت برای بسیاری از کسب‌وکارها همچون اکسیژن حیاتی است و بیش از ۹۰ درصد شرکت‌ها و سازمان‌ها در سراسر دنیا به آنها وابسته هستند. برای مثال تصور کنید امروزه نرم‌افزار آفیس یا سرویس Azure که بسیاری از شرکت‌ها از سیستم ERP آن برای انجام گزارش‌های مالی استفاده می‌کنند، وجود نداشت یا دنیا را لحظه‌ای بدون ویندوز تصور کنید! سیستم‌عاملی که تقریبا همه بانک‌ها و ادارات مهم دنیا بدون آن هیچ کاری نمی‌توانند انجام بدهند. بنابراین، تصور آینده بدون مایکروسافت حقیقتا غیرقابل تحمل است. شرکت‌هایی مانند مایکروسافت، سیسکو یا آمازون اگر از کار بیفتند دنیا دچار چالش بسیار بزرگی خواهد شد؛ زیرا سرویس‌های این شرکت‌ها راه تنفس هزاران کمپانی دیگر را باز می‌کند. ضمنا کارنامه مایکروسافت با خرید سرویس LinkedIn و در اختیار گرفتن اطلاعات ۵۰۰میلیون کاربر آن، کارنامه خود را بیش از پیش با ارزش جلوه خواهد داد. مدتی است که شرکت‌های بزرگ دنیا مانند آمازون، اپل، گوگل و مایکروسافت به یک تریلیون دلاری شدن فکر می‌کنند و رقابتی بین آنها وجود دارد تا نشان دهند کدام کمپانی زودتر از دیگران به این مقام می‌رسد.
با توجه به پیشرفت‌های مایکروسافت در چند سال گذشته به ویژه در یک سال اخیر، با چشمان بسته هم می‌توان فهمید که این شرکت در آینده نه‌چندان دور به ارزش سهام یک تریلیون دلاری در بازار خواهد رسید؛ چرا که درآمد این شرکت از بخش کلاد با سرعت غیرقابل باوری در حال افزایش است و این شرکت در چند سال اخیر توانسته به درآمدهای قابل توجهی دست پیدا کند که هیچ تحلیلگری آن را ممکن نمی‌دانست. بنابراین این کمپانی برای رسیدن به ارزش یک تریلیون دلاری، با ۴۰ برابر کردن درآمد فعلی خود می‌تواند این هدف را محقق کند.شاید رسیدن به چنین رقم هنگفتی بلند پروازانه باشد اما شکی نیست این شرکت دیر یا زود به آن دست پیدا خواهد کرد. برای کمپانی‌هایی مانند مایکروسافت که درآمدهای میلیارد دلاری در سال کسب می‌کنند، افزایش ناگهانی درآمد امری تقریبا غیرممکن است. اما مایکروسافت امسال این سنت قدیمی را زیر پا گذاشت و در سه‌ماه اول امسال توانست با افزایش ۱۲ درصدی نسبت به مدت مشابه سال گذشته به درآمد ۵/ ۲۴ میلیارد دلاری برسد در حالی که خوشبین‌ترین تحلیلگران پیش‌بینی کرده بودند درآمد مایکروسافت در این دوره به ۵/ ۲۳ میلیارد دلار برسد که این آمار پتانسیل بالای مایکروسافت را برای تریلیون دلاری شدن ارزش آن نشان می‌دهد.
رشد درآمد محصولات
درآمد مایکروسافت در همه محصولات رشد داشته است و این نشان می‌دهد تیم بزرگ این کمپانی موفق شده‌اند همه محصولات این شرکت را برای کاربران جذاب‌تر کنند. رشد برخی از این سرویس‌ها البته بسیار چشمگیر است که در ادامه همه را بررسی خواهیم کرد. آفیس تجاری برپایه کلاد ۱۰ درصد، آفیس ۳۶۵ تجاری ۴۲ درصد، آفیس برای کاربران خانگی ۱۲ درصد، محصولات Dynamics برپایه کلاد ۱۳ درصد، Dynamics ۳۶۵ ۶۹ درصد، سرورهای برپایه کلاد ۱۷ درصد، Azure ۹۰ درصد، ویندوز OEM ۴ درصد، ویندوزهای سرور ۷ درصد، موتور جست‌وجو ۱۵ درصد، گیمینگ یک درصد، سرفیس ۱۲ درصد و ایکس باکس ۲۱ درصد رشد داشته‌اند. به این ترتیب بیشترین رشد را سرویس Azure داشته و کمترین را هم گیمینگ به خود اختصاص داده و هیچ سرویس با ضرر همراه نبوده است. برای شرکت بزرگی مانند مایکروسافت اگر افزایش درآمد با افزایش سود خالص همراه نباشد، نمی‌توان گفت که عملکرد شرکت قابل قبول بوده است. البته مایکروسافت از لحاظ افزایش سود خالص هم عملکرد قابل قبولی داشته و در سه‌ماه سوم امسال نسبت به همین دوره در سال گذشته توانسته سود خالص خود را ۱۶ درصد افزایش دهد.
درآمد مایکروسافت در سه ماه سوم امسال ۲۴.۵۳۸ میلیارد دلار بوده که این رقم در همین دوره سال قبل ۲۱.۹۲۸ میلیارد دلار بوده است که رشد قابل تاملی را نشان می‌دهد. مایکروسافت این افزایش نسبی درآمد را مدیون فروش سالانه اشتراک نرم‌افزارهای سازمانی و سرویس‌هایش است. البته درآمد خالص مایکروسافت در طولانی مدت مطمئنا بسیار بالاتر از ارقام فعلی خواهد بود. سود خالص مایکروسافت در فصل سوم سال گذشته ۵.۶۶۷ میلیون دلار بوده است که با ۰.۹۰۹ میلیون دلار افزایش امسال به ۶.۵۷۶ میلیون دلار رسیده است.
همان‌طور که در آمارهای بالا دیدیم مایکروسافت در همه زمینه‌ها رو به رشد است، اما چیزی که توجه ما را بیشتر به خود جلب می‌کند پیشرفت در حوزه رایانش ابری است. درآمد سالانه مایکروسافت از سرویس‌های ابری امسال به سادگی از مرز ۲۰ میلیارد دلار گذشت و این یعنی درآمدی دو برابر درآمدی که اوراکل و salesforce از سرویس‌های ابری خود دارند. شاید فروش ویندوز به‌صورت OEM رشد خیلی زیادی نداشته اما همین مقدار هم نشان می‌دهد کمپانی‌ها توجه ویژه‌ای به ویندوز ۱۰ دارند و هنوز بیشتر لپ‌تاپ‌های بازار با این سیستم‌عامل عرضه می‌شوند. در پایان می‌توان گفت شاید رسیدن به ارزش یک تریلیون دلاری یک رویای دست نیافتنی برای کمپانی‌های سیلیکون ولی محسوب می‌شد، اما امروزه و با توجه به رشد قابل توجه درآمد شرکت مایکروسافت که در این گزارش هم به آنها اشاره شد، تحقق چنین رویایی توسط مایکروسافت دیگر خیلی دور از دسترس نخواهد بود.