امروزه در دوران شکوفایی فناوریهای اطلاعاتی، کار سازمانهای امنیتی و جاسوسی جهان آسانتر از گذشته است. اما شاید بتوان گفت، مدرنترین سیستمهای اطلاعاتی در دنیای دیجیتال، در اختیار سازمان سیآیای آمریکا قرار دارد.
همواره در سراسر جهان در آژانسها و سرویسهای اطلاعاتی و جاسوسی از یک سری امکانات و تکنولوژیهای خاص و عجیب برای پیشبرد اهداف سری و امنیتی استفاده شده است. سازمان سیا یا آژانس مرکزی اطلاعات آمریکا (Central Intelligence Agency) که به اختصار CIA گفته میشود و درواقع در بخش امنیت بینالملل این کشور کار میکند، نیز نه تنها از این قاعده مستثنی نیست، بلکه میتوان گفت تمامی روشهای امنیتی و جاسوسی که در همه جای همیشه جهان کاربرد داشتهاند، در کشور آمریکا در حداکثر خود بودهاند. در آمریکا NSA یا سازمان امنیت ملی (National Secret Agency) و چندین نهاد امنیتی موازی دیگر هم همواره از چنین امکاناتی برای تحقیقات خود استفاده کردهاند.
جنگ سرد، سرآغاز گسترش روشهای پیچیده جاسوسی
اما بیشتر روشها و تکنولوژیهای عجیبی که در این حوزه مورد استفاده سرویسهای اطلاعاتی و ازجمله سازمان سیا قرار میگیرند، متعلق به دوران جنگ سرد هستند؛ ماهیهای رباتیک، دوربینهای نصبشده پشت کبوترها، آموزش گربهها و مواردی از این دست. درحقیقت میتوان گفت که در دوران جنگ سرد برای اولین بار، استفاده از این روشهای عجیب و غریب برای جاسوسی کشورها در مورد یکدیگر و تحقیق برای توسعه این روشها رواج پیدا میکند. بعضی از این روشها موفق بودهاند و بعضی دیگر ناموفق از آب درآمدهاند. به عنوان مثال، «گربه صوتی» نام پروژهای بود که توسط سازمان سیا برای جاسوسی از اتحاد جماهیر شوروی در سال 1967 به کمک آموزش گربههای خانگی شروع شد اما اجرای آن با شکست مواجه شد.
حتی چندی پیش گزارشی درخصوص عملکرد سازمان FBI و CIA منتشر شد که نشان میداد گروهی روی یوفوها یا اشیاء پرنده ناشناس کار میکردهاند که یک نماینده دموکرات کنگره آمریکا به اختصاص بودجه به آنها کمک کرده، اما بعد از مدتی بودجه آنها برای ادامه کار محدود شده است.
امروزه هرکسی که به اینترنت دسترسی دارد، میتواند به اتاق «کریست» دسترسی پیدا کند. اتاق کریست، اتاقِ مطالعه وابسته به سازمان سیا است که دارای ۹۳۰ هزار سند است. بیشتر این اسناد مربوط به تحقیقات سیا درباره موجودات فضایی بیگانه و روانپزشکی است.
فناوری اطلاعات، ابزار اصلی اقدامات امنیتی در جهان
درخصوص استفاده از فناوری اطلاعات هم با واقعیتی غیرقابل انکار روبروئیم؛ در عصر انفجار اطلاعات، همه سازمانهای اطلاعاتی و امنیتی جهان بهصورت گسترده از این امکان برای پیشبرد اهدافشان استفاده میکنند. جاسوسی درخصوص کشورها و مناطق و افراد، عملیات نفوذ در سیستمهای اطلاعاتی دیگر، شکستن رمز سیستمهای امنیتی کشورهای دیگر و مواردی از این قبیل با استفاده از فناوریهای پیشرفته اطلاعاتی امکانپذیر است.
کشورهایی که از زمان جنگ جهانی دوم، آمریکا از طریق سیا یا نیروی نظامی در آن ها مداخله کرده است:
شاید چندان منطقی و عملی نباشد که کارمندان سازمان سیا روزانه 5 میلیون توئیت را میخوانند، چراکه از لحاظ نیروی انسانی، این کار امکانپذیر و بهصرفه به نظر نمیرسد. اما غیرقابل انکار است که الگوریتمهای کامپیوتری همواره در حال پایش سراسر شبکههای اجتماعی و محتوای تولیدشده در آنها هستند. کلیدواژههای تعریفشده برای این الگوریتمها باعث میشود که محتوای دربرگیرنده این واژهها توسط الگوریتمها شناسایی شوند و با دستهبندی در اختیار متخصصین امنیتی برای بررسی بیشتر قرار گیرند. این اتفاقی است که پیش از آن که عمده فعالیتها و ارتباطات بر فضای اینترنتی مبتنی شود، درخصوص تماسها و ارتباطات تلفنی نیز وجود داشته است و البته کماکان نیز هست. بسیاری از تماسهای تلفنی افراد مهم و تحتنظر در کل جهان با ایجاد حساسیت به کلیدواژههای مشخص برای نرمافزارها مورد پایش و بررسی قرار میگیرند.
یکی دیگر از کاربردهای مهم فناوری اطلاعات در این زمینه، استفاده از دادهها برای مهندسی افکار عمومی و اجتماعی است.
همچنین سازمانهای امنیتی با انتشار اخبار جعلی میتوانند بر پدیدههای مختلف اجتماعی در مناطق مختلف دنیا تاثیر بگذارند، اتفاقی که در مورد انتخابات اخیر ریاستجمهوری در آمریکا رخ داد و به موضوعی داغ در جهان تبدیل شد و اقدامات اطلاعاتی هکرهای روس را عامل اصلی انتشار اخبار جعلی و دروغ برضد هیلاری کلینتون در انتخابات معرفی کرد. خیلی طبیعی است که دستگاههای اطلاعاتی و امنیتی آمریکا و کشورهای دیگر در جهان نیز چنین امکانات مشابهی را در اختیار دارند و از آنها بهره میبرند.
شاید استفاده از هوش مصنوعی پیشرفتهترین روش جمعآوری اطلاعات در عصر حاضر به حساب آید. سازمان سیا در حال توسعه هوش مصنوعی برای جمعآوری و تجزیه و تحلیل اطلاعات است. فناوری جدید سیا قرار است برای استخراج اطلاعات از شبکههای اجتماعی مورد استفاده قرار گیرد.
کاربردهای معروف و شناختهشده دیگری نیز در حوزه استفاده از فناوری اطلاعات برای اقدامات امنیتی وجود دارد؛ تحلیل دادههای انبوهی که از روی شبکههای اجتماعی به دست میآیند و درواقع میتوان گفت که صاحبان شبکههای اجتماعی این دادهها را نه تنها به سازمانهای اطلاعاتی بلکه به سازمانهای تبلیغاتی میفروشند، یکی از این کاربردها است. هک کردن و شکستن رمز انواع و اقسام حسابهای کاربری، ایمیلها، سایتها و حتی پیامرسانهای به ظاهر امن هم که جای خود دارند. همه این موارد جزو ابزارهای مورد استفاده سازمانهای جاسوسی و امنیتی جهان در کل و سازمان سیا بهطور خاص هستند. هرچند بسیاری از شایعات مبنی بر دسترسی این سازمان به بعضی از اپلیکیشنهای پیامرسان تایید نشده است، اما در نهایت این امکان در عصر فناوری اطلاعات برای یک سازمان اطلاعاتی همواره موجود است.