آخرین وضعیت هوشمندسازی مدارس تهران اعلام شد
بنا بر اعلام مسوولان، از ۳۹۲۱ مدرسه در شهر تهران، ۱۱۵۲ مدرسه هوشمند هستند و ۱۰ کلاس درسی با تبلت کار می‌کنند.
اگر فرهنگ یاددهی – یادگیری در نظام آموزشی تحول نپذیرد، ورود فناوری‌های اطلاعاتی نه تنها تحولی ایجاد نخواهد کرد، بلکه به تقویت سنت‌های محافظه کارانه‌ی آموزشی منجر خواهد شد. بنابراین تغییر در مدرسه سنتی به سوی مدرسه هوشمند نیازمند تغییر در نظام آموزش و پرورش کشور است و به اعتقاد کارشناسان، هیچگاه راه‌اندازی مدارس هوشمند میسر نخواهد شد مگر ساختار نظام آموزش و پرورش تغییر یابد. این امر نیازمند برنامه‌ریزی حداقل 20 ساله است.
این تغییر باید قدم به قدم و با درایت و تفکر باشد. همه روزه و به طور مداوم انجام می‌گیرد و تعدادی از این آزمون‌ها در قرن ۲۱ به سمتی می‌رود که اکثر مشاغل به دانش و مهارت‌های کامپیوتری نیاز خواهند داشت. ورود به این عرصه به نوع جدیدی از آموزش نیاز دارد که با آموزش سنتی کنونی همخوانی ندارد. مدتی است برخی کشورهای جهان به تأسیس مدارس الکترونیکی یا مدارس هوشمند دست زده‌اند.
در مدارس هوشمند کامپیوتر در نحوه تدریس و ارزشیابی تأثیر می‌گذارد و برنامه‌های درسی را تا حدودی تغییر می‌دهد. ولی در عین حال کارکردهای اجتماعی مدارس بر جای خود باقی می‌ماند چون در روابط اجتماعی به دانش‌آموزان یاری می‌رساند. در این مدارس دانش‌آموزان می‌توانند با منابع علمی جهان و معلمان و بچه‌های مدارس دیگر ارتباط برقرار کنند.
بر این اساس مدرسه هوشمند مدرسه‌ای فیزیکی است و کنترل و مدیریت آن، مبتنی بر فناوری کامپیوتر و شبکه انجام می‌گیرد و محتوای اکثر دروس آن الکترونیکی و سیستم ارزشیابی و نظارت آن هوشمند است.
در چنین مدرسه‌ای یک دانش‌آموز هوشمند، با صرف وقت بر روی موضوعات به شکل مستمر، منابع و قابلیتهای اجرایی خود را توسعه و تغییر می‌دهد و این نکته‌ای است که به مسئولان مدرسه اجازه می‌دهد تا با توجه به تغییرات به وجود آمده و افزایش سطح اطلاعات دانش‌آموزان، آنها را برای اخذ اطلاعات جدید آماده کنند.
در هر حال هوشمندسازی مدارس یعنی محیط یاددهی و یادگیری را با توجه به سخت‌افزارها و نرم‌افزارهای آموزشی نهادینه کنیم. درواقع در فرآیند هوشمندسازی مدارس، فناوری اطلاعات از پایه در مدارس نهادینه میشود تا دانش‌آموزان با توجه به وسایل و ابزارهایی که در اختیارشان است، بتوانند به بهترین نحو از تکنولوژی‌های آموزشی استفاده کنند.
در این راستا زهرا تیموری – مسئول هوشمندسازی مدارس شهر تهران – در گفت‌وگو با ایسنا با بیان اینکه امسال رشد بسیار خوبی در زمینه هوشمندسازی داشتیم، گفت: علی‌رغم اینکه سال گذشته بودجه خاصی دریافت نکرده بودیم، اما برای امسال از طرف سازمان بودجه بودجه خوبی در اختیارمان قرار دادند و فعلا تعداد مدارس هوشمند پیشرفته ما افزایش پیدا کرده و از ۳۹۲۱ مدرسه که در شهر تهران داریم، ۱۱۵۲ مدرسه هوشمند هستند.
وی با اشاره به چهار سطح هوشمندسازی اظهار کرد: یک سطح گواهینامه است؛ اگر مدیر مدرسه‌ای علاقه‌مند باشد در زمینه هوشمندسازی کار کند و گام بردارد، کلاس‌هایش را به امکاناتی مانند ویدئوپروژکتور و کیس مجهز کرده و معلم‌هایش را ترغیب کند به سویی بروند که از تولید محتوا و مولتی‌مدیا در آموزش استفاده کنند و همکاران و دانش‌آموزان را ترغیب کند و برایشان کلاس آموزشی بگذارد؛ این سطح گواهینامه است. اگرچند کلاس هم تجهیز شود، ما سطح گواهی را می‌دهیم.
مسئول هوشمندسازی مدارس شهر تهران ادامه داد: سطوح هوشمندسازی شامل سطح مقدماتی، میانی و پیشرفته میشود که یعنی مدارس از نظر تجهیزات نرم‌افزاری و هم سخت‌افزاری به سقف می‌رسند و از تجهیزات استفاده می‌کنند. در سطح مقدماتی همه کلاس‌ها باید هوشمند باشند و از شبکه استفاده کنند. در سطح میانی علاوه بر اینکه تمام کلاس‌ها هوشمند است و از شبکه استفاده میشود، آزمایشگاه و کتابخانه تجهیز است، از آزمایشگاه و کتابخانه مجازی هم استفاده می‌کنند.
تیموری درباره سطح پیشرفته نیز توضیح داد: در این سطح تمام اطلاعات مدرسه در سرور مرکزی هست و هر معلمی اگر حتی یک روز هم غیبت داشته باشد، می‌تواند از آن اطلاعات استفاده کند و از نظر سخت‌افزاری کامل و از نظر نرم‌افزاری هم تمام همکاران مسلط به IT هستند و فعالیت می‌کنند. آنها سرور مرکزی دارند، در سیستم‌شان هم شبکه به صورت وای‌فای و هم به صورت کابلی وجود دارد. دیتاها بین همه همکارانی که در مدرسه هستند، به نوعی اشتراک گذاشته میشود، همه اتوماسیون داخلی و سطح دسترسی به اطلاعات را دارند و در سیستم حضور غیابشان، ورود و خروج دانش‌آموز از طریق سیستمی بررسی میشود.
وی افزود: حتی در چند مدرسه سیستم تبلت‌محور را در پیش گرفتند. دانش‌آموزان در سایت و اتاق‌های سمعی بصری بسته به نوع کلاس اگر که الکترونیکی باشد، می‌توانند از تبلت هم در کلاس استفاده کنند. شاید در کل تهران ۱۰ کلاس داشته باشیم که با تبلت کار می‌کنند. معلم در حال درس دادن روی تخته یک تولید محتوا مطرح می‌کند و دانش‌آموزان می‌توانند روی تبلت سوالات را پاسخ دهند.
بر این اساس مدرسه هوشمند مدرسه‌ای است که علاوه بر استفاده از امکانات فیزیکی مدرسه و برنامه‌هایی مانند سایر مدارس تلاش دارد تا با تجهیز به امکانات رایانه‌ای و فناوری‌های مربوطه کنترل و مدیریت خود را بر این اساس مبتنی کند و محتوای اکثر دورس را الکترونیکی کرده و ارزشیابی و نظارت سیستم را هوشمند کند.
در اینگونه مدارس سیستم بر روی کامپیوتر مرکزی مدرسه نصب میشود و با اتصال به تعداد زیادی از خطوط تلفن در طول شبانه روز آماده ارایه خدمات است. این سیستم امکانی را فراهم می‌آورد تا دانش آموزان، اولیا و معلمان و کادر مدرسه در تعامل همیشگی و پویا برنامه خود را به پیش ببرند.
امکان اطلاع‌رسانی صوتی و تصویری، ارتباط با مربیان، ارایه انتقادات و پیشنهادات، پرسش و پاسخ و سایر موارد ضروری از جمله کارکردهای مدارس هوشمند است. در این مدارس دانش آموزان با داشتن یک کامپیوتر در منزل همیشه با سیستم مدرسه خود در ارتباط خواهند بود بنابراین می‌توان گفت مدارس هوشمند هیچ وقت تعطیل نخواهد بود. البته لازم است این نکته یادآوری شود که مدارس هوشمند بستر لازم برای مدارس مجازی نیز فراهم شود.
از جمله مهمترین ویژگی‌های مدارس هوشمند این است که دانش آموزان با تفکر مستقل و ابراز خلاقیت توانمندی خود را به کار می‌گیرند و فضای حاکم موجب به کارگیری توانمندی‌های مربیان، معلمان و اولیا برای تقویت آموزش و پرورش میشود و بطور کلی محیط مدرسه مشوق یادگیری و باعث ایجاد انگیزه و رغبت در مجموعه خواهد شد.
اما از مهمترین اهداف مدارس هوشمند افزایش مشارکت عناصر مرتبط با سیستم مدرسه بویژه اولیاء، مربیان و دانش آموزان و فراهم کردن امکان تعادل بیشتر آنان با یکدیگر است. از طرفی دانش آموزان در چنین مدرسه‌ای با فناوری الکترونیکی آشنا می‌شوند و توانمندی فردی خود را از این طریق افزایش می‌دهند. رشد همه جانبه در این سیستم یکی دیگر از اهداف مورد نظر است چرا که با تسلط به تمام مجموعه و بازخودگیری از روند پیشرفت توسط دانش آموزان آنان بخوبی نقاط قوت و ضعف خود را تشخیص می‌دهند و به یاری سیستم برای رفع آن تلاش می‌کنند.
ایجاد تنوع و خارج شدن از شیوه یکنواخت و سنتی آموزشی از جمله اهدافی است که درصورت اجرای دقیق طرح می تواند بازده کاری را در مدرسه افزایش دهد. دانش‌آموز در این سیستم با اهمیت زمان آشنا شده و بخوبی می‌آموزند که چگونه می‌توان در کمترین زمان به خواسته‌ها و نیازهای خود از طریق استفاده از فناوری ارتباطی نایل آمد.