ایران در ارائه “خدمات اینترنت ثابتِ مقرونبهصرفه” در جایگاه چهاردهمین کشور جهان
گزارش اتحادیه بینالمللی ارتباطات (ITU) نشان میدهد تا پیش از ابلاغ مصوبه موسوم به غیرحجمی شدن اینترنت ثابت توسط رگولاتوری؛ ایران ازنظر شاخص میزان “مقرونبهصرفه بودن” که با توجه به مقایسه برابری قدرت خرید در کشورها ارزیابی میشود درزمینه “خدمات اینترنت ثابت” Fixed Broadband، در جایگاه ۱۴ کشور نخست جهان قرار داشته است.
چندی پیش در راستای حمایت از تولید محتوا و مقرون به صرفه شدن تعرفه های خدمات حوزه اینترنت ثابت خبری منتشر شده بود مبنی بر اینکه وزارت ارتباطات از دبیر کل ITU درخواست کرده است طی مدت یک ماه نسبت به اعزام مشاوران خبره جهت ارائه مشاوره در تغییر مدل تعرفه خدمات ارتباطی به ایران اقدام کند؛
در بخشی از گزارش ITU آمده: در روندهای قیمت خدمات پهن باند در کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه میانگین قیمت خدمات پهن باند در سال ۲۰۱۴ نشان میدهد این خدمات بر خلاف سال های قبل آن کمتر مقرون به صرفه بوده، اما در سال ۲۰۱۵ قیمت سرویس پهن باند ثابت مجدداً کاهش قابل توجهی داشته است.
مقایسه قیمتها بر مبنای برابری قدرت خرید و درآمد ناخالص ملی این روند را تأیید می کند. در پایان سال ۲۰۱۵ قیمت پهن باند ثابت به نسبت سال پیش از آن در کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه مقرون به صرفه تر بوده است. با در نظر گرفتن صرف هزینه ۱.۲ درصد درآمد سرانه، این خدمات برای کشورهای توسعه یافته مقرون به صرفه میباشد اگرچه برای کشورهای در حال توسعه که مشترکین جدید هزینه سرویسی برابر با ۲۰ درصد درآمد سرانه متحمل میشوند، نسبتاً گران است.
در سطح جهانی، میانگین قیمت برای مشترکین بر مبنای درآمد سرانه از ۲۱ درصد در سال ۲۰۱۴ تا ۱۴ درصد در سال ۲۰۱۵ کاهش داشته است. در سایر کشورهای در حال توسعه و کمتر توسعه یافته، قیمت ها حدود یک سوم کاهش داشته است.
این در حالی است که در کشورهای توسعه یافته این نرخ کمتر است. با این وجود در پایان سال ۲۰۱۵، قیمت برای مشترکین جدید در کشورهای کمتر توسعه یافته نزدیک به ۶۱ درصد درآمد سرانه بوده که این خدمات را برای بخش بزرگی از جمعیت، گران ساخته است.
بر مبنای برابری قدرت خرید، قیمت خدمات پهن باند ثابت در کشورهای کمتر توسعه یافته هنوز مقرون به صرفه نیست. با در نظر گرفتن قیمت به دلار، قیمت خدمات پهن باند ثابت در کشورهای توسعه یافته، در حال توسعه و به صورت بسیار قابل ملاحظه ای در کشورهای کمتر توسعه یافته کاهش داشته است.
در سال ۲۰۱۵، قیمت خدمات پهن باند ثابت در کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه به ترتیب ۲۳ و ۲۶ دلار بوده که این مقدار برای کشورهای کمتر توسعه یافته برابر با ۳۸ دلار بوده است. اختلاف قیمت پهن باند ثابت در مناطق مختلف به دلار در مقایسه با وضعیتی که معیارهای برابری قدرت خرید و درآمد سرانه در نظر گرفته می شود، کمتر است.
کشورهای معیار
رابطه مستقیمی بین سطح درآمدها و مقرون به صرفه بودن خدمات پهن باند ثابت وجود دارد و در کشورهای پر درآمد میزان مقرون به صرفه بودن به نسبت کشورهای با درآمد کمتر بیشتر است.
“برخی از کشورهای درحالتوسعه باوجود سطح درآمد پایین، خدمات مقرون به صرفهای ارائه میدهند. کشورهایی که خدمات پهن باند ثابت زیر ۱۰ دلار [با توجه به هزینه معمول جهت سبد مصرفی خانوار و سطح متوسط درآمد در آن کشور] ارائه میدهند شامل جزیره موریس با ۲.۹ دلار، ایران با ۳.۸ دلار، روسیه با ۶.۶ دلار و اوکراین با ۲.۷ دلار میباشند؛ این مجموعه کشورها، در چارک اول مقرون به صرفه ترین ارائه کنندگان خدمات پهنباند ثابت میباشند.”
کشورهایی که پر درآمد بوده ولی خدمات اینترنت پر سرعت در آنها به نسبت گران است شامل کشورهای کانادا با ۴۹٫۴ دلار، ایرلند با ۴۹٬۹، نیوزلند با ۴۵۳ دلار و هنگ کنگ میباشند که البته به مشترکین اینترنت در هنگ کنگ، اینترنت ۱۰۰ مگابیت بر ثانیه با قیمت ۵۱ دلار ارائه می شود. بیشتر کشورهایی که ارتباط پهن باند ثابت گران در اختیار مشترکین قرار می دهند، کشورهای فقیر جهان هستند و در این کشورها، خدمات در دسترس خانوارها و حتی کسب و کارها نیست. این خدمات در کشور چاد و جمهوری آفریقا و برخی جزایر نظیر جزایر سلیمان به قیمت ۲۷۵ دلار، در کشور کریباتی به قیمت ۱۸۸ دلار و در کوبا به قیمت ۱۸۰ دلار ارائه می شود.
جدول ذیل وضعیت زیر سبد پهن باند ثابت در کشورهای ارائه دهنده خدمات مقرون به صرفه را نشان میدهد:
شایانذکر است آخرین آمار منتشرشده از سوی اتحادیه جهانی مخابرات که نشاندهنده رتبهبندی کشورها در حوزه اینترنت ثابت بوده است مرتبط به سال ۲۰۱۶ است که مبنای این یادداشت قرارگرفته است.