بعد از مدتها انکار و دوری از ارزهای مجازی، گزارشها نشان میدهد دولت بهدنبال ایجاد سازوکارهای لازم برای استفاده از واحدهای پولی جدید برای برطرفکردن بخشی از مشکلات تحریم است.
استفاده از ارزها یا پولهای مجازی رایج در جهان فعلا در کشور غیرقانونی است و بانکمرکزی هم دلخوشی از آنها ندارد و قوه قضاییه هم سایتهای ارائهدهنده ارز مجازی را فیلتر میکند. اما در میان سر به فلککشیدن قیمت ارزهای واقعی جهان حالا بهنظر میرسد که همین ارزهای مجازی قرار است به داد حل مشکلات برسند.
مسئله قانونیشدن ارزهای مجازی بتازگی در جلسه شورایعالی فضای مجازی به ریاست رئیسجمهور مطرح شده و آنطور که سایت مرکز ملی فضای مجازی گزارش داده مقرر شده نسبت به فرصتهای توسعه «رمز ارز ملی» و همچنین امکان بهکارگیری رمز ارزهای خارجی در جلسه آتی شورایعالی فضای مجازی بررسیهای بیشتری انجام شود.
سیدابوالحسن فیروزآبادی، دبیر شورایعالی فضای مجازی در جریان نمایشگاه الکامپ اعلام کرد که احتمالا ارزهای مجازی در ایران قانونی خواهد شد. پول مجازی، ارز دیجیتال، رمزینه ارزها یا هر چه که نامش را بگذارید، حالا تبدیل به یک واقعیت در دنیای امروز شده و هر روز تحولات آن جدیتر میشود.
چندی پیش ونزوئلا بهصورت رسمی پول مجازی خود به نام پترو را عرضه کرد تا نخستین دولت جهان باشد که بهصورت رسمی وارد کارزار پولهایی از جنس صفر و یک شده است.هر چند ونزوئلا برای فرار از تحریمهای اقتصادی آمریکا و اتحادیه اروپا اقدام به عرضه پول مجازی خود کرده اما سالهاست که در نقاط مختلف جهان استفاده از این دست پول یا ارز رایج است.
سریع و پنهان
در شرایط فعلی اقتصادی و تحریمها برخی معتقدند که ارزهای مجازی میتوانند برای معاملات خُرد تحریم را دور بزنند و توسط مردم و شرکتها استفاده شوند. مبادله مالی راحت، سریع و امن بین گیرنده و فرستنده یکی از چالشهای جدی بین شرکتهای مختلف در تمام دنیاست. ارزهای مجازی به هیچ بانک مرکزی، کشور یا سیستمی وابسته نیستند.
هرکس مقداری پول از طریق این سیستم – با روشهای مختلفی که سادهترینشان بازیکردن است- بهدست میآورد و از طریق یک اپلیکیشن امن میتواند با کس دیگری که از همین سیستم استفاده میکند، «یک واحد ارزشمند» رد و بدل کند. این سیستم جدید در زمان صرفهجویی میکند، هزینه تبادل ارز را از بین میبرد و در آن واحد در کل دنیا قابل استفاده است.
در عین حال، برخلاف پولهای فلزی و کاغذی مشکل حملونقل یا فرسودگی ندارد. بنا به ادعای چند سایت اقتصادی، ارزش این واحد پولی را نسبت عرضه و تقاضا مدیریت میکند و مسائلی مثل جنگ، بالا و پایین رفتن قیمت نفت، طلا و… لزوما تأثیری روی آن ندارد. این سیستم امنیت بالایی هم دارد و مشخصات گیرنده و فرستنده در آن قابل ردیابی و هککردن نیست.
محمدجواد آذری جهرمی، وزیر ارتباطات هم در همین راستا چندی پیش از پیادهسازی آزمایشی نخستین ارز دیجیتال کشور توسط پستبانک خبر داد. وزیر ارتباطات در اینستاگرام خود به ارزهای دیجیتال و اهمیت آنها در دنیای کنونی اشاره کرد و نوشت: دنیا در حال تحول است و یکی از این تحولات، «ارزهای دیجیتال» هستند. رویکرد انفعالی درخصوص فناوری و انتظار دستگاهها از یکدیگر طبیعتا باعث عقبماندگی و در نهایت انفعال حاکمیت خواهد شد. هر چند که در کشور ارزهای دیجیتال خرید و فروش میشود اما بانکمرکزی تاکنون آن راقانونی نمیدانست.
کشورهایی که ارز دیجیتال میسازند
هرچند بیتکوین هنوز عملا توسط هیچ سیستم بانکی و دولتی در دنیا به رسمیت شناخته نمیشود، اما چند کشور، ازجمله ونزوئلا، چین و روسیه مدتی است وعده دادهاند یک سیستم مالی مشابه بیتکوین در کشورشان راهاندازی خواهند کرد. هرکدامشان دلیل ویژه خودشان را برای راهاندازی این سیستم جدید تبادل مالی بینقارهای درنظر گرفتهاند.
چین کاهش بهای تمامشده تولید اسکناس، روسیه افزایش صادرات و ونزوئلا دور زدن تحریمهای آمریکا را دلیل عمده ساخت این واحد پولی دیجیتال عنوان کردهاند. استارتاپها و کشورهای کوچک جزو بزرگترین گروههایی هستند که فعلا از واحدهای پول مجازی استفاده میکنند. کم کردن تشریفات قانونی و حذف مالیات در کنار سرعت تبادل مالی هرچند برای تمام شرکتهای دنیا یک جاذبه تمامعیار بهنظر میرسد.