همه استرس دارند؛ حتی ترشی‌فروش‌ها!
نایب رئیس کمیسیون کسب و کارهای نوین اتاق ایران گفته است: «بین ١٠ تا ١۵ هزار کسب و کار در ایران به صورت کاملا مجازی اداره می‌شوند.» حالا سوال اینجاست که با فیلتر پیام‌رسان تلگرام و اینستاگرام قرار است چند نفر در روزهایی پایانی سال از نان خوردن بیفتند؟
پس از اینکه در سال ۹۳ استفاده از پیام‌رسان وایبر برای کاربران ایرانی با اختلال مواجه شد، ایرانی‌ها کوچ بزرگی به یک پیام‌رسان جدیدتر یعنی تلگرام داشتند تا جایی که امروز بیش از ۸۰ درصد کاربران ایرانی عضو تلگرام هستند. به طور کلی ۴۰ درصد کاربران پیام‌رسان تلگرام ایرانی‌ها هستند.
درست است که کاربران ایرانی اشتهای سیری ناپذیری برای رد و بدل کردن مطالب طنز و جک‌های مختلف در تلگرام دارند اما تعداد افرادی که از این پیام‌رسان برای خودشان کسب و کاری راه انداخته‌اند نیز کم نیست. کسب و کارهای نوپا و کسب و کارهای خانگی طی یکی، دو سال اخیر به شدت در نقاط مختلف کشور جای خود را باز کرده بودند که حالا چند روزی است با فیلتر تلگرام و اینستاگرام معادلات کاری‌شان به هم خورده است.
محمد که ادمین یک کانال خبری پرمخاطب است، می‌گوید: «از وقتی که تلگرام فیلتر شده، استرس خیلی زیادی دارم. واقعا نمی‌دانم وضعیتم چه میشود و آینده شغلی‌ام چگونه خواهد بود؟ من با ادمین کانال‌های خبری دیگر هم صحبت کردم. آن‌ها هم همین را می‌گویند. ما دچار سردگمی شدیم. می‌ترسیم بیکار شویم.»
شکوفه ۲۶ ساله که دو سالی میشود، از طریق اینستاگرام به فروش مانتو مشغول است، می‌گوید: «من در این مدت فروش اینترنتی خیلی خوبی داشته‌ام. نمی‌خواهم بگویم در حال حاضر متضرر شده‌ام اما استرس بسیار زیادی دارم. چیز زیادی به سال نو نمانده و درست زمانی که می‌توانم، بیشترین فروش را داشته باشم با فیلترینگ مواجه شده‌ام. مدتی بود که مادرم را هم وارد این فضا کرده بودم. مادرم میوه خشک و ترشی درست می‌کرد و به صورت اینترنتی می‌فروختیم. الان نمی‌دانم با این همه محصولی که برای فروش آماده کرده‌ایم باید چه کنیم؟ امیدوارم هرچه زودتر تکلیف این موضوع را روشن کنند. می‌دانید چقدر تلاش کردم که دنبال‌کننده صفحه‌ام را به ۵۰ هزار نفر برسانم؟ اما حالا چه؟»
یک دختر جوان نیز که پس از سال‌ها به ایران بازگشته و برای خودش کسب و کار اینترنتی راه انداخته است، می‌گوید: «با فیلترکردن اینستاگرام و تلگرام، مسئولان فقط باعث متضرر شدن بیزینس‌های استارت‌آپ‌های کوچک هستند که باعث نوآوری و اشتغال‌زایی در ایران شده‌اند. وقتی یک کارآفرین مثل من پس از ۲۰ سال به ایران بازگشته و توانسته است در یک پروژه خیلی کوچک برای ۱۵ نفر اشتغال‌زایی کند، وقتی می‌بیند در حال حاضر این ۱۵ نفر بیکار هستند و در محل کار فقط همدیگر را نگاه می‌کنند، چون سفارشی از فضای مجازی دریافت نمی‌کنند. چه حالی میشود؟ یک جوان که بعد از ۲۰ سال به ایران بازگشته تا بتوند برای مملکت مفید باشد الان چه دلگرمی دارد؟»
این در حالی است که آذری جهرمی (وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات) روز گذشته در این باره توییت کرد: «یکی از جهت‌گیری‌های دولت برای حل معضل بیکاری، توسعه کسب و کارهای نوپا و تقویت فضای مجازی بوده و خواهد بود. وظیفه دارم از صدها هزار هموطن عزیزی که به دلیل شرایط اخیر متضرر شده‌اند، عذرخواهی کنم. با بازگشت آرامش در حال مذاکره با شورای امنیت کشور را برای رفع محدودیت‌ها هستیم.»
با این‌حال هیچ‌مقامی تا به حال تاریخ مشخصی برای رفع فیلتر تلگرام و اینستاگرام مشخص نکرده است و فقط بر این موضوع تاکید داشته‌اند که فیلتر یک موضوع موقتی است و رفع خواهد شد. هنوز مشخص نیست که این رفع فیلتر دقیقا قرار است در چه بازه زمانی انجام شود؟
جالب اینکه منتقدان دولت و محافظه‌کاران که در این چند روز سعی کرده‌اند با ایجاد هجمه رسانه‌ای، دلیل اعتراض تجمع‌کنندگان را تنها «بیکاری و وضعیت معیشتی» اعلام کنند، با فیلتر این شبکه‌های اجتماعی به معضل بیکاری دامن زده‌اند.