حدود دو هفته از تصمیم ارزی دولت برای رام کردن بازار سرکش ارز می گذرد، تصمیمی که معاون اول رییس جمهور آن را «تک نرخی کردن ارز» دانسته و بر اساس آن، نرخ دلار برای تمام فعالان اقتصادی و برای رفع همه نیازهای قانونی و اداری آنان، نیازهای خدماتی مسافران، دانشجویان، محققان و دانشمندانی که برای کارهای تحقیقاتی خودشان به ارز نیاز دارند، ۴ هزار و ۲۰۰ تومان تعیین شده است.
تصمیم ارزی دولت بر بخش های مختلف اقتصادی ازجمله تولید، صادرات و واردات چنان تاثیرگذار بوده که بر روند فعالیت برخی از آن ها اختلال ایجاد کرده و واحدها را با مشکلات فراوانی مواجه کرده است. اتاق ایران مشکلات فعالان حوزه آی سی تی در پی اجرای این تصمیم را در گفت وگو با فعالان این بخش بررسی کرده است.
طلایی: عدم شفافیت در تخصیص ارز مشکل ساز شده است
محمدرضا طلایی، رییس کمیسیون فناوری اطلاعات و اقتصاد رسانه گفت: مهم ترین تاثیر تصمیم ارزی دولت مربوط به حوزه واردات و صادرات آی سی تی است. بخش اعظم سخت افزار کشور از طریق واردات تأمین می شود. نابسامانی به وجود آمده، عدم تخصیص ارز 4200 تومانی به متقاضیان و شفاف نبودن مراحل اختصاص ارز، فعالان این حوزه را دچار مشکل کرده است.
وی افزود: سال های طولانی است که برای وارد کردن تجهیزات در حوزه فناوری و اطلاعات مورد تحریم هستیم و فناور ی های نوین از طریق کشورهای واسط وارد می شوند. برندهایی که وارد می کنیم عمدتاً آمریکایی هستند یا حتی اگر از شرکت های اروپایی وارد کنیم، باز هم سهامدار آن شرکت های آمریکایی هستند.
طلایی گفت: در حوزه صادرات فناوری اطلاعات بسیاری از شرکت ها نمی دانند صادرات با چه نرخی باید انجام شود که ضررآفرین نباشد. ناهماهنگی به وجود آمده ارزی، حوزه فناوری اطلاعات را بیش از سایر حوزه ها تحت تأثیر قرار داده و امیدوارم روزهای آینده برنامه شفاف تری در این زمینه ارایه شود.
سینا: از تک نرخی کردن دلار استقبال می کنیم
ویدا سینا، مدیرعامل مرکز تحقیقات صنایع انفورماتیکنی نیز گفت: شرکت صنایع انفورماتیک سال گذشته پروژه ای ملی را به درخواست دولت و با همکاری شرکت های خارجی آغاز کرد. سفارش ساخت از یک شرکت خارجی دریافت و زمانی برای ساخت تعیین شد. بعد از اینکه وضعیت بازار ارز متلاطم شد آن شرکت درخواست کرد پول ودیعه ای که به ما تحویل داده بود را با قیمت ارز امروز به آن بازگردانیم؛ یعنی مابه التفاوت قیمت ارز امروز با ارز مبادله ای سال گذشته. اگر هم دلار 4200 را مد نظر قرار دهیم، رقم این مابه التفاوت چیزی حدود پنج میلیارد تومان می شود که این رقم برای شرکتی در این ابعاد یعنی زمین خوردن. ما برای این پروژه پیش بینی قیمت داشتیم و اکنون نمی دانیم این تفاوت قیمت را چگونه باید جبران کنیم؟
وی افزود: ما از تک نرخی کردن دلار استقبال می کنیم اما به شرطی که نرخ اعلام شده پایداری داشته باشد. باید قیمت دلار هر روز پایین بیاید و قدرت اقتصادی بالا رود، اما در اینجا دقیقا برعکس است و بالا رفتن نرخ دلار یعنی بی ارزش شدن پول ایرانی که باعث وخیم شدن اقتصاد ایرانی و فقیرتر شدن مردم می شود.
ذاکری: روابط تجاری ایران و چین به بانک کونلون محدود شده است
اکبر ذاکری، نایب رییس اتحادیه شرکت های فنی و مهندسی حفاظت الکترونیک در این رابطه گفت: عمده واردات ما تاکنون از شرکت های چینی صورت می گرفت. ارز دولتی معمولاً به شرکت هایی ارایه می شود که در بانک کونلون حساب داشته باشند. کونلون بانک کوچکی در چین است که برای ساماندهی روابط بانکی ایران با چین در دوره تشدید تحریم ها ایجاد شد. این بانک شش شعبه بیشتر در چین ندارد. الان تمام امورات ایران در چین، چه ذخیره موجود ایران و چه امورات بازرگانی ایران از طریق این بانک صورت می گیرد. لازم به ذکر است که این بانک هیچ پولی برای ایران به خارج از چین ارسال نمی کند و ایران باید از طریق این بانک تنها کالای چینی خریداری کند.
وی افزود: شرکت ها باید شرایط خاصی نظیر سپرده بالا برای افتتاح حساب در این بانک داشته باشند. بسیاری از شرکت های چینی شرایط افتتاح حساب در بانک کونلون را ندارد. لذا در شرایط فعلی تنها با شرکت هایی می توانیم با دلار دولتی کار کنیم که در بانک کونلون حساب داشته باشند.
ذاکری اضافه کرد: مساله دوم این است که ما از برخی شرکت های چینی اعتبار دریافت می کردیم؛ بدین صورت که آن ها ابتدا اجناس را برای ما ارسال می کردند و چندین ماه برای حواله پول فرصت داشتیم. اما در شرایط جدید که باید ابتدا ثبت سفارش صورت گیرد، ما نمی توانیم از اعتبارهای این شرکت ها استفاده کنیم چرا که می گویند ابتدا پول حواله شود، سپس اجناس را برای ما ارسال می کنند.
رشیدی: الزامات تک نرخی کردن ارز در کشور وجود ندارد
کامبیز رشیدی، عضو هیات مدیره شرکت فراسو هم گفت: هنوز الزامات تک نرخی کردن ارز در کشور وجود ندارد؛ با این حال اگر دولت توانایی تک نرخی کردن ارز را داشته باشد از آن استقبال می کنیم، اما اینکه نرخ آن به صورت دستوری 4200 تومان اعلام شود با قانون عرضه و تقاضا مطابقت ندارد. باید تعیین نرخ آن به عهده بازار گذاشته شود.
وی افزود: میزان عرضه ارز در بازار بسیار کمتر از تقاضای آن است و از آنجا که سیستم بانکی قادر به پاسخگویی به نیازهای بازار نیست، تصمیم اخیر دولت باعث افزایش عرضه های غیرقانونی و غیررسمی می شود.
وی افزود: تصمیم دولت در بخش ICT نیز تاثیرگذار است. احتمالاً نرخ 4200 تومانی ارز بیشترین تاثیر منفی خود را در بخش تولید خواهد گذاشت، چرا که این نرخ دور از واقعیت تعیین شده است.