جنجال وی‌پی‌ان‌ها؛ این بار تعرفه نیم‌بهای اینترنت
در صورت داشتن بسته اینترنتی، هزینه مصرفی مشترکان به صورت آزاد محاسبه نخواهد شد، حتی اگر از نرم‌افزارهای تغییردهنده آی‌پی مانند وی‌پی‌ان استفاده کنند.
در شرایطی که پس از فازهای چندگانه شبکه ملی اطلاعات اعلام شد که سایت‌هایی که داخلی هستند از تعرفه‌ی نیم‌بها برخوردار خواهند شد و تمامی اپراتورهای ارائه‌دهنده‌ی اینترنت نیز باید این تعرفه‌های ترجیحی را اعمال کنند، اپراتور ایرانسل نیز این کار را انجام داده بود؛ البته همان زمان هم در وب‌سایت خود آورده بود که در صورت استفاده از فیلترشکن‌هایی که آی‌پی را تغییر می‌دهند، قادر به شناسایی وب‌سایت نبوده و آن را با تعرفه عادی محاسبه خواهد کرد.
با وجود این در روزهای اخیر در شبکه‌های اجتماعی شایعاتی مطرح بود مبنی بر اینکه اپراتور ایرانسل در صورت استفاده مشترکان از فیلترشکن و وی‌پی‌ان، حتی در صورت داشتن بسته‌های اینترنتی، برای آنها تعرفه آزاد را محاسبه خواهد کرد، این اپراتور اما با رد این خبر اعلام کرد که تنها به دلیل تغییر آی‌پی به دلیل استفاده از وی‌پی‌ان، سایت مورد استفاده حتی در صورت داخلی بودن شناسایی نخواهد شد و به همین دلیل تعرفه اینترنت عادی بین‌الملل برای آن محاسبه میشود و نه تعرفه‌ی آزاد.
این موضوع باعث شد اپراتور ایرانسل شفاف‌سازی کند که در صورت به کار بردن نرم‌افزارهای تغییردهنده IP در زمان استفاده از اینترنت، با توجه به عدم توانایی شناسایی آن توسط سیستم، حجم مربوط به ترافیک ملی مورد استفاده قرار نخواهد گرفت و در نتیجه امکان اعمال ترافیک ملی وجود نخواهد داشت.
روابط عمومی ایرانسل همچنین با بیان اینکه تحت هیچ شرایطی هزینه مشترکی که بسته فعال داشته باشد را با تعرفه آزاد اعلام نمی‌کند، توضیح داد: ایرانسل در هر شرایطی اعم از استفاده کردن یا نکردن از نرم‌افزارهای تغییردهنده IP نظیر VPN و … مادامی که مشترک بسته فعال داشته باشد، هزینه مصرفی را صرفا بر اساس همان بسته محاسبه می‌کند علاوه بر این مشترکانی که ترافیک مصرفی آنها ناشی از سایت‌های اعلام شده در شبکه ملی اطلاعات باشد، مشمول تخفیف 50 درصدی هستند. این تخفیف هم در بسته‌ها و هم در تعرفه بسته آزاد اعمال میشود.
اما محمدجواد آذری جهرمی -وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات- در صفحه‌ی توئیتر خود درباره این اعتراضات کاربران اعلام کرد که به این شکایت از رسیدگی شده و در صورت تخطی از مقررات، حقوق مصرف‌کنندگان اعاده شود. در این راستا حسین فلاح جوشقانی- رئیس سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی- اعلام کرده است: توضیحات اپراتور در مورد نحوه محاسبه درست بوده و بررسی سیستم‌های صورتحساب این اپراتور از رگولاتوری نشان می‌دهد محاسبه هزینه مشترکین دارای بسته فعال در چارچوب تعرفه‌های اعلامی انجام شده بر مبنای محاسبه تعرفه آزاد نبوده است.
جوشقانی همچنین توضیح داد: حقی از مشترکین اپراتور در استفاده از بسته‌های اینترنتی پایمال نشده است. در صورت استفاده از مشترکین از نرم‌افزارهای فیلتر شکن و VPN به دلیل عدم امکان شناسایی سایت مورد استفاده، حتی در صورت استفاده از سایت‌های داخلی محاسبه تعرفه بر اساس تعرفه عادی بین‌الملل انجام شده و تعرفه ترجیحی برای سایت‌های داخلی اعمال نخواهد شد و این موضوع به هیچ عنوان به معنای محاسبه بر اساس تعرفه آزاد نبوده است.
البته شایعات مربوط به تخفیف ندادن ایرانسل به استفاده‌کنندگان از اینترنت با فیلترشکن، موضوع جدیدی نیست و پس از اعلام اجرایی شدن کاهش ۵۰ درصدی تعرفه سایت‌های داخلی نیز اخباری در فضای مجازی دست به دست می‌شد مبنی بر اینکه آدرس آی‌پی‌های استفاده شده در بسته محتوایی، براساس اطلاعات دریافتی از شرکت‌های مذکور بوده و در صورت تغییر آنها، ترافیک شبکه به صورت عادی محاسبه میشود و در صورت استفاده از نرم‌افزارهای تغییر دهنده آی‌پی‌های داخلی (وی‌پی‌ان یا فیلترشکن) در زمان استفاده از اینترنت، حجم مربوط به ترافیک ملی مورد استفاده قرار نخواهد گرفت؛ زیرا فیلترشکن برای ایجاد دسترسی به سایت‌ها از آی‌پی غیرایرانی استفاده می‌کند که در نتیجه امکان شناسایی از بین می‌رود.
بنابراین استفاده از نرم‌افزار تغییردهنده IP، به بسته اینترنت کاربر و نوع مصرف آن ارتباطی ندارد. صرفاً به دلیل استفاده شخص از IP کشوری به جز ایران، ایرانسل نمی‌تواند تعرفه را به شکل داخلی و نیم‌بها محاسبه کند، اما در هر صورت بهره‌گیری از بسته خریداری‌شده، به قوت خود باقیست. اخباری که حاکی از محاسبه شدن اینترنت آزاد در صورت استفاده از هرگونه نرم‌افزار تغییردهنده آی‌پی از جمله وی‌پی‌ان‌ها منتشر شده نیز صحت ندارد و در این شرایط تنها اینترنت عادی با تعرفه بین‌الملل و نه اینترنت داخلی مورد استفاده قرار می‌گیرد.