رشد جهشی کاربران اینترنت در ایران طی پنج ساله گذشته غیرقابل انکار است. در کنار این مساله اما باید دید سرانه دسترسی به اینترنت و همینطور سرانه حجم اختصاص یافته به هر ایرانی برای اینترنت داخلی و بینالمللی در چه وضعیتی است.
به اعتقاد کارشناسان فعالیتهای صورت گرفته و دستاوردهای کسب شده در حوزه ICT در طول دوره چهار ساله دولت یازدهم با هیچ دوره دیگری قابل مقایسه نیست. این دستاورها به لحاظ کمی یا به عبارتی فراگیری استفاده از اینترنت و یا به لحاظ کیفی و سرعت اینترنت بسیار مشهود بوده است. رشد و فراگیری دسترسی به اینترنت در دنیای امروز باعث شده تا دیگر اینترنت و ارتباطات دیگر یک خدمت لوکس و یا حتی تفننی نباشد بلکه به نیازی ملموس برای زندگی روزانه تبدیل شده است.
وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات اخیرا درباره اقدامات وزارت ارتباطات در حوزه اقتصاد مقاومتی، اظهار کرد: اقتصاد مقاومتی در لایههای مختلف در این وزارتخانه تعریف شده است که یک لایه مهم آن، توسعه فناوری اطلاعات به عنوان زیرساخت توسعه سایر بخشهاست و ما باید زیرساختهای لازم برای تامین ارتباطات مناسب برای کشور را فراهم کنیم. در حال حاضر همه شهرهای کشور از خدمات نسل سوم و چهارم برخوردار شدهاند.
وی همچنین با بیان اینکه تکلیفی هم در حوزه پهنای باند ثابت منازل داشته که در حال برنامهریزی برای حل موانع سرمایهگذاری در این بخش هستیم گفته است: پیوست فناوری در عرصه تولیدات داخلی نیز ابلاغ شده و در حال پیگیری است. اینترنت در سال آینده گران نخواهد شد و همیشه در دنیا اینگونه است که قیمتهای پهنای باند در حال ارزان شدن است.
اما اکنون بیش از ۱۲۰۰ شهر کشور پوشش موبایل پهنباند دارند؛ در مردادماه امسال ۵۶ درصد شهرهای کشور مجهز به نسل چهارم موبایل بودند که در دهه فجر امسال این پوشش کامل شد و هماکنون در کل کشور اینترنت موبایل نسل چهارم و سوم وجود دارد.
وزیر ارتباطات پیش از این خبر تحت پوشش قرار گرفتن ۱۲۴۶ شهر را اعلام کرده و گفته بود: از امروز خدمات نسل سوم و چهارم تلفن همراه در تمام ۱۲۴۶ شهر ایران در دسترس خواهد بود.
اما طبق آخرین آمارها از رشد دسترسی خانوارها به اینترنت ۷۴/۷ درصد از کاربران اینترنت در گروه سنی ۲۰ تا ۴۹ سال قرار میگیرند و ۲۷/۳ درصد از کاربران نیز در گروه سنی ۵۰ تا ۸۹ سال هستند. به طور کلی نیز نسبت به سال ۱۳۹۲ کاربران اینترنت ۵۱ درصد رشد داشته اند.
همچنین ۳۹ درصد از کل خانوارهای کشور به رایانه دسترسی ندارند. تعداد کاربران شش سال به بالای اینترنت نیز ۳۸ میلیون و ۹۹۶ هزار نفر است که معادل ۵۳ درصد از کل جمعیت کشور و در واقع ۱۵ میلیون و ۵۱ هزار خانوار از کل خانوارهای موجود هستند. در کل نسبت خانوارهایی که اینترنت ندارند به کل خانوارها هم ۳۸ درصد است.
مشترکین فعال پهن باند سیار اما به ازای هر ۱۰۰ نفر جمعیت ۵۱.۳۷ نفر است. مشترکین پهن باند ثابت به همین نسبت ۱۲.۹ نفر به ازای هر ۱۰۰ نفر است. این آمار در شرایطی است که پهنای باند اینترنت داخلی ۶.۹۶۳.۲۰۰ مگابیت بر ثانیه و پهنای باند اینترنت بینالملل استفاده شده تا اواخر خردادماه سال جاری (۱۳۹۶) حدود، ۷۶.۸۲۰.۴۰۸ مگابیت بر ثانیه بوده است. پهنای باند اینترنت بین الملل قابل استفاده نیز تا همین ماه در سال ۱۳۹۵، حدود ۹۹۴۹۴۵ مگابیت بر ثانیه و سرانه پهنای باند اینترنت به ازای هر نفر نیز ۱۰ مگابیت بر ثانیه بوده است.
مسئولیت تامین پهن باند اینترنت داخلی و بین الملل استفاده شده و قابل استفاده یا تجهیز شده به عهده شرکت ارتباطات زیرساخت است. اما اعلام اینکه هر خانوار یا فرد به طور میانگین از این حجم ایجاد شده چقدر سهم سرانه دارد از سوی سازمان فناوری اطلاعات اعلام شده است.
براساس تعریف جدید اتحادیه جهانی ارتباطات کاربر اینترنت کسی است که در طول سه ماه گذشته با هر فناوری ارتباطی به شبکه اینترنت متصل بوده و این زمان در تعاریف قبلی ۱۲ ماه بوده است. محاسبه سرانه سهم هر فرد از کل ظرفیت و حجم اینترنت داخلی و بین المللی به دست می آید به این صورت که حجم موجود را بر کل جمعیت تقسیم می کنند تا نسبت سرانه هر فرد به دست آید.