حذف قانون بیطرفی شبکهای به اپراتورها اجازه میدهد هر وبسایتی را مسدود یا محدود کنند
شهرام شریف – دنیای اقتصاد : بحث پرسروصدای بیطرفی شبکهای (Net neutrality) با اقدام جدید Ajit Pai رئیس رگولاتوری آمریکا یا به عبارت دقیقتر کمیسیون ارتباطات فدرال (FCC) به یک جنجال واقعی رسیده است. Pai دیروز با انتشار سند پیشنهادی خواستار کنار کشیدن دولت از کنترل اپراتورها شده است. او بهعنوان مثال با اقدام دولت در سال ۲۰۰۸ در مسدود کردن BitTorrent (یکی از مشهورترین سایتهای دانلود) از طریق اپراتور Comcast مخالفت کرده و میگوید آن مداخله یک کار اشتباه بود. به گفته Pai از آن پس نیز سایر اقدامات FCC در جلوگیری از مسدود شدن وبسایتها از طریق اپراتورها اشتباه بوده است.
پیشنهاد Pai حدود دو هفته دیگر در کمیسیون ارتباطات فدرال به رای گذاشته میشود در جایی که اکثریت آن را طرفدار این اقدام تشکیل میدهند. نتیجه از هماکنون مشخص است: پایانی بر اینترنت بیطرفانه. حالا این اقدام رگولاتوری در باز گذاشتن دست اپراتورها در مسدود کردن وبسایتها یا اولویت دادن به پخش محتوای بعضی وبسایتها از طریق اپراتورهایی چون Comcast یا ورایزون انتقادات زیادی را برانگیخته است. بسیاری معتقدند این دادن آزادی عمل به اپراتورها در عدم رعایت بیطرفی شبکهای باعث خواهد شد تا آنها بر اساس تمایلات تجاری یک محتوا یا یک سرویس را با کیفیت بهتر و سرویس رقیب را با کیفیت پایینتر به مشتریان ارائه کنند. همچنین اپراتورها احتمالا کاربران را بر اساس نوع محتوا نیز شارژ خواهند کرد یا کاربران را مجبور میکنند برای دیدن محتوای مورد علاقه سرویسهای سودآورتر را برای اپراتورها انتخاب کنند.
همچنین شرکتهای مخابراتی احتمالا شرکتهای تولیدکننده محتوا – مثلا سرویسدهندگان موسیقی یا ویدئوی آنلاین – را مجبور خواهند کرد هزینه زیادی بپردازند تا مثلا محتوای آنها را نسبت به محتوای رقبایشان در اولویت سرعت و کیفیت پخش قرار دهند. همه اینها نشاندهنده مسیر پرسودی است که این اقدام رگولاتوری آمریکا پیش روی شرکتهای مخابراتی قرار داده است. Pai اما معتقد است دخالت دولت در نحوه اداره اینترنت و ارتباطات از طریق شرکتهای خصوصی در نهایت به ضرر مصرفکنندگان تمام میشود. او میگوید که دخالت سنگین دولت (در بحث نحوه توزیع محتوا) باعث عدم سرمایهگذاری شرکتهای مخابراتی روی زیرساختها میشود و همین باعث میشود تکنولوژیهای پهنباند (Broadband) مورد استفاده تجاری قرار نگرفته و رشد نکنند.
زنده باد اینترنت آزاد!
مشخص است که اپراتورها از این اقدام FCC و آقای Pai (که خود قبلا در صنعت مخابرات بوده و پیش از برگزیده شدن به این سمت از سوی دونالد ترامپ وکیل اپراتور ورایزون بوده) در پوست خود نمیگنجند. Dave Watson مدیرعامل Comcast البته در یک پست وبلاگی نوشته که این شرکت قصد ندارد و نخواهد داشت هیچ سایتی را مسدود کند یا بین محتوای قانونی هیچ تبعیضی قائل نخواهد شد. (و اینکه کدام محتوا قانونی یا غیر قانونی است هم میتواند در آینده دست همین اپراتور را برای بستن بعضی وبسایتها باز بگذارد).
اپراتورهای AT&T و ورایزون فعلا درباره آینده صحبتی نکردهاند اما سخنگویان آنها در پستهای وبلاگی گفتهاند که از اینترنت آزاد حمایت میکنند. Ajit Pai طرفدار حزب جمهوریخواه است و احتمالا تغییر در سیاستهای رگولاتوری او بخشی از تغییر دولت ترامپ در میراث اوباما هم هست. او معتقد است کنار کشیدن FCC به معنی پایانی بر نظارت بر این بازار نیست بلکه در همین بازار کمیسیون تجارت فدرال (FTC) میتواند از مشتریان و کسبوکارهای کوچک در برابر اقدامات احتمالی منفی خدماتدهندگان اینترنت و شرکتهای مخابراتی در آینده محافظت کند. با این حال Terrell McSweeny رئیس دموکرات کمیسیون تجارت فدرال (FTC) میگوید نهاد FTC صرفا یک آژانس اجرایی است و قدرت انتشار دستورالعمل یا مقرراتی در سطح صنایع را ندارد. در عین حال اما Maureen K.Ohlhausen رئیس هیات مدیره FTC میگوید که این نهاد از مشترکان سرویسهای اینترنتی در برابر اقدامات ضد رقابتی، فریبآمیز و غیرمنصفانه شرکتها حمایت میکند و در صورت بروز چنین رخدادهایی وارد عمل خواهد شد.
اینترنت یکشبه عوض میشود؟
خبر خوب اینکه این نگرانیها از بابت تغییرات در فضای اینترنت یکشبه اتفاق نخواهد افتاد.Blake Raid پروفسور دانشکده حقوق کلرادو میگوید که خدماتدهندگان بزرگ اینترنت و مخابرات به سرعت قوانین خود را تغییر نخواهند داد، آنها اجازه خواهند داد تا شوک دستورالعمل جدید FCC فروکش کند و این احتمالا کل سال ۲۰۱۸ را در برخواهد گرفت و حتی انتخابات ۲۰۲۰ هم در تغییر مدل رفتار اپراتورها تاثیر خواهد داشت. مشخص است که این اقدام FCC به مذاق سیلیکون ولی و شرکتهای خدماتدهنده اینترنت که عمدتا روی محتوا سرمایهگذاری میکنند خوش نخواهد آمد. بیسبب هم نیست برخی شرکتهایی مثل گوگل همواره به دنبال گسترش زیرساختهای خود بودهاند. با این حال اقدامات جدید جانی دوباره به صنعت مخابرات آمریکا خواهد بخشید که بسیاری معتقد بودند دیگر رشدی نخواهد داشت.
Michael Cheah مشاور حقوقی شرکت ارائهدهنده محتوای ویدئویی Vimeo یکی از دهها نفری است که نسبت به حذف این قانون در یک پست وبلاگی هشدار داده است. او معتقد است ساختارهای بیطرفی اینترنتی امروزه درون شبکههای مخابراتی نهادینه شده و حذف و تغییر آنها به سادگی و به این زودی امکانپذیر نیست. او میگوید که احتمالا ISPها به سرعت اقدام به بستن وبسایتها نمیکنند اما نتیجه این اقدام افزایش هزینه پرداختی مردم و محدود شدن انتخابهای آنها خواهد بود؛ این چیزی است که باید روی آن تاکید شود تا مبارزهای بزرگ علیه این موضوع شکل گیرد.
آینده مدیریت آمریکا بر اینترنت
در این میان اما کسانی هم هستند که معتقدند ادامه قانون بیطرفی اینترنت باعث میشد تا دولت ترامپ با استفاده از آن خود را به حاکم اینترنت (حداقل محدوده اینترنت داخل آمریکا) تبدیل کند. Mark Cuban کارآفرین مشهور و مجری تلویزیونی در چند رشته توییت مشخصا اشاره کرده که با حذف این قانون مخالف است چون در غیر این صورت دونالد ترامپ به حاکم اینترنت آمریکا تبدیل خواهد شد. به نظر میرسد اقدام رئیس رگولاتوری آمریکا فعلا آغازی پرمناقشه بر بحثی بسیار جنجالی باشد. دامنه این بحث احتمالا باعث واکنشهای بسیاری در آینده خواهد شد و تاثیرات آن به دیگر بخشهای مربوط به حاکمیت اینترنت در سراسر جهان نیز کشیده خواهد شد.
دولت آمریکا طی سالهای اخیر به نوعی تلاش داشته – حداقل در رونما – سیاست کنارکشیدن از فضای مدیریت اینترنت را دنبال کند؛ این موضوع را در مورد نهادهایی چون آیکان (نهاد مقرراتگذاری فنی اینترنت) و رابطه آن با دولت آمریکا مشاهده میکنیم. با این حال دادن اختیار عمل محتوایی به شرکتهای مخابراتی عملا به هم زدن فضای بازی است که خود آمریکاییها آن را ایجاد کردهاند. باز گذاشتن دست اپراتورها و دامنه اختیارات آنها نیازمند بررسیهای حقوقی و فنی بسیاری است و فعلا رگولاتوری آمریکا در پوشش فضای جشن شکرگزاری خود را از هجوم انتقادهای ناشی از آن مصون نگاه داشته اما طی روزها و ماههای آینده مشخص خواهد شد که این گوی به کدام سو خواهد چرخید.