در کمتر از یک ماه پس از آنکه اپل به نخستین شرکت آمریکایی یک تریلیون دلاری تبدیل شد آمازون هم با عبور از ارزش یک تریلیون دلار بهعنوان دومین شرکت آمریکایی در این باشگاه معرفی شد. دو شرکت البته با هم چندان قابل مقایسه نیستند.
آمازون ۱۸ سال پس از اپل در سال ۱۹۹۴ تاسیس شد. این شرکت رشد فوقالعادهای را در سالهای اخیر از خود نشان داده و در واقع شاهکار این شرکت در آنجاست که این شرکت سال گذشته ۴۴۷ میلیارد دلار ارزش داشت؛ یعنی طی یک سال بیش از دو برابر رشد کرده است. بیسبب نیست که حالا برخی معتقدند آمازون نخستین شرکت ۲ تریلیون دلاری جهان خواهد بود. آینده برای آمازون بسیار روشن است. بر اساس تحلیل eMarketer امسال از هر یک دلار ۴۹ سنت در تجارت الکترونیکی هزینه شده است. با این حال راز تریلیون دلاری شدن آمازون در این نیست که فقط توانسته در خردهفروشی جایگاه خود را بزرگ و بزرگتر کند و حالا اتنخاب اول خریداران باشد. جف بزوس، بنیانگذار آمازون حتی همین حالا بزرگترین راز موفقیتش را تمرکز روی مشتری میداند.
هرچند کسب و کار استثنایی که او بنا گذاشت امروز به خاطر حقوق کم به کارگران زیر انتقاد افراد مشهوری چون برنی سندرز (سناتور آمریکایی معتقد به سیاستهای چپگرایانه که میخواست نامزد ریاست جمهوری این دوره شود اما در رقابت با هیلاری کلینتون در انتخابات داخلی دموکراتها شکست خورد) قرار دارد اما تمرکز خود را روی بازارهای بسیار آیندهدار از جمله کلاد (رایانش ابری) قرار داده است. همچنین سرویسهای دیگری چون Prime نیز در حال رشد قابل توجه و بالابردن این شرکت هستند.
یک تحلیلگر شرکت Baron Capital به نام Ashim Mehra معتقد است ارزش بازار آمازون طی سه تا پنج سال به ۲ تریلیون دلار میرسد. او میگوید: طی بازه سه تا پنجساله ما با افزایش سرمایهگذاران بلندمدت روی آمازون شاهد دوبرابر شدن ارزش این شرکت خواهیم بود. به گفته او چندین عامل باعث رشد آمازون و بردن آن به جایگاه بالاتر خواهد شد. تبلیغات یکی از آنهاست که اخیرا آمازون روی آن تمرکز ویژهای کرده و Mehra معتقد است که رشد خیرهکنندهای را ایجاد خواهد کرد. محصولاتی که اسپانسر میشوند بیشتر در معرض دید جست و جوکنندگان قرار میگیرند و همین تقاضا برای چنین مدل درآمدی را بالا خواهد برد. تبلیغات همین الان هم یک کسب وکار چند میلیارد دلاری برای آمازون است و تنها در دو فصل اخیر مالی ۲ میلیارد دلار رشد داشته است. به گفته آمازون تبلیغات در این شرکت ۱۳۲ درصد و ۱۳۹ درصد در دو فصل اول ۲۰۱۸ رشد داشته است. تبلیغات با این نرخ رشد یک کسب وکار ۳۰ تا ۵۰ میلیارد دلاری برای آمازون خواهد بود.
پرواز بر فراز ابرها
بخش پردرآمد و با آینده دیگر آمازون سرویسهای وب (AWS) است. آمازون در این زمینه یکی از پیشگامان اجاره دادن فضای سرور بوده و این بخش همواره یکی از بخشهای بسیار پرسود آمازون محسوب میشده است. به گفته متخصصان آمازون هم اکنون ۲۵ میلیارد دلار درآمد با نرخ سود ۳۰ درصد در این بخش دارد. Brent Thill تحلیلگر شرکت Jefferies معتقد است سرویسهای وب آمازون استاندارد نقشه گنج طلا برای این شرکت و راهبردی استاندارد برای میلیونها مشتری این شرکت است. او معتقد است آمازون با تفکیک بیشتر شاخهای از این کلاد به نام نرمافزار بهعنوان سرویس (SaaS) یک فرصت جدید ۱۰۰ میلیارد دلاری ایجاد خواهد کرد. به گفته او آمازون از طریق AWS میتواند درآمد سالانه خود را طی پنج سال به ۶۰ میلیارد دلار برساند که سه برابر درآمد فعلی این شرکت است. این میزان پتانسیل رشد هم بخش کلاد آمازون و هم کل این شرکت را هنوز بسیار پرآیندهتر میکند.
چند بازار همزمان
جف بزوس آمازون را یک فروشگاه همهکاره میخواست؛ این حتی از لوگوی این شرکت هم مشخص است؛ جایی که خطی زیر لوگوتایپ این شرکت از حرف A تا Z کشیده شده است. آمازون از فروش کتاب آغاز کرد اما آرام آرام همه چیز را به این فروشگاه آنلاین اضافه کرده است. تنها از یک سال قبل و با خرید فروشگاه زنجیرهای Whole Foods فروش بخش خواربار خود را به حوزه آفلاین هم گسترش داد. فروش خود آمازون در این بخش ۱۱۳ درصد رشد داشته است. اگر شما هنگام تاسیس آمازون در آن هزار دلار سرمایهگذاری میکردید امروز یک میلیون و ۳۶۲ هزار دلار ثروت داشتید. میزان رشد آمازون در همه زمینهها از رقبا و بزرگان صنعت تکنولوژی بالاتر است. با این همه هنوز فرصتهای زیادی هم هستند که آمازون میتواند به آنها ورود کند.
یک ماه قبل موسسه تحقیقاتی دی.ای دیویدسون گزارشی منتشر کرد و گفته بود که طبق تخمینهای این موسسه، در حال حاضر بین ۸ تا ۱۰ بازار تریلیون دلاری در سراسر دنیا وجود دارند که آمازون میتواند به آنها ورود کند. در حال حاضر دو بازار که آمازون میتواند آنها را در دست بگیرد بازار «پمپ بنزینها» و «خدمات سفر» هستند. بر اساس تحلیل این موسسه: «شرکت آمازون تاریخچه درخشانی در حل مشکلات پیچیده لجستیکی دارد. آمازون از لحاظ مالی در حال حاضر به دنبال فرصتهایی است که بتواند سود خالص قابل توجهی را برای این کمپانی به همراه داشته باشد.» در حال حاضر ۱۰ درصد درآمد شرکت «Costco» یکی از خردهفروشان مشهور آمریکا از طریق پمپ بنزینها به دست میآید. حال شرکت آمازون میتواند مثلا برای استفاده مشتریان سرویس Prime خود از این پمپ بنزینها تخفیف در نظر بگیرد و همچنین میتواند فروشگاههای متعدد آمازون را در این پمپ بنزینها برای خرید مشتریان راهاندازی کند و از این طریق علاوه بر جمعآوری اطلاعات مشتریان، سود بسیار هنگفتی را هم بهجیب بزند.
دستیار صوتی فعلا ناموفق
آمازون البته همیشه هم موفق نبوده است بهعنوان مثال هرچقدر دستیار صوتی این شرکت تحولی در زمینه هوش مصنوعی به شمار میرود اما درآمدزایی آن برای آمازون به کندی پیش میرود. بلندگوهای اکو که آمازون آنها را با قیمت ارزان روانه بازار کرد امروزه در اکثر خانههای کاربران آمازون یافت میشود. این دستگاهها توانایی خرید مستقیم از آمازون را به سادگی دارند اما نکته عجیب این است که آمارها نشان میدهد تقریبا هیچکس با دستیار صوتی خود از آمازون خرید نمیکند! طبق گزارشی که به تازگی منتشر شده نشان میدهد تنها ۲ درصد از دارندگان دستگاههای اکو توسط الکسا از آمازون خرید میکنند و بقیه وبسایت و اپلیکیشن آمازون را به دستیار صوتی ترجیح میدهند. آمارها ناامیدکنندهتر هم میشوند، ۹۰ درصد کسانی که با الکسا خرید کردهاند دیگر این تجربه را تکرار نکردهاند. نکته دیگر اینکه کاربران معمولا برای پیگیری خرید از الکسا استفاده میکنند. مثلا میپرسند خرید در چه مرحلهای و چه زمانی به دستشان میرسد.
البته این آمارها به نظر منطقی هم میآیند چون کاربران دوست دارند تصویر محصولی که قرار است خریداری کنند را ببینند و آن را با محصولات مشابه مقایسه کنند. یکی دیگر از مشکلات کاربران با الکسا مدل پرداختی است و انتخاب مدل پرداختی با دستیار صوتی مشکل است که متخصصان آمازون درحال کار روی این موضوع هستند. در نهایت هم آمازون تعداد بیشماری کالا دارد و انتخاب از میان آنها با دستیار صوتی کار سادهای نیست مگر اینکه بهدنبال یک کالای مشخص باشید و دقیقا بدانید چه کالایی مورد نیاز شماست. آمازون البته از طریق عرضه این پلتفرم تحولی را در عرصه اینترنت اشیا ایجاد کرد بهطوری که بسیاری از تولیدکنندگان تجهیزات هوشمند خانگی با اتصال دستگاه خود به این سرویس آمازون عملا پلتفرم یکپارچهای را ساختهاند که فرمان آن در اختیار آمازون است و با فروش بیشتر آنها درآمد آمازون نیز به تدریج بیشتر خواهد شد.
به رغم همه اینها آمازون بهعنوان یکی از بزرگترین شرکتهای تکنولوژی جهان به شدت به دنبال توسعه در این بخش هم هست. همین چندی قبل مشخص شد که این شرکت در حال توسعه سیستم AR یا واقعیت مجازی برای استفاده در خرید است. سیستمی که از طریق عکس گرفتن از محصول توسط کاربر و جست و جوی تصویری در آمازون انجام میگیرد. آمازون این بخش جدید را تقریبا بی سر و صدا برای پلت فرم موبایل مجهز به سیستم عامل آیاواس عرضه کرده است. در این بخش جدید که Part Finder نام دارد، کاربر با کمک دوربین گوشی خود میتواند عکس شیء موردنظر را گرفته و بعد از اسکن، تحلیل و بررسی نرمافزار آمازون، آن را از سایت خریداری کند. این قابلیت بهصورت رسمی عرضه نشده اما آمازون تایید کرده که همه کاربران و مشتریان طی هفتههای گذشته به این قابلیت دسترسی پیدا کردهاند.