پژوهشگران بخش ارتباطات و فناوری اطلاعات موفق به بومی‌سازی سامانه اندازه‌گیری شدت میدان پرتوهای رادیویی برای نخستین بار در کشور شدند.

پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات (مرکز تحقیقات مخابرات ایران) اعلام کرد: این سامانه به درخواست و حمایت سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی و با هدف رفع وابستگی کشور در تامین نیازمندی‌ به این تجهیزات از خارج کشور، در پژوهشگاه اجرا شد.

بنا بر این گزارش، با ساخت سامانه بومی اندازه‌گیری شدت امواج الکترومغناطیسی و الکتریکی برای پایش حد تشعشعات تجهیزات بی‌سیم، علاوه بر جایگزینی نمونه‌های خارجی با داخلی، رفع نگرانی مردم از اثرات امواج الکترومغناطیسی و تشعشات رادیویی در آینده نزدیک با محصولات بومی امکان‌پذیر خواهد شد.

با اجرای این پروژه، سامانه بومی اندازه‌گیری شدت امواج رادیویی برای نخستین بار به دست پژوهشگران داخلی طراحی، ساخت و راه اندازی شد و به این ترتیب جمهوری اسلامی ایران به عنوان یکی از کشورهای دارای این فناوری در دنیا مطرح گردید.

تاکنون تجهیزات اندازه‌گیری میدان، توسط شرکت‌های خارجی ساخته می‌شد که نیازمندی های کشور نیز از طریق آنها تامین می گردید، اما طراحی و ساخت نمونه‌ صنعتی آن، کشور را در این زمینه خودکفا نموده و باعث تامین ارزان‌تر، سریعتر به همراه خدمات پس از فروش بهتر شده است. مراکز و بخش های مختلف دولتی و خصوصی که متولی نظارت بر فرکانس و توان انتشاری تجهیزات مخابراتی هستند و یا تضمین‌کننده حفظ سلامت فردی و اجتماعی در مقابل تشعشعات محیطی می‌باشند، می‌توانند از این تجهیزات اندازه‌گیری استفاده ‌نمایند.

با توجه به الزام سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی در خصوص نظارت بر شدت تشعشعات رادیویی در سطح کشور از نظر ایمنی و بهداشت تشعشعات، نیاز به این سامانه بومی در سطح وسیع در آینده وجود خواهد داشت. علاوه بر سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی، بخش‌هایی نظیر مراکز بهداشتی و درمانی، بیمارستانها، مدارس، مهد کودک‌ها، کارگاه‌ها و کارخانه‌های تولیدی، مراکز پرجمعیت، فضاهای عمومی و پرتردد و … نیز به عنوان کاربران این سامانه مطرح خواهند بود.

این سامانه دارای 5 پروب شامل اندازه گیری در میدان های الکتریکی و مغناطیسی در فرکانس‌های مختلف می‌باشد. برای میدان های الکتریکی دو پروب 6 گیگاهرتز و 18 گیگاهرتز و برای میدان های مغناطیسی دو پروب در 30 مگاهرتز و 100 مگاهرتزی طراحی و ساخته شده است. همچنین به طور مجرا یک پروب جهت اندازه گیری تشعشعات رادیویی تلفن همراه نسل های GSM، 3G و LTE طراحی و ساخته شده است. از جمله مزایای این سامانه ایجاد، پیاده سازی و راه اندازی سایت پایش، کنترل و نمایش مرکزی می باشد که قابلیت تجمیع و ذخیره اطلاعات اندازه گیری شده در داخل کشور را دارا بوده و امکاناتی نظیر به روزرسانی و همچنین امکان نمایش اطلاعات برای کاربران خاص و کاربران عمومی را نیز دارد. نحوه محاسبات و متوسط‌گیری از کل انرژی تابشی مطابق استانداردهای ملی و جهانی بهداشت تشعشع می باشد.

سامانه مذکور یک گیرنده و اندازه گیر امواج الکترومغناطیسی بوده و فاقد هر گونه تشعشع رادیویی است. این سامانه بسیار کم مصرف می باشد، به گونه‌ای که تنها با یک سلول خورشیدی کوچک می‌تواند به صورت شبانه روزی اطلاعات شدت میدان را جمع آوری و ثبت نموده و سپس اطلاعات جمع آوری شده را از طریق شبکه ارتباط سیار  به مرکز کنترل، پایش و نمایش ارسال نماید. با توجه به بومی‌سازی تجهیزات مذکور امکان هرگونه تغییر در ساختار پروب‌های اندازه گیری با قابلیت باندگزینی مناسب برای فرکانس‌های رادیویی مورد استفاده در کشور نیز وجود خواهد داشت.

علاوه بر سامانه مذکور، بسترهای تست لازم جهت انجام کالیبراسیون تجهیزات نیز در محل پژوهشگاه و در آزمایشگاه‌های  همکار مجموعه مستقر در دانشگاه ها  ایجاد شده است.

این سامانه در حال گذراندن تست های نهایی تایید نمونه در سازمان انرژی اتمی است.

با توجه به دستیابی کشور به این فناوری، پژوهشگاه با هماهنگی و همکاری سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی از سال آینده با تجاری سازی محصول، تولید انبوه این سامانه را در برنامه های خود قرار داده است. با تولید این محصول علاوه بر صرفه جویی اقتصادی و جلوگیری از خروج ارز از کشور، گام های مثبتی در خصوص ایجاد اشتغال نیز برداشته خواهد شد. این پروژه از جمله مصادیق عملی اجرای سیاستهای اقتصاد مقاومتی و برنامه ششم توسعه می‌باشد.